کام جۆرە شیر بۆ تۆ باشترینە - جۆناسان جەی سۆلڤان و گرەیس کەنین
-
0:07 - 0:09گەر لە فرۆشگادا بەدوای شیردا گەرایت،
-
0:09 - 0:12گەلێک بەرهەمی جیاواز هەن بۆ هەڵبژاردن.
-
0:12 - 0:15شیری ئاژەلی هەیە بەڵام،
بەرهەمی رووەکیش هەیە. -
0:16 - 0:19بۆ گۆڕینی رووەک کە شیوەی بە شیر بچێ،
-
0:19 - 0:24پێویست تەڕ بکرێت یان بخوسێنرێت، بشۆردرێت،
لەگەڵ ئەوەش بهاردرێت تا خەست ببێت، -
0:24 - 0:27یان ئەوەتە وشک بکرێت و
بهاردرێت تا ببێت بە ئارد. -
0:27 - 0:31دوای ئەمە دۆشاوی رووکەکە یان ئاردەکە
لەگەڵ ڤیتامین و کانزاکان لێک دەدرێت، -
0:31 - 0:34تام بکرێت و شلکراو دەکرێت.
-
0:34 - 0:36بە ئەنجامدا چەندین جۆر پەیدا دەبێت
-
0:36 - 0:40پێشبڕکێی چۆنایەتی لەگەڵ
شیری ئاژەڵان دەکەن! -
0:40 - 0:43کەواتە کام جۆر شیر باشترینە بۆ تۆ؟
-
0:43 - 0:46با پێکەوە قۆڵبینەوە بەناو
هەندێک لە شیرە دیارەکان: -
0:46 - 0:50ئاژەڵان، بادەم، سۆیا یان شۆفان؟
-
0:50 - 0:56250 ملم پەرداخ شیری مانگا
بای 8 گرام پرۆتینی تیایە، -
0:56 - 1:0012 گرام کاربۆهیدرات،
لەگەڵ 2 بۆ 8 گرام چەوری -
1:00 - 1:04بەپێ خەستیەکەی، کەم چەوری یان چەوری تەواو.
-
1:04 - 1:09هەر پێگەشتوەک، ڕۆژانەی پێویستی نزیکەی
رێژەی سەدا 15 پرۆتینە، -
1:09 - 1:14بە نزیکەیی %10 رێژەی کاربۆهیدراتە،
لەگەڵ 2 بۆ %15 چەوری. -
1:14 - 1:19زۆربەی شیرە روەکەمەنیەکان
کاربۆهیدراتیان کەمترە لە شیری ئاژەڵان. -
1:19 - 1:24هەروەها رێژەی چەوری کەمترە،
بەڵام لە چەوری بەسود پێکهاتووە. -
1:24 - 1:30لە هامان کاتدا ڤیتامان D و کالسیۆم
لە شیری گیانداران هەیە -
1:30 - 1:34کە لە شیری رووەکدا بە سروشتی بونی نییە،
-
1:34 - 1:37گەر بە نزیکەی سەیری شیرە
روەکەمەنیەکان بکەین، -
1:37 - 1:41بادەم و شۆفان رێژەی کەمتر پرۆتینی تێدایە
لە چاو شیری گیانداران. -
1:41 - 1:45لە هەمان کاتدا، شیری تۆزی بادەم
کەمتر سودی خۆراکی هەیە، -
1:45 - 1:51شیری شۆفان پرە لە گلوکۆزی بێتا،
کە جۆرە فایبەرێکی باشە. -
1:51 - 1:55هەروەها، رێژەی زۆرتری کاربۆهیدراتی تێدایە
لە چاو شیرە روەکەمەنیەکان-- -
1:55 - 1:57هەندێک جار بەقەد شیرە گیانداران تێیدایە.
-
1:57 - 2:02لە هامن کاتدا، شیری سۆیا رێژەی پرۆتینی
هەر بە قەد شیری مانگایە -
2:02 - 2:05هەەوەها، سەرچاوەیەکی باشی پۆتاسیۆمە.
