Con gái tôi, Malala
-
0:01 - 0:05Trong nhiều xã hội phụ hệ
và mang tính bộ tộc, -
0:05 - 0:10các ông bố thường được biết đến
nhờ con trai mình, -
0:10 - 0:14nhưng tôi là một trong số ít các ông bố
-
0:14 - 0:16những người được mọi người biết đến
nhờ con gái của mình, -
0:16 - 0:17và tôi tự hào về điều đó.
-
0:17 - 0:22(Vỗ tay)
-
0:24 - 0:27Malala đã bắt đầu chiến dịch cho giáo dục
-
0:27 - 0:30và đứng lên đấu tranh vì quyền lợi của nó
từ năm 2007, -
0:30 - 0:34và khi những nỗ lực của con bé
được vinh danh vào năm 2011, -
0:34 - 0:38nó đã được trao giải hòa bình
của thanh niên quốc gia, -
0:38 - 0:39và con bé trở nên rất nổi tiếng,
-
0:39 - 0:43trở thành một cô gái trẻ nổi tiếng
tại đất nước của mình. -
0:43 - 0:47Trước khi những điều đó xảy ra, nó là con gái tôi,
-
0:47 - 0:50nhưng bây giờ tôi được xưng là cha của con bé.
-
0:51 - 0:52Kính thưa Quý Bà và Quý ông
-
0:52 - 0:56Nếu chúng ta lướt qua lịch sử loài người,
-
0:56 - 0:58câu chuyện của phụ nữ
-
0:58 - 1:02là câu chuyện của bất công,
-
1:02 - 1:04bất bình đẳng,
-
1:04 - 1:09bạo lực và bóc lột.
-
1:09 - 1:11Bạn thấy đấy,
-
1:11 - 1:15trong xã hội phụ hệ,
-
1:15 - 1:18ngay từ khi,
-
1:18 - 1:21một bé gái được sinh ra,
-
1:21 - 1:25sự chào đời của nó
không được người khác đón mừng. -
1:25 - 1:27Con bé không được hoan nghênh,
-
1:27 - 1:30bởi cả cha lẫn mẹ nó.
-
1:30 - 1:32Những người láng giềng tìm đến
-
1:32 - 1:34và chia sẻ nỗi buồn với bà mẹ,
-
1:34 - 1:39và không một ai chúc mừng người cha.
-
1:39 - 1:43Và người mẹ cảm thấy rất khó chịu
-
1:43 - 1:48vì đã sinh ra một đứa bé gái.
-
1:48 - 1:51Khi hạ sinh đứa con gái đầu tiên,
-
1:51 - 1:55cô ấy buồn.
-
1:55 - 1:59Khi sinh đứa con gái thứ hai,
-
1:59 - 2:01cô ta bị sốc,
-
2:01 - 2:04và với kỳ vọng có được một đứa con trai,
-
2:04 - 2:07khi hạ sinh đứa con gái thứ ba,
-
2:07 - 2:13cô ta có cảm giác như một tội đồ.
-
2:13 - 2:16Không chỉ là
các bà mẹ bị dằn vặt, -
2:16 - 2:18mà cả đứa con gái,
đứa con gái vừa được sinh ra, -
2:18 - 2:20khi lớn lên,
-
2:20 - 2:23nó cũng sẽ bị dằn vặt như thế.
-
2:23 - 2:25Ở tuổi lênnăm,
-
2:25 - 2:28khi mà lẽ ra con bé được đi học,
-
2:28 - 2:30nó bị bắt ở nhà
-
2:30 - 2:34trong khi anh em trai mình
được nhận vào trường. -
2:34 - 2:37Cho đến khi tuổi 12,
bằng cách nào đó, -
2:37 - 2:40con bé có được một cuộc sống tốt.
-
2:40 - 2:41Nó có thể vui chơi.
-
2:41 - 2:44Nó có thể chơi với bạn bè mình
trên đường phố, -
2:44 - 2:46và có thể di chuyển xung quanh
-
2:46 - 2:49như một con bướm.
