Newton Aduaka opowiada historię Ezry

Filmowiec Newton Aduaka pokazuje klipy ze swojego mocnego, lirycznego filmu "Ezra" o dziecku-żołnierzu w Sierra Leone.

Jest to dla mnie bardzo dziwne, ponieważ nie jestem do tego przyzwyczajony

Z reguły stoję po drugiej stronie światła,

a teraz sam czuję tę presję, pod którą stawiam innych ludzi i to jest ciężkie.

Poprzedni mówca, wydaje mi się,

stworzył bardzo dobre tło pod to, co naprawdę...

ten impuls napędzający moją pracę, moje poczucie zagubienia,

i szukanie odpowiedzi na wielkie pytania.

Ale dla mnie przyjście tutaj jest jak,

jest jak... jest pewien rzeźbiarz, którego bardzo lubię, Giacometti,

który po wielu latach spędzonych we Francji, po nauce,

studiowaniu i pracownaiu, powrócił do domu, gdzie zapytano go: Co stworzyłeś?

Co zrobiłeś z tyloma latami spędzonymi za granicą?

A on pokazał garść figurek.

Oni oczywiście zdumieni zapytali: "Takie rzeczy robiłeś przez tyle lat?

A my oczekiwaliśmy wielkich dzieł!"

Ale to, co mnie uderzyło, to zrozumienie, że w tych małych rzeczach

było skumulowane całe życie człowieka, jego poszukiwania, przemyślenia, wszystko.

Po prostu w pomniejszonej wersji.

W pewien sposób, tak właśnie się czuję.

Czuję jakbym wracał do domu rozmawiać

o tym co robiłem przez 20 lat.

Zacznę od krótkich prezentacji tego czym się zajmowałem.

Garść filmów, nic wielkiego

dwa filmy pełnometrażowe i garść krótkich filmików.

Zaczniemy od pierwszej pozycji.

Video: Niszczę życia, powiedziała mi mama.

Kocham ją, wiesz.

Ona nawet nie jest moją prawdziwą matką.

Moi prawdziwi rodzice porzucili mnie

i spierdolili do Nigerii.

We mnie jest diabeł, Court.

Śpij.

Byłeś tam kiedyś?

Gdzie?

W Nigerii.

Nigdy.

Moja mama chciała,

ale nie było jej stać.

Też bym chciała.

Wydaje mi się, że byłabym tam szczęśliwa.

Dlaczego każdy się mnie pozbywa?

Ja nie chcę się ciebie pozbyć.

Nie potrzebujesz mnie.

Jesteś po prostu zbyt ślepy aby to teraz dostrzec.

Co robisz całymi dniami?

Czytam.

Nie nudzi cię to?

I czemu w ogóle nie masz pracy?

Jestem emerytowany.

No i?

No i zrobiłem swoje dla królowej i dla kraju, teraz pracuję dla siebie.

Nie, teraz siedzisz całymi dniami jak menel.

Bo robię to co lubię?

Człowieku, czytanie nikogo nie nakarmi.

Szczególnie nie nakarmi twojego nałogu palenia skrętów.

To karmi mój umysł i duszę.

Kłótnia z tobą to strata czasu, Marcus.

Jesteś raperem, prawda?

Tak.

Współczesny poeta.

Tak, można tak powiedzieć.

Więc o czym gadasz?

Co to ma znaczyć?

Proste. O czym rapujesz?

O rzeczywistości, człowieku.

Czyjej rzeczywistości?

Mojej pierdolonej rzeczywistości.

Opowiedz mi o twojej rzeczywistości.

O rasizmie, ucisku, o tym, że ludzie tacy jak ja nie mają lekko w życiu.

Więc jakie rozwiązania oferujesz? Wiesz, zadaniem poety nie jest tylko...

Człowieku, walcz z władzą. Proste. Rozwal skurwysynów.

Kałasznikowem?

Człowieku, gdybym miał jednego... zbyt prawdziwe.

A ilu żołnierzy zebrałeś już by walczyć w tej wojnie?

Oj, Marcus, wiesz o co mi chodzi.

Gdy człowiek sięga po wulgaryzmy,

jest to jasny znak, że nie potrafi się wyrazić.

Człowieku, czepiasz się.

Pantery.

Pantery?

Ekipa twardzieli, którzy mieli dosyć białej supremacji, władzy,

po prostu poszli i skopali wszystkim tyłki.

Zajebiste, człowieku. Widziałem film. Masakra! Co?

Widziałem jego ostatni film.

"Epuise", prawda?

Tak.

Nie chodzi o złą robotę, ale to było "epuise".

Epuise -- zmęczony, wykończony, mający dosyć.

Nie możesz się zamknąć?

Mów wprost, co jest nie tak z moimi filmami?

Dawaj.

Są słabe.

Są słabe? A twoje?

Co, co, co, co co?

Co myślisz o swoich filmach?

Moje filmy są OK, dobre.

Są lepsze od dokumentów których nikt nie zobaczy.