-
2:05 - 2:08پاقلەی سۆیا ئێسۆفلاڤۆنی تیایە،
-
2:08 - 2:11کە خەڵک پێی وایە دەبێتە هۆی
تێکدانی هاوسەنگی هۆرمۆنەکان -
2:11 - 2:13بە لاسایی کردنی چالاکی ئیسترۆجین.
-
2:13 - 2:18بەڵام لە بنچینەدا، پاقلەی سۆیا
بە ريژەکی کەم ئایسۆفلاڤنی تیایە. -
2:18 - 2:22کە گاریگەری زۆر کەمە لەسەر لەشمان
لە چاو کاریگەری ئیسترۆجین. -
2:22 - 2:25بە پێی بارودۆخی تاکەکەسی،
-
2:25 - 2:28یەک لەم شیرانە لەوانەیە
براوەی بەرچاو بێت: -
2:28 - 2:32گەر لاکتۆزت پێنەکەوت،
کەواتە شیری روەک بۆ تۆ باشترینە -
2:32 - 2:35بەڵام گەر هەستیاریت هەیە بە تۆ خۆراکیکان،
بادەم لێ فرێدە دەرەوە. -
2:35 - 2:39بۆ ئەو کەسانەی کە ناتوانن
بە هەموو جۆرە خۆراکێ بگەن، -
2:39 - 2:43شیری ئاژڵان شیاوترینە
بۆ پەیداکردنی مادە خۆراکیەکان -
2:43 - 2:47بەڵام بە گشی هەموویان یەکسانن،
هەر یەکێ لەو شیرانە -
2:47 - 2:50مادەی خۆراکی تەواویان تێدایە
بۆ بەدەست هێنانی ژیانيکی تەندروست. -
2:50 - 2:53لەبەر ئەمشە بە گشی باشترین شیر،
-
2:53 - 2:56لە راستیدا، ئەم شیرەیە کە
بۆ هەسارەکەمان بەشە. -
2:56 - 3:02کەواتە کامەیان کەمترین سەرچاوەی پێیوستە و
کەمترین گازی ژاهراوی دروست دەکات؟ -
3:02 - 3:07پێویستیمان بە ٤ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە
بۆ بەرهەم هێنانی تەنها یەک پەرداغ شیر -
3:07 - 3:12خاکەکە دوچاری لە ناوچوونی
دارستان و زیدەوەران دەبێتەوە. -
3:12 - 3:17زۆربەی ئەو خاکەیە کە مانگاکانی لێی دەژین،
لەگەل هەندێک بەش بۆ چاندنی خۆراکیان دانراوە. -
3:17 - 3:20زۆربەی مانگاکان پاقلەی سۆیاو شۆفان دەخۆن.
-
3:20 - 3:24پاقلەی سۆیاو شۆفان شوێنی کەمتریان پێویستە
بۆ ڕوان بۆ شیر -
3:24 - 3:26لەوەی دەدرێت بە مانگا بۆ دروست بوونی شیر--
-
3:26 - 3:29تەنها پێیوستی بە چارەگێ کیلۆمەترە
بۆ هەر پەرداخەک. -
3:29 - 3:32شیری بادەم هەمان ڕووبەری پەیوەستە.
-
3:32 - 3:35بەڵام شوێنی خاکیش بەهەمان شێوە هەر کێشەیە
-
3:35 - 3:39کێڵگەکانی پاقلەی سۆیا هاندەری گەورەن
بۆ لە ناوبردنی دارستانەکان، -
3:39 - 3:42لە کاتێکدا شۆفان و بادەم وانین.
