Cái gì trôi nổi trong mắt chúng ta vậy? - Michael Mauser
-
0:07 - 0:10Bạn đã bao giờ thấy có gì đó
đang bơi trong tầm nhìn của mình chưa? -
0:10 - 0:14Nó trông như một con sâu,
hay một giọt nước trong suốt, -
0:14 - 0:18và khi bạn định cố gắng nhìn gần hơn
nó lại biến mất, -
0:18 - 0:22và chỉ xuất hiện lại
khi bạn dời mắt đi. -
0:22 - 0:24Nhưng đừng đi rửa mắt nhé!
-
0:24 - 0:28Những gì bạn thấy là một
hiện tượng phổ biến gọi là "phù du". -
0:28 - 0:33Tên khoa học cho chúng
là Muscae volitantes, -
0:33 - 0:35tiếng Latin nghĩa là
"ruồi bay", -
0:35 - 0:38và đúng như tên gọi,
đôi khi chúng rất khó chịu. -
0:38 - 0:42Nhưng chúng thực ra không phải sâu bọ
hay vật thể ngoại lai gì cả. -
0:42 - 0:45Thực ra, chúng tồn tại
trong cầu mắt của bạn. -
0:45 - 0:49Chúng dường như đang sống, vì chúng
di chuyển và thay đổi hình dạng, -
0:49 - 0:51nhưng chúng không sống.
-
0:51 - 0:55Phù du là những vật thể nhỏ xíu
đổ bóng lên võng mạc, -
0:55 - 0:58mô cảm nhận ánh sáng
ở đằng sau mắt chúng ta. -
0:58 - 1:00Chúng có thể là một mảnh mô,
-
1:00 - 1:01tế bào hồng cầu,
-
1:01 - 1:03hay một đám protein.
-
1:03 - 1:06Và vì chúng lơ lửng
trên dịch thủy tinh thể, -
1:06 - 1:09chất dịch giống như gel
lấp đầy bên trong mắt, -
1:09 - 1:12chúng trôi nổi theo chuyển động của mắt
-
1:12 - 1:15và dội lại một chút
khi mắt ta dừng lại. -
1:15 - 1:19Phù du gần như rất khó nhận biết.
-
1:19 - 1:23Chúng trở nên rõ ràng hơn
khi ở càng gần võng mạc, -
1:23 - 1:26cũng giống như đưa tay bạn
đến gần mặt bàn hơn khi che ánh sáng -
1:26 - 1:30sẽ tạo ra một cái bóng rõ ràng hơn.
-
1:30 - 1:32Và phù du đặc biệt dễ nhận ra
-
1:32 - 1:35khi bạn nhìn vào
một bề mặt sáng đồng màu, -
1:35 - 1:36như màn hình trống,
-
1:36 - 1:37tuyết,
-
1:37 - 1:39hay bầu trời trong,
-
1:39 - 1:43khi sự đồng nhất của tấm nền
khiến chúng dễ dàng bị nhận ra hơn. -
1:43 - 1:47Ánh sáng càng mạnh,
đồng tử càng co lại. -
1:47 - 1:51Nó tạo ra hiệu ứng giống như
thay thế ánh sáng khuếch tán. -
1:51 - 1:53bằng một bóng đèn sợi đốt,
-
1:53 - 1:56bóng sẽ trở nên rõ ràng hơn.
-
1:56 - 2:00Có một hiện tượng thị giác khác
có vẻ tương tự với phù du, -
2:00 - 2:02nhưng thực chất thì không hề liên quan.
-
2:02 - 2:05Nếu bạn đã thấy những đốm sáng nhỏ
bay qua bay lại -
2:05 - 2:07khi nhìn vào bầu trời xanh,
-
2:07 - 2:12bạn đang thấy một hiện tượng
gọi là "chớp sáng". -
2:12 - 2:16Trong một số trường hợp,
nó ngược lại với hiện tượng phù du. -
2:16 - 2:18Ở đây, bạn không bóng đổ,
-
2:18 - 2:22mà là những thấu kính di chuyển
để lại ánh sáng lên võng mạc. -
2:22 - 2:25Những thấu kính này thực ra là
những tế bào bạch cầu -
2:25 - 2:29di chuyển qua các mao mạch
trên bề mặt võng mạc. -
2:29 - 2:33Những bạch cầu này có thể rất lớn
đến mức gần lấp đầy mao mạch -
2:33 - 2:37tạo ra không gian huyết tương trống
đằng trước chúng. -
2:37 - 2:39Vì những không gian bên trong bạch cầu
-
2:39 - 2:42có độ trong suốt với ánh sáng xanh
-
2:42 - 2:45cao hơn các hồng cầu
thường có trong mao mạch, -
2:45 - 2:48nên chúng ta thấy một đốm sáng
nơi điều này diễn ra, -
2:48 - 2:53di chuyển theo đường mao mạch và
đồng thời với mạch đập. -
2:53 - 2:55Dưới điều kiện quan sát lý tưởng,
-
2:55 - 2:59bạn còn thấy cả
một cái đuôi tối đằng sau đốm trắng. -
2:59 - 3:03Đó là các tế bào hồng cầu
bị dồn lại phía sau bạch cầu. -
3:03 - 3:08Một vài bảo tàng khoa học trưng bày
một tấm nền ánh sáng xanh -
3:08 - 3:13cho phép bạn thấy những vệt sáng này
rõ hơn bình thường. -
3:13 - 3:16Trong khi mắt tất cả mọi người
diễn ra hiện tượng này, -
3:16 - 3:19số lượng và thể loại
cũng rất đa dạng. -
3:19 - 3:20Trong trường hợp phù du,
-
3:20 - 3:24chúng ta thường không để ý
vì bộ não đã học cách để phớt lờ nó. -
3:24 - 3:26Tuy nhiên, số lượng
-
3:26 - 3:29hay kích thước lớn bất thường
ảnh hưởng tới thị giác -
3:29 - 3:34có thể là dấu hiệu của một bệnh
nghiêm trọng cần được điều trị y tế ngay. -
3:34 - 3:38Nhưng phần lớn thời gian
những hiện tượng trong mắt này, -
3:38 - 3:40như phù du
hay vệt sáng xanh, -
3:40 - 3:44chỉ là một nhắc nhở nhẹ nhàng
rằng những thứ chúng ta thấy -
3:44 - 3:47phụ thuộc nhiều vào
cơ thể và trí óc chúng ta -
3:47 - 3:50giống như vào thế giới bên ngoài vậy.
- Title:
- Cái gì trôi nổi trong mắt chúng ta vậy? - Michael Mauser
- Speaker:
- Michael Mauser
- Description:
-
Xem bài giảng đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/what-are-those-floaty-things-in-your-eye-michael-mauser
Thỉnh thoảng, khi nhìn vào một màn hình sáng đơn màu như bầu trời trong hay màn hình trống, bạn có thể nhìn thấy những vật thể trôi nổi trong tầm nhìn của mình. Những vật thể chuyển động trong mắt này là gì và làm thế nào bạn có thể nhìn thấy chúng? Michael Mauser giải thích rằng đây là một hiện tượng thị giác gọi là phù du.
Thiết kế bài giảng Michael Mauser, đồ họa Refective Films.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:05
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Ruby Phan accepted Vietnamese subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Ruby Phan edited Vietnamese subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Ruby Phan edited Vietnamese subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Ruby Phan edited Vietnamese subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Ruby Phan edited Vietnamese subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Ruby Phan edited Vietnamese subtitles for What are those floaty things in your eye? | ||
Phuong Ngo edited Vietnamese subtitles for What are those floaty things in your eye? |