-
2:49 - 2:53Nhưng khi bước vào tuổi thiếu niên,
-
2:53 - 2:55Khi con bé lên 13,
-
2:55 - 2:59nó bị cấm ra khỏi nhà
-
2:59 - 3:02nếu không được hộ tống
bởi một người đàn ông. -
3:02 - 3:08Cô bé bị giam cầm
bởi bốn bức tường. -
3:08 - 3:13không còn có sự tự do cá nhân nữa.
-
3:13 - 3:16Con bé trở thành
một thứ danh dự -
3:16 - 3:19của cha, anh em
-
3:19 - 3:22và của gia đình cô,
-
3:22 - 3:25và nếu nó vượt qua
-
3:25 - 3:28quy tắc của cái được gọi là danh dự đó,
-
3:28 - 3:32nó thậm chí có thể bị giết chết.
-
3:32 - 3:36Và cũng thật thú vị
-
3:36 - 3:38khi mà cái được gọi là danh dự này,
-
3:38 - 3:41không chỉ ảnh hưởng
đến cuộc sống của cô bé, -
3:41 - 3:43mà còn đến cuộc sống
-
3:43 - 3:48của các nam giới trong gia đình.
-
3:48 - 3:55Tôi biết một gia đình
có bảy chị em gái và một cậu con trai, -
3:55 - 3:57và cậu con trai đó,
-
3:57 - 4:00đã phải di dân đến các nước vùng Vịnh,
-
4:00 - 4:03để kiếm sống
nuôi bảy chị em mình -
4:03 - 4:05và cha mẹ,
-
4:05 - 4:11bởi vì anh ta nghĩ rằng
sẽ rất nhục nhã -
4:11 - 4:14nếu bảy chị em của anh ta
học lấy một nghề -
4:14 - 4:16và đi ra khỏi nhà
-
4:16 - 4:20kiếm lấy một kế sinh nhai.
-
4:20 - 4:22Vì vậy cậu trai này,
-
4:22 - 4:25anh ta hy sinh niềm vui sống của bản thân
-
4:25 - 4:29và hạnh phúc của chị em anh ta
-
4:29 - 4:33trên bàn thờ tôn thờ thứ danh dự đấy.
-
4:33 - 4:35Và có một luật lệ nữa
-
4:35 - 4:37trong những xã hội phụ hệ
-
4:37 - 4:42được gọi là sự vâng lời.
-
4:42 - 4:45Một cô gái tốt có nghĩa vụ phải
-
4:45 - 4:51rất yên lặng, rất khiêm tốn
-
4:51 - 4:55và rất phục tùng.
-
4:55 - 4:56Đó là các tiêu chuẩn.
-
4:56 - 5:00Mẫu cô gái tốt là phải rất im lặng.
-
5:00 - 5:02Cô ta có nghĩa vụ phải im lặng
-
5:02 - 5:05và chấp nhận các quyết định
-
5:05 - 5:07của cha và mẹ
-
5:07 - 5:11và các quyết định của trưởng lão,
-
5:11 - 5:13ngay cả khi cô ta không thích chúng.
-
5:13 - 5:16Nếu cô kết hôn với một người đàn ông
mà cô ấy không thích -
5:16 - 5:19hay kết hôn với một ông già,
-
5:19 - 5:21cô vẫn phải chấp nhận nó,
-
5:21 - 5:23bởi vì cô ấy không muốn bị gọi là
-
5:23 - 5:26ngỗ nghịch.
-
5:26 - 5:27Nếu cô ấy kết hôn rất sớm,
-
5:27 - 5:29cô vẫn phải chấp nhận.
-
5:29 - 5:33Nếu không, cô sẽ bị gọi là ngỗ ngược.
-
5:33 - 5:36Và những gì cuối cùng sẽ xảy ra?
-
5:36 - 5:38Theo lời của một nhà thơ nữa,
-
5:38 - 5:40cô ta bị ép gả
-
5:40 - 5:45và sau đó sinh thêm con trai và con gái.
