Geleceğin eczacılığı nasıl? Kişiselleştirilmiş, evde 3B yazdırılmış haplar
-
0:02 - 0:04İlaç kullanma ülkesinde yaşıyoruz.
-
0:04 - 0:07Bu yıl sadece
Amerika Birleşik Devletleri'nde -
0:07 - 0:11benim gibi doktorlar tarafından
4,5 milyar ilaç reçetesi yazılacak. -
0:11 - 0:14Bu her kadın, erkek ve çocuk için
15 ilaç ediyor. -
0:14 - 0:15Pek çoğumuz için,
-
0:15 - 0:19ilaç kullanma deneyimi sıklıkla
kafa karıştırıcı hap sayısı, -
0:19 - 0:22kullanma talimatları, yan etkiler,
herkese aynı dozajlar oluyor ki -
0:22 - 0:25genelde bize yazıldığı gibi kullanmıyoruz.
-
0:25 - 0:27Bu da zamanımıza, paramıza
ve sağlımıza mal olan -
0:27 - 0:30büyük bir masraf çıkarıyor.
-
0:30 - 0:33Şimdiki hızlı, bağlı,
veriye dayalı çağımızda -
0:33 - 0:35bence daha iyisini
yapabiliriz ve yapmalıyız. -
0:36 - 0:39O zaman sahip olduğumuz sorunlara
-
0:39 - 0:42ve bazı potansiyel çözümlere dalalım.
-
0:42 - 0:44Önce kişilere yazılan ilaçların
-
0:44 - 0:47her zaman işe yaramadığı
gerçeğiyle başlayalım. -
0:47 - 0:51Amerika Birleşik Devletleri'nde
bu yıl en çok satılan 10 ilaç, -
0:51 - 0:55dört kişiden biri ile 23 kişiden
birinde işe yarıyorlar. -
0:55 - 0:59Eğer bir numaraysanız iyi
ama peki ya diğerleri? -
0:59 - 1:02Daha da kötüsü ilaçlar işe yaramadığında
-
1:02 - 1:03hâlâ yan etkileri olabilir.
-
1:04 - 1:06Aspirini ele alalım --
kardiyovasküler hastalık riskini -
1:06 - 1:09azaltmak için aspirin alan
dördümüzden biri -
1:09 - 1:10bilmeden aspirine dirençli.
-
1:10 - 1:13Hâlâ her yıl binlercesini öldüren
-
1:13 - 1:15mide ve bağırsak kanamaları riskleri var.
-
1:16 - 1:19Bunun gibi olumsuz ilaç tepkileri,
-
1:19 - 1:22bazı tahminlere göre,
Amerika Birleşik Devletleri'nde -
1:22 - 1:23dördüncü ölüm nedeni.
-
1:23 - 1:25Kendi büyükbabam,
tek bir doz antibiyotiğin -
1:25 - 1:28böbreklerini iflas ettirmesi sonucu öldü.
-
1:28 - 1:31Şimdi ilaç tepkileri ve yan etkileri
-
1:31 - 1:34genelde doz ayarlamadaki
sorunlarla ilişkilidir. -
1:34 - 1:38Ben pediyatri eğitimi aldım -- küçük
insanlar, dahiliye -- büyük insanlar, -
1:38 - 1:40işte bir gece NICU'da göreve çağrılmıştım,
-
1:40 - 1:42bir miligramın kesirini
dikkatlice dozajlıyordum, -
1:43 - 1:44NICU bebeği için ilaç.
-
1:44 - 1:46Ertesi gece -- acile çağrıldım,
-
1:46 - 1:50181 kg bir hat işçisine
veya zayıf bir huzurevi hastasına -
1:50 - 1:54tedavi uygulamak üzere,
ki genelde, çoğu durumda formülden -
1:54 - 1:55aynı dozda ilaç alırlar.
-
1:55 - 1:58Bu demek ki, çoğu zaman
hat işçisine az dozaj -
1:58 - 2:01ve huzur evi hastasına da
çok dozaj veriyorum. -
2:01 - 2:03Yaş ve ağırlığın ötesinde,
-
2:03 - 2:06dozajlarken cinsiyet ve ırklar
arasındaki farkları görmezden geliyoruz. -
2:07 - 2:10Bunun ötesinde, uygunsuzluk
ve düşük uyum ile ilgili -
2:10 - 2:13büyük bir sorunumuz olduğunu biliyoruz.
