Return to Video

Wil je een eerlijker wereld? Wees een onverwachte bondgenoot

  • 0:01 - 0:05
    Vraag het aan iedereen die je wilt
  • 0:05 - 0:06
    en ze zullen je vertellen
  • 0:06 - 0:11
    dat ze het zat zijn
    om voor rechtvaardigheid te vechten.
  • 0:12 - 0:18
    Gekleurde mensen en leden
    van de LGTB-gemeenschap zijn het zat
  • 0:18 - 0:20
    de last te dragen
  • 0:20 - 0:23
    zich te moeten uitspreken en verdedigen
  • 0:23 - 0:25
    zelfs wanneer ze de mond gesnoerd
  • 0:26 - 0:28
    en onderdrukt worden.
  • 0:28 - 0:29
    En blanke bondgenoten
  • 0:30 - 0:32
    en cis-bondgenoten zijn het ook zat.
  • 0:33 - 0:36
    Zat om te horen dat ze het verkeerd doen
  • 0:36 - 0:40
    of dat dit hun zaak helemaal niet is.
  • 0:41 - 0:44
    We worden er allemaal een beetje moe van.
  • 0:45 - 0:46
    En eigenlijk
  • 0:46 - 0:49
    denk ik dat het ons niet zal lukken
  • 0:49 - 0:53
    totdat we rechtvaardigheid
    anders benaderen.
  • 0:54 - 0:58
    Ik ben opgegroeid in het midden
    van de burgerrechtenbeweging
  • 0:58 - 1:00
    in het gesegregeerde Zuiden.
  • 1:01 - 1:03
    Als vijfjarig meisje
  • 1:03 - 1:06
    was ik erg geïnteresseerd in ballet,
  • 1:06 - 1:11
    net zoals zoveel andere
    vijfjarige meisjes in de jaren '60.
  • 1:12 - 1:15
    Mijn moeder bracht me
    naar een balletschool.
  • 1:16 - 1:20
    Zo'n school waar leraren
    over je gaven en talenten spraken,
  • 1:20 - 1:22
    wetende dat je nooit ballerina zou zijn.
  • 1:22 - 1:24
    (Gelach)
  • 1:24 - 1:26
    Toen we aankwamen,
  • 1:26 - 1:30
    zeiden ze netjes dat ze
    "geen negers accepteerden".
  • 1:31 - 1:35
    We stapten weer in de auto
    alsof we net uit een winkel kwamen
  • 1:35 - 1:37
    die geen sinaasappelsap meer had.
  • 1:38 - 1:41
    We zeiden niks ...
  • 1:41 - 1:43
    We reden naar de volgende balletschool.
  • 1:44 - 1:49
    Ze zeiden: "We accepteren geen negers."
  • 1:50 - 1:52
    Nou, ik was verward.
  • 1:52 - 1:55
    En ik vroeg mijn moeder
    waarom ze me niet wilden.
  • 1:56 - 1:58
    En ze zei:
  • 1:58 - 2:01
    "Nou, ze zijn gewoon niet slim genoeg
    om je nu te accepteren
  • 2:01 - 2:03
    en ze weten niet hoe goed je bent."
  • 2:03 - 2:04
    (Gejuich)
  • 2:04 - 2:08
    (Applaus en gejuich)
  • 2:09 - 2:13
    Nou, ik wist niet wat dat betekende.
  • 2:13 - 2:14
    (Gelach)
  • 2:14 - 2:17
    Maar ik wist zeker dat het niet goed was,
  • 2:17 - 2:20
    want ik kon het in mijn moeders ogen zien.
  • 2:20 - 2:24
    Ze was boos
  • 2:24 - 2:26
    en het leek erop
    dat ze op het punt stond om te huilen.
  • 2:27 - 2:31
    Toen heb ik besloten
  • 2:31 - 2:33
    dat ballet stom was.
