Sebastian Wernicke: 1000 TEDTalks, 6 na salita

Paniwala ni Sebastian Wernicke na ang bawat TEDTalk ay maibubuod sa 6 na salita.

Kasalukuyang may isang libong TEDTalks sa website ng TED.

At sa tingin ko marami sa inyo dito

na iniisip na kahanga-hanga ito --

maliban sa akin. Hindi ako sang-ayon.

Tingin ko kami may problema tayo dito.

Dahil kung iisipin, 1,000 TEDTalks,

yan ay isang libong ideya na kailangang isiwalat.

Paano

mo naman gagawin iyon?

Kahit na subukan mong ipasok ang lahat ng ideya sa iyong ulo

sa pamamagitan ng panonood ng isang libong bidyo sa TED,

mangangailangan ka ng

higit sa 250 oras upang tapusin ito.

At gumawa ako ng simpleng kalkulasyon.

At ang masamang dulot nito sa ekonomiya kada isang tao

ay aabot ng $15,000.

Kaya dahil sa dalang panganib nito sa ekonomiya,

inisip ko, kailangan ng solusyon sa problemang ito.

Ito ang naisip kong diskarte.

Sa kasalukuyang sitwasyon,

may isang libong TEDTalks.

Kada TEDTalk ay may haba

na aabot sa 2,300 salita.

Kapag pinagsama-sama mo sila

may 2.3 milyong salita sa TEDTalks,

na higit sa laman ng Bibliya ng makatatlong beses.

Siyempre itatanong mo,

kailangan bang 2,300 salita ang haba ng isang TEDTalk?

Hindi ba't may mas maiikli?

Hindi ba, kung may ideya kang nais isiwalat,

tiyak na kaya mo itong sabihin nang mas maikli

kumpara sa 2,300 salita.

Ang tanging tanong ay, gaano kaikli?

Ano ang pinakakaunting bilang ng salita

upang makabuo ng isang TEDTalk?

Habang iniisip ko ito,

napag-alaman ko ang urban legend tungkol kay Ernest Hemingway,

na di-umano'y nagpahayag ng katagang ito:

"Binibenta: sapatos ng sanggol, hindi pa nasusuot,"

ang pinakamahusay na nobela niya.

Nalaman kong may proyektong "Six-Word Memoirs" (mga talambuhay na binubuo ng 6 na salita)

kung saan ang mga kabilang dito ay pinakiusapang

sumulat ng 6 na salita na maglalahad ng kanilang buong buhay, tulad nito:

"Tunay na pag-ibig natagpuan, nag-asawa ng iba."

O "Nabubuhay sa kawalan; labis na nakapanlulumo"

Nagustuhan ko ang isa na iyon.

Kaya kung ang isang nobela ay mailalagay sa 6 na salita

at isang buong talambuhay ay maisusulat sa 6 na salita,

hindi na kailangan ng higit sa 6 na salita kada TEDTalk.

Tapos na sana tayo dito bago pa magtanghalian.

Ibig sabihin...

Kung may isang libong TEDTalks,

mababawasan ang 2.3 milyong salita at magiging 6,000.

Kaya sabi ko maganda ito.

Sinimulan kong humihingi ng tulong sa lahat ng mga kaibigan,

na magbigay ng 6 na salita sa kanilang paboritong TEDTalk.

Ito ang ilan sa mga resulta. Tingin ko maganda naman ang kinalabasan.

Halimbawa, ang talumpati ni Dan Rosas tungkol sa pagganyak

na nakakaaliw, kung hindi mo pa ito napapanood:

"Bitawan ang karot. Bitawan ang pamalo. Magdulot ng kahulugan."

'Yon mismo ang tinutukoy niya sa loob ng 18 at kalahating minuto.

Ang ilan naman, tinukoy ang kapuna-puna sa mga tagapagsalita,

gaya ng istilo ni Nathan Myhrvold,

o ni Tim Ferriss,

na napakabagal minsan.

Ang hamon dito ay, kung gagawin ko sa maayos na paraan,

marami akong makukuhang buod,

ngunit mababawasan naman ang bilang ng mga kaibigan ko.

Kaya naghanap ako ng ibang stratehiya,

'yong mga hindi ko kakilala.

Buti nalang may website na Mechanical Turk,

na maari kang maglagay ng mga tungkulin

na hindi mo nais gawin mag-isa,

gaya ng "Mangyari lamang na magbigay ng 6 na salita na patungkol sa text na ito."

Hindi ko hinayaang magkaroon ng boluntaryo mula sa mahihirap na bansa upang makilahok dito

ngunit natagpuan ko na maari akong magbayad ng 10 singko sa bawat 6 na salitang buod

na sa tingin ko ay sulit naman.

Sa kasamaang-palad,

hindi posible na maisabuod ang lahat ng TEDTalk.

Dahil kung bibilangin mo, may isang libong TEDTalks,

10 singko bawat isa;

kailangan mo ng higit sa isang buod kada talk,

dahil ilan sa mga ito ay maari o tunay ngang hindi kahanga-hanga.

Posibleng magbayad pa ako ng daan-daang dolyar.

