Showing Revision 44 created 04/15/2015 by Eralp Şahin.

1. Title:
   Aşkın matematiği
2. Description:

   Doğru insanı bulmak kolay değil. Peki matematiksel olarak mümkün mü? Bu büyüleyici konuşmasında, matematikçi Hannay Fry aşkı nasıl aradığımızla ilgili benzerlikleri gösteriyor ve özel birini bulmak için gerekli en iyi üç ipucunu (matematiksel olarak kanıtlanmış!) veriyor.

3. Speaker:
   Hannah Fry
4. 303 0:00 - 0:05
   Bugün sizinle aşkın matematiği
   hakkında konuşmak istiyorum.
5. 4941 0:05 - 0:07
   Sanırım hepimiz matematikçilerin
6. 6681 0:07 - 0:12
   aşkı bulmada ne kadar iyi
   olduklarını biliyor ve kabul ediyoruz.
7. 11597 0:12 - 0:15
   Fakat bunun sebebi sadece
   havalı kişiliklerimiz,
8. 15045 0:15 - 0:20
   üstün konuşma yeteneklerimiz
   ve harika kalem kutularımız değil.
9. 19544 0:20 - 0:24
   Bu sebeplerin yanı sıra, doğru insanı
   bulmak için fazlasıyla matematik
10. 24070 0:24 - 0:26
    yapmış olmamızın da payı var.
11. 26462 0:26 - 0:30
    Konuyla ilgili favorim olan,

    ¶

12. 29875 0:30 - 0:33
    "Neden Bir Kız Arkadaşım Yok" isimli
    makalede-- (Gülüşmeler)
13. 33371 0:33 - 0:37
    Peter Backus aşkı bulma şansını
    değerlendirmeye çalışıyor.
14. 37091 0:37 - 0:39
    Şimdi, Peter hiç de açgözlü birisi değil.
15. 39457 0:39 - 0:42
    İngiltere'de mevcut olan her kadından,
16. 41542 0:42 - 0:45
    Peter'in aradığı özellikler sadece;
    yakınında yaşayan birisi olması,
17. 44955 0:45 - 0:47
    doğru yaş aralığında birisi olması,
18. 46856 0:47 - 0:50
    üniversite mezunu birisi olması,
19. 49666 0:50 - 0:52
    kendisiyle geçinebileceği birisi olması,
20. 51824 0:52 - 0:54
    çekici birisi olması
21. 53900 0:54 - 0:56
    ve onu çekici bulacak
    birisi olması.
22. 56438 0:56 - 0:59
    (Gülüşmeler)
23. 59441 0:59 - 1:04
    Ve sonucunda bütün İngiltere'den
    sadece 26 kadın çıkıyor.
24. 65441 1:05 - 1:08
    İşler pek iyi gözükmüyor,
    değil mi Peter?
25. 67602 1:08 - 1:09
    Şimdi, bu duruma şu açıdan bakalım:
26. 69469 1:09 - 1:13
    Çıkan sonuç, uzaylı sayısına dair
    yapılan en iyi tahminlerden
27. 72574 1:13 - 1:17
    neredeyse 400 kat daha az.
28. 76799 1:17 - 1:22
    Aynı zamanda bu sonuç, Peter'in belli
    bir gece gezmesinde bu özel bayanlardan
29. 81676 1:22 - 1:24
    herhangi biriyle tanışma şansını
30. 83902 1:24 - 1:25
    285000'de 1
    olarak gösteriyor.
31. 85288 1:25 - 1:27
    Sanırım matematikçilerin
    artık o kadar dışarıya
32. 87491 1:27 - 1:31
    çıkmaya zahmet etmemelerinin
    sebebi bu olsa gerek.
33. 90915 1:31 - 1:33
    Durum şu ki, şahsen ben

