Penguenlerin Müthiş Kurtarılışı

Kişisel bir hikaye, ortak bir zafer: Dyan deNapoli Güney Afrika açıklarında meydana gelen bir petrol sızıntısından sonra 40.000'den fazla penguenin kurtarıldığı dünyanın en büyük gönüllü hayvan kurtarma hikayesini anlatıyor. Peki böylesine büyük bir iş nasıl gerçekleştirildi? Bir penguen, sonra bir penguen daha, sonra bir penguen daha...

Kendimi bildim bileli

okyanus ve hayvanlar ile aramda

derin bir bağ olmuştur.

Ve bu yaşta,

kişisel idolüm

yunus Flipper'dı.

Nesli tükenmekte olan canlı türleri hakkında ilk kez bilgi edindiğimde

hayvanların her gün dünya üzerinden sonsuza dek silindiklerini

öğrenmiş olmaktan büyük bir üzüntü duydum.

Bu konuda bir şeyler yapmak istedim

ancak bir insan tek başına

fark yaratabilecek ne yapabilirdi ki?

Bu soruya cevap bulmak

tam 30 yıl aldı.

Meksika körfezinde geçen sene meydana gelen korkunç BP petrol sızıntısı esnasında

petrole bulanan kuşların yürek parçalayıcı bu resimleri

ortaya çıkmaya başladığı zaman

Siliva Gaus adında Alman bir biyolog

şöyle demişti:

"Petrole bulanmış bütün kuşların hayatlarina ötenazi yöntemiyle son vermeliyiz

çünkü yapılan çalışmalar

salındıktan sonra sadece

yüzde birden daha azının hayatta kaldığını gösteriyor."

Bu görüşe kesinlikle katılmıyordum.

Dahası, bu durumdaki her hayvanın

yaşamda ikinci bir şansı hakettiğine inanıyorum.

Size bu konuda niye bu kadar hassas olduğumu

anlatmak istiyorum.

23 Haziran 2000'de

'Treasure' (Hazine) adlı bir gemi

Güney Afrika'da Capetown açıklarında batarak

1300 ton yakıt sızdırdı

ve dünya üzerindeki Afrika penguen nüfusunun

neredeyse yarısının

yaşam alanlarını kirletti.

Gemi, güneyde Robben Adası ve kuzeyde Dassen adası

arasında bir yerde battı.

Ve bunlar penguenlerin en çok üredikleri adalardan ikisi.

Bundan tam olarak altı yıl üç gün önce,

20 Haziran 1994'te,

'Apollo Sea' adında bir gemi Dassen adası yakınlarında batarak

10.000 pengueni petrole bulamış

ve bunların yarısı da ölmüştü.

'Treasure' gemisinin battığı 2000 yılı,

tehlike altındaki türler listesinde gösterilen Afrika penguenlerinin

bilimadamları tarafından o ana kadar kaydedilmiş

en yüksek üreme oranlarının olduğu zamandı.

Ve çok geçmeden 20.000 penguen

bu zehirli petrol ile kaplanmıştı.

Ve SANCCOB adındaki yerel deniz kuşları rehabilitasyon merkezi

anında devasa bir kurtarma operasyonu başlattı.

Bu girişim o zamana kadar yapılmış

en büyük hayvan kurtarma operasyonu haline gelecekti.

O sıralar sokağın hemen aşağısında onlara yakın bir yerde çalışıyordum.

New England Akvaryumu'nda penguen bakıcısıydım.

Ve tam olarak 11 yıl önce dün,

penguen ofisindeki telefonum çaldı.

Ve bu çağrı ile hayatım sonsuza kadar değişecekti.

Arayan SANCCOB'dan Estelle van der Meer'di.

"Lütfen yardım edin.

Binlerce petrole bulanmış penguen

ve binlerce istekli

ama tamamen deneyimsiz gönüllümüz var.

Ve bu gonüllüleri eğitecek ve idare edecek penguen uzmanlarına ihtiyaç var" dedi.

İki gün sonra

penguen uzmanlarından oluşan bir takım ile birlikte

Capetown'a giden bir uçaktaydım.

Ve bu binanın içindeki manzara

kahredici ve gerçek ötesi bir şeydi.

Aslında bir çok kişiye göre burası bir savaş alanından farksızdı.

Ve geçen hafta 10 yaşında bir kız bana

"O binanın içine girip

o kadar çok petrole bulanmış pengueni

gördüğünde ne hissettin?" diye sordu.

O an hissettiklerim şöyleydi:

Hemen o ana

geri gittim.

Penguenler çok ses çıkartan kuşlardır.

Ve gerçekten de çok gürültücüdürler.

Dolayısı ile binadan içeri girdiğimizde

ciyaklamalardan, anırmalardan, viyaklamalardan

oluşan bir ses karmaşası ile karşılaşmayı beklerken

bunun yerine

tüyler ürpertici

bir sessizlik bulduk.

Kuşların stres altında, hasta,

ve travmatize oldukları ortadaydı.

Diğer dikkat çekici şey ise

gönüllülerin sayısıydı.

Günde 1000 kadar insan

rehabilitasyon merkezine geliyordu.

