Παχυσαρκία και Πείνα = 1 παγκόσμιο θέμα σίτισης

Συν-ιδρύτρια των φιλανθρωπικών τσαντών FEED, η Έλεν Γκούσταφσον λέει πως η πείνα και η παχυσαρκία είναι οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος. Στο TEDxEast, πρωτοπαρουσιάζει το 30 Project--έναν τρόπο να αλλάξουμε τον τρόπο που καλλιεργούμε και τρώμε μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, και να λύσουμε τις παγκόσμιες ανισότητες πίσω από τις δύο επιδημίες.

Είμαι η Έλεν και έχω εμμονή με το φαγητό.

Αλλά δεν ξεκίνησε ως εμμονή με το φαγητό.

Στην αρχή είχα εμμονή με την παγκόσμια πολιτική ασφάλειας

επειδή ζούσα στη Ν.Υόρκη στις 9/11, και προφανώς το ένα είχε απόλυτη σχέση με το άλλο.

Και η εμμονή πέρασε από την παγκόσμια πολιτική ασφάλειας στο φαγητό

επειδή συνειδητοποίησα πως όταν πεινάω είμαι πραγματικά τσαντισμένη.

Και υποθέτω το ίδιο και ο υπόλοιπος κόσμος.

Ειδικά όταν πεινάς εσύ και πεινάνε τα παιδιά σου,

και τα παιδιά του γείτονά σου και πεινάει όλη η γειτονιά σου,

είσαι αρκετά νευριασμένος.

Και για την ακρίβεια,για δείτε,φαίνεται πως

οι περιοχές του κόσμου που πεινάνε

είναι οι περιοχές που δεν είναι αρκετά ασφαλείς.

Έτσι έπιασα δουλειά στο Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών

για να μπορέσω να αντιμετωπίσω αυτά τα θέματα με την ασφάλεια

μέσα από θέματα επισιτιστικής ασφάλειας.

Και όταν ήμουν εκεί, βρήκα

αυτό που νομίζω πως είναι το πιο λαμπρό από τα προγράμματά τους.

Ονομάζεται Σχολική Σίτιση, και είναι μια πραγματικά απλή ιδέα

για να μπεις κατά κάποιο τρόπο στη μέση του κύκλου της φτώχειας και της πείνας

που συνεχίζεται για πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, και να τον σταματήσεις.

Δίνοντας στα παιδιά ένα γεύμα δωρεάν, τα φέρνεις στο σχολείο,

το οποίο προφανώς σημαίνει εκπαίδευση, το πρώτο βήμα για να βγείς από τη φτώχεια.

Αλλά τους δίνει επίσης τα ιχνοστοιχεία και τα μακροθρεπτικά συστατικά που χρειάζονται

για να αναπτυχθούν πραγματικά και πνευματικά και σωματικά.

Όταν δούλευα στον ΟΗΕ συνάντησα ένα κορίτσι.Το όνομα της είναι Λώρεν Μπους.

Και είχε αυτήν την πραγματικά καταπληκτική ιδέα

να πουλήσει την τσάντα που λέγεται Feed Bag

το οποίο είναι όμορφα ειρωνικό επειδή μπορείς να δεθείς με μια Feed Bag.

Αλλά κάθε τσάντα που πουλάμε θα παρείχε

δωρεάν τα σχολικά γεύματα ενός παιδιού για έναν χρόνο.

Είναι τόσο απλό,και σκεφτήκαμε, ξέρετε, εντάξει,

κοστίζει από 20 ως 50 δολάρια

η παροχή σχολικής σίτισης για ένα χρόνο.

Θα μπορούσαμε να πουλήσουμε αυτές τις τσάντες και να μαζέψουμε πάρα πολλά λεφτά

και να ξυπνήσουμε πολλές συνειδήσεις για το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης.

Αλλά φυσικά, ξέρετε στον ΟΗΕ, μερικές φορές τα πράγματα προχωράνε αργά,

και βασικά είπαν όχι.