    ¶

34. 92644 1:33 - 1:35
    böylesine karamsar bir
    bakış açısını takip etmiyorum.
35. 95373 1:35 - 1:38
    Çünkü ben biliyorum ki,
    tıpkı sizin gibi,
36. 97602 1:38 - 1:40
    aşk pek de böyle çalışmıyor.
37. 100194 1:40 - 1:45
    İnsan duyguları özenlice düzenlenmiş,
    rasyonel ve kolay tahmin edilebilir değil.
38. 105304 1:45 - 1:48
    Fakat aynı zamanda biliyorum ki,
39. 107711 1:48 - 1:51
    bu matematiğin bize sunabileceği
    hiçbir şey yok anlamına gelmiyor,
40. 111015 1:51 - 1:55
    çünkü aşk, hayatın çoğunluğu gibi,
    desenlerle dolu
41. 114966 1:55 - 1:59
    ve matematik de en nihayetinde
    tamamen desenleri çalışmakla ilgili.
42. 119042 1:59 - 2:03
    Hava tahmininden
    borsadaki dalgalanmalara,
43. 123345 2:03 - 2:07
    gezegenlerin hareketlerine, şehirlerin
    gelişimine kadar desenlerle dolu.
44. 126750 2:07 - 2:09
    Dürüst olmak gerekirse,
    bunlardan hiçbirinin de pek
45. 129454 2:09 - 2:13
    özenle düzenlenmiş ve kolay
    tahmin edilebilir olmadıklarını biliyoruz.
46. 132850 2:13 - 2:18
    Çünkü bence matematik
    o kadar güçlü ki, bize neredeyse
47. 137877 2:18 - 2:22
    her şey için yeni bir bakış
    açısı verme potansiyeli var.
48. 141631 2:22 - 2:25
    Aşk kadar esrarengiz bir şey için bile...
49. 145187 2:25 - 2:27
    Bununla birlikte,
50. 146675 2:27 - 2:31
    matematiğin ne kadar muazzam ve
    konuyla alakalı olduğunu göstermek için,
51. 151236 2:31 - 2:39
    size matematiksel olarak kanıtlanabilir
    üç ana aşk tavsiyemi vermek istiyorum.
52. 159980 2:40 - 2:42
    Tamamdır, işte Ana Tavsiye #1:

    ¶

53. 161939 2:42 - 2:45
    Online arkadaşlık sitelerinde
    nasıl başarılı olursun?
54. 166323 2:46 - 2:50
    OkCupid benim favori online
    arkadaşlık sitem,
55. 170159 2:50 - 2:54
    sebebi de bir grup matematikçi
    tarafından yapılmış olması.
56. 173574 2:54 - 2:55
    Şimdi, onlar matematikçi
    olduklarından
57. 175343 2:55 - 2:57
    neredeyse on yıldır
58. 177083 2:57 - 3:00
    siteyi kullanan herkes hakkında
    bilgi topluyorlar.
59. 179936 3:00 - 3:02
    Ve bu arkadaşlık sitesinde
60. 182200 3:02 - 3:04
    kendimizi nasıl tanıttığımızın
61. 184067 3:04 - 3:06
    ve diğerleriyle nasıl etkileşim
    kurduğumuzun
62. 186184 3:06 - 3:08
    desenlerini araştırıyorlar.
63. 187876 3:08 - 3:11
    Sonucunda da ciddi derecede
    ilginç bulgular ortaya çıkarıyorlar
64. 190825 3:11 - 3:12
    Bunlardan benim favorim şu ki;
65. 192447 3:12 - 3:16
    bulduklarına göre online arkadaşlık
    sitelerinde
66. 195827 3:16 - 3:22
    popülerliğinizi ne kadar çekici olduğunuz
    dikte etmiyor.
67. 201679 3:22 - 3:25
    Hatta aslında, insanların sizin
    çirkin olduğunuzu düşünmesi
68. 205391 3:25 - 3:28
    işinize yarayabilir.
69. 208260 3:28 - 3:30
    Nasıl olduğunu anlatayım.
70. 210066 3:30 - 3:35
    OkCupid'in neyse ki zorunlu olmayan
    bir bölümünde,
71. 214565 3:35 - 3:38
    insanların ne kadar çekici
    olduğunu 1'den 5'e kadar
72. 217565 3:38 - 3:40
    değerlendirebilme hakkınız var.
73. 220022 3:40 - 3:43
    Şimdi, eğer bu skoru,
    yani ortalama skoru,
74. 223362 3:43 - 3:46
    belirli kişilerin aldıkları mesaj
    sayısıyla karşılaştırırsak,
75. 226216 3:46 - 3:48
    çekiciliğin online arkadaşlık
76. 227876 3:48 - 3:52
    sitelerinde popülariteyle nasıl
    bağlantılı olduğunu anlamaya başlıyoruz.
77. 231854 3:52 - 3:55
    OkCupid'deki arkadaşlar da sonuç olarak
    bu grafiği buluyorlar.

