Return to Video

Thelma Golden: Hoe kunst vorm geeft aan culturele verandering

  • 0:01 - 0:04
    De briljante toneelschrijfster Adrienne Kennedy
  • 0:04 - 0:06
    schreef een boek genaamd
  • 0:06 - 0:08
    "Mensen die naar mijn toneelstukken leidden".
  • 0:08 - 0:10
    Als ik een boek zou schrijven,
  • 0:10 - 0:12
    zou het heten:
  • 0:12 - 0:14
    "Kunstenaars die mijn exposities leidden",
  • 0:14 - 0:16
    want mijn werk
  • 0:16 - 0:19
    om kunst te begrijpen en cultuur te begrijpen,
  • 0:19 - 0:22
    ontstond door kunstenaars te volgen,
  • 0:22 - 0:25
    te kijken wat kunstenaars betekenen
  • 0:25 - 0:27
    en wat ze doen en wie ze zijn.
  • 0:28 - 0:30
    Jay Jay van "Good Times",
  • 0:30 - 0:33
    (Applaus)
  • 0:33 - 0:35
    betekenisvol voor veel mensen
  • 0:35 - 0:37
    vanwege "dyn-o-mite",
  • 0:37 - 0:39
    maar misschien nog betekenisvoller
  • 0:39 - 0:42
    als de, echt, eerste zwarte kunstenaar
  • 0:42 - 0:44
    op prime-time tv.
  • 0:45 - 0:47
    Jean-Michel Basquiat,
  • 0:47 - 0:49
    belangrijk voor me, want
  • 0:49 - 0:52
    de eerste zwarte kunstenaar in het echte leven
  • 0:52 - 0:54
    die me de mogelijkheid liet zien
  • 0:54 - 0:57
    van wie en waarin ik me ging begeven.
  • 0:57 - 1:00
    Mijn overkoepelende project gaat over kunst,
  • 1:00 - 1:02
    specifiek over zwarte kunstenaars,
  • 1:02 - 1:04
    heel algemeen
  • 1:04 - 1:06
    over de wijze waarop kunst
  • 1:06 - 1:08
    kan veranderen hoe we over
  • 1:08 - 1:11
    cultuur en onszelf denken.
  • 1:11 - 1:13
    Mijn interesse gaat naar kunstenaars
  • 1:13 - 1:16
    die geschiedenis begrijpen en herschrijven,
  • 1:16 - 1:18
    die over zichzelf denken
  • 1:18 - 1:20
    binnen het verhaal
  • 1:20 - 1:22
    van de grotere kunstwereld,
  • 1:22 - 1:24
    maar die nieuwe plekken hebben geschapen
  • 1:24 - 1:27
    die we kunnen zien en begrijpen.
  • 1:27 - 1:30
    Ik laat hier twee kunstenaars zien: Glenn Ligon en Carol Walker,
  • 1:30 - 1:33
    twee van velen die voor mij de essentiële vragen
  • 1:33 - 1:36
    oproepen die ik naar de wereld wilde brengen
  • 1:36 - 1:38
    als curator.
  • 1:38 - 1:41
    Ik was geïnteresseerd in het idee
  • 1:41 - 1:43
    waarom en hoe
  • 1:43 - 1:46
    ik een nieuw verhaal kon creëren,
  • 1:46 - 1:48
    een nieuw verhaal in de kunstgeschiedenis
  • 1:48 - 1:50
    en een nieuw verhaal in de wereld.
  • 1:50 - 1:52
    Om dit te doen, wist ik
  • 1:52 - 1:55
    dat ik moest kijken naar de werkwijze van kunstenaars,
  • 1:55 - 1:57
    het atelier van de kunstenaar zien
  • 1:57 - 1:59
    als laboratorium,
  • 1:59 - 2:01
    dan het museum
  • 2:01 - 2:04
    heruitvinden als denktank
  • 2:04 - 2:07
    en de expositie zien als
  • 2:07 - 2:10
    het ultieme witte canvas, dat vragen stelt,
  • 2:10 - 2:12
    de ruimte biedt
  • 2:12 - 2:15
    om te kijken en denken over vragen.