-
5:45 - 5:48Và chính sự trớ trêu của hoàn cảnh khiến
-
5:48 - 5:51người mẹ này,
-
5:51 - 5:54cô ta sẽ lại dạy cho con gái mình
-
5:54 - 5:55một bài học tương tự
về sự vâng lời -
5:55 - 5:59và bài học khác
để vinh danh con trai cô ấy. -
5:59 - 6:04Và vòng luẩn quẩn này cứ thế tiếp tục
-
6:06 - 6:09Kính thưa Quý Bà và Quý ông
-
6:09 - 6:12cảnh ngộ nghiệt ngã
mà hàng triệu phụ nữ gặp phải này -
6:12 - 6:15có thể được thay đổi
-
6:15 - 6:17Nếu chúng ta suy nghĩ khác đi,
-
6:17 - 6:21Nếu phụ nữ và nam giới
suy nghĩ khác đi, -
6:21 - 6:25Nếu đàn ông và phụ nữ trong xã hội phụ hệ
và mang tính bộ lạc -
6:25 - 6:27ở các nước đang phát triển,
-
6:27 - 6:30nếu họ có thể phá vỡ luật lệ
-
6:30 - 6:35về gia đình và xã hội,
-
6:35 - 6:40nếu họ có thể bãi bỏ
luật phân biệt đối xử -
6:40 - 6:43trong hệ thống xã hội của mình,
-
6:43 - 6:45những thứ mà đi ngược lại
các nhân quyền cơ bản -
6:45 - 6:49của phụ nữ.
-
6:49 - 6:54Anh chị em thân mến,
khi Malala được sinh ra, -
6:54 - 6:56lần đầu tiên,
-
6:56 - 6:57Tin tôi đi
-
6:57 - 7:02Tôi không thích trẻ sơ sinh,
thẳng thắn mà nói -
7:02 - 7:06nhưng khi tôi nhìn vào đôi mắt con bé,
-
7:06 - 7:08Tin tôi đi
-
7:08 - 7:12Tôi cảm thấy rất vinh dự.
-
7:12 - 7:14Và rất lâu
trước khi nó được sinh ra, -
7:14 - 7:17Tôi đã nghĩ về một cái tên cho con bé,
-
7:17 - 7:21và tôi đã thích thú với một anh hùng
-
7:21 - 7:25huyền thoại và tự do
tại Afghanistan. -
7:25 - 7:30Tên cô ấy là Malalai Maiwand,
-
7:30 - 7:34và tôi đặt tên con gái tôi theo nhân vật này.
-
7:34 - 7:37Một vài ngày sau khi Malala chào đời,
-
7:37 - 7:39con gái tôi được sinh ra,
-
7:39 - 7:40người anh em họ của tôi đến thăm--
-
7:40 - 7:42và đó là một sự trùng hợp --
-
7:42 - 7:45anh ta đã đến nhà của tôi
-
7:45 - 7:48và mang theo một cây phả hệ,
-
7:48 - 7:51một cây phả hệ của gia đình Yousafzai,
-
7:51 - 7:54và khi tôi nhìn vào cái cây này,
-
7:54 - 8:00nó truy ngược trở lại
tổ tiên 300 năm về trước của chúng tôi. -
8:00 - 8:04Nhưng khi nhìn vào đó,
tất cả đều là đàn ông, -
8:04 - 8:07và tôi đã lấy cây bút của mình,
-
8:07 - 8:09vẽ một đường từ tên của tôi,
-
8:09 - 8:12và viết, "Malala."
-
8:14 - 8:16Và khi con bé lớn lên,
-
8:16 - 8:20Khi nó lên bốn tuổi rưỡi,
-
8:20 - 8:23tôi đã nhận nó vào trường của mình.
-
8:23 - 8:26Bạn sẽ hỏi, tại sao
tôi đề cập đến -
8:26 - 8:29việc thu nhận một bé gái
vào trường học? -
8:29 - 8:31Có, tôi phải đề cập đến nó.