    ¶

78. 235177 3:55 - 3:58
    Buradan anlamamız gereken
    önemli şey ise, ne kadar çekiciyseniz
79. 238230 3:58 - 4:01
    o kadar fazla mesaj
    alacaksınız gibi bir şart olmadığı.
80. 241058 4:01 - 4:05
    O zaman sormamız gereken soru:
    Nasıl oluyor da yukarıdaki bu kişiler,
81. 244932 4:05 - 4:10
    aşağıda bulunan ve aynı
    derecede çekici olan buradaki
82. 249566 4:10 - 4:12
    diğer kişilerden çok daha popülerler?
83. 252170 4:12 - 4:17
    Bunun sebebi ise önemli olan tek şeyin
    direkt dış görünüş olmaması.
84. 256699 4:17 - 4:19
    Bulgularını bir örnekle
    göstereyim.
85. 259477 4:19 - 4:24
    Örneğin, Portia de Rossi gibi
    birini ele alalım.
86. 263607 4:24 - 4:28
    Herkes Portia de Rossi'nin çok güzel
    bir kadın olduğu konusunda hemfikir.
87. 268279 4:28 - 4:32
    Kimse onun çirkin olduğunu düşünmüyor;
    ama o bir süper model de değil.
88. 271940 4:32 - 4:37
    Portia de Rossi'yi Sarah Jessica Parker
    gibi biriyle karşılaştırırsanız,
89. 276561 4:37 - 4:40
    ben dahil bir çok insan
90. 279846 4:40 - 4:44
    Sarah Jessica Parker'ın gerçekten harika
    olduğunu düşünür.
91. 284320 4:44 - 4:47
    Hatta dünya üzerinde yaşayan
92. 286990 4:47 - 4:50
    en güzel varlık olduğunu...
93. 289639 4:50 - 4:56
    Fakat bazı insanlar,
    yani internettekilerin çoğu,
94. 295660 4:56 - 5:02
    onun biraz ata benzediğini düşünüyorlar.
    (Gülüşmeler)
95. 301838 5:02 - 5:05
    Şimdi, insanlara Sarah Jessica Parker veya
    Portia de Rossi'yi
96. 305098 5:05 - 5:07
    ne kadar çekici bulduklarını sorarsanız,
97. 307260 5:07 - 5:10
    ve onlardan 1 ila 5 arası bir puan
    vermelerini isterseniz,
98. 310213 5:10 - 5:13
    sanıyorum ki ortalama
    aynı puanı alırlardı.
99. 313218 5:13 - 5:16
    Fakat oylama şekilleri çok farklı olurdu.
100. 315979 5:16 - 5:19
     Portia'nın puanları
     4'ün etrafında toplanırdı
101. 318522 5:19 - 5:21
     çünkü herkes onun çok güzel olduğunu
     kabul ediyor.
102. 320982 5:21 - 5:24
     Ama Sarah Jessica Parker için
     fikirler tamamen bölünür.
103. 323643 5:24 - 5:26
     Puanında büyük bir dağılım olurdu.
104. 326067 5:26 - 5:28
     Aslında önemli olan bu dağılım.
105. 328389 5:28 - 5:31
     Seni bir online arkadaşlık sitesinde
106. 330865 5:31 - 5:33
     popüler yapan şey bu dağılım.
107. 333065 5:33 - 5:34
     Yani bu demek oluyor ki,
108. 334236 5:34 - 5:37
     eğer bazı insanlar senin çekici
     olduğunu düşünüyorsa,
109. 336735 5:37 - 5:39
     ve diğerleri koca bir çirkin
     düşünüyorsa,
110. 338683 5:39 - 5:44
     aslında daha iyi durumdasın.
111. 343935 5:44 - 5:46
     Bu herkesin seni yan kapıdaki
     hoş kız olarak
112. 346173 5:46 - 5:48
     görmesinden çok daha iyi.
113. 347904 5:48 - 5:50
     Bu mesajları gönderen kişiler
     açısından düşününce

