Return to Video

جیهانێکی دادپەروەرترت ئەوێت؟ ببە بە هاوپەیمانێکی چاوەڕوان نەکراو

  • 0:01 - 0:05
    ئەتوانی لە هەر کەسێکت بوێ بپرسیت، و
  • 0:05 - 0:06
    ئەوانیش پێت ئەڵێن
  • 0:06 - 0:11
    ماندوو بێزاربوون لە شەڕکردن بۆ دادپەروەری.
  • 0:12 - 0:19
    خەڵکی ڕەنگەکانی تر و کۆمەڵگا
    هاوڕەگەزباز و هاوشێوەکان بێزارن
  • 0:19 - 0:22
    لە هەڵگرتنی بارگرانی قسەکردن و
  • 0:22 - 0:23
    هاتنە پێشەوە
  • 0:23 - 0:25
    تەنانەت دوای بێدەنگ کردنیان و
  • 0:26 - 0:28
    پاڵپێوەنانیان بۆ دواوە. و
  • 0:28 - 0:29
    هاوپەیمانە سپی پێستەکان و
  • 0:30 - 0:32
    بەرەکانی تریش بێزارن.
  • 0:33 - 0:36
    بێزاربوون لەوەی پێیان ئەوترێت
    کە هەڵە ئەیکەن
  • 0:36 - 0:40
    یان تەنانەت شوێنی ئەوانیش نییە
    کە دەرکەون.
  • 0:41 - 0:45
    ئەم شەکەتییە کاریکردۆتە سەر هەموومان.
  • 0:45 - 0:46
    ڕاستییەکەشی،
  • 0:46 - 0:49
    باوەڕم وایە سەرکەوتوو نابین
  • 0:49 - 0:53
    هەتا ئەوکاتەی بە ڕێگایەکی نوێ
    لە دادپەروەری نزیک ئەبینەوە.
  • 0:54 - 0:58
    من لە ناوەڕاستی جوڵەی
    مافی شارستانییا گەورەبووم
  • 0:58 - 1:00
    لە باشوورە جیاکراوەکە.
  • 1:01 - 1:03
    وەک کچێکی پێنج ساڵ،
  • 1:03 - 1:06
    زۆرم حەز لە بالێ بوو.
  • 1:06 - 1:11
    لە کاری باوی کچە پێنج ساڵانەکان ئەچوو
    لە ١٩٦٠ەکاندا.
  • 1:12 - 1:15
    دایکم بردمی بۆ قوتابخانەیەکی بالێ.
  • 1:16 - 1:18
    ئەزانن ئەو جۆرە قوتابخانانەی
    کە مامۆستایان هەبوو
  • 1:18 - 1:20
    کە باسی بەهرەکانیان ئەکردین
  • 1:20 - 1:22
    ئەشیانزانی کە هەرگیز نابین
    بە سەماکەری بالێ.
  • 1:22 - 1:24
    (پێکەنین)
  • 1:24 - 1:26
    کە گەشتین،
  • 1:26 - 1:30
    بەشێوەیەکی جوان وتیان کە
    "ڕەش پێست وەرناگرن."
  • 1:31 - 1:35
    وا چووینەوە ناو ئوتومبێلەکە
    وەک ئەوەی لە کۆگای خواردن بوبێتین و
  • 1:35 - 1:37
    کۆگاکە شەربەتی پرتەقاڵی نەبووبێت.
  • 1:38 - 1:41
    هیچمان نەوت ...
  • 1:41 - 1:43
    چووین بۆ قوتابخانەی دواتری بالێ.
  • 1:44 - 1:49
    وتیان، "ڕەش پێست وەرناگرین."
  • 1:50 - 1:52
    باشە، سەرم لێشێوا. و
  • 1:52 - 1:55
    لە دایکمم پرسی بۆچی منیان ناوێت. و
  • 1:56 - 2:01
    ئەویش وتی، "ئەوان تەنیا وەک پێویست
    زیرەک نین ئێستا وەرتگرن، و
  • 2:01 - 2:03
    نازانن کە چەندێک بەتوانایت."
  • 2:03 - 2:04
    (هاندان)
  • 2:04 - 2:08
    (چەپڵە و هاندان)
  • 2:09 - 2:13
    نەمزانی ئەوە واتای چییە.