-
3:42 - 3:46لە هەموو هەنگاوەکانی شیردا، ئاو بەکاردێت
-
3:46 - 3:50بەڵام لە هەنگاوی کشتوکاڵکردندا
جیاوازی گەورە دروست دەکات، -
3:50 - 3:56شیری ئاژەل زۆرترین ئاوی دەوێت--
بە نزیکەی 120 لیتر بۆ هەر پەرداخێک، -
3:56 - 3:59زۆربەی بەکار دێت بۆ ئاودان
بە ئاژەلەکە و خۆراکی. -
3:59 - 4:04بادەم رێزبەندی دووەم دەگرێت،
زیاتر لە 70 لیترە ئاوە بۆ هەر پەرداخێک. -
4:04 - 4:07زۆربەی ئەو ئاوە بەکاردێت
بۆ ئاودان بە داری بادەمەکە، -
4:07 - 4:11کە پێویستی بە سالێکە
بۆ ئەوەی بادەم دروست بکات. -
4:11 - 4:14پێویستە دارەکان بە بەردوامی ئاودرێن
یان ئەوەتە وشک دەبن، -
4:14 - 4:18لە هەمان کاتدا زۆربەی دانەوێڵەکان
دەتوانرێت جێبهێڵرێت و بەروبووم دروست بکەن. -
4:18 - 4:23هەر وەکو دەڵێن، سۆیا و شۆفان
ئاوی کەمتری دەوێت بۆ گەشە کردن: -
4:23 - 4:26تەنها 5 بۆ 10 لیتر بۆ هەر پەرداخێک شیر.
-
4:26 - 4:30دروستکردنی شیر دەبێتە هۆی
دروستبوونی گازی دژ بە ژینگە -
4:30 - 4:36لە بارەی 0.1 بۆ 0.2 کیلۆگرام
بۆ یەک پەرداخ لە شیری روەکەمەنیەکان. -
4:36 - 4:40بەڵام لە شیری مانگادا،
مانگاکان خۆیشیان گازی پیس بەرهەم دێنن -
4:40 - 4:45لەرێی فرێدان و فس کردن، بڕەکی زۆر
لە گازی میسان فرێ دەدەن. -
4:45 - 4:47بە گشتی، لە هەر کۆپێکی شیری ئاژەڵاندا
-
4:47 - 4:52بەشدارە لە دروست بوونی زیاتر
لە نیو کیلۆ گازی دژ بە ژینگە. -
4:52 - 4:55کەواتە لە کاتێکدا پشتبەستن
بە خۆراکی مادەی پەیوەست، -
4:55 - 4:59هەموو ئەم جۆرە شیرانە لەوانەیە گونجاو بن
بۆ تەندروستی هەسارەکەمان -
4:59 - 5:02کەیسێکی گەورە هەیە بۆ
هەلبژاردنی شیرە روەکەمەنیەکان، -
5:02 - 5:05بە تایبەتی شیری شۆفان و سۆیا.
- Title:
- کام جۆرە شیر بۆ تۆ باشترینە - جۆناسان جەی سۆلڤان و گرەیس کەنین
- Speaker:
- جۆناسان سۆلڤان و گرەیس کەنین
- Description:
-
کۆیی وانەکە لەم بەستەرە چاو لێ بکە: https://ed.ted.com/lessons/which-type-of-milk-is-best-for-you-jonathan-j-o-sullivan-grace-e-cunningham
گەر برۆی بۆ دوکان بۆ گەڕان بە دوای شیردا، ژمارەکی زۆر لە شیرت بەرچاو دەکەوێت. شیری گیانلەبەران هەیە، بەڵام شیری بەرهەمی روەکەمەنیش هەیە، هەروەک بادەم ،سۆیا، لەگەل شیری شۆفان. کەواتە کامە جۆر شیر بۆ تۆ باشترینە؟ لەگەل ئەوەش کامیان کەمترین سەرچاوە بەکار دێنیت و کەمترین ژینگە پیس دەکات؟ جۆناسان جەی سۆلڤان و گرەیس کەنین بە قۆڵی گەشتێک بە ناو هەندێک لە ناسراوترین شیرەکان دەکەن، بۆ دۆزینەوەی وەڵام.وانەکە لە لایەن جۆناسان سۆلڤان و گرەیس کەنین و کاری دەرهێنان لە لایەن ئەنتۆن بوگاتی.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:05
Daban Q Jaff approved Kurdish (Central) subtitles for Which type of milk is best for you? | ||
Daban Q Jaff accepted Kurdish (Central) subtitles for Which type of milk is best for you? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Which type of milk is best for you? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Which type of milk is best for you? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Which type of milk is best for you? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Which type of milk is best for you? | ||
Daban Q Jaff edited Kurdish (Central) subtitles for Which type of milk is best for you? | ||
Aran Fakher edited Kurdish (Central) subtitles for Which type of milk is best for you? |