     ¶

114. 350153 5:50 - 5:53
     daha kulağa mantıklı gelmeye
     başlıyor bence.
115. 353387 5:53 - 5:56
     Diyelim ki, birini çekici buluyorsunuz;
116. 355738 5:56 - 6:00
     ama başka insanların ondan o kadar da
     etkilenmediğinden şüphelisiniz.
117. 359992 6:00 - 6:03
     Yani, sizin için daha az rekabet var ve
118. 362543 6:03 - 6:05
     iletişime geçmeniz için daha teşvik edici.
119. 364979 6:05 - 6:08
     Bir de şunu düşünün: birini çekici
     buluyorsunuz;
120. 367803 6:08 - 6:11
     ama herkesin onu çekici bulacağından
     kuşkulanıyorsunuz.
121. 371060 6:11 - 6:15
     O halde, dürüst olalım, neden
     kendinizi küçük duruma düşüresiniz ki?
122. 374628 6:15 - 6:17
     İşin ilginç kısmı şu:
123. 376904 6:17 - 6:21
     İnsanlar çöpçatanlık sitelerinde
     kullanacakları fotoğrafları seçerken,
124. 381378 6:21 - 6:24
     bazı insanların çekici bulmayacağını
125. 383670 6:24 - 6:27
     düşündükleri yönlerini minimize
     etmeye çalışıyorlar.
126. 387160 6:27 - 6:31
     Klasik bir örnek: biraz kilolu insanların
127. 391457 6:31 - 6:35
     kasıtlı olarak fazla kesilmiş bir
     fotoğraf seçmeleri
128. 394921 6:35 - 6:37
     ya da kel erkeklerin, örneğin,
129. 396678 6:37 - 6:39
     kasıtlı olarak şapka taktıkları
     fotoğrafları seçmeleri...
130. 399477 6:39 - 6:42
     Fakat eğer başarılı olmak istiyorsanız,
     aslında yapmanız
131. 402142 6:42 - 6:44
     gereken bunun tam tersi.
132. 403536 6:44 - 6:48
     Aslında bunun yerine, sizi farklı kılan
     şeylerin üzerinde durmalısınız,
133. 408356 6:48 - 6:52
     bazı insanların bunu çekici bulmayacağını
     düşünseniz bile.
134. 412300 6:52 - 6:56
     Çünkü sizi beğenen insanlar,
     sizi her halükarda beğenecek
135. 415544 6:56 - 7:00
     ve beğenmeyen önemsiz insanlar, yani,
     onlar sadece sizin yararınıza olacak.
136. 420497 7:00 - 7:03
     Tamam, Ana Tavsiye #2:
     Doğru insan nasıl seçilir.

     ¶

137. 422897 7:03 - 7:06
     Diyelim ki, flört alanında
138. 425624 7:06 - 7:07
     müthiş bir başarınız var.
139. 427092 7:07 - 7:11
     Ama soru şu: Bu başarıyı nasıl
140. 431395 7:11 - 7:15
     uzun dönemli mutluluğa çevireceksiniz,
     özellikle,
141. 435186 7:15 - 7:19
     durulmak için doğru zamanın gelip
     gelmediğine nasıl karar vereceksiniz?
142. 439437 7:19 - 7:22
     Genelde, durulup karşınıza çıkan ve
143. 442269 7:22 - 7:24
     sizinle ilgilenen ilk insanla
144. 444292 7:24 - 7:27
     evlenmeniz akla uygun değil.
145. 446505 7:27 - 7:30
     Ama aynı şekilde, uzun dönemli
     mutluluk şansınızı
146. 449659 7:30 - 7:33
     arttırmak istiyorsanız, çok da
     uzatmak istemezsiniz.
147. 452661 7:33 - 7:36
     En sevdiğim yazar Jane Austen'ın da
     dediği gibi:
148. 455843 7:36 - 7:38
     "27 yaşında evlenmemiş bir kadın
149. 458061 7:38 - 7:42
     asla sevgiyi hissedeceğini ve
     canlandıracağını ummaz".
150. 461726 7:42 - 7:44
     (Gülüşmeler)
151. 463718 7:44 - 7:47
     Teşekkürler Jane.
     Aşk hakkında ne bilirsin ki?
152. 467836 7:48 - 7:49
     O halde soru şu:

     ¶

153. 469391 7:49 - 7:52
     Durulmak için doğru zamanın geldiğini
     nasıl anlarsınız,
154. 471996 7:52 - 7:55
     hayatınız boyunca flört edebileceğiniz
     onca insan varken?
155. 474675 7:55 - 7:58
     Neyse ki, burada bize yardım
     etmesi için kullandığımız
156. 478350 7:58 - 8:01
     harika bir matematik var,
     optimum durma teorisi adlı.
157. 480874 8:01 - 8:03
     O halde düşünün,
158. 482774 8:03 - 8:05
     15 yaşında flört etmeye başlıyorsunuz
159. 485044 8:05 - 8:09
     ve ideal olarak 35 yaşına geldiğinizde
     evlenmek istiyorsunuz.
160. 489128 8:09 - 8:11
     Ve hayatınız boyunca potansiyel
161. 490668 8:11 - 8:13
     olarak flört edebileceğiniz birtakım
     insanlar var
162. 493154 8:13 - 8:15
     ve farklı seviyelerde iyiler.
163. 495308 8:15 - 8:18
     Kurallar şöyle, bir defa durulup
     evlendikten sonra,
164. 498199 8:18 - 8:21
     neye sahip olabileceğinizi görmek için
     öteye bakamazsınız
165. 500902 8:21 - 8:24
     ve aynı şekilde geri gidip
     fikrinizi değiştiremezsiniz.
166. 503512 8:24 - 8:25
     En azından tecrübelerime göre,
167. 505082 8:25 - 8:28
     insanlar genelde başkası için
     reddedildikten yıllar sonra
168. 507904 8:28 - 8:33
     anımsanmayı pek hoş bulmuyor,
     ya da sadece ben böyleyim.
169. 513320 8:33 - 8:37
     O halde matematik flört pencerenizdeki
     ilk yüzde 37'ye

     ¶

170. 516527 8:37 - 8:40
     ne yapmanız gerektiğini söylüyor.
171. 519558 8:40 - 8:44
     Ciddi bir evlenme potansiyeli olan herkesi
     geri çevirmelisiniz.
172. 523999 8:44 - 8:46
     (Gülüşmeler)
173. 525513 8:46 - 8:49
     Ve sonra, önceden gördüğünüz herkesten
174. 529319 8:49 - 8:52
     daha iyi olan sıradaki
     insanı seçmelisiniz.
175. 532154 8:52 - 8:53
     İşte örneğimiz bu.
176. 533476 8:53 - 8:56
     Eğer bunu yaparsanız, bu mükemmel
     eşi bulma şansınızı
177. 536308 8:56 - 8:59
     maksimuma çıkaracağınız,
178. 538975 8:59 - 9:03
     matematiksel olarak kanıtlanmış
     en iyi yöntem.
179. 543437 9:03 - 9:08
     Tabi maalesef, bu yöntemin bazı riskleri
     olduğunu size söylemem gerekiyor.
180. 548382 9:08 - 9:13
     Örneğin, mükemmel eşinizin
     ilk yüzde 37'de
181. 553072 9:13 - 9:16
     karşınıza çıktığını düşünün.
182. 556226 9:16 - 9:19
     Ne yazık ki onu geri çevirmeniz gerekiyor.
183. 558939 9:19 - 9:22
     (Gülüşmeler)
184. 561652 9:22 - 9:24
     Eğer matematiği izliyorsanız,
185. 563997 9:24 - 9:26
     korkarım daha önce gördüğünüzden
186. 565663 9:26 - 9:28
     daha iyisi ile karşılaşmayacaksınız
187. 567790 9:28 - 9:32
     ve herkesi reddetmeye devam edip
     yalnız öleceksiniz.
188. 572093 9:32 - 9:34
     (Gülüşmeler)
189. 574736 9:35 - 9:40
     Muhtelemen kalıntılarınızı kemiren
     kedilerle çevrilmiş bir şekilde...
190. 579617 9:40 - 9:43
     Bunun dışında, bir başka risk de

     ¶

191. 583422 9:43 - 9:47
     ilk yüzde 37'de flört
     ettiğiniz insanların
192. 586667 9:47 - 9:51
     inanılmaz donuk, sıkıcı,
     berbat insanlar olması.
193. 590507 9:51 - 9:53
     Sorun değil; çünkü reddetme fazındasınız,
194. 593232 9:53 - 9:55
     o halde tamam,
     onları reddebilirsiniz.
195. 595073 9:55 - 9:59
     Fakat düşünün ki çıkagelen sıradaki insan
196. 598541 9:59 - 10:03
     daha önce gördüğünüz herkesten
197. 602879 10:03 - 10:05
     daha az sıkıcı, donuk ve berbat.
198. 604761 10:05 - 10:09
     Eğer matematiği izliyorsanız,
     korkarım ki onunla evlenip,
199. 608963 10:09 - 10:12
     doğrusu, vasat bir ilişki
     ile sonuçlanırsınız.
200. 612376 10:12 - 10:13
     Bunun için üzgünüm.
201. 613459 10:13 - 10:16
     Ama burada Hallmark için
     kazanç sağlayacak
202. 615659 10:16 - 10:19
     ve piyasaya hitap edecek bir fırsat
     olduğunu düşünüyorum.
203. 618809 10:19 - 10:21
     Bu Sevgililer Günü kartı gibi.
     (Gülüşmeler)
204. 620899 10:21 - 10:25
     "Sevgili kocacığım, sen ilk çıktığım
     