  • 2:13 - 2:14
    (پێکەنین)
  • 2:14 - 2:17
    بەڵام دڵنیابووم کە باش نییە،
  • 2:17 - 2:20
    چونکە لە چاوەکانی دایکما ئەمبینی.
  • 2:20 - 2:24
    تووڕە بوو، و
  • 2:24 - 2:26
    لەوە ئەچوو زۆر نزیک بێت
    لە فرمێسک ڕشتنەوە.
  • 2:27 - 2:31
    هەر ئەوکاتە و لەوییا بڕیارم یا
  • 2:31 - 2:33
    کە بالێ ناخۆشە.
  • 2:34 - 2:35
    (پێکەنین)
  • 2:36 - 2:39
    ئەزموونی لەو شێوەیەم زۆر بووە
    بەدرێژایی ژیانم،
  • 2:39 - 2:41
    بەڵام لەگەڵ گەورەتر بوونم،
  • 2:41 - 2:44
    خەریک بوو زیاتر تووڕە ئەبووم. و
  • 2:44 - 2:48
    نەک بەتەنیا تووڕەبوون لەو ڕەگەزپەرستی و
    نادادپەروەرییەی ئەکرا.
  • 2:48 - 2:52
    تووڕە ئەبووم لەو کەسانەی کە ئەوەستان و
    هیچ شتێکیان نەئەوت.
  • 2:53 - 2:58
    باشە، بۆچی دایک و باوکە سپی پێستەکانی
    خوێندنگەی بالێکە ناڵێن
  • 2:58 - 3:00
    "ئاه، ئەوە هەڵەیە.
  • 3:00 - 3:02
    با ئەو کچە بچووکەش سەما بکات."
  • 3:03 - 3:04
    یان بۆچی --
  • 3:04 - 3:05
    (چەپڵەلێدان)
  • 3:05 - 3:09
    بۆچی خاوەن کارە سپی پێستەکان
    لە رێستۆرانتە جیاکراوەکان نەیانوت
  • 3:09 - 3:10
    "هێی، ئەوە ڕاست نییە.
  • 3:10 - 3:12
    با ئەو خێزانەش نان بخۆن."
  • 3:13 - 3:15
    زۆری پێنەچوو درکم بەوە کرد
  • 3:15 - 3:19
    کە نادادپەروەری ڕەگەزی
    تەنیا شوێن نەبوو
  • 3:19 - 3:22
    کە خەڵکی زۆرینە تیایا
    بە بێدەنگی ئەمانەوە.
  • 3:22 - 3:26
    کاتێکیش لە کڵێسا دائەنیشم و
    گوێم لە تانەی دژ بە هاوڕەگەزبازان ئەبێت
  • 3:26 - 3:28
    کە وا ئەوترێت وەک ئەوەی
    لە دەقی ئاینییا بێت،
  • 3:28 - 3:31
    ئەڵێم، "ببورن،
  • 3:31 - 3:35
    بەڵام بۆچی سەردانکەرەکانی کڵێسە کە زانیارییان هەیە
    ئەم قسە پڕووپووچانە ناوەستێنن؟"
  • 3:35 - 3:38
    (چەپڵەلێدان)
  • 3:38 - 3:39
    یان ...
  • 3:40 - 3:44
    لە ژوورێکا کە پڕە لە نەوەی چلەکان
    هەتا هەشتاکانیش
  • 3:44 - 3:47
    کە دەست ئەکەن بە کەمکردنەوە لە بەهای
    هاوپیشە گەنجەکانیان
  • 3:47 - 3:50
    وایان نیشان ئەیەن نازپێدراو، تەمەڵ، و
    زۆر متمانەبەخۆبوو بن،
  • 3:50 - 3:53
    ئەڵێم، "بمبورن،
  • 3:53 - 3:57
    بۆچی یەکێکی تەمەنی من هەڵناسێت و بڵێت
    ئەم چەمکدارکردنە هەڵەیە بووەستێنن؟"
  • 3:58 - 3:59
    (هەواداران) بەڵێ!