-
8:31 - 8:34Nó có thể được cho là bình thường
ở Canada, -
8:34 - 8:38ở Mỹ, ở nhiều nước phát triển,
-
8:38 - 8:40nhưng ở các nước nghèo,
-
8:40 - 8:44trong xã hội phụ hệ,
trong xã hội mang tính bộ tộc, -
8:44 - 8:47đó là một sự kiện lớn
trong cuộc đời của một cô gái. -
8:47 - 8:51Tuyển sinh trong trường học có nghĩa là
-
8:51 - 8:57công nhận của danh tính và tên tuổi của cô ấy.
-
8:57 - 8:59Nhập học tại một trường nghĩa là
-
8:59 - 9:02cô ấy đã bước vào thế giới
của những giấc mơ -
9:02 - 9:04và khát vọng
-
9:04 - 9:07nơi cô có thể khám phá tiềm năng của mình
-
9:07 - 9:11cho cuộc sống tương lai của cô.
-
9:11 - 9:13Tôi có 5 chị em,
-
9:13 - 9:16và không ai trong số họ
được đi học, -
9:16 - 9:18và bạn sẽ lấy làm ngạc nhiên,
-
9:18 - 9:22hai tuần trước,
-
9:22 - 9:26khi tôi điền vào mẫu thị thực Canada,
-
9:26 - 9:31và tôi đã điền vào phần dành cho gia đình
-
9:31 - 9:33và tôi đã không thể nhớ ra
-
9:33 - 9:37họ của một số chị em của mình.
-
9:37 - 9:39Và lý do là
-
9:39 - 9:42tôi không bao giờ,
không bao giờ nhìn thấy -
9:42 - 9:48tên của chị em mình
được viết trên bất kỳ tài liệu nào. -
9:48 - 9:51Đó là lý do mà
-
9:51 - 9:54tôi trân trọng con gái mình.
-
9:54 - 9:59Những gì mà cha tôi không thể cho
các chị em của tôi -
9:59 - 10:00và các con gái của ông,
-
10:00 - 10:05Tôi nghĩ rằng tôi phải thay đổi nó.
-
10:05 - 10:08Tôi đánh giá cao
-
10:08 - 10:11sự thông minh và sáng dạ
của con gái mình. -
10:11 - 10:14Tôi khuyến khích con bé
đến ngồi với tôi -
10:14 - 10:15khi bạn bè đến thăm.
-
10:15 - 10:20Tôi khuyến khích nó
đi với tôi đến các cuộc họp. -
10:20 - 10:22Và tất cả những giá trị tốt này,
-
10:22 - 10:25Tôi đã cố gắng khắc sâu
vào tính cách của con bé. -
10:25 - 10:29Và điều này không chỉ cho nó,
chỉ cho Malala. -
10:29 - 10:32Tôi truyền đạt tất cả những giá trị tốt này
-
10:32 - 10:36vào trường học của mình,
các học sinh nữ cũng như học sinh nam. -
10:36 - 10:40Tôi sử dụng giáo dục
để giải phóng phụ nữ. -
10:40 - 10:42Tôi đã dạy các cô gái của mình,
-
10:42 - 10:44Tôi đã dạy những nữ sinh của mình,
-
10:44 - 10:49quên đi bài học vềsự vâng lời.
-
10:49 - 10:52Tôi đã dạy những nam sinh
-
10:52 - 10:58quên đi bài học về cái gọi là danh dự hão.
-
11:02 - 11:06Anh chị em thân mến ,
-
11:06 - 11:10chúng tôi phấn đấu
để có thêm nhiều quyền cho phụ nữ, -
11:10 - 11:14và chúng tôi đã đấu tranh
để có nhiều hơn, -
11:14 - 11:18nhiều hơn và nhiều không gian
dành cho phụ nữ trong xã hội. -
11:18 - 11:21Nhưng chúng tôi
đã gặp phải một hiện tượng mới. -
11:21 - 11:24nguy hiểm đến quyền con người
-
11:24 - 11:27và đặc biệt là quyền của phụ nữ.