205. 624924 10:25 - 10:28
     yüzde 37'den daha az berbatsın."
206. 627969 10:28 - 10:33
     Bu aslında normalde becerebildiğimden
     daha romantik.
207. 633456 10:33 - 10:38
     O halde, bu yöntem size yüzde 100
     başarı getirmiyor

     ¶

208. 638138 10:38 - 10:41
     ama daha iyisini yapabileceğiniz başka
     olası strateji de yok.
209. 641441 10:41 - 10:44
     Ve aslında, vahşi yaşamda,
     aynı stratejiyi uygulayan
210. 644104 10:44 - 10:48
     belli balık türleri var.
211. 647817 10:48 - 10:50
     Yani çiftleşme döneminde
     karşılarına çıkan
212. 650456 10:50 - 10:53
     ilk yüzde 37'yi reddedip,
213. 653413 10:53 - 10:57
     daha sonra, önceden gördüklerinden,
214. 656944 10:57 - 10:59
     bilemiyorum, daha büyük ve daha iri
215. 659000 10:59 - 11:02
     olan ilk balığı seçiyorlar.
216. 661518 11:02 - 11:06
     Ayrıca, bilinç altında biz insanlar da
     bunu bir şekilde yapıyoruz.
217. 666196 11:06 - 11:10
     Gençliğimizde, birkaç kişiyi aynı anda
     idare etmek için,
218. 669613 11:10 - 11:13
     piyasa hakkında fikir edinmek için
     kendimiz biraz zaman tanıyoruz.
219. 673115 11:13 - 11:18
     Ancak sonrasında, 20'li yaşların ortasına
     geldiğimizde, evlenme potansiyeli olan
220. 678023 11:18 - 11:20
     adaylara ciddi bakmaya başlıyoruz.
221. 679913 11:20 - 11:23
     Bence bu herkesin beyninin,
     gerektiğinde,
222. 682716 11:23 - 11:27
     biraz matematikle bağlantılı
     olduğunun kesin kanıtı.
223. 687616 11:28 - 11:29
     Evet, bu Ana Tavsiye #2 idi.

     ¶

224. 689477 11:29 - 11:33
     Şimdi, Ana Tavsiye #3:
     Boşanma nasıl önlenir.
225. 692730 11:33 - 11:36
     Şimdi, düşünün ki, mükemmel eşi seçtiniz
226. 695868 11:36 - 11:41
     ve onunla ömür boyu sürecek
     bir ilişkiye vardınız.
227. 700645 11:41 - 11:45
     Herkesin ideal olarak boşanmayı
     önlemek isteyeceğini düşünüyorum,
228. 704719 11:45 - 11:49
     bilemiyorum, Piers Morgan'ın eşi dışında,
     belki de?
229. 710185 11:50 - 11:52
     Fakat modern hayatın acı gerçeği şu ki
230. 712475 11:52 - 11:56
     Amerika'da her 2 evlilikten biri
     boşanmayla sonuçlanıyor,
231. 716284 11:56 - 12:00
     diğer ülkelerin de bundan
     geri kalır yanı yok.
232. 719585 12:00 - 12:02
     Evliliğin sona ermesinden önceki
     tartışmaların
233. 721684 12:02 - 12:05
     matematiksel inceleme için
     ideal bir aday olmadığını
234. 725344 12:05 - 12:09
     düşündüğünüz için belki
     bağışlanabilirsiniz.
235. 728877 12:09 - 12:11
     Her şeyden önce, neyi tartmanız
236. 730777 12:11 - 12:14
     veya ölçmeniz gerektiğini bilmek çok zor.
237. 733834 12:14 - 12:20
     Fakat bu tam olarak bunu yapan
     psikolog John Gottman'ı alıkoymadı.
238. 740407 12:20 - 12:26
     Gottman yüzlerce çiftin karşılıklı
     konuşmasını gözlemledi
239. 745602 12:26 - 12:28
     ve tahmin edebileceğiniz her şeyi
     kayıt altına aldı.
240. 748064 12:28 - 12:31
     Karşılıklı konuşmaları kaydetti,
241. 750551 12:31 - 12:33
     ciltlerinin iletkenliğini kaydetti,
242. 752614 12:33 - 12:35
     yüz ifadelerini kaydetti,
243. 754534 12:35 - 12:37
     kalp atış hızlarını, kan basınçlarını,
244. 756874 12:37 - 12:43
     yani karısının aslında daima
     haklı olup olmadığı dışındaki her şeyi,
245. 763324 12:43 - 12:46
     laf arasında her zaman haklıdır.
246. 766348 12:46 - 12:49
     Gottman ve ekibinin bulduğu şey,
247. 769268 12:49 - 12:52
     bir çiftin boşanıp boşanmayacağını
248. 771772 12:52 - 12:54
     öngören şeydi, partnerlerin
249. 773922 12:54 - 12:59
     konuşma sırasında birbirlerine ne kadar
     olumlu veya olumsuz olduğu.
250. 779022 12:59 - 13:02
     Çok düşük riske sahip olan çiftler

