Κακένια Νταΐγια: Ένα κορίτσι που απαίτησε σχολείο

Η Κακένια Νταΐγια έκανε μια συμφωνία με το πατέρα της: Θα υποβληθεί στη παραδοσιακή τελετή ενηλικίωσης των Μασσάι ακρωτηριασμού των γεννητικών της οργάνων, εάν την αφήσει να πάει πίσω στο σχολείο. Η Νταΐγια διηγείται την γεμάτη κουράγιο ιστορία για το πώς συνέχισε στο κολλέγιο, και για τη συνεργασία της με τους γηραιούς του χωριού για το κτίσιμο ενός σχολείου για τα κορίτσια. Είναι το εκπαιδευτικό ταξίδι μιας γυναίκας που άλλαξε το πεπρωμένο 125 νεαρών γυναικών. (Βιντεοσκοπήθηκε στο TEDxMidAtlantic.)

Υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων στη Κένυα.

Άνθρωποι ταξιδεύουν από μακριά για να τους δουν.

Αυτοί οι άνθρωποι είναι ψηλοί.

Πηδούν ψηλά. Φοράνε κόκκινα.

Και σκοτώνουν λιοντάρια.

Ίσως αναρωτιέστε, ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι;

Αυτοί είναι οι Μασσάι.

Και ξέρετε ποιο είναι το ωραίο; Είμαι μία από αυτούς.

Στους Μασσάι, τα αγόρια ανατρέφονται για να γίνουν πολεμιστές.

Τα κορίτσια για να γίνουν μητέρες.

Όταν ήμουν 5 χρονών,

έμαθα ότι ήμουν αρραβωνιασμένη

και θα παντρευόμουν μόλις έφτανα στην εφηβεία.

Η μαμά μου, η γιαγιά μου και οι θείες μου,

συνεχώς μου το υπενθύμιζαν όταν

ο άντρας μου τύχαινε να περάσει από δίπλα.

(Γέλια) Ωραίο, έτσι;

Και ό,τι έπρεπε να κάνω από εκείνη τη στιγμή και μετά

ήταν να προετοιμαστώ ώστε να γίνω η τέλεια γυναίκα σε ηλικία 12 χρονών.

Η μέρα μου ξεκινούσε στις 5 το πρωί,

αρμέγοντας τις αγελάδες, σκουπίζοντας το σπίτι,

μαγειρεύοντας για τα αδέρφια μου, μαζεύοντας νερό και καυσόξυλα.

Έκανα ό,τι έπρεπε να κάνω για να

γίνω μια τέλεια σύζυγος.

Πήγα σχολείο όχι επειδή τα κορίτσια των Μασσάι

πάνε σχολείο.

Αλλά επειδή η μητέρα μου είχε στερηθεί την εκπαίδευση,

και συνεχώς υπενθύμιζε σε μένα και στις αδερφές μου, ότι δεν ήθελε

να ζήσουμε την ίδια ζωή με εκείνη.

Γιατί το έλεγε αυτό;

Ο πατέρας μου δούλευε σαν αστυνομικός στη πόλη.

Ερχόταν σπίτι μια φορά το χρόνο.

Μερικές φορές περνούσαν και 2 χρόνια που δεν τον βλέπαμε.

Και όποτε γυρνούσε σπίτι, τα πράγματα ήταν διαφορετικά.

Η μητέρα μου δούλευε σκληρά στη φάρμα

να μεγαλώσει σοδειές για να μας θρέψει.

Εξέτρεφε αγελάδες και κατσίκες

για να μπορεί να μας φροντίσει.

Αλλά όταν γυρνούσε ο πατέρας μου, πουλούσε τις αγελάδες,

πουλούσε τα προϊόντα που είχαμε,

και γυρνούσε στα μπαρ για να τα πιει με τους φίλους του.

Επειδή η μητέρα μου ήταν γυναίκα,

δεν είχε το δικαίωμα να έχει περιουσία,

και εξ ορισμού, τα πάντα στην οικογένειά μου

άνηκαν στον πατέρα μου, και μπορούσε να κάνει ό,τι ήθελε.

Εάν ποτέ η μητέρα μου του έφερνε αντίρρηση,

την χτυπούσε, την κακοποιούσε, και ήταν πολύ δύσκολα.

Όταν πήγαινα σχολείο, είχα ένα όνειρο.

Ήθελα να γίνω δασκάλα.

Οι δασκάλες μου φαίνονταν ωραίες.

