Showing Revision 5 created 10/25/2020 by Eren Gokce.

1. Title:
   Size en uygun süt türü hangisi? - Jonathan J. O'Sullivan ve Grace E. Cunningham
2. Description:

   Tam dersi görüntülemek için: https://ed.ted.com/lessons/which-type-of-milk-is-best-for-you-jonathan-j-o-sullivan-grace-e-cunningham

   Mağazaya süt almak için giderseniz, aralarından seçim yapabileceğiniz baş döndürücü sayıda ürün var. İnek sütünün yanı sıra badem, soya ve yulaf sütleri gibi bitki bazlı ürünler de var. Peki hangi süt aslında sizin için en iyisi? Hangisi en az kaynağı kullanır ve en az kirliliği üretir? Jonathan J. O'Sullivan ve Grace E. Cunningham öğrenmek için en popüler sütlerden bazılarını araştırır.

   Ders Jonathan J. O'Sullivan ve Grace E. Cunningham, animasyon Anton Bogaty tarafından yapılmıştır.

3. Speaker:
   Jonathan J. O'Sullivan ve Grace E. Cunningham
4. 6739 0:07 - 0:09
   Mağazaya süt almak için giderseniz,
5. 8999 0:09 - 0:12
   aralarından seçim yapabileceğiniz
   baş döndürücü sayıda ürün var.
6. 12409 0:12 - 0:16
   Günlük süt var,
   ayrıca bitki bazlı ürünler de var.
7. 15769 0:16 - 0:19
   Bir bitkiyi sütü andıracak bir şeye
   dönüştürmek için,
8. 18619 0:19 - 0:24
   ya ıslatılmalı, süzülmeli, durulanmalı
   ve kalın bir macun hâlinde öğütülmeli
9. 23703 0:24 - 0:26
   ya da kurutulmalı ve un hâlinde
   öğütülmeli.
10. 26753 0:27 - 0:31
    Bitki macunu veya un daha sonra
    vitamin ve minerallerle kuvvetlendirilir,
11. 30882 0:31 - 0:33
    tatlandırılır ve suyla seyreltilir.
12. 33842 0:34 - 0:36
    Sonuç, hayvan sütünün

    ¶

13. 36072 0:36 - 0:40
    birçok niteliğini paylaşan
    bir seçenek barajı.
14. 39562 0:40 - 0:43
    Peki hangi süt aslında sizin için
    en iyisi?
15. 42712 0:43 - 0:46
    En popüler sütlerden bazılarını
    inceleyelim:
16. 45732 0:46 - 0:50
    Günlük, badem, soya veya yulaf?
17. 49921 0:50 - 0:56
    250 ml'lik bir bardak inek sütü, yağsız,

    ¶

18. 55513 0:56 - 0:59
    az yağlı veya tam yağlı olmasına
    bağlı olarak
19. 59371 0:59 - 1:04
    8 gram protein, 12 gram karbonhidrat
    ve 2-8 gram yağ içerir.
20. 63981 1:04 - 1:09
    Bu, ortalama bir yetişkinin ihtiyaç
    duyduğu günlük proteinin yaklaşık %15'i,
21. 68947 1:09 - 1:14
    kabaca karbonhidratların %10'u
    ve yağın %2-15'i kadar.
22. 74399 1:14 - 1:19
    Bitki bazlı sütlerin çoğu, günlük sütten
    daha az karbonhidrat içerir.

    ¶

23. 78956 1:19 - 1:24
    Daha az yağa sahipler, "iyi yağlar"
    olarak adlandırılanlardan daha fazla var.
24. 84020 1:24 - 1:30
    Bu arada, günlük sütte bulunan
    sağlıklı besinler D vitamini ve kalsiyum,
25. 89589 1:30 - 1:34
    bitki bazlı sütlerin çoğunda
    doğal olarak bulunmaz.
26. 94186 1:34 - 1:37
    Bitki bazlı sütlerimize daha yakından
    bakıldığında,

    ¶

27. 96986 1:37 - 1:41
    hem badem hem de yulaf, günlük
    süte kıyasla protein bakımından düşük.
28. 101447 1:41 - 1:45
    Ancak badem sütü, dördünden
    en az besin maddesine sahipken,
29. 105137 1:45 - 1:51
    yulaf sütü sağlıklı bir lif türü olan
    beta-glukanlarla dolu.
30. 110761 1:51 - 1:55
    Aynı zamanda diğer bitki sütlerine kıyasla
    çok fazla karbonhidrat içerir -
31. 115079 1:55 - 1:57
    bazen günlük süt kadar.
32. 117469 1:57 - 2:02
    Soya sütü ise inek sütü kadar
    protein içerir

    ¶

33. 121698 2:02 - 2:05
    ve aynı zamanda harika bir
    potasyum kaynağı.
34. 125111 2:05 - 2:08
    Soya fasulyesi, insanların
    östrojen işlevini
35. 127561 2:08 - 2:11
    taklit ederek hormonal dengesizlikleri
    tetikleyebileceği düşünülen
36. 131301 2:11 - 2:13
    izoflavon içerir.
37. 133481 2:13 - 2:18
    Ama nihayetinde soya sütü, vücudumuz
    üzerinde östrojenden çok daha
38. 138038 2:18 - 2:22
    zayıf bir etkiye sahip olan çok
    az miktarda izoflavon içerir.
39. 142102 2:22 - 2:25
    Bireysel koşullara bağlı olarak,

