Return to Video

Afrika uyqudagi dev va men uni uyg'otishga urinmoqdaman

  • 0:01 - 0:02
    Nima gap, odamlar?
  • 0:02 - 0:05
    Avalambor, ishongim kelmaydi
    Ted Talkda ekanligimga.
  • 0:05 - 0:07
    Bu katta narsa.
  • 0:07 - 0:08
    Chunki ayni paytda,
  • 0:08 - 0:10
    qishlog'imdagi hamma tomosha qilyapti
  • 0:10 - 0:13
    va albatta, kelinlik narxim oshib ketdi.
  • 0:13 - 0:15
    Mening ismim Adeola Fayehun.
  • 0:15 - 0:16
    Men Nigeriyadanman.
  • 0:16 - 0:17
    AQSHda yashayman.
  • 0:17 - 0:20
    Men jurnalist va qiziqchiman,
  • 0:20 - 0:21
    yoki hajviyachi,
  • 0:21 - 0:23
    siz istagan odam bo'laman, rostdan.
  • 0:23 - 0:25
    Har bir ayol, hammasi o'zimda.
  • 0:25 - 0:29
    Meni YouTubeda shou o'tkazaman,
    "Adeola bila haqqoniylik" degan.
  • 0:30 - 0:35
    Hozirda bu shou juda muloyim
    va qo'pol tarzda
  • 0:35 - 0:37
    sotqin Afrika yetakchilari
    haqida jar soladi.
  • 0:37 - 0:40
    (Video) Prezident Buhari: Bilmadim
    xotinim qaysi partiyadan ekanligini
  • 0:40 - 0:42
    ammo u meni oshxonamga tegishli.
  • 0:42 - 0:44
    Adeola Fayehun: Yo, Xudo!
  • 0:44 - 0:45
    Menga ozgina suv kerak --
  • 0:45 - 0:47
    Menga suv kerak, dedim!
  • 0:49 - 0:50
    Ko'rdingizmi?
  • 0:50 - 0:52
    Men bu narsalarga haqqoniy qarayman!
  • 0:52 - 0:55
    Ayniqsa ular qovun tushirganida,
    ko'p bo'ladigan holat.
  • 0:55 - 0:58
    Aytgancha, biror Afrika rasmiysi
    meni ko'rayotgan bo'lsa,
  • 0:58 - 1:00
    Ser, men siz haqingizda gapirmayapman.
  • 1:00 - 1:03
    Ha, men faqat hamkasblaringiz haqida
    gapirmoqdaman.
  • 1:03 - 1:07
    Chunki Afrikadagi ko'p narsa ulkandir.
  • 1:07 - 1:09
    Bilasizmi, ulg'ayish davrimda
  • 1:09 - 1:12
    Afrika ulkan qit'a deb,
    ishonib ulg'ayganman.
  • 1:12 - 1:14
    Bizda mahorat, ziyolilar,
  • 1:14 - 1:18
    tabiiy boyliklarimiz barcha
    qit'adan ko'ra ko'p.
  • 1:18 - 1:22
    Afrika 31 foiz dunyo oltinini,
  • 1:22 - 1:24
    marganets va uranini,
  • 1:24 - 1:27
    57 foiz dunyo olmosini
  • 1:27 - 1:29
    va 13 foiz dunyo neftini beradi.
  • 1:29 - 1:32
    Bizda hech qanday sabab yo'q
    yordamga muhtoj bo'lishga
  • 1:32 - 1:36
    yoki Jahon Banki yo Xitoydan
    qarz olishga.
  • 1:36 - 1:37
    Ammo yaxshi yetakchilarsiz,
  • 1:37 - 1:42
    biz xuddi uchaolishini
    bilmayotgan burgutdekmiz,
  • 1:42 - 1:43
    parvoz qilishini aytmasa ham bo'ladi.
  • 1:43 - 1:46
    Afrika uyqudagi devga o'xshaydi.
  • 1:46 - 1:49
    To'g'risini aytganda,
    men shu devni uyg'otishga urinyapman
  • 1:49 - 1:51
    va shu devga qaraydiganlarning
  • 1:51 - 1:53
    kirdikorlarini oshkor qilyapman.