  • 3:59 - 4:02
    (چەپڵەلێدان)
  • 4:02 - 4:06
    ڕاهاتبووم لەسەر ئەوەی
    بۆ ئەم جۆرە پرسانە بێمە قسە،
  • 4:06 - 4:09
    بەڵام بۆچی هەمووان وا نین؟
  • 4:10 - 4:12
    مامۆستاکەی پۆلی پێنجم
  • 4:12 - 4:13
    خاتوو ماک فارلاند،
  • 4:13 - 4:19
    فێری کردم کە دادپەروەری پێویستی بە
    کەسێکە بەشدار بێت لەگەڵت.
  • 4:19 - 4:22
    هەر کەسێکی ئاساییش نابێت.
  • 4:22 - 4:26
    وتی کە پێویستمان بە هاوپەیمانی
    نائاسایی هەیە
  • 4:26 - 4:30
    ئەگەر بمانەوێت ڕوودانی گۆڕانکاری
    ڕاستەقینە ببینین.
  • 4:30 - 4:35
    بۆ ئەوانەشمان کە لە ڕیزی پێشەوەین و
    نادادپەروەریمان بەرامبەر ئەکرێت،
  • 4:35 - 4:38
    پێویستە ئامادە بین یارمەتی قبوڵکەین،
  • 4:38 - 4:41
    چونکە کە قبوڵی ناکەین،
  • 4:41 - 4:43
    گۆڕانکاری زۆری پێئەچێت.
  • 4:44 - 4:48
    ئەگەر کەسە ئاساییەکان و
    هاوڕەگەزبازەکان نەهاتنایەتە پێشەوە
  • 4:48 - 4:51
    لەژێر درووشمی یەکسانی هاوسەرگیری.
  • 4:51 - 4:53
    یان ئەگەر سەرۆک کێنێدی
  • 4:53 - 4:56
    گرنگی نەیایە بە جوڵەی
    مافە شارستانییەکان؟
  • 4:57 - 5:03
    لەوانەیە زۆربەی جوڵە سەرەکییەکانی
    ئەم وڵاتە دوابکەوتنایە
  • 5:03 - 5:05
    یان هەر بشمردنایە
  • 5:05 - 5:09
    ئەگەر بەهۆی هەبوونی
    هاوپەیمانی بەرەکەی ترەوە نەبوایە.
  • 5:10 - 5:12
    کاتێک هەمان کەسەکان قسە ئەکەن
  • 5:12 - 5:16
    بە هەمان ئەو شێوەیەی پێشتر
    قسەیان پێکردووە،
  • 5:16 - 5:18
    باشترین شت کە دەستیان بکەوێت
    هەمان ئەنجامەکانە و
  • 5:18 - 5:21
    دووبارە و دووبارە.
  • 5:22 - 5:25
    زۆر جار هاوپەیمانەکان
    لە هێڵەکانی لاکانەوە ئەوەستن
  • 5:25 - 5:27
    چاوەڕێ ئەکەن بانگ بکرێن.
  • 5:27 - 5:32
    بەڵام چی ئەبێت ئەگەر ئەو هاوپەیمانانە
    لە بەشی پێشەوە ڕێبەری بکەن؟
  • 5:32 - 5:33
    بۆ نموونە ...
  • 5:33 - 5:37
    چی ئەبێت ئەگەر ئەمریکییە ڕەش پێست و ڕەسەنەکان
    لە بەشی پێشەوەی پرسی کۆچبەراندا بن؟
  • 5:39 - 5:41
    (چەپڵەلێدان)
  • 5:42 - 5:47
    یان ئەگەر سپی پێستەکان سەرکردایەتی بکەن
  • 5:47 - 5:49
    بۆ کۆتاییهێنان بە ڕەگەزپەرستی؟
  • 5:49 - 5:53
    (هاندان و چەپڵەلێدان)
  • 5:54 - 5:55
    یان ...
  • 5:55 - 5:59
    پیاوان سەرکردایەتی داواکردنی
    موچەی یەکسان بۆ ژنان بکەن؟
  • 6:00 - 6:03
    (هاندان و چەپڵەلێدان)
  • 6:04 - 6:05
    یان ...