Kaya nag-isip ako ng ibang paraan

sa pamamagitan ng pagtukoy ng iilang mga tema.

Sa halip na ipagawa sa kanila

ang 6 na salita bawat TEDTalk,

binigyan ko sila ng 10 TEDTalks ng sabay-sabay

at humiling ako, "Mangyari lamang na ibuod ang mga ito sa 6 na salita."

Mababawasan ang gastos ko ng 90 porsiyento.

Kaya sa halagang $ 60,

ang isang libong TEDTalks

ay naging 600 na buod,

na talagang sulit na.

May iba sa inyo siguro na iniisip,

nakakabaliw ang manood ng 10 TEDTalks at ibuod ang mga ito sa 6 na salita,

pero sa katunayan ay hindi ganoon.

may halimbawa si Hans Rosling, propesor ng istatistika.

Marahil napanood niyo na ang isa sa kanyang talumpati o higit pa.

Siya ay may 8 talks online,

at lahat ng iyon ay maisasalarawan sa 4 na salita,

dahil ang pinapakita lang talaga niya,

na maling-mali ang ating inaakala.

Napatunayan niyang mali tayo.

Kaya 'yong mga tao sa Internet, pangit ang kinalabasan ng ilan sa kanila.

Nang humingi ako ng buod para sa 10 TEDTalks,

parang minadali lang nila.

Nagbigay lang sila ng pangkalahatang komento.

May iba, medyo mapangahas ang dating sa akin.

Ginamit nila ang 6 na salita bilang mensahe sa akin

at pinahiwatig kung sobra lang ba ang paggamit ko ng Google.

At 'yong iba naman, at hindi ko talaga maintindihan ito,

nagbigay ng sarili nilang bersyon ng katotohanan.

Wala ni isang TEDTalk na naglalaman nito.

Gayunpaman,

at tunay ngang kahanga-hanga,

na para sa bawat 10 TEDTalks na pinagsama-sama ko,

may mga natanggap akong makabuluhang buod.

Ito ang ilan sa mga paborito ko.

Halimbawa, sa TEDTalks na patungkol sa pagkain,

sabi nung isa: "Pagkaing nakahuhubog ng katawan, utak at kapaligiran,"

na sa palagay ko ay napakaganda.

O kaligayahan: "pagsusumikap tungo sa kaligayahan =

pagkilos tungo sa kalumbayan."

Kaya ito ako ngayon.

Nagsimula sa isang libong TEDTalks

na may 600 na buod.

Sa simula, maganda siyang pakinggan,

ngunit masyadong marami pa din ang 600 na buod.

Ang haba ng listahan.

Kaya inisip kong isulong ang proyekto

at lumikha ng buod ng mga buod -- ito mismo ang ginawa ko.

Kaya kinuha ko ang 600 buod,

pinagbuklod sila sa 9 na grupo

ayon sa mga rating na natanggap nila sa TED.com

at humingi ng buod sa mga tao.

Siyempre, may ilang hindi pagkakaintindihan.

Halimbawa, nung pinagkumpol ko ang mga pinakamagagandang TEDTalk,

sabi nung isang tao na naghahanap lang ako ng pinakamagandang pick-up line.

Gayunpaman, at tunay ngang kahanga-hanga,

nagawa nila ang gusto ko.

Halimbawa, patungkol sa mga balyenteng TEDTalks:

"Mga taong namamatay," o "Mga taong naghihirap," ayon sa isa,

"na may matatagpuang simpleng solusyon."

O patungkol sa mga nakamamanghang TEDTalk:

"Mga larawan sa Flickr ng isang intergalactic at klasikong kompositor."

'Yon naman talaga ang kakanyahan ng lahat ng ito.

Ngayon may siyam na grupo na lamang,

na malaking kabawasan na sa trabaho.

Siyempre, sa puntong ito, mahirap nang makuntento.

Gusto kong ituloy ito hanggang dulo, hanggang sa maisalang ang lahat,

na nagsimula sa isang libong TEDTalks.

Ninais kong isabuod ang isang libong TEDTalks sa 6 na salita lamang --

99.9997 porsiyento na kabawasan sa orihinal na nilalaman.

At magkakahalaga lang ito ng $99.50 --

hindi aabot ng isang daang dolyar.

Kaya nagpagawa ako ng 50 iba't ibang pangkalahatang buod.

Ngayon 25 cents ang binayad ko

dahil tingin ko mas mahirap ang trabahong ito.

Sa kasamaang-palad ang mga unang kong natanggap --

ito ang unang anim kong natanggap --

nadismaya ako nang kaunti.

Dahil tingin ko sasang-ayon kayo na tinutukoy nila ang ilang aspeto ng TED,

ngunit parang kulang,

at ilang aspeto lang ng TED ang nakapaloob dito.

Muntik na akong sumuko

nang isang gabi habang binabasa ko ang mga pangungusap

natagpuan ko ang isang napakagandang sagot.

Ito 'yon,

isang crowd-sourced na buod ng isang libong TEDTalks

sa halagang $ 99.50:

"Hindi kailangang mag-alala. Sa halip ay mamangha"

Maraming salamat.

(Palakpakan)