Çîroka japonî ya zanyarê xweser - Iîsolt Gîlêapî

Tevahiya waneyê bibîne: https://ed.ted.com/lessons/the-japanese-folktale-of-the-selfish-scholar-iseult-gillespie

li kyotoya kevnar, zanyarekê şîntoyê ( ayinê japoniyan) dît ku ji duayên xwe veqetiyaye û xwest ku rêûresmek a pakijkirinê pêk bîne da wî pakij bike, wî biryar da ku biçe peristgeha hay ya pîroz, di rê de bi tena serê xwe dimeş
e, guh neda çi mijûlbûnan di lêgeryana hevsengiyê de, û ji rê dernakeve, lê rojekê berê xwe dide malê, ew daxwazên bêhîvî yên ji bo alîkariyê dibihîze, Iîsolt Gîlêapî çîroka rehmê parve dike.

Wane ji aliyê Iîsolt Gîlêapî,derînan ji aliyê emîr hoşang moyîn.

Li kyotoya kevnar, zanaye ê sofî yê ayînê
şîntoyê jiyanek a sade di jiya,

lê wî gelek caran xwe dikişand
ji duayên xwe ji hêla bajarê qerebalix ve.

Wî hest pêkir ku cîranên
wî riha wî qirêj dikin,

û wî dixwest ku hin corên hara
yên kesane pêk bîne

rêûresma pakijkirnê ku dê
laş û hişê wî pakij bike.

Wî biryar da ku biçe
peristgeha hay ya pîroz.

Hilketina rêwîtiyê dijwar bû
ku tevahiya rojê dirêj kir.

Lê ew ji tenêtiya ku
wî bidest xist şa bû,

û aramiya ku wî di vegera
malê de his kir kûr bû.

Zanyarî biryar da ku vê zelalîyê
bi parêze heya ku gengaz be,

û biryar girt ku vê hecê
99 carên din jî bike.

Ew ê di rêyê da bi tinê bimeşe, guh neda
çi mijûlbûnan di lêgerîyana hevsengiyê da,

û çi caran ji armanca xwe dûr nakeve.

Mêrik di gotinên xwe de rast bû,
û roj bi heftiyan dirêj dibûn,

ew di nav barîna zêde
û tava rojê da meşiya.

Bi derbasbûna demî, dilsozî ya wî
cîhana rihanî ya nedîtbar diyar kir

ku li rexê me heye.

Wî dest bi hestkirina kamî kir,
ku keviran di bin lingan de dijand,

bayê ku wî sar kir,
û ajelên ku li zeviyan diçêriyan.

dîsa jî ew bi kesê re
nepeyivî, rih an mirov.

Ew bi biryar bû ku dûr bikeve ji têkiliya
bi yên ku ji rê derketine

ji rê
û bi kegare ê qirêj bûne.

Ev tabûya qirêjbûnê li ser
nexweş û miriyan daleqandî,

û her wiha yên ku ax pîs kirin
an tawanên tund kirin.

Ji hemî gefên lêgeryana zanyaran
ya paqijiya giyanî,

kegare mezintirîn bû.

Piştî rêzgirtina xwe
ji bo cara 80-yan,

wî carek a din berê xwe dav malê.

Lê her ku tarî ket, wî girînek
tengijî bihîst di hewayê şevê da.

Zanyarî hewl da ku pêşve biçe
û nalînan paşguh bike.

Lê girîyên bêhîvî ew dagir kirin.

rûbada, wî rêça xwe hişt
ku li dû dengî biçe ser çavkaniya wê.

Ew zû hat koxa teng,
bi jineka qurmiçî re li derve.

Bi dilovaniyê dagirtî, zanyarî ji jinê
lava kir ku êşa xwe parve bike.

Wê diyar kir ku
dayika wê nû miriye

lê tu kes di binaxkirin ê de alîkariya wê nake.

Di wê nûçeyê de, dilê wî çikîya.

Destlêdan a laşî dê ruha wî pîs bike,

dadûşîna hêza wî ya jiyanê
û wî dest ji kami berda.

Lê gava wî guh dida qêrînên wê,
dilsoziya wî zêde dibû.

û wiha, wan jina
pîr bi hev re veşartin,

da ku derbasbûna wê ya biewle
di cîhana giyanî de misoger bike.

Binaxkirin temam bû, lê tabûya
mirinê giran li zanyarî giran kir.

Çawa dibe ku ew wiha bêhiş be,

da xwe ji rêbaza xweya herî girîng dûr
bixe û rêwîtiya xwe ya xwedayî xirab bike?

Piştî şeveka bi êş,

wî biryar da ku vegere peristgehê
da ku xwe pakij bike.

ji bo sersambûna wî, peristgeha
bi gelemperî bêdeng bi mirovan tijî bû,

hemî kom dibin li dora navendek
ku rasterast têkilî danî bi kami re.

Mêrî xwe vedişart, nediwêriya xwe nêzîk
bike da kes giyanê wî yê qirêj nebîne.

lê navgîn awayên din ên dîtinê hebûn,
û ew di nav girseyê de bi pêş ve dibir.

Amade bû ku bihête hêlan,
zanyar nêzîkî jina pîroz bû.

Lê navîn bi tenê keniya.

Wê destê wî yê çepel girt,

û bi pistepist bereketa
ku tenê wî dibihîstî kir

ji bo qenciya wî spasiya wî dikin.

Di wê gavê de, zanyarî
razek a giyanî ya mezin vedît:

qirêjbûn û gendelî
du tiştên pir cûda ne.

zana bi têgihiştinê tijî bû,
zanyarî xwe da rêwîtiya xwe.

Lê vê carê, ew sekinî da ku
alîkariya kesên ku wî dîtî bike.

Wî dest pê kir bi dîtina bedewiya
cîhana giyanan li her devera ku çûbûyê,

li bajêr jî
wî berê xwe da paş.

Hinekên din hişyar kirin
ku wî kegare xeter kir

lê wî tu carî ji wan re negot
çima wisa azad tevlihev bû

bi nexweş û bêkesan re.

Çunkû wî dizanibû ku mirov tenê dikare
bi rastî ji reûresma pakijkirin ê fêm bike

di rêwîtiya xwe de.