  • 2:15 - 2:17
    In 1994,
  • 2:17 - 2:19
    toen ik curator was bij het Whitney Museum,
  • 2:19 - 2:21
    stelde ik een expositie samen genaamd "Black Male".
  • 2:21 - 2:23
    Ze keek naar het snijpunt
  • 2:23 - 2:25
    van ras en geslacht
  • 2:25 - 2:27
    in hedendaagse Amerikaanse kunst.
  • 2:27 - 2:29
    Ze trachtte uit te drukken
  • 2:29 - 2:31
    hoe kunst ruimte
  • 2:31 - 2:33
    kon bieden aan dialoog,
  • 2:33 - 2:35
    gecompliceerde dialoog,
  • 2:35 - 2:38
    dialoog met vele, vele aanknopingspunten,
  • 2:38 - 2:40
    en hoe het museum de ruimte kon zijn
  • 2:40 - 2:42
    voor deze wedstrijd van ideeën.
  • 2:42 - 2:44
    De expositie toonde
  • 2:44 - 2:46
    meer dan 20 kunstenaars
  • 2:46 - 2:48
    van verschillende leeftijden en rassen,
  • 2:48 - 2:51
    die allemaal naar "zwarte mannelijkheid" keken
  • 2:51 - 2:54
    vanuit een heel bepaald standpunt.
  • 2:57 - 3:00
    Deze expositie was belangrijk omwille van
  • 3:00 - 3:02
    de manier waarop
  • 3:02 - 3:05
    ze mij in mijn rol betrok
  • 3:05 - 3:07
    als curator, als katalysator
  • 3:07 - 3:09
    voor deze dialoog.
  • 3:09 - 3:11
    Eén van de dingen die heel
  • 3:11 - 3:13
    duidelijk gebeurden tijdens deze expositie
  • 3:13 - 3:15
    was dat ik geconfronteerd werd met het idee
  • 3:15 - 3:17
    hoe krachtig beelden kunnen zijn
  • 3:17 - 3:20
    en menselijk begrip van zichzelf en elkaar.
  • 3:20 - 3:23
    Ik laat je twee werken zien, het rechter van Leon Golub,
  • 3:23 - 3:26
    het linker van Robert Colescott.
  • 3:26 - 3:28
    In de loop van de expositie,
  • 3:28 - 3:30
    die polemisch en controversieel was
  • 3:30 - 3:32
    en uiteindelijk
  • 3:32 - 3:34
    mijn leven veranderde,
  • 3:34 - 3:36
    in mijn notie van wat kunst kan zijn,
  • 3:36 - 3:39
    kwam er een vrouw naar me toe
  • 3:39 - 3:42
    om haar zorg te uiten over de aard
  • 3:42 - 3:44
    van hoe krachtig beelden konden zijn
  • 3:44 - 3:46
    en hoe we elkaar begrepen.
  • 3:46 - 3:48
    Ze wees op het werk links
  • 3:48 - 3:50
    en vertelde hoe problematisch dit werk was,
  • 3:50 - 3:53
    omdat het voor haar te maken had met het idee
  • 3:53 - 3:56
    van hoe zwarte mensen werden weergegeven.
  • 3:56 - 3:58
    Ze wees op het beeld rechts, als een voorbeeld
  • 3:58 - 4:01
    van de soort waardigheid
  • 4:01 - 4:03
    die zou moeten worden geportretteerd
  • 4:03 - 4:05
    om tegen die beelden in de media te werken.
  • 4:05 - 4:08
    Ze gaf deze beelden toen een raciale identiteit,
  • 4:08 - 4:10
    en zei eigenlijk tegen me dat het beeld rechts
  • 4:10 - 4:12
    duidelijk door een zwarte kunstenaar gemaakt was,
  • 4:12 - 4:14
    en het werk links duidelijk door een blanke kunstenaar.