Φοράνε ωραία φορέματα, ψηλοτάκουνα παπούτσια.

Τα οποία έμαθα αργότερα ότι δεν είναι και τόσο βολικά, αλλά τα θαύμαζα.

(Γέλια)

Κυρίως όμως, η δασκάλα απλά έγραφε σε ένα πίνακα --

το οποίο σκέφτηκα δεν είναι και τόσο δύσκολο,

σε σύγκριση με τη δουλειά που έκανα στη φάρμα.

Έτσι ήθελα να γίνω δασκάλα.

Δούλευα σκληρά στο σχολείο, αλλά η τελευταία τάξη του δημοτικού,

ήταν ένας καθοριστικός παράγοντας.

Στη κουλτούρα μας, υπάρχει μια τελετή

την οποία πρέπει να υποστούν τα κορίτσια για να γίνουν γυναίκες,

και είναι μια τελετή ενηλικίωσης.

Τελείωνα την τελευταία τάξη του δημοτικού,

και ακολουθούσε η μετάβαση στο γυμνάσιο.

Αυτό ήταν το σταυροδρόμι.

Μετά από αυτή την τελετή, θα γινόμουν σύζυγος.

Το όνειρο μου να γίνω δασκάλα δεν θα γινόταν πραγματικότητα.

Έπρεπε να σκεφτώ ένα σχέδιο

για να βρω μια λύση.

Μίλησα στον πατέρα μου. Έκανα κάτι το οποίο τα περισσότερα κορίτσια δεν θα έκαναν ποτέ.

Είπα στον πατέρα μου, "Θα λάβω μέρος στην τελετή

μόνο εάν με αφήσεις να πάω πίσω στο σχολείο."

Ο λόγος που δέχτηκε ήταν ότι εάν έφευγα απ το σπίτι,

ο πατέρας μου θα στιγματιζόταν, οι άλλοι θα τον χαρακτήριζαν

σαν τον πατέρα του κοριτσιού που δεν έλαβε μέρος στην τελετή.

Ήταν πολύ ντροπιαστικό να το κουβαλάει για την υπόλοιπη ζωή του.

Έτσι το σκέφτηκε, και μου είπε "Εντάξει λοιπόν,

μετά τη τελετή θα πας πίσω στο σχολείο."

Έτσι και έγινε. Έγινε η τελετή.

Είναι μια ολόκληρη εβδομάδα έξαψης.

Είναι μια τελετή. Οι άνθρωποι την απολαμβάνουν.

Την προηγούμενη μέρα της τελετουργίας,

χορεύαμε, είχαμε εκστασιαστεί,

και δεν κοιμηθήκαμε καθόλου όλο το βράδυ.

Έφτασε η μέρα, και βγήκαμε από το σπίτι

όπου χορεύαμε. Ναι, χορεύαμε και χορεύαμε.

Βγήκαμε έξω στην αυλή, όπου πολύς κόσμος ήταν μαζεμένος και περίμενε.

Ήταν όλοι σε ένα κύκλο.

Και ενώ χορεύαμε και χορεύαμε,

πλησιάζαμε αυτόν τον κύκλο γυναικών,

άντρες, γυναίκες, παιδιά, όλοι ήταν εκεί.

Μια γυναίκα καθόταν στη μέση του κύκλου,

και αυτή η γυναίκα περίμενε για να μας κρατήσει.

Ήμουν η πρώτη. Ήταν οι αδερφές μου και μερικά άλλα κορίτσια,

και καθώς την πλησίασα,

με κοίταξε, και έκατσα κάτω.

Έκατσα κάτω, και άνοιξα τα πόδια μου.

Μόλις άνοιξα τα πόδια μου, πλησίασε μια άλλη γυναίκα,

η οποία κρατούσε ένα μαχαίρι.

Κρατώντας το μαχαίρι, προχώρησε προς εμένα

και έπιασε την κλειτορίδα και την έκοψε.

Όπως φαντάζεστε, αιμορραγούσα πάρα πολύ.

Αφού αιμορραγούσα για αρκετή ώρα, λιποθύμησα.

Είναι κάτι το οποίο τόσα πολλά κορίτσια--

Ήμουν τυχερή που δεν πέθανα -- αλλά πολλές πεθαίνουν.

Γίνεται χωρίς αναισθητικό, είναι ένα σκουριασμένο παλιό μαχαίρι,

και είναι επώδυνο.

Ήμουν τυχερή επειδή η μητέρα μου έκανε κάτι

που οι περισσότερες γυναίκες δεν κάνουν.

