Kanibalizm w królestwie zwierząt - Bill Schutt
-
0:07 - 0:10Na pustyniach południowego zachodu USA
-
0:10 - 0:14kijanki ropuch wykluwają się
w małych oazach. -
0:14 - 0:19Dopóki się nie rozwiną,
mogą żyć tylko w wodzie, -
0:19 - 0:22ale te sadzawki
są niestałe i szybko parują. -
0:22 - 0:25Kijanki zaczynają wyścig z czasem.
-
0:25 - 0:28Muszą się rozwinąć,
zanim wylęgarnia wyschnie. -
0:28 - 0:32Przez noc niektóre osobniki urosły.
-
0:32 - 0:36Za pomocą kłów i silnych mięśni żuchwy
-
0:36 - 0:39zjadły swoich mniejszych braci.
-
0:39 - 0:41Dzięki temu rozwinęły się szybciej
-
0:41 - 0:46i opuściły sadzawkę, zanim wyschła.
-
0:46 - 0:49Te płazy nie są jedynymi zwierzętami
-
0:49 - 0:54zjadającymi członków swojego gatunku
w ramach normalnego rozwoju. -
0:54 - 0:56Wszystkie te zwierzęta to robią.
-
0:56 - 0:59Jeśli cię to dziwi,
to masz dobre towarzystwo. -
0:59 - 1:02Do niedawna naukowcy
myśleli, że kanibalizm -
1:02 - 1:06jest reakcją na głód lub skrajny stres.
-
1:06 - 1:08Dobrze znani kanibale,
-
1:08 - 1:10jak modliszki i czarne wdowy
-
1:10 - 1:13uznawano za dziwne wyjątki.
-
1:13 - 1:17Teraz już wiadomo,
że raczej reprezentują normę. -
1:17 - 1:19Może się wydawać bez sensu,
-
1:19 - 1:22że pewne gatunki same się zjadają.
-
1:22 - 1:25Jednak kanibalizm może sprzyjać
przetrwaniu całych gatunków. -
1:25 - 1:27Ogranicza konkurencję,
-
1:27 - 1:28usuwa słabe osobniki
-
1:28 - 1:30i wzmacnia mocne.
-
1:30 - 1:32Niektóre gatunki, takie jak ropuchy,
-
1:32 - 1:36są kanibalami ze względu
na nacisk środowiskowy. -
1:36 - 1:40Są w niepewnej sytuacji, ale kanibalizm
nie jest dla nich ostatecznością, -
1:40 - 1:42żeby uciec przed śmiercią głodową,
-
1:42 - 1:45a raczej sposobem
na szybkie wyjście ze stadium, -
1:45 - 1:48w którym są łatwym łupem dla drapieżników,
-
1:48 - 1:50a środowisko im nie sprzyja.
-
1:50 - 1:52Inne gatunki, włączając w to wiele ryb,
-
1:52 - 1:57bezmyślnie zjadają się nawzajem
podczas żerowania. -
1:57 - 1:59Ryby składają tak dużo ikry,
-
1:59 - 2:04że dorosłe osobniki umieją
odróżnić swoje potomstwo, -
2:04 - 2:07tak jak my rodzynki.
-
2:07 - 2:11Ikra, larwy i młode osobniki
są łatwo dostępnymi posiłkami, -
2:11 - 2:12bogatymi w składniki odżywcze.
-
2:12 - 2:14Jednorazowo składane są tysiące jaj,
-
2:14 - 2:19więc i tak zostanie ich dosyć
po tym, jak dorośli się najedzą. -
2:19 - 2:23Nie tylko dorosłe osobniki
zjadają młode rybki, -
2:23 - 2:26rodzeństwo też na siebie poluje.
-
2:26 - 2:28Jaja tawrosza piaskowego rozwijają się
-
2:28 - 2:32w jajowodach matki w różnym czasie.
-
2:32 - 2:34Gdy młode zużyją całe
żółtko ze swojego jaja, -
2:34 - 2:37zaczynają zjadać inne jaja i rodzeństwo
-
2:37 - 2:41do momentu gdy w jajowodach
pozostanie tylko po jednym. -
2:41 - 2:45Po narodzinach młode to dobrze odżywione
i doświadczone drapieżniki, -
2:45 - 2:47które mają największe szanse na przeżycie.