O czym ty, kurwa, gadasz?

Ruszyłeś kiedyś swój pierdolony tyłek z Hollywood

by sfilmować coś prawdziwego?

Usypiasz ludzi.

Każesz im śnić o gównie.

(Aplauz)

Newton Aduaka: Dziękuję. Pierwszy z tych klipów

naprawdę oddaje to czym dla mnie jest kino,

i to skąd pochodzę jako filmowiec.

Pierwszy klip przedstawił młodą kobietę, mówiącą o Nigerii,

o tym, że czułaby się tam szczęśliwa.

To są odczucia osób będących z dala od domu,

to jest coś przez co przechodziłem i, w zasadzie, wciąż przechodzę.

W domu nie było już mnie około 5 lat.

Ogólnie jestem za granicą już 20 lat.

I to jest naprawdę...

wiecie, film powstał w 1997 roku,

w tym czasie rządził dyktator Abacha,

jest to najgorszy okres w historii postkolonialnej Nigerii.

Dla tej dziewczyny te marzenia

są tym jak postrzegamy pojęcie domu.

I to jest nieco romantyczne, myślę, że piękne,

ponieważ potrzebujemy czegoś, czego moglibyśmy się chwycić,

szczególnie w społeczeństwie, w którym czujemy się wyobcowani.

I to zabiera nas do drugiego klipu, w którym młody człowiek

rozmawia o braku perspektyw, żyjąc jako czarny w Europie.

Szklany sufit, o którym wszyscy wiemy i rozmawiamy -

jego rzeczywistość.

To było moje... to byłem ja mówiący o...

to były czasy wielokulturowości w Wielkiej Brytanii,

i to hasło, które dla mnie było...

co dokładnie oznacza wielokulturowość w codziennym życiu społeczeństwa?

Co na to dziecko,

co ma sobie myśleć ktoś tak młody jak Jamie, mały chłopiec -

chodzi mi o cały gniew który się w nim zbierał,

i o to co się z tym stanie.

To co się stanie, to oczywiście przemoc, która jest...

którą widzimy rozmawiając o gettach

czy też o centrum południowego LA i tego typu rzeczach.

Przemoc która niekiedy przeradza się,

ewoluuje w zamieszki,

jak te dwa lata temu we Francji, gdzie żyję,

które wszystkich zszokowały, bo każdy myślał "No,

Francja jest liberalnym społeczeństwem."

Ja żyłem w Anglii przez 18 lat,

we Francji około cztery i czuję

jakbym cofnął się o 20 lat żyjąc we Francji.

A trzeci klip... trzeci klip przedstawia pytanie:

Czym jest dla ciebie kino, jak wykorzystujesz kino?

Mamy młodego reżysera - hollywoodzkiego reżysera ze znajomymi,

filmowcami, rozmawiającymi o tym, czym jest kino.

To nas zabierze do ostatniego klipu,

czym dla mnie jest kino.

Moje życie zaczęło się w 1966 roku,

parę miesięcy przed wojną domową w Nigerii, która trwała 3 lata,

to były 3 lata wojny.

Więc ogólnie,

całe dzieciństwo się odzywa i zabiera mnie do kolejnego klipu.

Video: Onicha, idź z bratem do szkoły.

Tak mamo.

Żołnierze, czeka was walka,

musicie się przygotować i być gotowym umrzeć.

Co musicie?

Przygotować się i być gotowym umrzeć.

Sukces, zmiana przychodzi tylko przez lufę broni.

Lufę broni.

To jest broń.

To jest broń.

To jest AK-47. To jest wasze życie.

To jest wasze życie. To jest... to jest... to jest wasze życie.

Dają nam specjalne prochy. Nazywamy je bąbelkami.

Amfetamina.

Przychodzi deszcz, słońce, przychodzi czas żołnierza.

Mówię, że przychodzi deszcz, słońce, przychodzi czas żołnierza.

Szliśmy od wioski do wioski... trzy wioski.

Nie pamiętam jak się tam dostaliśmy.

Szliśmy i szliśmy przez dwa dni.

Nie jedliśmy.

Nie było jedzenia, tylko trochę ryżu.

Bez jedzenia chorowałam.

Zastrzyk pozbawił nas umysłu.

Bóg nam przebaczy.

On wie, że nie wiedzieliśmy. Nie wiedzieliśmy!

Pamiętasz 6. stycznia, 1999 roku?

Nie.

Umrzesz! Umrzesz! (Krzyki)

Onicha: Ezra! (Ezra: Onicha! Onicha!)

♫ Nie potrzebujemy więcej problemów ♫

♫ Więcej problemów ♫

Oni zabili moją matkę.

Gnoje z Mende.

(Okrzyki)

Kto to?

Ja.

Po co mi to dajesz?

Żebyś przestał się na mnie gapić.

Moja historia jest nieco skomplikowana.

Jestem zainteresowany.

Mariam jest w ciąży.

Wiesz czym jesteś? Krokodylem.

Duża gęba, krótkie nogi.