-
2:13 - 2:15İlaçlarını alması gerekenlerimiz
-
2:15 - 2:18ya almıyor ya da yanlış alıyorlar.
-
2:18 - 2:21ABD'de 65 yaşın üzerindekilerin yüzde 40'ı
-
2:21 - 2:23beş veya daha fazla reçeteli ilaç alıyor.
-
2:23 - 2:25Bazen 15 ve üzeri.
-
2:25 - 2:30Uyumda küçük iyileşmeler dahi dramatik
boyutta para ve hayatlar kurtarabilir. -
2:31 - 2:34O zaman geleceği düşündüğümüzde
-
2:34 - 2:36bugün olduğumuz yer
olduğunu düşünüyorsunuz, -
2:36 - 2:40akıllı, kişiselleşmiş,
hedefli ilaçlar, Nesnelerin İnterneti, -
2:40 - 2:42gen terapisi, yapay zekâ,
-
2:42 - 2:45bunları öyle çok duyduk ki
kesin ilaç çağına geldik sandınız. -
2:45 - 2:47Gerçekte, hâlâ empirik,
-
2:47 - 2:50deneme-yanılmadan oluşan
kesin olmayan tıp çağındayız. -
2:50 - 2:51Daha iyisini yapabiliriz.
-
2:51 - 2:55Ya ilacınızı almanıza yardımcı
olacak daha iyi yollar düşünebilseydik? -
2:56 - 2:59Size uyacak doğru dozları
ve kombinasyonları almak? -
2:59 - 3:03Bugünün gerçekten son teknolojisi
olan ilaç makasları ve faks makinelerinin -
3:03 - 3:05ötesine geçip
-
3:05 - 3:07daha iyi sonuçlara,
düşük maliyetlere sahip olsak, -
3:08 - 3:11hayat ve ecza dolabınızda yer kazansak?
-
3:11 - 3:14Bence çözümün bir kısmı,
tüm sağlık bilgisini ölçüp -
3:14 - 3:18birbirine bağlayabildiğimiz yeni yollar.
-
3:18 - 3:21Bugün genel olarak reaktif,
hasta bakan dünyada, -
3:21 - 3:23akmayan silo bilgilerle yaşıyoruz.
-
3:23 - 3:26Daha akıcı, gerçek zamanlı,
gerçek sağlığın olduğu -
3:26 - 3:28proaktif dünyaya geçme potansiyelimiz var.
-
3:28 - 3:32Bunun bir kısmı kendimizin
ölçüldüğü yeni bir dünya ile başlıyor. -
3:32 - 3:35Bugün fizyolojimiz ve davranışlarımızla
ilgili pek çok şey ölçebiliriz, -
3:35 - 3:38çoğu zaman bu telefonlarımız,
tartılarımızda silolanmış durumda -
3:38 - 3:41ama doktorlarımıza,
bakıcılarımıza bağlanmaya başlıyor, -
3:41 - 3:44böylece koruma, teşhis ve tedaviyi
daha iyi optimize edebilirler. -
3:45 - 3:48Bunu yapabildiğimizde
bazı ilginç şeyler yapabiliriz. -
3:48 - 3:50Örneğin, yüksek tansiyonu ele alalım.
-
3:50 - 3:53Dünyada erken ölüm,
hastalıkla ilgili birinci risk faktörü. -
3:53 - 3:57Yaklaşık olarak, yetişkin Amerikalıların
yarısının yüksek tansiyonu var, -
3:57 - 3:59yarısından azı iyi kontrol edilmiş.
-
3:59 - 4:03Sık karşılaşılıyor, çünkü iki
veya üç sınıf ilaç gerektiriyor, -
4:03 - 4:06uymak ve kan basıncı
ilaçlarını ayarlamak zor. -
4:06 - 4:09Her gün ABD'de kontrol edilmeyen
yüksek tansiyondan 500 engellenebilir -
4:09 - 4:11ölüm oluyor.