-
2:47 - 2:50Nawet jeśli zwierzęta
nie zjadają się z głodu, -
2:50 - 2:53młode szczególnie często
padają ofiarą kanibalizmu. -
2:53 - 2:54Chomiki,
-
2:54 - 2:54szczury
-
2:54 - 2:56i inne matki gryzoni
-
2:56 - 2:58zjadają potomstwo, jeśli jest chore,
-
2:58 - 2:59nie żyje
-
2:59 - 3:02lub gdy po prostu mają go
za dużo do wykarmienia. -
3:02 - 3:05U ssaków, wliczając
w to niedźwiedzie i lwy, -
3:05 - 3:08samce zabijają potomstwo
spłodzone przez inne samce, -
3:08 - 3:13dlatego, że samice bez potomstwa
mogą zajść w ciążę szybciej -
3:13 - 3:15niż z młodymi u boku.
-
3:15 - 3:20Następnie samce zjadają zabite młode,
żeby nie marnować pożywnego mięsa. -
3:20 - 3:24Kanibalizm jest mniej
powszechny wśród ptaków. -
3:24 - 3:28Niektóre gatunki zjadają
chore lub martwe zarodki, -
3:28 - 3:33pozbywając się w ten sposób zwłok,
które szybko zwabiłyby robactwo. -
3:33 - 3:37W kanibalizmie wśród dorosłych
samce są częściej na celowniku niż samice. -
3:37 - 3:41Padają ofiarą podczas godów,
bo generalnie są mniejsi. -
3:41 - 3:47Samce australijskich czarnych wdów
kryją znacznie większe samice. -
3:47 - 3:51Zamiast oddalić się zaraz po stosunku,
malutki samiec robi fikołka -
3:51 - 3:55i nadstawia odwłok w okolice
narządu gębowego partnerki. -
3:55 - 4:01Samica wtedy spryskuje go bogatym
w enzymy sokiem i zjada jego odwłok. -
4:01 - 4:04Samiec pozostały przy życiu czołga się,
by ponownie zapłodnić samicę, -
4:04 - 4:06często na wpół zjedzony.
-
4:06 - 4:10Potem trafiają do pajęczej spiżarni.
-
4:10 - 4:13Samiec zapewnia samicy nie tylko spermę,
-
4:13 - 4:16ale i pożywny posiłek,
-
4:16 - 4:21dzięki któremu ma pewność, że samica
przeżyje i przekaże jego geny dalej. -
4:21 - 4:26Kanibalizm jest częścią życia
w królestwie zwierząt, -
4:26 - 4:29zaraz obok innych, dobrze
zorganizowanych zachowań. -
4:29 - 4:32Już zatopiliśmy zęby w dowodach
kanibalizmu w naturze. -
4:32 - 4:35Pozostaje pytanie, co jeszcze przeoczono,
-
4:35 - 4:39stosując ludzkie standardy
w świecie przyrody?
- Title:
- Kanibalizm w królestwie zwierząt - Bill Schutt
- Description:
-
Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/cannibalism-in-the-animal-kingdom-bill-schutt
Do niedawna naukowcy myśleli, że kanibalizm jest rzadką reakcją na głód lub skrajny stres. Dobrze znani kanibale tacy jak modliszki i czarne wdowy uznawano za dziwne wyjątki. Teraz już wiadomo, że raczej reprezentują normę. Bill Schutt pokazuje, że kanibalizm sprzyja przetrwaniu całych gatunków. Ogranicza konkurencję, usuwa słabe osobniki i wzmacnia mocne.
Lekcja: Bill Schutt, animacja: Compote Collective.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:58
Rysia Wand edited Polish subtitles for Cannibalism in the animal kingdom - Bill Schutt | ||
Rysia Wand approved Polish subtitles for Cannibalism in the animal kingdom - Bill Schutt | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Cannibalism in the animal kingdom - Bill Schutt | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Cannibalism in the animal kingdom - Bill Schutt | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Cannibalism in the animal kingdom - Bill Schutt | ||
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Cannibalism in the animal kingdom - Bill Schutt | ||
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Cannibalism in the animal kingdom - Bill Schutt | ||
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Cannibalism in the animal kingdom - Bill Schutt |