Και σκεφτήκαμε, Θέε μου, είναι τόσο καλή ιδέα και θα μαζέψουμε τόσα πολλά λεφτά.

Έτσι είπαμε άστο, θα φτιάξουμε τη δική μας εταιρεία, πράγμα το οποίο κάναμε τρία χρόνια πριν.

Αυτό λοιπόν ήταν το πρώτο μου όνειρο, να φτιάξω αυτήν την εταιρεία που ονομάζεται FEED

Και να ένα στιγμιότυπο οθόνης της ιστοσελίδας μας.

Φτιάξαμε αυτήν την τσάντα για την Αϊτή, και τη βγάλαμε μόλις ένα μήνα μετά το σεισμό

για να παρέχουμε σχολικά γεύματα για τα παιδιά στην Αϊτή.

Έτσι η FEED τα πάει περίφημα. Έχουμε προμηθεύσει 55 εκατομμύρια γεύματα

σε παιδιά από όλον τον κόσμο

πουλώντας μέχρι τώρα 555.000 τσάντες, ένα σωρό τσάντες, πολλές τσάντες.

'Ολο αυτόν τον καιρό εσείς -- όταν σκέφτεστε την πείνα,

είναι κάτι δύκολο να το σκεφτείς, επειδή αυτό που σκεφτόμαστε είναι το φαγητό.

Εγώ σκέφτομαι πολύ το φαγητό, και πραγματικά μου αρέσει πολύ.

Και αυτό που είναι λίγο περίεργο με την πείνα ανά τον κόσμο

και τις συζητήσεις για παγκόσμια ζητήματα

είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν κάπως να μάθουν τι κάνεις στην Αμερική.

Τι κάνεις για τα παιδιά της Αμερικής;

Σίγουρα υπάρχει πείνα στην Αμερική,

49 εκατομμύρια άνθρωποι και περίπου 16.7 εκατομμύρια παιδιά.

Θέλω να πω αυτό είναι πραγματικά δραματικό για τη χώρα μας.

Η πείνα στην Αμερική σίγουρα σημαίνει κάτι λίγο διαφορετικό απ' ό,τι στον υπόλοιπο κόσμο

αλλά είναι πολύ σημαντικό να αντιμετωπίσουμε την πείνα στη δική μας χώρα.

Αλλά προφανώς το μεγαλύτερο πρόβλημα το οποίο γνωρίζουμε όλοι

είναι η παχυσαρκία,και είναι δραματικό.

Κάτι επίσης δραματικό είναι ότι και η πείνα και η παχυσαρκία

έχουν αυξηθεί πραγματικά τα τελευταία 30 χρόνια.

Δυστυχώς, η παχυσαρκία δεν είναι πρόβλημα μόνο στην Αμερική.

Στην πραγματικότητα έχει αρχίσει να εξαπλώνεται σε όλον τον κόσμο

και κυρίως μέσω του είδους των συστημάτων τροφίμων που εξάγουμε.

Τα νούμερα είναι τρελά.

Ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι είναι παχύσαρκοι ή υπέρβαροι

και ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι πεινάνε.

Αυτά μοιάζουν σαν δύο διχαλωτά προβλήματα

αλλά εγώ άρχισα να σκέφτομαι,ξέρετε,

τι είναι η παχυσαρκία και τι η πείνα. Με τι σχετίζονται και τα δύο;

Λοιπόν, και τα δύο σχετίζονται με το φαγητό.

Και όταν σκέφτεσαι το φαγητό,

η υποστήριξη του φαγητού και στις δύο περιπτώσεις

είναι δυνητικά η προβληματική γεωργία.

Και η γεωργία είναι η'πηγή' του φαγητού.

Λοιπόν η γεωργία στην Αμερική είναι πολύ ενδιαφέρουσα.

Είναι πολύ ενοποιημένη.

Και τα τρόφιμα που παράγονται είναι τα τρόφιμα που τρώμε.