  • 1:53 - 1:56
    Siyosatchilarimiz, diniy ulamolarimizning,
  • 1:56 - 1:58
    katta hurmati bor, albatta.
  • 1:58 - 2:01
    Chunki, hamma narsadan ko'ra,
  • 2:01 - 2:04
    Afrika yetakchilari hurmat qilinishni
    yaxshi ko'rishadi.
  • 2:04 - 2:06
    Shunday ekan, hurmatini joyiga qo'yaman,
  • 2:06 - 2:08
    O'zimning "Shou"da,
  • 2:08 - 2:09
    Ularga ta'zim qilaman -- ha! --
  • 2:09 - 2:12
    Ularni tog'a, xolalarim deb,
  • 2:12 - 2:14
    otam deb atayman
  • 2:14 - 2:15
    va keyin --
  • 2:15 - 2:19
    ularni ular idrokimizni tahqirlaganiday,
    tahqirlayman.
  • 2:19 - 2:21
    Chunki biz charchadik
  • 2:21 - 2:24
    munofiqlik va yolg'on va'dalardan.
  • 2:24 - 2:26
    Masalan,
  • 2:26 - 2:29
    Nigeriya prezidenti tibbiy turizmni
    tugatishni va'da qilgandi
  • 2:29 - 2:32
    yaroqsiz shifoxonalarimizni
    ta'mirlash
  • 2:32 - 2:34
    va yangilarini qurish orqali.
  • 2:34 - 2:36
    Ammo u nima qildi?
  • 2:36 - 2:41
    U 2017-yil uch oyini Londonda
    davolanish bilan o'tkazdi.
  • 2:41 - 2:44
    Biz uch oy davomida
    prezidentsiz qoldik.
  • 2:44 - 2:46
    Bizda uch oy prezidentsizlik bo'ldi.
  • 2:46 - 2:49
    Shu tariqa prezidentga
    yuzlanish meni ishimga aylandi,
  • 2:49 - 2:50
    albatta, hurmat bilan.
  • 2:50 - 2:54
    Men "Ha, Janob Prezident,
    bu sizning qizingiz, Adeola.
  • 2:54 - 2:56
    Meni qandayligimni bilasiz,
    yaxshimisiz?
  • 2:56 - 2:57
    Sizda uyat yo'q ekan" dedim.
  • 2:57 - 2:59
    "Ser" deyishni unutibman.
  • 2:59 - 3:01
    "Ser, sizda uyat yo'q ekan.
  • 3:01 - 3:03
    (Yorubacha: Xudodan qo'rqmaskansiz.)
  • 3:03 - 3:04
    Xudodan qo'rqmas ekansiz."
  • 3:04 - 3:09
    Hozirda 35 ming nigeriyalik shifokorlar
    AQSH , Buyuk Britaniya
  • 3:09 - 3:10
    va Kanadada ishlashmoqda,
  • 3:10 - 3:12
    a'lo darajada.
  • 3:12 - 3:15
    Chunki Nigeriyada
    ular na yaxshi oylik olishadi,
  • 3:15 - 3:17
    na kerakli uskunalar bilan
    ta'minlanadi,
  • 3:17 - 3:20
    Shifokorlik ishini qilish uchun.
  • 3:20 - 3:24
    Va bu ko'plab Afrika mamlakatlarida
    sodir bo'lmoqda.
  • 3:24 - 3:26
    Bizda uchishga bo'lgan
    salohiyat bor.
  • 3:26 - 3:31
    Ammo ming afsuski, ko'plab afrikalik
    talantlar to'g'ri chetga ketishyapti,
  • 3:31 - 3:33
    boshqa mamlakatlarga.
  • 3:33 - 3:34
    Masalan,
  • 3:34 - 3:37
    bu nigeriyalik shifokor
    tug'ilmagan chaqaloqni operatsiya qilgan
  • 3:37 - 3:39
    Texasda.
  • 3:39 - 3:40
    Bu nigeriyalik shifokor ham
  • 3:40 - 3:45
    atletlardagi chayqalishning
    nevrologik ta'sirlarini kashf etgan.
  • 3:45 - 3:48
    Ko'p mamlakatlarda afrikalik
    atlerlar bor
  • 3:48 - 3:51
    ular uchun oltin medal yutib beradigan.