Neticede, bu kurtarma operasyonu süresince

12.500'den fazla gönüllü

dünyanın her tarafından Capetown'a

bu kuşları kurtarmak için geldi.

Ve ilginç olan

zorunlu olmadıkları halde

birçok kişinin orada bulunmalarıydı.

Oradaki hayvanların başına gelen bu felakete karşı

verilen bu olağanüstü gönüllü tepki

mesleğimiz gereği orada bulunan bir kaçımız için

son derece dokunaklı ve hayranlık uyandırıcıydı.

Geldiğimiz günün ertesinde

akvaryumdan iki kişi, 2 numaralı odanın sorumlusu olarak görevlendirildik.

Bu odada 4000'den fazla petrole bulanmış penguen vardı.

Şimdi bakın, üç gün önce

gözetimimiz altında sadece 60 penguen vardı.

Yani kesinlikle şaşkına dönmüş

ve biraz dehşete düşmüştük - en azından ben öyle hissediyordum.

Şahsen ben bu kadar devasa

bir görevin üstesinden gelebileceğimden

emin değildim.

Grup olarak da

bu işi gerçekten becerip beceremeyeceğimizi bilmiyorduk.

Çünkü herkes biliyordu ki

daha altı sene önce

bunun yarısı kadar penguen petrole bulanmış ve kurtarılmış,

ancak bunların da sadece yarısı hayatta kalmıştı.

Dolayısı ile petrole bulanmış bu kadar çok

pengueni kurtarmaya insanın gücü yetebilir miydi?

O aşamada bunun cevabını bilmiyorduk.

Ancak, kendini inanılmaz bir şekilde bu işe adamış

yürekli gönüllüler bizi ümitlendiriyordu.

İşte burada onlardan üçü penguenleri beslemeye çalışırken görülüyor.

Ve oldukça kalın eldivenler giydiklerini fark etmiş olabilirsiniz.

Afrika penguenleri hakkında bilmeniz gereken bir şey var ki o da

jilet gibi keskin gagaları olduğudur.

Ve çok geçmeden,

vücutlarımız tepeden tırnağa

korkmuş penguenlerin sebep olduğu

bu yaralarla kaplanmıştı.

Ve geldiğimiz günün ertesinde

yeni bir kriz baş gösterdi.

Petrol tabakası kuzeye yani Dassen Adası'na doğru ilerliyordu.

Kurtarma ekibi umutsuzluğa kapılmıştı

çünkü eğer petrol oraya ulaşırsa

petrole bulanmış daha fazla kuşu kurtarmak artık mümkün olmayacaktı.

Ve ortada gerçekten işe yarayacak bir çözüm yoktu.

Ama sonunda araştırmacılardan biri

ortaya çılgınça bir fikir attı.

Dedi ki: "Peki, neden petrole bulaşma riski

en fazla olan kuşları toplamaya çalışmıyoruz?"

-- 20.000 tanesini topladılar --

"ve sahilin 500 mil ilerisine Port Elizabeth'e

bu üstü açık kamyonlarla götürüp

temiz sulara salalım ve

eve geri yüzmelerini bekleyelim."

(Gülüşmeler)

Bu penguenlerden üç tanesi -- Peter, Pamela ve Percy

uydu vericileri ile etiketlendiler.

Ve araştırmacılar olarak dilekte bulunup

penguenler eve dönünceye kadar

adaların çevresinin petrolden temizlenmiş olacağını umut ettik.

Ve Allah'tan penguenlerin döndükleri gün

öyle de oldu.

Yani çok büyük bir risk alındı, ama değdi.

Ve şimdi, bu stratejiyi

gelecekte olabilecek petrol sızıntılarında da

kullanabileceklerini biliyorlar.

Yani gerçek hayatta olduğu gibi vahşi yaşamı kurtarmada da

önceki deneyimlerden ve

başarı ile başarısızlıklarımızdan da bir şeyler

öğreniyoruz.

Ve 94'teki 'Apollo Sea' adlı kurtarma operasyonu esnasında

asıl öğrenilen şey

havalandırması yetersiz

nakliye kutuları ve kamyonları kullanılarak

penguenlerin bir çoğunun

istenmeden ölümlerine yol açılmış olmasıydı.

Çünkü bu kutular ve kamyonlar bu kadar çok sayıda petrole bulanmış penguene

aynı anda hizmet vermek için tasarlanmamışlardı.

Dolayısı ile bu iki petrol sızıntısı arasında geçen altı sene zarfında

havalandırma kapasitesi yüksek bu kutulardan binlercesi üretildi.

Bunun sonucu olarak 'Treasure' kurtarma operasyonu esnasındaki

nakliye işlemlerinde

5000 yerine

sadece 160 penguen öldü.

Tek başına bu bile dev bir zaferdi.

Apollo kurtarma operasyonu sırasındaki diğer kazanım ise

bu eğitim kutularını kullanarak

penguenlere bakıcıların ellerinden

nasıl balık alabileceklerinin öğretilmiş olmasıydı.

Ve 'Treasure' kurtarma operasyonu sırasında da yine

bu tekniği kullandık.