Και τα τρόφιμα που παράγονται είναι,λίγο πολύ,το καλαμπόκι, η σόγια και το σιτάρι.

Και όπως μπορείτε να δείτε, είναι τα ¾ των τροφίμων που τρώμε περισσότερο,

επεξεργασμένα τρόφιμα και φαστ-φουντ.

Δυστυχώς, στο γεωργικό μας σύστημα,

δεν κάναμε καλή δουλειά τα τελευταία 30 χρόνια

στο να εξάγουμε αυτές τις τεχνολογίες στον υπόλοιπο κόσμο.

Έτσι η γεωργία της Αφρικής,που είναι το μέρος με την περισσότερη πείνα στον κόσμο,

έχει πραγματικά μειωθεί απότομα

ενώ η πείνα έχει αυξηθεί.

Έτσι κάπως δεν κάνουμε τη σύνδεση

για την εξαγωγή ενός καλού γεωργικού συστήματος

που θα βοηθήσει να τραφούν άνθρωποι σε όλον τον κόσμο.

Ποιός καλλιεργεί για αυτούς; Αυτό αναρωτιόμουν.

Κι έτσι πήγα και στάθηκα σ'ένα μεγάλο σιλό στα κεντροδυτικά.

Και αυτό δεν με βοήθησε να καταλάβω τι γίνεται με τις καλλιέργειες,

αλλά νομίζω πως έβγαλα μια πολύ ωραία φωτογραφία.

Και ξέρετε, η αλήθεια είναι πως

ανάμεσα στους αγρότες της Αμερικής,

οι οποίοι εντελώς ειλικρινά,όταν περνάω χρόνο στα κεντροδυτικά,(βλέπω ότι)

είναι γενικά αρκετά μεγαλόσωμοι.

Και οι φάρμες τους είναι κι αυτές μεγάλες.

Αλλά οι αγρότες στον υπόλοιπο κόσμο

είναι αρκετά αδύνατοι,και αυτό επειδή πεθαίνουν της πείνας.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που πεινάνε στον κόσμο είναι αγρότες που παράγουν τα προς προσωπική κατανάλωση μόνο αγαθά

Και οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους είναι γυναίκες--

αλλά αυτό είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα το οποίο δεν θα θίξω τώρα,

αλλά πολύ θα ήθελα να ασχολήθω και με το φεμινιστικό θέμα κάποια στιγμή.

Νομίζω πως είναι πραγματικά ενδιαφέρον

να δεις τη γεωργία από αυτές τις δύο πλευρές.

Υπάρχει η μαζική,ενοποιημένη γεωργία

που οδήγησε σε αυτά που τρώμε στην Αμερική.

Και υπάρχει περίπου από το 1980,

μετά την κρίση με το πετρέλαιο,

όταν, ξέρετε, είχαμε τη μαζική ενοποίηση,

τη μαζική έξοδο των μικρών αγροτών σε αυτή τη χώρα.

Και ύστερα την ίδια χρονική περίοδο,

αφήσαμε κατά κάποιο τρόπο τους αγρότες στην Αφρική να κάνουν το δικό τους.

Δυστυχώς, ό,τι καλλιεργείται καταλήγει να είναι αυτό που τρώμε.

Και στην Αμερική πολλά από αυτά που τρώμε

έχουν οδηγήσει στην παχυσαρκία και έχουν οδηγήσει σε μία πραγματική αλλαγή

σε αυτό που αποτελεί τη διατροφή μας τα τελευταία 30 χρόνια.

Είναι τρελό.

1/5 των παιδιών κάτω των δύο πίνει κόκα κόλα.

Δεν βάζεις κόκα κόλα στα μπιμπερό.

Αλλά οι άνθρωποι το κάνουν γιατί είναι φθηνό.

Και έτσι όλο το διατροφικό μας σύστημα τα τελευταία 30 χρόνια

έχει αλλάξει.

Νομίζω, ξέρετε, πως αυτό δε συμβαίνει μόνο στη δική μας χώρα,

αλλά στην πραγματικότητα εξάγουμε το σύστημα σε όλο τον κόσμο.