  • 4:14 - 4:16
    In feite was het
  • 4:16 - 4:18
    omgekeerde het geval.
  • 4:18 - 4:20
    Bob Colescott, zwarte kunstenaar,
  • 4:20 - 4:22
    Leon Golub, een blanke kunstenaar.
  • 4:22 - 4:24
    Het punt daarvan was voor mij,
  • 4:24 - 4:27
    in die ruimte, op dat moment, te zeggen
  • 4:27 - 4:29
    dat ik echt, meer dan iets anders,
  • 4:29 - 4:31
    wilde begrijpen
  • 4:31 - 4:34
    hoe beelden konden werken, hoe ze werkten,
  • 4:34 - 4:36
    en hoe kunstenaars een grotere
  • 4:36 - 4:38
    ruimte beschikbaar stelden
  • 4:38 - 4:40
    dan we kunnen indenken in ons dagelijks leven,
  • 4:40 - 4:43
    om met deze beelden te werken.
  • 4:43 - 4:46
    Snel vooruit: ik beland in Harlem,
  • 4:46 - 4:49
    thuis van zwart Amerika voor velen,
  • 4:49 - 4:52
    sterk het geestelijke hart
  • 4:52 - 4:54
    van de zwarte beleving,
  • 4:54 - 4:57
    de plek waar de hele Harlem Renaissance zich afspeelde.
  • 4:58 - 5:01
    Harlem nu, dat uitweidt
  • 5:01 - 5:04
    en nadenkt over zichzelf in dit deel van de eeuw,
  • 5:04 - 5:06
    terugkijkt en vooruitkijkt.
  • 5:06 - 5:08
    Ik zeg altijd dat Harlem een interessante gemeenschap is
  • 5:08 - 5:10
    omdat, in tegenstelling tot veel andere plekken,
  • 5:10 - 5:12
    het aan zichzelf denkt in het verleden, heden,
  • 5:12 - 5:14
    en de toekomst tegelijkertijd.
  • 5:14 - 5:16
    Niemand praat erover enkel in het nu.
  • 5:16 - 5:19
    Het is altijd wat het was, en wat het kan zijn.
  • 5:19 - 5:21
    Bij die gedachte
  • 5:21 - 5:23
    dan mijn tweede project, de tweede vraag die ik stel.
  • 5:23 - 5:25
    Kan een museum
  • 5:25 - 5:27
    een katalysator zijn in een gemeenschap?
  • 5:27 - 5:29
    Kan een museum kunstenaars een thuis bieden
  • 5:29 - 5:31
    en ze verandering laten brengen
  • 5:31 - 5:34
    terwijl gemeenschappen zichzelf heruitvinden?
  • 5:34 - 5:37
    Dit is Harlem, dat op 20 januari
  • 5:37 - 5:40
    op een prachtige manier over zichzelf nadenkt.
  • 5:41 - 5:43
    Ik werk nu bij het Studio Museum in Harlem,
  • 5:43 - 5:45
    en denk na over exposities daar,
  • 5:45 - 5:47
    over wat het betekent om
  • 5:47 - 5:49
    de mogelijkheden van kunst te ontdekken.
  • 5:49 - 5:51
    Wat betekent dit voor enkelen van jullie?
  • 5:51 - 5:54
    In sommige gevallen, weet ik dat velen van jullie
  • 5:54 - 5:56
    betrokken zijn in multi-culturele dialogen,
  • 5:56 - 5:59
    betrokken in ideeën van creativiteit en innovatie.
  • 5:59 - 6:02
    Denk aan de plaats die kunstenaars daarin kunnen innemen.
  • 6:02 - 6:05
    Dat is de soort incubatie en steun
  • 6:05 - 6:08
    waar ik naartoe werk, met jonge zwarte kunstenaars.
  • 6:08 - 6:10
    Denk aan kunstenaars, niet als scheppers van inhoud,
  • 6:10 - 6:12
    hoewel ze daarin briljant kunnen zijn,
  • 6:12 - 6:14
    maar, wederom, als werkelijke katalysatoren.