-
11:27 - 11:32Nó được gọi là taliban hoá.
-
11:32 - 11:36có nghĩa là phủ định hoàn toàn
-
11:36 - 11:38sự tham gia của phụ nữ
-
11:38 - 11:44vào mọi hoạt động chính trị, kinh tế và xã hội.
-
11:44 - 11:48Hàng trăm ngôi trường bị tàn phá.
-
11:48 - 11:54các cô gái bị cấm đi học.
-
11:54 - 11:58Phụ nữ bị buộc phải mang mạng che mặt
-
11:58 - 12:01và ngừng đi ra ngoài.
-
12:01 - 12:04Các nhạc công im tiếng,
-
12:04 - 12:06các cô gái bị đòn roi
-
12:06 - 12:09và những ca sĩ bị thiệt mạng.
-
12:09 - 12:11Hàng triệu người khốn khổ
-
12:11 - 12:14nhưng ít ai dám cất lên tiếng nói,
-
12:14 - 12:16và đó là điều đáng sợ nhất
-
12:16 - 12:23khi xung quanh bạn là những người như vậy
-
12:23 - 12:25những người bị giết và bị đòn roi,
-
12:25 - 12:26và bạn lên tiếng cho quyền lợi của mình.
-
12:26 - 12:30Nó thực sự là điều đáng sợ nhất.
-
12:30 - 12:32Ở tuổi lên 10,
-
12:32 - 12:36Malala đứng lên và đứng lên cho quyền
-
12:36 - 12:39được giáo dục.
-
12:39 - 12:43Con bé đã viết một cuốn nhật ký
cho blog BBC , -
12:43 - 12:45con bé tình nguyện
-
12:45 - 12:49trở thành tài liệu
cho tờ New York Times, -
12:49 - 12:54và lên tiếng trên tất cả những phương tiện
mà nó có thể. -
12:54 - 12:58Và giọng nói của con bé
là giọng nói mạnh mẽ nhất. -
12:58 - 13:05Nó lây lan như đỉnh cao
trên toàn thế giới. -
13:05 - 13:06Và đó là lý do
-
13:06 - 13:11Taliban không thể chịu đựng được
chiến dịch của nó, -
13:11 - 13:14và ngày 9 tháng 10 năm 2012,
-
13:14 - 13:19con bé đã bị bắn vào đầu.
-
13:19 - 13:24Đó là một ngày tận thế
cho gia đình tôi và cho cả tôi. -
13:24 - 13:29Thế giới sụp đổ thành một lỗ đen lớn.
-
13:29 - 13:31Trong khi con gái tôi
-
13:31 - 13:34trên bờ vực giữa cuộc sống và cái chết,
-
13:34 - 13:38Tôi đã thì thầm vào tai vợ mình,
-
13:38 - 13:41"Liệu anh có nên bị kết tội
vì những gì đã xảy ra -
13:41 - 13:45cho con gái anh và con gái em không?"
-
13:45 - 13:48Và cô ấy đột ngột nói với tôi rằng,
-
13:48 - 13:50"Anh làm ơn đừng tự trách bản thân mình.
-
13:50 - 13:53Anh đã đứng lên
vì những điều đúng đắn. -
13:53 - 13:55Anh lao vào hiểm nguy
-
13:55 - 13:57vì lẽ phải,
-
13:57 - 13:58vì hòa bình,
-
13:58 - 14:00và vì giáo dục,
-
14:00 - 14:02và con gái của anh
được truyền cảm hứng từ anh -
14:02 - 14:04và nó đã tham gia cùng anh.
-
14:04 - 14:06Cả hai cha con
đang đi đúng hướng -
14:06 - 14:10"và Chúa sẽ bảo vệ cho con bé."
-
14:10 - 14:13Những từ này có nghĩa rất lớn với tôi,
-
14:13 - 14:17và tôi đã không hỏi câu hỏi này một lần nữa.