-
4:11 - 4:14Ama artık birbirine bağlı
tansiyon aleti çağındayız -- -
4:14 - 4:16FDA saatinize giren bir tansiyon aletini
-
4:16 - 4:18henüz onayladı.
-
4:18 - 4:21Artık durmadan kan basıncınızı ölçen,
kola bağlanmayan -
4:21 - 4:24radar bazlı tansiyon
aletlerinin prototipleri var. -
4:24 - 4:25Yani gelecekte ben --
-
4:25 - 4:28klinikte bulunduğumda
tansiyonuma bakmak yerine, -
4:28 - 4:31doktorum gerçek zamanlı sayıları
ve trendleri görüp -
4:31 - 4:33kan basıncı dozajlama algoritmasıyla
-
4:33 - 4:35veya Nesnelerin İnterneti ile
-
4:35 - 4:37gerektiği gibi ayarlayabilir.
-
4:38 - 4:41Bugün teknoloji daha
fazlasını da yapabilir. -
4:41 - 4:44Benim akıllı telefonuma
bugün hâlihazırda EKG konmuş, -
4:44 - 4:47yapay zekâ ile okunabilir.
-
4:47 - 4:49Şu an hayati sinyallerimi
canlı yayın yapan, -
4:49 - 4:52küçük, bir yara bandı büyüklüğünde
plaster takıyorum. -
4:52 - 4:53Hadi bir bakalım.
-
4:53 - 4:56Şu anda biraz endişe vericiler.
-
4:56 - 4:58(Gülüşmeler)
-
4:58 - 5:00Tıp ekibi ve ben tarafından görülen
-
5:00 - 5:03sadece gerçek zamanlı
hayati bilgilerim değil, -
5:03 - 5:04geçmişteki bilgilerim de olabilir
-
5:04 - 5:08ve tekrarlıyorum, dozajı ve ondan sonra
ilaçları ayarlamak için kullanılacak. -
5:08 - 5:11Ağırlığım bile süper ölçülmüş olabilir.
-
5:11 - 5:16Ağırlığım, şeklim, ne kadar
vücut kütlesi, yağ, -
5:16 - 5:17kas olabileceği
-
5:17 - 5:20ve bunlar koruma veya tedaviyi
optimize etmek için kullanılır. -
5:20 - 5:23Sadece teknolojiden
anlayanlar için değil. -
5:23 - 5:26MIT mühendisleri Wi-Fi'yı ayarladılar,
-
5:26 - 5:28böylece bağlı yüzüklerimizden
ve akıllı yataklarımızdan -
5:28 - 5:31görünmeden bağlanabilir
ve hayati sinyalleri toplayabiliriz, -
5:31 - 5:34bu dijital egsozu, “digitome”u
paylaşmaya başlayabiliriz -
5:34 - 5:37ve potansiyel olarak ortak
kaynak kullanabiliriz, -
5:37 - 5:38sağlık bilgimizi paylaşabiliriz,
-
5:38 - 5:41Google Haritalar ve sürüşümüzü
paylaştığımız gibi, -
5:41 - 5:44sürüşümüzü değil, küresel olarak
sağlık deneyimimizi geliştirmek için. -
5:44 - 5:46Yani bu harika.
-
5:46 - 5:49Şimdi potansiyel olarak
bu bilgiyi toplayabiliriz. -
5:49 - 5:52Peki laboratuvarlarınız merkez
laboratuvarlardan -
5:52 - 5:55ilaç seviyenizi ve diğer
şeyleri ölçmek için -
5:55 - 5:58evlerinize, telefonunuza ve hatta
vücutlarınızın içine gidebilse? -
5:58 - 6:00Elbette, genlerin çağındayız.
-
6:00 - 6:03Bugün 1.000 doların
altında dizilimim yapıldı. -
6:03 - 6:05Farmakogenomiğimi anlamaya başladım.