  • 6:16 - 6:19
    Het Studio Museum is in de late jaren '60 gesticht.
  • 6:19 - 6:22
    Ik vermeld dit omdat het belangrijk is deze praktijk
  • 6:22 - 6:24
    in de geschiedenis te plaatsen,
  • 6:24 - 6:26
    te kijken naar 1968,
  • 6:26 - 6:28
    het ongelofelijk historische moment dat het is,
  • 6:28 - 6:31
    en te denken aan de boog van gebeurtenissen sedertdien,
  • 6:31 - 6:34
    aan de mogelijkheden waarin we
  • 6:34 - 6:36
    vandaag mogen staan.
  • 6:36 - 6:38
    Stel je voor dat dit museum
  • 6:38 - 6:40
    voortkwam uit een moment van groot protest,
  • 6:40 - 6:42
    en dat het zozeer gaat over
  • 6:42 - 6:44
    het onderzoeken van de geschiedenis en de nalatenschap
  • 6:44 - 6:47
    van belangrijke zwarte kunstenaars
  • 6:47 - 6:49
    aan de kunstgeschiedenis van dit land,
  • 6:49 - 6:51
    zoals Jacob Lawrence, Norman Lewis,
  • 6:51 - 6:53
    Romare Beardon.
  • 6:53 - 6:55
    En dan, natuurlijk,
  • 6:55 - 6:57
    terugkomen naar vandaag.
  • 6:57 - 6:59
    In 1975 gaf Mohammed Ali
  • 6:59 - 7:01
    een lezing aan de Harvard-universiteit.
  • 7:01 - 7:04
    Na zijn lezing stond een student op en zei:
  • 7:04 - 7:06
    "Geef ons een gedicht".
  • 7:06 - 7:08
    Mohammed Ali zei: "Ik, Wij".
  • 7:08 - 7:11
    Een veelbetekenende uitspraak over het individu en de gemeenschap.
  • 7:11 - 7:13
    De ruimte waarin nu,
  • 7:13 - 7:16
    in mijn project van ontdekken en nadenken over kunstenaars,
  • 7:16 - 7:18
    van pogingen tot definitie
  • 7:18 - 7:20
    van wat de zwarte culturele
  • 7:20 - 7:23
    kunstbeweging van de 21ste eeuw zou kunnen zijn.
  • 7:23 - 7:25
    Wat dat zou kunnen betekenen
  • 7:25 - 7:28
    voor culturele bewegingen overal momenteel.
  • 7:28 - 7:30
    Dat "Ik, Wij" lijkt
  • 7:30 - 7:32
    ongelofelijk vooruitziend,
  • 7:32 - 7:34
    totaal belangrijk.
  • 7:34 - 7:36
    Met dat doel
  • 7:36 - 7:39
    was het specifieke project dat dit mogelijk maakte voor me,
  • 7:39 - 7:41
    een serie exposities
  • 7:41 - 7:43
    die allemaal beginnen met een F,
  • 7:43 - 7:45
    "Freestyle", "Frequency" en "Flow" ,
  • 7:45 - 7:47
    die ten doel hadden
  • 7:47 - 7:49
    de jonge, zwarte kunstenaars die nu werken
  • 7:49 - 7:52
    te ontdekken en te definiëren.
  • 7:52 - 7:54
    Ik ben zeker dat ze
  • 7:54 - 7:57
    de nog vele jaren in de toekomst zullen blijven werken.
  • 7:57 - 7:59
    Deze serie exposities
  • 7:59 - 8:01
    is specifiek gemaakt
  • 8:01 - 8:03
    om te trachten te bevragen
  • 8:03 - 8:05
    wat het zou betekenen, nu,
  • 8:05 - 8:07
    op dit moment in de geschiedenis,
  • 8:07 - 8:10
    om kunst als katalysator te zien.