  • 3:51 - 3:52
    Qizig'i shundaki,
  • 3:52 - 3:55
    biz Xudo Afrikani to'g'rilashini
    kutib o'tiribmiz.
  • 3:55 - 3:58
    Rostdan, xazilsiz
    biz kutib o'tiribmiz.
  • 3:58 - 4:00
    Ya'ni, shunchaki
    Burundi prezidentiga qarang.
  • 4:00 - 4:02
    U muxbirlar va muxolifat a'zolarini
    qamamoqda,
  • 4:02 - 4:05
    lekin u milliy duo qilish kunini
    e'lon qildi,
  • 4:05 - 4:08
    xalqi Xudodan yurtni epaqaga
    keltirishni so'rab iltijo qilishi uchun.
  • 4:08 - 4:11
    Ammo u emasmi mamlakatni
    epaqaga keltiradigan?
  • 4:11 - 4:13
    Oo yo'q, yo'q, yo'q.
  • 4:13 - 4:15
    Biz Xudo shu ishni qilishini kutyapmiz.
  • 4:15 - 4:17
    Ko'ryapsizlarmi nimalar bilan bandligimni?
  • 4:17 - 4:19
    Sizga aytyapman,
  • 4:19 - 4:22
    bu siyosatchilarni bir kun
    yashin urishga tayyor turibdi.
  • 4:22 - 4:24
    Biz bundan yaxshiroqmiz.
  • 4:24 - 4:28
    Men yetakchilarimizdan
    ma'suliyatni bo'yniga olishlarini
  • 4:28 - 4:32
    va hamma yerga Xudoni qo'shishni
    to'xtatishini istardim.
  • 4:32 - 4:34
    Xudo bizga kerakli hamma
    narsani bergan.
  • 4:34 - 4:37
    Hammasi shu yerda,
    keling shuni ishlatamiz.
  • 4:37 - 4:40
    Mana, ishimdagi sevimli qismim
  • 4:40 - 4:43
    afrikaliklarning muvaffaqiyatlarini
    ko'rsatish,
  • 4:43 - 4:45
    oddiy odamlarning sezilarli ishlarini.
  • 4:45 - 4:48
    Bu keniyalik ayol, Wangari Maathai kabi,
  • 4:48 - 4:52
    Nobel Tinchlik sovriniga sazovor bo'lgan
    ilk afrikalik ayol,
  • 4:52 - 4:53
    inson huquqlarini targ'ib qilgani
  • 4:53 - 4:56
    va bir million daraxt ekkani uchun.
  • 4:56 - 4:58
    Bu zimbabvelik ayol ham,
  • 4:58 - 4:59
    Doktor Tererai Trent,
  • 4:59 - 5:02
    14 yoshida turmushga chiqqan
  • 5:02 - 5:04
    sigirga almashilgan holda.
  • 5:04 - 5:07
    Ammo, bu ayol o'ziga
    o'qish va yozishni o'rgatdi
  • 5:07 - 5:09
    va Opraning shousiga ham chaqirildi.
  • 5:09 - 5:13
    Ooo, men ham Opraning shousida
    qatnashmoqchiman bir kuni.
  • 5:13 - 5:15
    Hozirda bu ayol maktablar qurdi
  • 5:15 - 5:18
    Zimbabvedagi minglab bolalar uchun.
  • 5:18 - 5:22
    Shuningdek, britaniyalik taniqli me'mor
    David Adjaye dunyo bo'ylab
  • 5:22 - 5:24
    ajoyib binolar loyihalashtirgan.
  • 5:24 - 5:27
    U ham ganalik, ham tanzaniyalik.
  • 5:27 - 5:31
    Endi, bilamiz hamma gap Gananing
    Jollof guruchida,
  • 5:31 - 5:33
    u iste'mol qilgan
  • 5:33 - 5:35
    va unga ishi uchun ilhom bergan.
  • 5:35 - 5:37
    Balki, gap Nigeriya Jollof guruchidadir,
  • 5:37 - 5:38
    chunki bunisi ancha yaxshiroq.