  • 2:34 - 2:35
    (Gelach)
  • 2:36 - 2:39
    Ik heb allerlei
    dergelijke ervaringen gehad,
  • 2:39 - 2:41
    maar toen ik ouder werd,
  • 2:41 - 2:44
    begon ik boos te worden.
  • 2:44 - 2:48
    En niet alleen boos
    op het directe racisme en onrecht.
  • 2:48 - 2:52
    Ik was boos op mensen
    die toekeken en niets zeiden.
  • 2:53 - 2:58
    Waarom zeiden de blanke ouders
    in die balletschool niet:
  • 2:58 - 3:00
    "Dat is onjuist.
  • 3:00 - 3:02
    Laat dat kleine meisje dansen."
  • 3:03 - 3:04
    Of waarom --
  • 3:04 - 3:05
    (Applaus)
  • 3:05 - 3:09
    Waarom zeiden de blanke gasten
    in de gescheiden restaurants niet:
  • 3:09 - 3:10
    "Hé, dat kun je niet doen.
  • 3:10 - 3:12
    Laat die familie maar eten."
  • 3:13 - 3:15
    Het duurde niet lang voordat ik besefte
  • 3:15 - 3:19
    dat raciale onrechtvaardigheid
    niet de enige plaats was
  • 3:19 - 3:22
    waar mensen in de meerderheid stil bleven.
  • 3:22 - 3:24
    Als ik in de kerk zat
  • 3:24 - 3:28
    en een als bijbels vermomde
    homofobe opmerking hoorde,
  • 3:28 - 3:31
    zei ik altijd: "Sorry,
  • 3:31 - 3:35
    waarom onderbreken de heteroseksuele
    kerkgangers deze onzin niet?"
  • 3:35 - 3:38
    (Applaus)
  • 3:38 - 3:39
    Of ...
  • 3:40 - 3:44
    in een kamer vol babyboomers
    en mensen van generatie X
  • 3:44 - 3:47
    die hun millennial collega's
    begonnen te vernederen
  • 3:47 - 3:50
    als verwend, lui en overmoedig,
  • 3:50 - 3:53
    zei ik dan: "Sorry,
  • 3:53 - 3:57
    waarom zegt niemand van mijn leeftijd
    'stop met stereotyperen'?"
  • 3:58 - 3:59
    (Publiek) Juist!
  • 3:59 - 4:02
    (Applaus)
  • 4:02 - 4:06
    Ik was het gewend om voor mensen
    op te komen in dit soort kwesties,
  • 4:06 - 4:09
    maar waarom was niet iedereen dat?
  • 4:10 - 4:12
    Mijn lerares uit de vijfde klas,
  • 4:12 - 4:13
    juffrouw McFarland,
  • 4:13 - 4:19
    heeft me geleerd dat gerechtigheid
    een medeplichtige vereist.
  • 4:19 - 4:22
    Niet iedereen is daar geschikt voor.
  • 4:22 - 4:26
    Ze zei dat we onverwachte
    bondgenoten nodig hebben
  • 4:26 - 4:30
    als we echte verandering willen zien.
  • 4:30 - 4:35
    En degenen van ons
    die onrechtvaardigheid meemaken,
  • 4:35 - 4:38
    moeten bereid zijn om hulp te accepteren,
  • 4:38 - 4:41
    want als we dat niet doen,
  • 4:41 - 4:43
    duurt de verandering te lang.
  • 4:44 - 4:48
    Ik bedoel, stel je voor dat hetero's
    en homo's niet waren samengekomen
  • 4:48 - 4:51
    onder de vlag van huwelijksgelijkheid.
  • 4:51 - 4:53
    Of wat als president Kennedy
  • 4:53 - 4:56
    gewoon niet geïnteresseerd was
    in de burgerrechtenbeweging?
  • 4:57 - 5:00
    Veel grote bewegingen in dit land
  • 5:00 - 5:05
    zouden vertraagd
    of zelfs dood kunnen zijn
  • 5:05 - 5:09
    als er geen onverwachte
    bondgenoten waren geweest.