  • 8:10 - 8:12
    Wat het nu, op dit moment in de geschiedenis,
  • 8:12 - 8:15
    betekent terwijl we cultuur,
  • 8:15 - 8:17
    zwarte cultuur, in mijn geval, maar
  • 8:17 - 8:19
    cultuur in het algemeen, definiëren en herdefiniëren.
  • 8:19 - 8:21
    Ik benoemde deze groep kunstenaars
  • 8:21 - 8:24
    rond een idee, dat ik naar buiten bracht,
  • 8:24 - 8:26
    genaamd post-zwart.
  • 8:26 - 8:28
    Bedoelde ze te definiëren
  • 8:28 - 8:31
    als kunstenaars die nu beginnen met werken,
  • 8:31 - 8:34
    terwijl ze teruggaan in de geschiedenis, maar nu beginnen, historisch gezien.
  • 8:35 - 8:38
    Het is in deze notie van ontdekking
  • 8:38 - 8:41
    dat ik een nieuwe set vragen opwerp.
  • 8:41 - 8:43
    Die nieuwe set vragen is:
  • 8:43 - 8:45
    wat betekent het, momenteel,
  • 8:45 - 8:48
    om zwart te zijn in Amerika?
  • 8:48 - 8:51
    Wat kan kunst hierover zeggen?
  • 8:51 - 8:54
    Waar kan een museum bestaan
  • 8:54 - 8:57
    als de plek waar wij allemaal
  • 8:57 - 8:59
    deze discussie hebben?
  • 8:59 - 9:01
    Het meest spannende hiervan
  • 9:01 - 9:04
    is het denken over de energie en spanning
  • 9:04 - 9:06
    die jonge kunstenaars kunnen meebrengen.
  • 9:06 - 9:08
    Hun werk gaat voor mij over,
  • 9:08 - 9:10
    niet altijd slechts over
  • 9:10 - 9:12
    de esthetische innovatie
  • 9:12 - 9:15
    die hun geesten verbeelden, die hun visies creëren
  • 9:15 - 9:17
    en de wereld in sluizen,
  • 9:17 - 9:19
    maar nog belangrijker misschien,
  • 9:19 - 9:21
    door de opwinding van de gemeenschap
  • 9:21 - 9:24
    die ze creëren als belangrijke stemmen
  • 9:24 - 9:27
    die ons toestaan nu onze situatie te begrijpen,
  • 9:27 - 9:29
    en ook in de toekomst.
  • 9:29 - 9:32
    Ik ben voortdurend verbaasd
  • 9:32 - 9:34
    over de manier waarop
  • 9:34 - 9:36
    het onderwerp 'ras'
  • 9:36 - 9:39
    zichzelf kan voeren naar plekken
  • 9:39 - 9:41
    waarvan we ons niet voorstellen dat het er zou zijn.
  • 9:41 - 9:44
    Ik ben altijd verbaasd
  • 9:44 - 9:46
    door de manier waarop kunstenaars bereid zijn
  • 9:46 - 9:48
    dat te doen in hun werk.
  • 9:48 - 9:50
    Het is de reden waarom ik naar kunst kijk.
  • 9:50 - 9:52
    Het is de reden waarom ik vragen stel aan kunst.
  • 9:52 - 9:55
    Het is de reden waarom ik exposities maak.
  • 9:55 - 9:57
    Nu, deze expositie, zoals ik zei:
  • 9:57 - 10:00
    40 jonge kunstenaars, gedaan gedurende 8 jaar.
  • 10:00 - 10:03
    Voor mij gaat het over het beschouwen van de implicaties.
  • 10:04 - 10:06
    De implicaties beschouwen van
  • 10:06 - 10:09
    wat deze generatie de rest van ons te zeggen had.
  • 10:09 - 10:12
    Beschouwen wat het betekent voor deze kunstenaars
  • 10:12 - 10:14
    om in de wereld te zijn, wanneer hun werk reist,
  • 10:14 - 10:16
    maar in hun gemeenschappen,
  • 10:16 - 10:19
    als mensen die zien en denken
  • 10:19 - 10:22
    over de dingen waartegenover we staan.