-
14:17 - 14:21Khi Malala ở trong bệnh viện,
-
14:21 - 14:24và con bé đã trải qua
những đau đớn -
14:24 - 14:27những cơn đau đầu như búa bổ
-
14:27 - 14:30bởi vì các dây thần kinh mặt của con bé
bị cắt lìa, -
14:30 - 14:33Tôi đã nhìn thấy sự u tối
-
14:33 - 14:38trên khuôn mặt của vợ tôi.
-
14:38 - 14:44Nhưng con gái tôi
không bao giờ phàn nàn. -
14:44 - 14:46Con bé kể chúng tôi nghe,
-
14:46 - 14:48"Con ổn với nụ cười méo này
-
14:48 - 14:51và sự đơ cứng của khuôn mặt mình.
-
14:51 - 14:53Con sẽ ổn thôi. Cha mẹ đừng lo lắng nhé."
-
14:53 - 14:55Con bé là một sự an ủi cho chúng tôi,
-
14:55 - 14:58và nó đã an ủi chúng tôi.
-
15:00 - 15:04Anh chị em thân mến ,
-
15:04 - 15:07chúng tôi đã học từ con bé
về việc làm thế nào để bật dậy -
15:07 - 15:10trong những thời điểm khó khăn nhất,
-
15:10 - 15:13và tôi vui mừng chia sẻ với các bạn
-
15:13 - 15:19rằng mặc dù là một biểu tượng
-
15:19 - 15:22về quyền trẻ em và phụ nữ,
-
15:22 - 15:27con bé cũng giống như
bất kỳ bé gái 16 tuổi nào. -
15:27 - 15:32Con bé khóc khi bài tập ở nhà của mình
không được hoàn thành đầy đủ. -
15:32 - 15:34Con bé tranh cãi với em trai mình,
-
15:34 - 15:38và tôi rất hạnh phúc vì điều đó.
-
15:38 - 15:41Người ta hỏi tôi rằng,
-
15:41 - 15:44có gì đặc biệt
trong cách giảng dạy của tôi -
15:44 - 15:47thứ đã làm cho Malala
trở nên kiên cường -
15:47 - 15:51dũng cảm, dán lên tiếng
và đĩnh đạc như thế? -
15:51 - 15:57Tôi nói với họ,
đừng hỏi tôi về những gì tôi đã làm. -
15:57 - 16:01Hãy hỏi tôi về những gì tôi đã không làm.
-
16:01 - 16:07Tôi đã không cắt đi đôi cánh của con bé.
Chỉ có vậy -
16:07 - 16:09Cảm ơn rất nhiều.
-
16:09 - 16:15(Vỗ tay)
-
16:15 - 16:19Cảm ơn. Cảm ơn rất nhiều. Xin cảm ơn.
(Vỗ tay)
- Title:
- Con gái tôi, Malala
- Speaker:
- Ziauddin Yousafzai
- Description:
-
Nhà giáo dục người Pakistan Ziauddin Yousafzai nhắc nhở thế giới về một sự thật giản đơn mà nhiều người không muốn đề cập đến: Phụ nữ và đàn ông xứng đáng được bình đẳng trong giáo dục, quyền tự chủ và có một danh tính độc lập. Ông đã kể những câu chuyện từ cuộc sống của chính mình và của con gái mình, Malala, người đã bị Taliban bắn vào năm 2012 đơn giản chỉ vì dám đi học. "Tại sao con gái tôi lại mạnh mẽ đến vậy?" Yousafzai hỏi. "Bởi vì tôi đã không cắt đi đôi cánh của con bé."
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 16:36
Nhu PHAM approved Vietnamese subtitles for My daughter, Malala | ||
Chau Nguyen accepted Vietnamese subtitles for My daughter, Malala | ||
Chau Nguyen edited Vietnamese subtitles for My daughter, Malala | ||
Chau Nguyen edited Vietnamese subtitles for My daughter, Malala | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for My daughter, Malala | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for My daughter, Malala |