Τρεις μέρες μετά, αφού είχαν φύγει όλοι από το σπίτι,

η μαμά μου πήγε και έφερε μια νοσοκόμα.

Μας φρόντισε εμένα και τις αδερφές μου.

Τρεις εβδομάδες μετά, η πληγή μου είχε επουλωθεί, και πήγα πίσω στο σχολείο.

Τώρα ήμουν τόσο αποφασισμένη να γίνω δασκάλα

για να μπορέσω να κάνω την διαφορά στην οικογένεια μου.

Ενώ ήμουν στο γυμνάσιο, συνέβη κάτι.

Γνώρισα ένα νεαρό κύριο από το χωριό μας

ο οποίος σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον.

Φορούσε άσπρο μπλουζάκι, τζιν, κρατούσε μια φωτογραφική μηχανή,

άσπρα αθλητικά παπούτσια -- και αναφέρω συγκεκριμένα τα παπούτσια.

Κάτι έχουν τα ρούχα νομίζω, και τα παπούτσια.

Φορούσε αθλητικά παπούτσια σε ένα χωριό που

δεν έχει καν ασφαλτωμένους δρόμους. Ήταν πολύ ελκυστικό.

Του είπα, "Θέλω να πάω εκεί που πας και εσύ,"

επειδή φαινόταν πολύ χαρούμενος, και το θαύμαζα αυτό.

Και μου είπε, "Λοιπόν,

τι εννοείς, θες να πας;

Δεν έχεις ένα σύζυγο να σε περιμένει;"

Και του είπα, "Μην ανησυχείς για αυτό.

Απλά πες μου πώς να πάω εκεί."

Αυτός ο άντρας, με βοήθησε.

Ενώ ήμουν ακόμη στο γυμνάσιο, ο πατέρας μου αρρώστησε.

Έπαθε εγκεφαλικό, και ήταν σε πολύ άσχημη κατάσταση,

δεν μπορούσε να μου υπαγορεύσει τι να κάνω με το μέλλον μου.

Το πρόβλημα όμως ήταν ότι ο πατέρας μου δεν ήταν ο μόνος πατέρας που έχω.

Κάθε άντρας στην κοινότητα μου στην ηλικία του μπαμπά μου,

είναι εξ ορισμού πατέρας μου --

οι θείοι μου, όλοι τους -- και καθορίζουν ποιο θα είναι το μέλλον μου.

Μαθεύτηκαν τα νέα, ότι έκανα αιτήσεις σε σχολεία

και έγινα δεκτή στο κολλέγιο γυναικών Ράντολφ-Μακόν στο Λίντσμπεργκ της Βιρτζίνια,

αλλά δεν μπορούσα να πάω χωρίς βοήθεια από το χωριό μου,

επειδή χρειαζόμουν λεφτά για το αεροπορικό εισιτήριο.

Είχα υποτροφία αλλά πάλι έπρεπε κάπως να πάω εκεί.

Έτσι χρειαζόμουν στήριξη από το χωριό,

και όταν οι άντρες του χωριού έμαθαν

ότι μια γυναίκα είχε την ευκαιρία να πάει να σπουδάσει

είπαν, "Τι χαμένη ευκαιρία!

Έπρεπε να είχε δόθεί σε ένα αγόρι. Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό."

Έτσι, έπρεπε πάλι να βρω ένα σχέδιο, κάτι το οποίο είχε να κάνει με τη παράδοσή μας.

Υπάρχει μια πεποίθηση στη κουλτούρα μας

ότι το πρωινό φέρνει πάντα καλά νέα.

Έτσι έπρεπε να σκεφτώ κάτι το οποίο είχε σχέση με το πρωί,

επειδή τα καλά νέα έρχονται το πρωί.

Στο χωριό μας υπάρχει ένας αρχηγός, ο γηραιότερος,

ο οποίος εάν πει ναι, όλοι θα τον ακολουθήσουν.

Τον επισκέφτηκα πολύ νωρίς ένα πρωινό, καθώς ανέτελλε ο ήλιος.

Ήμουν το πρώτο πράγμα που είδε όταν άνοιξε τη πόρτα του.

"Παιδί μου, τι κάνεις εδώ;"

"Χρειάζομαι βοήθεια, Πατέρα. Μπορείς να με βοηθήσεις να πάω στην Αμερική;"

Του υποσχέθηκα ότι θα είμαι το καλύτερο κορίτσι,

Του είπα ότι θα επιστρέψω και ότι θα κάνω

ό,τι θελήσουν μετά από αυτό.