    ¶

40. 144702 2:25 - 2:28
    bu sütlerden biri açık ara
    kazanan olabilir:
41. 147682 2:28 - 2:32
    Laktoza duyarlılığınız varsa,
    bitki bazlı sütler öne çıkarken,
42. 151682 2:32 - 2:35
    kuru yemişlere alerjiniz varsa
    badem sütü listeden çıkar.
43. 155232 2:35 - 2:39
    Geniş ve çeşitli bir beslenmeye erişimi
    olmayan kişiler için,
44. 159433 2:39 - 2:43
    günlük süt bu besinleri almanın
    en etkili yolu olabilir.
45. 163433 2:43 - 2:47
    Diğer her şey eşit olsa da,
    bu dört sütten herhangi biri
46. 166993 2:47 - 2:50
    dengeli bir beslenmenin parçası
    olacak kadar besleyici.
47. 170383 2:50 - 2:53
    Bu nedenle birçok insan için,
    sizin için en iyi olan süt,
48. 173393 2:53 - 2:56
    aslında gezegen için en iyi olan süt.
49. 176383 2:56 - 3:02
    Öyleyse hangisi en az kaynağı kullanır
    ve en az kirliliği üretir?
50. 181869 3:02 - 3:07
    Tek bir bardak inek sütü üretmek 4
    kilometre kare arazi kullanımıyla üretilir

    ¶

51. 187328 3:07 - 3:12
    ve bu ormansızlaşmaya ve habitat
    tahribatına neden olur.
52. 191541 3:12 - 3:17
    Bunun çoğu ineklerin yaşadığı toprak,
    bazıları da yemlerini yetiştirmek için.
53. 197002 3:17 - 3:20
    Pek çok inek soya fasulyesi ve yulaf yer.
54. 199912 3:20 - 3:24
    Süt olarak yulaf veya soya fasulyesi
    yetiştirmek, bir süt ineğini
55. 203752 3:24 - 3:26
    beslemeye kıyasla çok daha az
    arazi gerektirir -
56. 206292 3:26 - 3:29
    bardak başına yalnızca yaklaşık
    çeyrek kilometre kare.
57. 209472 3:29 - 3:32
    Badem sütü de benzer arazi
    kullanımına sahip.
58. 211942 3:32 - 3:35
    Ancak bu toprağın da
    önemli olduğu yerlerde -
59. 215122 3:35 - 3:39
    soya fasulyesi çiftlikleri ormansızlaşma
    başlıca itici gücü iken
60. 219122 3:39 - 3:42
    yulaf ve badem çiftlikleri değil.
61. 222482 3:42 - 3:46
    Süt yaparken, her adımda su kullanılır,

    ¶

62. 226052 3:46 - 3:50
    ancak büyük farklılıkların ortaya çıktığı
    tarım aşaması.
63. 230152 3:50 - 3:56
    Günlük süt en çok suyu kullanır -
    bardak başına yaklaşık 120 litre,
64. 235847 3:56 - 3:59
    çoğunlukla inekleri sulamak
    ve yiyeceklerini yetiştirmek için.
65. 238867 3:59 - 4:04
    Badem, bardak başına 70 litreden fazla
    su ile ikinci sırada yer alır.
66. 243945 4:04 - 4:07
    Bu suyun çoğu badem ağaçlarını
    yetiştirmek için kullanılır ve
67. 247235 4:07 - 4:11
    badem üretmeye başlamadan önce
    yıllarca sulama yapılması gerekir.
68. 251095 4:11 - 4:14
    Diğer birçok ürün nadasa bırakılabilirken
    ve daha sonra
69. 254285 4:14 - 4:18
    üretilmeye devam edilebilirken, bademler
    sürekli olarak sulanmalı yoksa ölürler.
70. 258451 4:18 - 4:23
    Sonuç olarak, soya ve yulaf büyümek için
    daha az suya ihtiyaç duyar-
71. 262749 4:23 - 4:26
    bardak başına yalnızca yaklaşık
    5-10 litre.
72. 266459 4:26 - 4:30
    Süt üretimi bir miktar sera gazı
    emisyonu oluşturur -

    ¶

73. 270089 4:30 - 4:36
    bitki bazlı sütler için bardak başına
    yaklaşık 0,1-0,2 kilogram.
74. 275749 4:36 - 4:40
    Ancak günlük süt için ineklerin
    kendileri de
75. 280427 4:40 - 4:45
    büyük miktarlarda metan gazı
    çıkararak emisyon üretirler.
76. 284936 4:45 - 4:47
    Genel olarak, her bir bardak süt,
77. 287336 4:47 - 4:52
    yarım kilogramın üzerinde sera gazı
    emisyonuna katkıda bulunur.
78. 291934 4:52 - 4:55
    Dolayısıyla, beslenme ihtiyaçlarınıza
    bağlı olarak,

    ¶

79. 294734 4:55 - 4:59
    bu sütlerden herhangi biri uygun olabilir,
    gezegenimizin sağlığı açısından,
80. 299277 4:59 - 5:02
    özellikle yulaf veya soya sütü gibi
    bitki bazlı sütleri
81. 302467 5:02 - 5:05
    seçmek için güçlü bir durum var.