  • 6:05 - 6:11
    ئەگەر خەڵکی ئاسایی لە بەرەی پێشەوەی
    کێشەی هاوڕەگەزبازەکان بن؟
  • 6:11 - 6:15
    (هاندان و چەپڵەلێدان)
  • 6:15 - 6:19
    ئەگەر ئەوانەی توانای جەستەیان باشە
    داوای ماف بکەن
  • 6:19 - 6:21
    بۆ ئەوانەی پێداویستی تایبەتیان هەیە؟
  • 6:21 - 6:25
    (هاندان و چەپڵەلێدان)
  • 6:25 - 6:28
    ئەزانن، ئەتوانین بۆ هەموو پرسەکان
    بێینە پێشەوە،
  • 6:28 - 6:30
    قورسەیی درووستکەین و
    خۆمانی بۆ تەرخانکەین
  • 6:30 - 6:34
    تەنانەت ئەگەر واش دەرکەوێت کە ئەو کێشەیە
    پەیوەندی بە ئێمەوە نییە.
  • 6:35 - 6:36
    ڕاستییەکەشی،
  • 6:36 - 6:40
    ئەوانە پرسەکانن کە گرنگترینن. و
  • 6:40 - 6:41
    بێگومانیش،
  • 6:42 - 6:46
    خەڵک هیچ بیرۆکەیەکیان نابێت
    کە بۆ لەوێیت،
  • 6:46 - 6:49
    بەڵام لەبەر ئەوەی ئەوانەمان
    کە ڕووبەڕووی نادادپەروەری ئەبینەوە
  • 6:49 - 6:52
    پێویستە ئامادەبین یارمەتی قبوڵکەین.
  • 6:52 - 6:55
    ئەزانن پێویستە شەڕ لەگەڵ نادادپەروەری بکەین
  • 6:55 - 6:58
    بە هۆشیاربوونەوە بۆ نیازپاکی.
  • 6:59 - 7:01
    کاتێک سپی پێستەکان یەنە پێشەوە
    بۆ شەڕکردن
  • 7:01 - 7:05
    بۆ ئازادکردنی خەڵکە ڕەش پێست و
    قاوەییەکان،
  • 7:05 - 7:09
    پێویستە خەڵکە ڕەش پێست و قاوەییەکان
    ئامادە بن یارمەتییەکەیان قبوڵکەن.
  • 7:10 - 7:12
    ئەشزانم ئەوە ئاڵۆزە،
  • 7:12 - 7:16
    بەڵام ئەمە کاری پێکەوەییە و
  • 7:16 - 7:21
    پێویستی بەوەیە هەمووان بەشێک بن لێی.
  • 7:22 - 7:25
    ڕۆژێکیان کە لە باخچەی ساوایان بووم،
  • 7:25 - 7:26
    مامۆستاکەمان ناساندینی
  • 7:26 - 7:30
    بەم خانمە سپی پێستە جوانە
    باڵابەرزە بەناوی خاتوو ئان.
  • 7:31 - 7:34
    وامزانی جوانترین خانمی سپی پێستە
    کە دیبێتم.
  • 7:35 - 7:36
    ئەگەر ڕاستگۆ بم لەگەڵتان،
  • 7:36 - 7:40
    هەر یەکەم جار بوو خانمێکی سپی پێست
    ببینین لە قوتابخانەکەمانا.
  • 7:40 - 7:41
    (پێکەنین)
  • 7:41 - 7:43
    خاتوو ئان لەبەردەممانا وەستا، و
  • 7:43 - 7:47
    وتی کە دەست ئەکات بە وتنەوەی
    وانەی بالێ
  • 7:47 - 7:49
    هەر لەوێ لە قوتابخانەکەمان و
  • 7:50 - 7:54
    وتی کە زۆر شانازی ئەکات بەوەی
    ببێت بە مامۆستای سەماکردنمان.
  • 7:54 - 7:57
    باوەڕپێنەکراو بوو.
  • 7:58 - 8:00
    هەر لەناکاو --
  • 8:00 - 8:03
    (گۆرانی وتن) چیتر وا بیرم نەئەکردەوە
    کە بالێ شتێکی ناخۆش بێت.
  • 8:03 - 8:05
    (پێکەنین)
  • 8:06 - 8:11
    ئەزانن چۆنە، ئەوەی ئێستا ئەیزانم ئەوەیە
    کە خاتوو ئان بە تەواوەتی ئاگاداربوو
  • 8:11 - 8:16
    کە قوتابخانە بالێکانی سپی پێستەکان
    کچی ڕەشپێستیان وەرنەئەگرت.