  • 5:10 - 5:14
    Als dezelfde mensen
    zich op dezelfde manier uitspreken
  • 5:14 - 5:16
    als ze altijd hebben gedaan,
  • 5:16 - 5:18
    zullen we steeds
    dezelfde resultaten krijgen.
  • 5:18 - 5:21
    Altijd weer opnieuw.
  • 5:22 - 5:25
    Bondgenoten staan vaak aan de zijlijn
  • 5:25 - 5:27
    te wachten om opgeroepen te worden.
  • 5:27 - 5:32
    Maar wat als onverwachte bondgenoten
    juist het voortouw zouden nemen?
  • 5:32 - 5:33
    Bijvoorbeeld ...
  • 5:33 - 5:35
    wat als zwarten en indianen
  • 5:35 - 5:38
    de discussie zouden leiden
    over immigratieproblematiek?
  • 5:39 - 5:41
    (Applaus)
  • 5:42 - 5:47
    Of wat als juist blanken
    zich zouden inzetten
  • 5:47 - 5:49
    voor een einde aan racisme?
  • 5:49 - 5:53
    (Applaus en gejuich)
  • 5:54 - 5:55
    Of ...
  • 5:55 - 5:58
    wat als mannen de strijd zouden leiden
  • 5:58 - 5:59
    voor gelijke lonen voor vrouwen?
  • 6:00 - 6:03
    (Applaus en gejuich)
  • 6:04 - 6:05
    Of ...
  • 6:05 - 6:11
    wat als juist heteroseksuelen
    de LGBTQ-kwesties zouden aankaarten?
  • 6:11 - 6:15
    (Applaus en gejuich)
  • 6:15 - 6:17
    En wat als gezonde mensen
  • 6:17 - 6:21
    zouden opkomen voor mensen
    met een handicap?
  • 6:21 - 6:25
    (Applaus en gejuich)
  • 6:25 - 6:28
    We kunnen ons met problemen bemoeien,
  • 6:28 - 6:30
    argumenten aandragen en stelling nemen,
  • 6:30 - 6:34
    zelfs als het probleem niets met ons
    te maken lijkt te hebben.
  • 6:35 - 6:36
    En eigenlijk
  • 6:36 - 6:40
    zijn dat de kwesties
    die het meest dwingend zijn.
  • 6:40 - 6:41
    En natuurlijk,
  • 6:42 - 6:46
    mensen hebben geen idee
    waarom je daar bent,
  • 6:46 - 6:49
    maar daarom moeten degenen
    die onrechtvaardigheid meemaken,
  • 6:49 - 6:52
    bereid zijn om de hulp te accepteren.
  • 6:52 - 6:55
    We moeten het onrecht bestrijden
  • 6:55 - 6:58
    met een bewustzijn van genade.
  • 6:59 - 7:01
    Wanneer blanken opstaan om te vechten
  • 7:01 - 7:05
    voor de bevrijding
    van zwarte en bruine mensen,
  • 7:05 - 7:09
    moeten de zwarte en bruine mensen
    bereid zijn om hun hulp te accepteren.
  • 7:10 - 7:12
    En ik weet dat het moeilijk is,
  • 7:12 - 7:16
    maar dit is gezamenlijk werk
  • 7:16 - 7:21
    en het vereist dat iedereen meedoet.
  • 7:22 - 7:25
    Toen ik op de kleuterschool zat,
  • 7:25 - 7:26
    stelde onze lerares ons voor
  • 7:26 - 7:30
    aan deze mooie, rijzige,
    blanke dame, Miss Ann.
  • 7:31 - 7:34
    Ik dacht dat ze de mooiste blanke dame was
    die ik ooit had gezien.
  • 7:35 - 7:36
    Nou, als ik eerlijk mag zijn,
  • 7:36 - 7:40
    denk ik dat het de eerste keer was
    dat we een blanke dame op school zagen.