Ama eğitim sırasında ilginç

bir şeyin farkına varıldı.

Sürekli önünde bulundurulan yiyecekten beslenmeye başlayan

ilk penguenler yine altı yıl önce

Apollo kurtarma operasyonu esnasında kanatlarına

metal bantlar takılanlardı.

Yani penguenler de

önceki deneyimlerden öğreniyorlar.

Bütün bu penguenlerin vücutlarındaki petrolün

titizlikle temizlenmesi gerekiyordu.

Ve tek bir pengueni temizlemek

iki kişinin en az bir saatini alıyordu.

Ve bir pengueni temizleyeceğiniz zaman

onu önce bir yağ çözücüsü ile spreylemeniz gerekir.

Bu da bana 'Treasure' kurtarma operasyonundaki

en çok etkilendiğim hikayemi hatırlatıyor.

Bu petrol sızıntısından bir yıl kadar önce

17 yaşında bir öğrenci

bir yağ çözücü icat etmişti.

Ve bunu SANCCOB'da gayet başarılı bir şekilde kullanıyorlardı.

Dolayısıyla 'Treasure' kurtarma operasyonu esnasında da kullanmaya başladılar.

Ama bir süre sonra çözücü tükendi.

SANCCOB'dan Estelle panik içerisinde öğrenciyi aradı

ve "Lütfen, bundan biraz daha fazla hazırlamalısın" dedi.

O da laboratuvara koştu

ve kuşların geri kalanını temizlemeye yetecek kadar biraz daha yağ çözücü yaptı.

Yani düşünüyorum da

bir delikanlının

binlerce hayvanın hayatının

kurtulmasını sağlayacak

bir ürün icat ediyor olması harika bir şey.

Peki petrole bulanmış bu 20.000 penguene ne oldu?

Silvia Gaus haklı mıydı?

Petrole bulanmış kuşlar için

çoğu zaten ölecek diye

ötenazi yöntemini mi kullanmalıyız?

Bundan daha büyük yanılgı olamazdı.

Gönüllülerin yarım milyon saatlik

meşakkatli çalışması sonucu

petrole bulanmış bu penguenlerin %90'ı

başarı ile doğaya geri salındı.

Ve takip eden çalışmalardan biliyoruz ki

bunlar petrole hiç bulanmamış

penguenler kadar uzun yaşadılar

ve neredeyse onlar kadar iyi üreme gösterdiler.

Ayrıca 3000 kadar penguen yavrusu

kurtarıldı ve elde büyütüldü.

Ve yine uzun süreli gözlemlerden biliyoruz ki

elde büyütülen penguen yavrularından

yetişkinliğe ve üreme yaşına ulaşanlar,

penguenler tarafından yetiştirilenlere kıyasla daha fazladır.

Bu bilgiye dayanarak SANCCOB

penguen yavrularını destekleme projesi başlattı.

Her yıl terkedilmiş yavruları kurtarıp yetiştiriyorlar

ve %80 gibi

oldukça etkileyici bir başarı oranları var.

Ve bu çok önemli

çünkü bir yıl önce

Afrika penguenleri, nesli tükenmekte olan hayvanlar listesine alındı.

Bu hayvanları korumak için şimdi bir şey yapmazsak

10 yıldan daha az bir süre içinde

soyları tükenebilir.

Peki bu unutulmaz ve yoğun deneyimden

ne mi öğrendim?

Şahsen ben

hayal ettiğimden daha fazlasını becerebileceğimin farkına vardım.

Ve bir kişinin bile tek başına

çok büyük bir fark yaratabileceğini öğrendim.

17 yaşındaki çocuğu gördünüz.

Bir araya gelip

ortaklaşa çalıştığımızda

olağanüstü başarılar elde edebiliriz.

Ve aslında, kendinizden çok daha büyük bir şeyin

bir parçası olmak,

yaşayabileceğiniz en ödüllendirici

deneyimdir.

Son olarak, şunları düşünmenizi istiyor ve

sizi önemli bir sorumlulukla baş başa bırakıyorum.

Benim bayan penguen olarak görevim

penguenleri korumak adına toplumu bilinçlendirmek ve

maddi kaynak oluşturabilmektir.

Peki siz niye penguenleri önemseyesiniz ki?

Önemsemelisiniz,

çünkü onlar belirteç türlerdir.

Yani eğer penguenler ölüyorlarsa,

okyanuslarımız ölüyor demektir

ve bu da sonuçta hepimizi etkileyecektir.

Çünkü Sylvia Earle'ün dediği gibi

"Okyanuslar bizim yaşam destek sistemimizdir."

Ve bugün penguenler için iki tehdit var:

kontrolsuz balık avlanması ve küresel ısınma.

Aslında her birimizin

bu iki sorun hakkında

yapabileceği birşeyler vardır.

Eğer her birimiz üzerimize düşen görevi yaparsak

birlikte bir fark yaratabilir

ve penguenlerin neslinin tükenmesine engel olabiliriz.

İnsanlar penguenler için her zaman en büyük tehdit olmuşlardır

ama şimdi onların tek umutlarıyız.

Teşekkürler.

(Alkış)