Μου είπε, "Δεν μπορώ να το κάνω μόνος μου."

Μου έδωσε μια λίστα 15 αντρών τους οποίους --

16 άντρες -- πήγαινα κάθε πρωί

να τους επισκεφτώ.

Όλοι συνεισέφεραν.

Το χωριό, οι γυναίκες, οι άντρες, όλοι συνεισέφεραν

για να με βοηθήσουν να έρθω εδώ και να μορφωθώ.

Έφτασα στην Αμερική. Όπως φαντάζεστε, τι βρήκα μόλις ήρθα;

Βρήκα χιόνι!

Βρήκα Wal-Marts, ηλεκτρικές σκούπες,

και πολύ φαΐ στις καφετέριες.

Ήμουν στη χώρα της αφθονίας.

Το απολάμβανα, αλλά όσο ήμουν εδώ,

ανακάλυψα πολλά πράγματα.

Έμαθα ότι η τελετουργία την οποία υπέστην

όταν ήμουν δεκατριών χρονών, ονομάζεται γυναικείος ακρωτηριασμός γεννητικών οργάνων.

Έμαθα ότι στη Κένυα είναι παράνομο.

Έμαθα ότι δεν χρειαζόταν να ανταλλάξω μέρος του σώματος μου

για να μορφωθώ. Είχα το δικαίωμα.

'Οσο μιλάμε τώρα, 3 εκατομμύρια κορίτσια στην Αφρική

κινδυνεύουν να ακρωτηριαστούν.

Έμαθα ότι η μητέρα μου είχε το δικαίωμα να έχει ιδιοκτησία.

Έμαθα ότι δεν χρειαζόταν να ανέχεται τη κακοποίηση

λόγω του ότι είναι γυναίκα.

Αυτά τα πράγματα με θύμωσαν.

Ήθελα να κάνω κάτι.

Καθε φορά που γύριζα πίσω,

μάθαινα ότι τα κορίτσια των γειτόνων μου παντρεύονταν.

Ακρωτηριαζόντουσαν, και εδώ,

αφού αποφοίτησα, δούλεψα στον Ο.Η.Ε,

πήγα πίσω στο σχολείο για την διπλωματική μου,

η συνεχής κραυγή αυτών των κοριτσιών ήταν συνεχώς στο μυαλό μου.

Έπρεπε να κάνω κάτι.

Όταν γύρισα πίσω, άρχισα να μιλάω στους άντρες,

στο χωριό, στις μητέρες, και τους είπα,

"Θέλω να σας επιστρέψω την βοήθεια όπως

σας υποσχέθηκα ότι θα έκανα. Τι χρειάζεστε;"

Μίλησα στις γυναίκες και μου είπαν,

"Ξέρεις τι χρειαζόμαστε; Χρειαζόμαστε πολύ ένα σχολείο για κορίτσια."

Επειδή δεν υπήρξε ποτέ σχολείο για κορίτσια.

Και ο λόγος που ήθελαν ένα τέτοιο σχολείο

είναι γιατί αν ένα κορίτσι πέσει θύμα βιασμού πηγαίνοντας στο σχολείο

κατηγορείται η μητέρα του.

Εάν μείνει έγκυος πριν παντρευτεί, πάλι

κατηγορείται η μητέρα και τιμωρείται.

Την χτυπούν.

Μου είπαν, "Θέλουμε να έχουμε τα κορίτσια μας σε ένα ασφαλές μέρος."

Καθώς προχωρούσαμε, πήγα και μίλησα στους πατέρες,

οι οποίοι όπως μπορείτε να φανταστείτε μου είπαν:

"Θέλουμε ένα σχολείο για αγόρια."

Τους είπα, "Υπάρχουν μερικοί άντρες από το χωριό μου

οι οποίοι πήγαν στο εξωτερικό και απέκτησαν μια εκπαίδευση.

Γιατί να μην χτίσουν αυτοί ένα σχολείο για αγόρια,

και εγώ ένα σχολείο για κορίτσια;"

Αυτό έμοιαζε λογικό. Έτσι συμφώνησαν.

Τους είπα ότι ήθελα μια ένδειξη για τη δέσμευσή τους.

Και το έκαναν. Δώρισαν έκταση γης για να χτίσουμε στο σχολείο των κοριτσιών.

Το κτίσαμε.