  • 7:40 - 7:41
    (Gelach)
  • 7:41 - 7:43
    Miss Ann stond voor ons
  • 7:43 - 7:47
    en zei dat ze balletlessen zou gaan geven
  • 7:47 - 7:49
    op onze school
  • 7:50 - 7:54
    en dat ze trots was
    om onze danslerares te zijn.
  • 7:54 - 7:57
    Het was onwerkelijk.
  • 7:58 - 8:00
    Plotseling
  • 8:00 - 8:03
    (zingend) vond ik dat ballet
    niet meer stom was.
  • 8:03 - 8:05
    (Gelach)
  • 8:06 - 8:08
    Wat ik nu weet,
  • 8:08 - 8:11
    is dat Miss Ann zich volledig bewust was
  • 8:11 - 8:16
    van het feit dat de witte balletscholen
    geen zwarte meisjes accepteren.
  • 8:16 - 8:18
    Daar was ze razend om.
  • 8:18 - 8:21
    Dus kwam ze naar de zwarte buurt
  • 8:21 - 8:24
    om zelf de danslessen te gaan geven.
  • 8:25 - 8:28
    En er was liefde en moed nodig
    om dat te doen.
  • 8:28 - 8:31
    (Applaus)
  • 8:35 - 8:38
    En waar geen gerechtigheid was,
  • 8:38 - 8:40
    bouwde ze het gewoon.
  • 8:41 - 8:44
    We hebben het allemaal overleefd,
  • 8:44 - 8:48
    omdat we op de schouders
    van onze zwarte voorouders stonden.
  • 8:49 - 8:51
    Het lukte ons allemaal,
  • 8:51 - 8:55
    omdat Miss Ann
    een onverwachte bondgenoot was.
  • 8:56 - 9:00
    Wanneer je je stem en je acties
  • 9:01 - 9:05
    toevoegt aan situaties
    waarvan je denkt dat ze je niet aangaan,
  • 9:05 - 9:08
    inspireer je eigenlijk anderen
    om hetzelfde te doen.
  • 9:09 - 9:13
    Miss Ann inspireerde me
    om altijd op zoek te gaan naar situaties
  • 9:13 - 9:17
    die niet met mij te maken hadden,
  • 9:17 - 9:19
    maar waar ik toch onrechtvaardigheid
  • 9:19 - 9:21
    en ongelijkheid zag.
  • 9:22 - 9:25
    Ik hoop dat ze jullie ook inspireert,
  • 9:25 - 9:30
    want om de strijd om gelijkheid te winnen,
  • 9:30 - 9:34
    zullen we allemaal
    onze mond open moeten doen
  • 9:34 - 9:36
    en stelling nemen.
  • 9:36 - 9:39
    Dat moeten we allemaal doen.
  • 9:39 - 9:41
    En we moeten het allemaal doen,
  • 9:41 - 9:43
    zelfs als het moeilijk is
  • 9:43 - 9:46
    en zelfs als we ons niet
    op onze plaats voelen,
  • 9:46 - 9:50
    want het is jullie plaats
  • 9:50 - 9:52
    en het is onze plaats.
  • 9:53 - 9:57
    Gerechtigheid rekent op ons allemaal.
  • 9:57 - 9:58
    Bedankt.
  • 9:58 - 10:03
    (Applaus en gejuich)
Title:
Wil je een eerlijker wereld? Wees een onverwachte bondgenoot
Speaker:
Nita Mosby Tyler
Description:

Een gelijkere wereld begint met jou. Terwijl ze een vormend moment uit haar eigen leven noemt, benadrukt Nita Mosby Tyler, een voorstander van gelijkheid, waarom het opkomen en vechten voor anderen die onrechtvaardigheden meemaken buiten je eigen geleefde ervaring tot een eerlijkere toekomst voor iedereen leidt.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:15

Dutch subtitles

Revisions