-
6:05 - 6:09Genlerim yüksek yada düşük dozaja mı
ihtiyaç duyduğumu veya tamamen farklı -
6:09 - 6:11bir ilaca gereksinim
duyduğumu etkileyebilir. -
6:11 - 6:13Doktorunuz veya eczacınızın
-
6:13 - 6:16bu bilgiyi iş akışlarına entegre
ettiklerini düşünelim, -
6:16 - 6:20yapay zekâ, AI ile artırılmış veya IA
demeyi seviyorum -- -
6:20 - 6:21zekâ artırılması,
-
6:21 - 6:23bu bilgiyi artırmak için,
-
6:23 - 6:2518.000 ya da daha fazlası
onaylı ilacı anlamak için -
6:25 - 6:28sizin için doğru dozaj
veya karışımı hangisi olurdu. -
6:28 - 6:32Harika, belki şimdi ilaçlarınızı
ve dozajlarınızı optimize edebiliriz -
6:32 - 6:35ama bugünkü sorun hâlâ
ilaçlarınızı takip ettiğimiz -
6:35 - 6:37harika teknolojiyi kullanıyor olmamız.
-
6:37 - 6:39Elbette bu teknolojiler evrim geçiriyor,
-
6:39 - 6:42birbirine bağlı eczaneler,
hatırlatma uygulamaları, -
6:42 - 6:46ilaçlarınızı almadıysanız size
veya annenize mesaj veya tvit atan -
6:46 - 6:47akıllı ilaç şişesi kapakları var.
-
6:47 - 6:49PillPack, Amazon tarafından satın alındı,
-
6:49 - 6:54yakında ilaçlarınız aynı gün,
dron tarafından getirilebilir. -
6:54 - 6:56Bütün bunlar bugün mümkün
-
6:56 - 6:58ama hâlâ birden fazla ilaç alıyoruz.
-
6:58 - 6:59Peki daha basit yapsak ne olur?
-
6:59 - 7:03Bence çözümlerden biri “polypill”den
daha çok faydalanmak. -
7:03 - 7:06“Polypill”, birden çok ilacın tek bir
ilaca entegre edilmesidir. -
7:06 - 7:09Bugün bunlardan ortada var, reçetesiz
soğuk algınlığı ve grip ilaçları. -
7:09 - 7:12Statin, kan basıncı, aspirin
kombinasyonlarını vererek -
7:12 - 7:15koruma “polypill”
araştırmaları da yapılıyor, -
7:15 - 7:17rastgele araştırmalar plaseboya nazaran
-
7:17 - 7:19dramatik olarak riski
azalttığını gösteriyor. -
7:19 - 7:23Ancak bu “polypill”ler kişisel değil,
kişiye göre optimize edilmemiş. -
7:23 - 7:26Kişiselleştirilmiş “polypill”nizi
optimize etsek nasıl olurdu? -
7:26 - 7:29Sizin için yapılırdı, sizi esas alırdı,
size adapte olurdu, -
7:29 - 7:31her gün bile.
-
7:31 - 7:33Artık 3B yazım çağındayız,
-
7:33 - 7:35kişiselleştirimiş diş telleri,
duyma cihazları, -
7:35 - 7:37ortopedik cihazlar yapabilirsiniz,
-
7:37 - 7:40beni taradılar ve kot pantolonum
bana oturacak şekilde dikildi. -
7:40 - 7:41Şöyle düşündüm,
-
7:41 - 7:45kişiselleştirilmiş “polypill”i
3B yazdırsak nasıl olur? -
7:45 - 7:47Örneğin, altı ilaç alacağınıza,
-
7:47 - 7:49onları bire indirsek.
-
7:49 - 7:51Alması daha kolay olur, uyumu artırır
-
7:51 - 7:54ve potansiyel olarak içine
vitamin D veya CoQ10 gibi -
7:54 - 7:57ilaveler eklenebilir.
-
7:57 - 8:00Biraz yardımla --
onlara "IntelliMeds" diyorum -- -
8:00 - 8:03ve IntelliMedicine
mühendislik ekibimin yardımıyla, -
8:03 - 8:06ilk IntelliMedicine
prototip yazıcıyı yaptık. -
8:06 - 8:07İşte şöyle çalışıyor:
-
8:07 - 8:10Tam tabletler yerine,
küçük mikro ilaçlarımız var, -
8:10 - 8:11her biri bir ya da iki gram,
-
8:11 - 8:14her birey için ihtiyaç duyulan
dozaj ve kombinasyona -
8:14 - 8:16göre sınıflandırılıp seçilmiş.