  • 5:38 - 5:41
    Har holda aynan shu unga
    ilhom bag'sh etgan
  • 5:41 - 5:43
    hozirgidek buyuk odam bo'lib
    yetilishi uchun.
  • 5:43 - 5:45
    E'tiboringiz menda ekan,
  • 5:45 - 5:46
    yana bir narsa aytsam,
  • 5:46 - 5:47
    iltimos yaqinroq keling.
  • 5:47 - 5:50
    Yaxshi, yaxshi,
    o'ta yaqin kelmang, bo'ladi.
  • 5:50 - 5:52
    Menga ba'zi birlaringizning
  • 5:52 - 5:53
    Afrikani tasvirlashingiz yoqmaydi.
  • 5:53 - 5:55
    Barchangiz emas, ba'zilaringiz.
  • 5:55 - 5:56
    Sen ayniqsa.
  • 5:56 - 5:59
    Avalambor, bu bir mamlakat emas,
    bu bir qit'a.
  • 5:59 - 6:01
    Men Ugandadan Paulni tanimayman,
  • 6:01 - 6:04
    Zimbabvedan Rebekkani ham tanimayman.
  • 6:04 - 6:06
    Nigeriya Zimbabvedan ancha uzoqda,
  • 6:06 - 6:08
    Ney-york Parijdan uzoq bo'lgani kabi.
  • 6:08 - 6:11
    U G'arb hayriyasiga muhtoj bo'lgan
    bir to'da yalang'och odam emas.
  • 6:11 - 6:13
    Siz noto'g'ri ko'rasiz.
  • 6:13 - 6:15
    Sherlar ko'chalarimizda izg'imaydi,
    tushunarlimi?
  • 6:15 - 6:17
    Yana davom etishim mumkin,
  • 6:17 - 6:19
    lekin, siz tushunib turibsiz,
  • 6:19 - 6:20
    Ishimni qilar ekanman,
  • 6:20 - 6:22
    uyqudagi dev, Afrikani
    uyg'otishga urinib,
  • 6:22 - 6:25
    dunyo arenasidagi
    munosib o'rnini topishi uchun.
  • 6:26 - 6:27
    Siz ham nimadir qila olishiz mumkin.
  • 6:27 - 6:30
    Iltimos ko'proq tinglang.
  • 6:30 - 6:32
    Afrikalik do'stlaringizni tinglang,
  • 6:32 - 6:34
    hech qanday noto'g'ri hayolsiz,
  • 6:34 - 6:37
    ular aytmoqchi bo'lgan narsa
    haqida o'ylab.
  • 6:37 - 6:39
    Afrika kitoblarini o'qing.
  • 6:39 - 6:41
    Yo Xudo, Afrika kinolarini ko'ring.
  • 6:41 - 6:42
    Yoki bo'lmasa,
  • 6:42 - 6:46
    54 ta chiroyli mamlakatlarimizning
    bir qanchasini nomlarini yodlang.
  • 6:46 - 6:49
    To'g'ri, 54 ta, jonidan, besh-to'rt.
  • 6:49 - 6:51
    Yaxshi, hammasi chin bo'ldi
  • 6:51 - 6:53
    va shu vaqtgacha ham chin bo'lgan.
  • 6:53 - 6:55
    Ko'rishguncha,
    Sizlar bilan yana ko'rishamiz.
  • 6:55 - 6:56
    Xayr.
Title:
Afrika uyqudagi dev va men uni uyg'otishga urinmoqdaman
Speaker:
Adeola Fayehun
Description:

Muxbir va hajviyachi Adeola Fayehun o'zining quvnoq va o'tkir suhbatining boshida "Afrika uyqudagi devga o'xshaydi," deydi. "To'g'risini aytganda,
men shu devni uyg'otishga urinyapman. Shuning uchun shu devga qaraydiganlarning kirdikorlarini oshkor qilyapman." U qanday qilib Afrika rasmiylarini "qovurishini" va Afrikada allaqachon dunyo arenalaridan o'zining munosib o'rnini egallashi uchun barcha ehtiyojlar borligini -- faqatgina yetakchilar ma'sulyatni o'z bo'yniga olishni boshlashlari zarurligini ko'rsatganini ko'rish uchun videoni tomosha qiling.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:09

Uzbek subtitles

Revisions