  • 8:16 - 8:18
    ئەوە تووڕەی کردبوو.
  • 8:18 - 8:21
    بۆیە هاتبوو بۆ گەڕەکە ڕەشپێستەکە
  • 8:21 - 8:24
    بۆ ئەوەی خۆی وانەی سەماکردن بڵێتەوە. و
  • 8:25 - 8:28
    بۆ ئەوە پێویستی بە خۆشەویستی و
    چاونەترسی بوو.
  • 8:28 - 8:31
    (چەپڵەلێدان)
  • 8:35 - 8:38
    لەو شوێنەیا کە نادادپەروەری هەبوو،
  • 8:38 - 8:40
    خۆی بنیاتی نا.
  • 8:41 - 8:44
    هەموو ڕزگارمان بوو،
  • 8:44 - 8:48
    چونکە چووینە سەر شانی
    باوباپیرە ڕەشپێستەکانمان.
  • 8:49 - 8:55
    هەموو ماینەوە، چونکە خاتوو ئان
    هاوپەیمانێکی چاوەڕوان نەکراو بوو.
  • 8:56 - 8:59
    ئەزانن، کاتێک دەنگی خۆت و
  • 8:59 - 9:01
    کردەوەکانی خۆت زیاد ئەکەیت
  • 9:01 - 9:05
    بۆ بارودۆخێک کە پێتوانییە
    لەگەڵتا بگونجێت،
  • 9:05 - 9:08
    ئیلهام بە خەڵکی تریش ئەبەخشیت
    کە هەمان شت بکەن.
  • 9:09 - 9:13
    خاتوو ئان ئیلهامێ پێبەخشیم
    کە هەمووکات چاو بگێڕم
  • 9:13 - 9:17
    بۆ بارودۆخەکانی کە لەبارەی خۆمەوە نەبوون
  • 9:17 - 9:19
    بەڵکو کە تیایا نادادپەروەری و
  • 9:19 - 9:21
    نایەکسانیم ئەبینی ڕووئەیەن.
  • 9:22 - 9:25
    هیوادارم ئیلهام بە ئێوەش ببەخشن،
  • 9:25 - 9:30
    چونکە بۆ بردنەوەی شەڕ بۆ یەکسانی
  • 9:30 - 9:34
    هەموومان پێویستمان بەوەیە
    کە قسە بکەین و
  • 9:34 - 9:36
    بێینە پێشەوە.
  • 9:36 - 9:39
    هەموو پێویستمان بەوەیە
    کە ئەوە بکەین. و
  • 9:39 - 9:41
    هەموو پێویستمان بەوەیە ئەوە بکەین
  • 9:41 - 9:43
    تەنانەت ئەگەر قورسیش بێت و
  • 9:43 - 9:46
    تەنانەت کاتێکیش هەست بکەین
    لە دەرەوەی شوێنی خۆمانین،
  • 9:46 - 9:50
    چونکە شوێنی ئێوەیە و
  • 9:50 - 9:52
    شوێنی ئێمەشە.
  • 9:53 - 9:57
    دادپەروەری لەسەر شانی هەموومانە.
  • 9:57 - 9:59
    زۆر سوپاس.
  • 9:59 - 10:01
    (هاندان و چەپڵەلێدان)
Title:
جیهانێکی دادپەروەرترت ئەوێت؟ ببە بە هاوپەیمانێکی چاوەڕوان نەکراو
Speaker:
نیتا مۆسبی تایلەر
Description:

جیهانێکی یەکسانتر لە تۆوە دەستپێئەکات. پارێزەری مافی مرۆڤ نیتا مۆسبی تایلەر بە باسکردنی ژیانی خۆی تیشک ئەخاتە سەر ئەوەی بۆچی هاتنە پێشەوە و شەڕکردن بۆ کەسانی تر کە ڕووبەڕووی نادادپەروەری ئەبنەوە لەسەروو ئەزموونی ژیانی خۆتەوە ئەبێتە هۆی جیهانێکی باشتر و دادپەروەرتر بۆ هەموومان.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:15

Kurdish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.