Θα ήθελα να σας συστήσω ένα απο τα κορίτσια του σχολείου.

Η Αντζελίνα έκανε αίτηση για να εισαχθεί στο σχολείο,

αλλά δεν πληρούσε κανένα από τα κριτήρια που είχαμε.

Ήταν ορφανή. Μόνο από αυτό θα μπορούσαμε να την δεχτούμε.

Αλλά ήταν μεγάλη. Ήταν 12 χρονών,

και εμείς δεχόμαστε κορίτσια που πήγαιναν τετάρτη δημοτικού.

Η Αντζελίνα μετακόμιζε από το ένα μέρος στο άλλο --

επειδή είναι ορφανή, δεν έχει ούτε μητέρα ούτε πατέρα --

μετακινείται από τη μια γιαγιά στην άλλη,

από θείες σε θείες. Δεν έχει σταθερότητα στη ζωή της.

Θυμάμαι μια μέρα, την κοίταξα,

και είδα κάτι πέρα από αυτό που φαινόταν με τα μάτια.

Ναι ήταν μεγάλη για τη τάξη που διδάσκαμε.

Τελικά της δώσαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσει.

5 μήνες αργότερα, να τη η Αντζελίνα.

Ξεκίνησε μια μεταμόρφωση στη ζωή της.

Η Αντζελίνα θέλει να γίνει πιλότος και να πετάξει σε όλον τον κόσμο

και να κάνει τη διαφορά.

Δεν ήταν η καλύτερη μαθήτρια όταν τη πήραμε.

Τώρα είναι η καλύτερη μαθήτρια, όχι μόνο στο σχολείο μας,

αλλά σε ολόκληρη την επικράτεια όπου υπαγόμαστε.

Αυτή είναι η Σάρον. 5 χρόνια αργότερα.

Αυτή είναι η Έβελιν. 5 μήνες μετά, αυτή είναι η διαφορά που κάνουμε.

Μια νέα μέρα ξημερώνει στο σχολείο μου,

ένα νέο ξεκίνημα αρχίζει.

Ενώ μιλάμε τώρα, 125 κορίτσια δεν θα ακρωτηριαστούν ποτέ.

125 κορίτσια δεν θα παντρευτούν όταν κλείσουν τα 12.

125 κορίτσια κάνουν όνειρα και πραγματοποιούν αυτά τα όνειρα.

Αυτό θέλουμε να πετύχουμε δίνοντας τους

ευκαιρίες ώστε να διαπρέψουν.

Ενώ μιλάμε τώρα, γυναίκες δεν κακοποιούνται

χάρη στην επανάσταση που ξεκινήσαμε στην κοινότητα μάς.

(Χειροκρότημα)

Θέλω σήμερα να σας προκαλέσω.

Είστε εδώ και με ακούτε σήμερα επειδή

είστε αισιόδοξοι.

Εχετε τόσο πάθος.

Είστε άτομα που θέλουν να ζήσουν σε ένα καλύτερο κόσμο.

Είστε άτομα που θέλουν να σταματήσουν οι πόλεμοι, να μην υπάρχει φτώχεια.

Είστε άτομα που θέλουν να κάνουν τη διαφορά.

Είστε άτομα που θέλετε να φτιάξετε ένα καλύτερο αύριο.

Θέλω να σας προκαλέσω σήμερα να είστε οι πρώτοι,

επειδή κι άλλοι θα σας ακολουθήσουν.

Να είσαι ο πρώτος. Ο κόσμος θα σε ακολουθήσει.

Να είσαι τολμηρός. Σήκωσε το ανάστημά σου. Να είσαι ατρόμητος. Έχε αυτοπεποίθηση.

Ενεργοποιήσου, επειδή εάν αλλάξεις τον κόσμο σου,

αν αλλάξεις την κοινότητα σου,

όπως πιστεύουμε εμείς ότι επηρεάζουμε τη ζωή ενός κοριτσιού, μιας οικογένειας,

ενός χωριού, μια χώρα τη φορά.

Κάνουμε τη διαφορά, γι'αυτό εάν αλλάξεις το δικό σου κόσμο,

θα αλλάξεις την κοινότητά σου,

θα αλλάξεις την χώρα σου, και σκέψου το λίγο αυτό.

Εάν εγώ και συ το κάνουμε αυτό,

δεν θα δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας,

για τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας;

Έτσι θα ζήσουμε σε ένα ειρηνικό κόσμο. Ευχαριστώ πάρα πολύ.

(Χειροκρότημα)