  • 10:22 - 10:24
    Het is ook denken over
  • 10:24 - 10:26
    de creatieve geest, en die voeden.
  • 10:26 - 10:28
    Je voorstelling, met name in stedelijk Amerika,
  • 10:28 - 10:31
    van de voeding van die geest.
  • 10:31 - 10:34
    Nu, waar leidt dit allemaal naartoe?
  • 10:34 - 10:37
    Voor mij gaat het over het opnieuw voorstellen
  • 10:37 - 10:40
    van deze culturele conversatie in een internationale context.
  • 10:40 - 10:43
    Dus de laatste versie van dit project
  • 10:43 - 10:45
    heette "Flow",
  • 10:45 - 10:47
    met het idee
  • 10:47 - 10:49
    om een echt netwerk te creëren
  • 10:49 - 10:51
    van kunstenaars rond de wereld,
  • 10:51 - 10:53
    die werkelijk kijken, niet zozeer
  • 10:53 - 10:56
    van Harlem naar buiten, maar over en weer.
  • 10:56 - 10:59
    Flow keek naar kunstenaars die geboren waren op het Afrikaanse continent.
  • 10:59 - 11:02
    Zoals velen van ons denken over dat continent
  • 11:02 - 11:04
    en nadenken over wat het betekent
  • 11:04 - 11:06
    voor ons allemaal in de 21ste eeuw,
  • 11:06 - 11:08
    ben ik begonnen met kijken
  • 11:08 - 11:10
    door kunstenaars, door kunstwerken,
  • 11:10 - 11:13
    en door me voor te stellen wat ze ons
  • 11:13 - 11:16
    kunnen vertellen over onze toekomst
  • 11:16 - 11:19
    en wat ze creëren in hun notie van
  • 11:19 - 11:22
    ons deze mogelijkheid te geven dat continent
  • 11:22 - 11:24
    te zien opdoemen als onderdeel
  • 11:24 - 11:26
    van onze grotere dialoog.
  • 11:26 - 11:28
    Dus wat ontdek ik
  • 11:28 - 11:30
    wanneer ik naar kunstwerken kijk?
  • 11:30 - 11:32
    Waaraan denk ik
  • 11:32 - 11:34
    wanneer ik denk over kunst?
  • 11:34 - 11:36
    Ik voel dat mijn voorrecht om curator te zijn,
  • 11:36 - 11:39
    niet slechts de ontdekking van nieuw werk is,
  • 11:39 - 11:41
    de ontdekking van spannend werk,
  • 11:41 - 11:43
    maar in werkelijkheid was het
  • 11:43 - 11:45
    wat ik over mezelf ontdekte,
  • 11:45 - 11:47
    en wat ik kan aanbieden
  • 11:47 - 11:49
    in de ruimte van een expositie,
  • 11:49 - 11:52
    om over schoonheid te praten, over macht,
  • 11:52 - 11:54
    over onszelf,
  • 11:54 - 11:57
    en om met elkaar te praten.
  • 11:57 - 12:00
    Dat is wat me elke dag doet opstaan
  • 12:00 - 12:02
    en aanzet tot denken over
  • 12:02 - 12:05
    deze generatie zwarte kunstenaars en kunstenaars over de hele wereld.
  • 12:05 - 12:07
    Dank je wel.
Title:
Thelma Golden: Hoe kunst vorm geeft aan culturele verandering
Speaker:
Thelma Golden
Description:

Thelma Golden, curator van het Studio Museum in Harlem, bespreekt drie recente exposities die verkennen hoe kunst cultuur onderzoekt en herdefinieert. De "post-zwarte" kunstenaars waarmee ze werkt, gebruiken hun kunst om een nieuwe dialoog over ras en cultuur uit te lokken -- en over de betekenis van kunst zelf.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:08
Axel Saffran added a translation

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.