-
8:16 - 8:19Elbette, bunlar hâlihazırda birlikte
alabileceğiniz dozlar -
8:19 - 8:21ve kombinasyonlar olacak,
FDA tarafından onaylı ilaçlar. -
8:21 - 8:24Tek mikro ilaçları farklı elementlere
-
8:24 - 8:26katmanlayarak farmakokinetiği
değiştirebiliriz. -
8:28 - 8:29Sonra yazdır'a bastığınızda
-
8:29 - 8:32her gün ihtiyaç duyduğunuz
-
8:33 - 8:34ilaç karışımını basarsınız.
-
8:34 - 8:38En çok görülen sorunlar için
jenerik ilaçlarla başlarız. -
8:38 - 8:42Bugün reçeteye yazılan ilaçların
yüzde 90'ı az fiyatlı jenerik ilaçlar. -
8:42 - 8:45İlacı bastığımızda,
biraz eğlenceli ayrıntı ekleyebiliriz. -
8:45 - 8:47Hastanın adını, tarihi,
-
8:48 - 8:50hangi gün olduğunu,
bir QR kodu yazdırabiliriz. -
8:50 - 8:54Steroid incelticide bir hasta
için inceltme veya ağrı ilaçlarından, -
8:54 - 8:57inceltmek için farklı ilaçlar basabiliriz.
-
8:57 - 9:02İşte bu prototip IntelliMedicine
yazıcıya bir bakış. -
9:02 - 9:04Burada görüşe açılıyor.
-
9:04 - 9:0716 farklı silosu var,
-
9:07 - 9:10her biri tek mikro ilaçlar ihtiva ediyor.
-
9:11 - 9:15Tek dozajları yazılımda
şu an ayarlayabilirim. -
9:15 - 9:18Bunu yaptığımda, robot kol
-
9:18 - 9:21kapsülün yüksekliğini ayarlayacak
ve mikro ilaçlar çıkacak. -
9:22 - 9:23Şimdi ben --
-
9:23 - 9:26Otomatik süreç mikro
ilaçların yüklü olduğuna -
9:26 - 9:27emin olmak için dönecek ve devir edecek.
-
9:27 - 9:29Yaz'a bastığımda,
-
9:29 - 9:32hepsi cihaza dökülecek,
-
9:32 - 9:35şimdi kişiselleşmiş
“polypill”imi çıkarabilirim, -
9:35 - 9:39dozlar ve ilaçlar bana göre.
-
9:39 - 9:42Bir bakalım, tekrar yansılara bakarsanız,
-
9:42 - 9:46tüm süreci görürsünüz,
ilaç silolarının seçildiğini, -
9:46 - 9:48ilaçların farklı silolara gittiğini
-
9:48 - 9:51ve tek bir kapsüle
toplandığını görebiliriz. -
9:51 - 9:53Bu harika,
-
9:53 - 9:55altı ilaç almak yerine potansiyel olarak
-
9:55 - 9:56bana göre ilaçları basabilirim.
-
9:56 - 9:59Şimdi tek dozajima bakabilirim,
-
9:59 - 10:01akıllı saatim kan basıncıma bakıyor,
-
10:01 - 10:04kan basıncı ilacımda
ayarlamaya ihtiyaç var, -
10:04 - 10:07Coumadin seviyem, kanım çok ince,
-
10:07 - 10:10o yüzden bir kan inceltici olan Coumadin
mikro ilaç dozajını azaltıyorum. -
10:10 - 10:13Yani bu günden güne,
akıllı bir şekilde adapte edilerek -
10:13 - 10:16doktorum ya da kardiyoloğum
tarafından programlanabilir. -
10:16 - 10:19Bu kadar büyük, hızlı yazıcıların
-
10:19 - 10:22köşedeki eczacınızda, doktorun ofisinde,
-
10:22 - 10:24köy kliniğinde olduğunu düşünebilirsiniz.
-
10:24 - 10:28Ama sonunda birleşerek evinizde
olabilecek kadar küçük olanlara küçülecek, -
10:28 - 10:31bunun gibi entegre kartuşlarla beraber,
dronlarla teslim edilecek. -
10:31 - 10:33Kişisel “polypill”nizi her sabah mutfak
-
10:33 - 10:37veya banyo dolabınızda yazdırabilirsiniz.