     ¶

251. 781634 13:02 - 13:06
     Gatman'ın cetvelinde negatiflerden çok
     pozitif puanlandılar.
252. 785861 13:06 - 13:08
     Kötü ilişkiler ise,
253. 788001 13:08 - 13:11
     yani muhtemelen boşanacak olanlar,
254. 790793 13:11 - 13:15
     kendilerini olumsuz düşünceler
     sarmalında buldular.
255. 795405 13:15 - 13:18
     Sadece bu basit fikirleri kullanarak,
256. 797758 13:18 - 13:20
     Gottman ve ekibi belirli
     bir çiftin boşanıp
257. 800260 13:20 - 13:23
     boşanmayacağını yüzde 90 doğruluk payı ile
258. 803103 13:23 - 13:26
     tahmin edebildiler.
259. 805758 13:26 - 13:29
     Matematikçi James Murray ile birlikte
     çalıştıktan sonra
260. 809152 13:29 - 13:31
     olumsuzluk sarmalına neyin neden olduğunu
261. 811291 13:31 - 13:36
     ve bunun nasıl meydana geldiğini
     gerçekten anlamaya başladılar.
262. 815601 13:36 - 13:37
     Ve buldukları sonuçlar
263. 817308 13:37 - 13:42
     bence inanılmaz etkileyici bir şekilde
     basit ve ilginç.
264. 821667 13:42 - 13:46
     Bu denklemler, eşlerden birinin
     konuşma sırasında
265. 826005 13:46 - 13:48
     nasıl tepki vereceğini tahmin ediyor,
266. 827971 13:48 - 13:50
     ne kadar olumlu ya da olumsuz
     olacaklarını.
267. 830099 13:50 - 13:52
     Ve bu denklemler,
268. 831896 13:52 - 13:54
     kişinin tek başına olduğu
     zamanlardaki moduna,
269. 834242 13:54 - 13:57
     eşiyle beraber olduğu
     zamanlardaki moduna,
270. 836856 13:57 - 13:59
     ama en önemlisi,
271. 838845 13:59 - 14:02
     eşlerin birinini ne kadar
     etkilediklerine bağlı.
272. 841824 14:02 - 14:05
     Bu aşamada

     ¶

273. 844532 14:05 - 14:08
     bu denklemlerin iki ülke arasındaki
     silahlanma yarışını
274. 847852 14:08 - 14:10
     mükemmel bir şekilde açıklayabildiğine
275. 850498 14:10 - 14:14
     dikkat çekmenin önemli olduğunu
     düşünüyorum.
276. 854256 14:14 - 14:16
     (Gülüşmeler)
277. 858194 14:18 - 14:22
     Yani olumsuzluk sarmalına girmiş
278. 861905 14:22 - 14:24
     boşanmanın eşiğinde olan bir çift
279. 863819 14:24 - 14:28
     aslında matematiksel olarak bir nükleer
     savaş başlangıcına eşit.
280. 868107 14:28 - 14:31
     (Gülüşmeler)
281. 870606 14:31 - 14:33
     Fakat bu denklemdeki en önemli terim