Przed Rufusem jesteś Ezrą-tchórzem.

On nie dba o swoje oddziały.

Oddział, oddajcie ostatni honor. Salut.

Otwórz oczy, Ezra.

Ślepiec potrafi zauważyć jak diamenty trafiają do jego kieszeni.

♫ Nie potrzebujemy więcej problemów ♫

Wyciągnijcie tego idiotę!

Rozumiem, że przygotowujesz wielki atak?

To musi być kopalnia.

Twoja dziewczyna jest tutaj.

Świetnie, świetnie.

Po to tutaj jesteś, prawda?

Chcesz wrócić i walczyć, tak?

♫ Nie potrzebujemy więcej problemów ♫

♫ Więcej problemów ♫

♫ Nie potrzebujemy więcej problemów ♫

♫ Więcej problemów ♫

Obudźcie się! Wszyscy wstawać. Blokada drogowa!

♫ Nie potrzebujemy więcej... ♫

Mamy nadzieję, że z twoją pomocą i z pomocą innych, ta komisja

pójdzie w stronę zrozumienia przyczyn wojny rebelianckiej.

Mało tego, będzie procesem odbudowującym, aż w końcu...

aktem zamykającym okropny okres w historii tego kraju.

Początkiem nadziei.

Panie Ezra Gelehun, proszę wstać.

Proszę podać komisji imię i nazwisko, oraz wiek.

Nazywam się Ezra Gelehun.

Mam 15 lub 16 lat. Nie pamiętam.

Zapytajcie moją siostrę, ona jest wiedźmą, ona wie wszystko.

16.

Panie Gelehun, chciałbym Panu przypomnieć, że to nie jest proces

za zbrodnie przez Pana popełnione.

Walczyliśmy o naszą wolność.

Jeśli zabijanie na wojnie jest przestępstwem,

to musicie pozwać każdego żołnierza na świecie.

Wojna to przestępstwo, owszem, ale ja tego nie zacząłem.

Ty też jesteś emerytowanym generałem, prawda?

Tak, prawda.

Więc ty też musisz stanąć przed sądem.

Nasz rząd był skorumpowany.

Brak edukacji był ich sposobem kontrolowania władzy.

Jeśli mogę zapytać, wy płacicie za edukację w swoim kraju?

Nie.

Jesteście bogatsi od nas.

Ale my płacimy za szkołę.

Wasz kraj mówi o demokracji,

ale wspieracie skorumpowane władze jak nasza.

Czemu? Bo chcecie naszych diamentów.

Zapytaj czy ktokolwiek w tym pomieszczeniu widział diamenty.

Nie.

Panie Gelehun, chciałbym Panu przypomnieć, to nie jest proces.

To nie jest proces.

W takim razie wypuście mnie.

Nie mogę tego zrobić, synu.

Więc jesteś kłamcą.

(Aplauz)

NA: Dziękuję. Chciałbym powiedzieć, że tutaj naprawdę chodzi mi o to,

że podczas gdy robimy wielkie postępy,

które dla mnie są... wiecie... myślę że powinniśmy...

Myślę że Afryka powinna iść na przód, ale pamiętajmy o tym,

żeby już do tego nie wracać.

Dziękuję.

Emeka Okafor: Dziękuję Newton.

(Aplauz)

Jednym z tematów który mocno się uwidacznia

w klipie, który przed chwilą widzieliśmy, jest uczucie psychologicznej traumy młodych

odgrywających rolę dzieci... dzieci będących żołnierzami.

Biorąc pod uwagę to skąd pochodzisz,

i gdy weźmiemy pod uwagę, że to nie jest brane na tyle poważnie

na ile powinno być, co byś na to odpowiedział?

NA: Podczas moich badań, spędziłem

trochę czasu w Sierra Leone badając to.

I spotkałem... pamiętam, że spotkałem wiele żołnierzy-dzieci

eks-kombatanci, jak lubili siebie nazywać.

Spotkałem pracowników społecznych, psychologów, którzy z nimi pracowali.

Spotkałem psychiatrów, którzy spędzali z nimi czas,

organizacje pozarządowe i wiele innych.

Ale pamiętam w locie powrotnym z mojej ostatniej podróży,

pamiętam jak się rozpłakałem i myślałem sobie,

jeśli te dzieci, jeśli jakiekolwiek dzieci na zachodzie,

przeżyły dzień taki jak te dzieci,

trafiłyby na terapię do końca swego życia.

Więc dla mnie, myśl, że mając te dzieci,

to pokolenie, mamy całe pokolenie dzieci

które przeszły przez tyle psychologicznej traumy,

a Afryka musi z tym żyć.

Ale ja tylko chcę żeby brać to pod uwagę,

brać to pod uwagę przy tych wspaniałych postępach,

tych opisach wspaniałych osiągnięć.

Tak właśnie myślę.

EO: Dziękuję ponownie za przybycie na scenę TED.

To było bardzo poruszające.

NA: Dziękuję.

EO: Dziękuję.

(Aplauz)