-
10:37 - 10:38Bence bu dünya çapında ilaçlara uyumu
-
10:38 - 10:42iyileştirmek için inanılmaz
bir yol olarak evrilebilir. -
10:42 - 10:46O zaman umarım tıbbın geleceğini
yeni yollarla hayal edebiliriz, -
10:46 - 10:48polifarmasi, tek kalıp,
-
10:48 - 10:51düşük uyum, komplikasyonlardan,
-
10:51 - 10:55kişisel, kısa, talep üzerine
ilaç çağına geçebiliriz, -
10:55 - 10:58bizi alıp sağlığımızı,
-
10:58 - 11:01gezegenimizdeki sağlık
ve ilacı da bireyselleştirebilir. -
11:02 - 11:03Çok teşekkürler.
-
11:03 - 11:08(Alkış)
-
11:10 - 11:12Sunucu: Daniel, bu harika.
-
11:12 - 11:13Gerçekten hoş.
-
11:13 - 11:15Ama sana bir soru.
-
11:15 - 11:18Diyelim ki huzurevindeki hastanın
ilaçlarını evinde -
11:18 - 11:21yazdırması için ne kadar zaman lazım?
-
11:21 - 11:24Daniel Kraft: Tekrarlıyorum,
bu bir prototip. -
11:24 - 11:27Bizce mevzuat yolu otomatikman çözülürse,
-
11:27 - 11:29özellikle oradakilerin
birden çok ilaç aldığı -
11:29 - 11:31ve sık sık karıştırdıkları huzurevleri,
-
11:31 - 11:34bu teknolojilere başlamak için
harika bir yer olur. -
11:34 - 11:37Bunlar banyo tezgâhınızda
evrilip kullanılmaya başlamayacak. -
11:37 - 11:40Bunların nasıl piyasaya çıkacağı hakkında
zeki ve akıllı olmalıyız -
11:40 - 11:44ama dozajlama, uyum ve kesinlikle ilgili
çok fazla sorunumuz olduğunu düşününce, -
11:44 - 11:46şimdi entegre olan ve yararlanılabilecek
-
11:46 - 11:48bütün o harika teknolojilerimiz var,
-
11:48 - 11:52bence sağlık ve tıbbın gerçek geleceğini
katalize etmek ve geliştirmek için -
11:52 - 11:54bunun gibi yaklaşımlara ihtiyacımız var.
-
11:54 - 11:56Sunucu: Harika, teşekkürler.
DK: Teşekkürler. -
11:56 - 11:58(Alkış)
- Title:
- Geleceğin eczacılığı nasıl? Kişiselleştirilmiş, evde 3B yazdırılmış haplar
- Speaker:
- Daniel Kraft
- Description:
-
İlaçları yazma şeklimizi değiştirmeliyiz, diyor doktor Daniel Kraft: Sıklıkla ilaçlar yanlış dozda veriliyor, toksik yan etkilere sebep oluyor veya işe yaramıyor. Kraft konuşmasında ve demo gösteriminde kişiselleştirilmiş ilaçların geleceğine dair vizyonunu paylaşıyor, kişisel ihtiyaçlarımıza adapte olan haplar tasarlayabilen 3B yazıcının prototipini gösteriyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:12
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for The pharmacy of the future? Personalized pills, 3D printed at home | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for The pharmacy of the future? Personalized pills, 3D printed at home | ||
Figen Ergürbüz accepted Turkish subtitles for The pharmacy of the future? Personalized pills, 3D printed at home | ||
Figen Ergürbüz edited Turkish subtitles for The pharmacy of the future? Personalized pills, 3D printed at home | ||
Sevgül Demir edited Turkish subtitles for The pharmacy of the future? Personalized pills, 3D printed at home | ||
Figen Ergürbüz declined Turkish subtitles for The pharmacy of the future? Personalized pills, 3D printed at home | ||
Gözde Zülal Solak declined Turkish subtitles for The pharmacy of the future? Personalized pills, 3D printed at home | ||
Gözde Zülal Solak edited Turkish subtitles for The pharmacy of the future? Personalized pills, 3D printed at home |