     ¶

282. 873159 14:33 - 14:36
     insanların birbiri üzerindeki etkisi.
283. 875877 14:36 - 14:39
     Ve özellikle, buna olumsuzluk
     çıtası deniyor.
284. 878900 14:39 - 14:41
     Olumsuzluk çıtasını, erkeğin eşini
285. 880579 14:41 - 14:45
     zıvanadan çıkarmadan önce
     ne kadar sinir bozucu olduğu gibi
286. 885072 14:45 - 14:49
     algılayabilirsiniz, veya tam tersi.
287. 889254 14:49 - 14:54
     Her zaman iyi evliliklerin uzlaşma, anlama
     ve tarafların birbirine kendileri olma
288. 894408 14:54 - 14:57
     fırsatı vermeleri ile mümkün
     olduğunu düşünmüşümdür.
289. 897261 14:57 - 15:01
     Belki de en başarılı ilişkiler
290. 900558 15:01 - 15:04
     olumsuzluk çıtası en yüksek olanlar
     diye düşünebilirdim.
291. 904024 15:04 - 15:06
     Çiftlerin rahat davrandığı ve
292. 905692 15:06 - 15:08
     sadece gerçekten önemli şeyleri
     gündeme getirdiği...
293. 908487 15:08 - 15:12
     Ama aslında, matematik ve sonraki
     bulgular gösterdi ki
294. 912023 15:12 - 15:15
     bunun tam tersi doğru.
295. 915318 15:15 - 15:18
     En iyi çiftler,
     ya da en başarılı çiftler,
296. 917707 15:18 - 15:22
     olumsuzluk çıtası çok düşük olanlar.
297. 921519 15:22 - 15:25
     Hiçbir şeyi boşvermeyen
298. 925378 15:25 - 15:28
     ve birbirlerine şikayet etme
     fırsatı veren.
299. 928399 15:28 - 15:34
     Devamlı olarak ilişkilerini
     onarmaya çalışan çiftlerin
300. 933733 15:34 - 15:36
     evlilikleri çok daha olumlu görünüyor.
301. 936418 15:36 - 15:39
     Çiftler bir şeyleri boşvermiyor
302. 938516 15:39 - 15:44
     ve küçük meseleleri büyük bir sorun
     haline getirmiyorlar.
303. 944426 15:44 - 15:50
     Tabi ki, sadece olumsuzluk
     çıtasını düşük tutup

     ¶

304. 950023 15:50 - 15:54
     başarılı bir ilişki için
     uzlaşmamakla olmuyor.
305. 954162 15:54 - 15:57
     Öfkenize yenik düşmemeniz
     gerektiğini belirten
306. 956650 15:57 - 15:59
     bir matematiksel kanıt olduğunu
307. 959053 15:59 - 16:02
     bilmek çok enteresan.
308. 962480 16:02 - 16:04
     İşte bunlar matematiğin aşk ve
     

     ¶

309. 964188 16:04 - 16:07
     ilişkilerde size nasıl yardım
     edebileceğini gösteren 3 ana tavsiyem.
310. 967383 16:07 - 16:10
     Fakat umuyorum ki,
     tüyo olarak kullanılmalarının
311. 969826 16:10 - 16:14
     yanı sıra, size aynı zamanda matematiğin
     gücü hakkında biraz fikir veriyordur.
312. 973928 16:14 - 16:18
     Çünkü benim için denklemler ve semboller
     yalnızca bir şey değil.
313. 978293 16:18 - 16:23
     Onlar doğanın inanılmaz
     zenginliğini ve etrafımızda
314. 983119 16:23 - 16:25
     bükülen, dönen, eğilen ve gelişen
315. 984929 16:25 - 16:29
     motiflerin şaşırtıcı yalınlığını
     dile getiren bir ses,
316. 989384 16:29 - 16:32
     dünyanın nasıl işlediğinden
     nasıl davrandığımıza kadar.
317. 992187 16:32 - 16:34
     Bu yüzden umarım
318. 994485 16:34 - 16:37
     aşkın matematiği hakkında
     biraz fikir edinmeniz
319. 996926 16:37 - 16:40
     en azından birkaçınızı matematiği
     sevmeniz konusunda ikna edebilir.
320. 1000134 16:40 - 16:42
     Teşekkürler.
321. 1001521 16:42 - 16:44
     (Alkışlar)