Και όταν κοιτάς τις στατιστικές των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών--

ειδικά στις πόλεις, που αναπτύσσονται γρήγορα--

οι άνθρωποι τρώνε Αμερικάνικα επεξεργασμένα φαγητά.

Και σε μια γενιά,

περνάνε από την πείνα,

και όλα τα καταστρεπτικά της αποτελέσματα στην υγεία,

στην παχυσαρκία και σε πράγματα όπως ο διαβήτης

και οι καρδιακές παθήσεις σε μια γενιά.

Έτσι το προβληματικό σύστημα τροφίμων

επηρεάζει και την πείνα και την παχυσαρκία.

Δε θέλω να επαναλαμβάνομαι,

αλλά πρόκειται για ένα παγκόσμιο σύστημα τροφίμων

όπου ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι πεινάνε και ένα δισεκατομμύριο είναι παχύσαρκοι.

Νομίζω αυτός είναι ο μόνος τρόπος να το δούμε.

Και αντί να πάρουμε αυτά τα δύο πράγματα ως

διχαλωτά προβλήματα που είναι ξεχωριστά το ένα απο το άλλο,

είναι πραγματικά σημαντικό να τα δούμε ως ένα σύστημα.

Εισάγουμε πολλά τρόφιμα απ' όλον τον κόσμο.

Και άνθρωποι απ' όλον τον κόσμο εισάγουν το σύστημα τροφίμων μας.

Έτσι είναι απίστευτα σχετικό να ξεκινήσουμε να το βλέπουμε με ένα καινούργιο τρόπο.

Το θέμα είναι, έμαθα--

και οι άνθρωποι της τεχνολογίας που είναι εδώ, και εγώ δεν είμαι ένας απ' αυτούς--

αλλά όπως φαίνεται, παίρνει 30 χρόνια

σε πολλές τεχνολογίες για να γίνουν ενδημικές σε μας,

όπως το ποντίκι και το διαδίκτυο και τα windows.

Ξέρετε, υπάρχουν τριαντάχρονοι κύκλοι

Νομίζω πως το 2010 μπορεί να αποτελέσει μια πραγματικά ενδιαφέρουσα χρονιά.

Επειδή είναι το τέλος ενός τριαντάχρονου κύκλου.

Και είναι τα γενέθλια του παγκόσμιου συστήματος τροφίμων.

Έτσι αυτά είναι τα πρώτα γενέθλια για τα οποία θέλω να μιλήσω.

Νομίζω ότι αν πραγματικά πιστεύουμε ότι

αυτό είναι κάτι που συνέβη τα τελευταία τριάντα χρόνια, υπάρχει ελπίδα.

Είνα η τριακοστή επέτειος των γενετικά μεταλλαγμένων καλλιεργειών

και του ποτού Big Gulp, των Chicken Mc Nuggets και του σιροπιού από καλαμπόκι υψηλής φρουκτόζης,

της κρίσης της γεωργίας στην Αμερική

και της αλλαγή στον τρόπο αντιμετώπισης της γεωργίας σε διεθνές επίπεδο.

Γι' αυτό υπάρχουν πολλοί λόγοι ν' αφήσουμε αυτήν την περίοδο των τριάντα χρόνων

για τη δημιουργία αυτού του νέου συστήματος τροφίμων.

Δεν είμαι η μόνη με εμμονή σ' αυτήν τη θεωρία για τα τριάντα χρόνια.

Άνθρωποι όπως ο Mάικλ Πόλαν

και ο Τζέιμι Όλιβερ στην ομιλία του όταν πήρε το βραβείο TED

και οι δυο είπαν πως η περίοδος των τριάντα τελευταίων χρόνων

είναι σχετική με την αλλαγή στο σύστημα τροφίμων.

Λοιπόν στ' αλήθεια με νοιάζει για τη δεκαετία του '80

επειδή είναι και για μένα η τριακοστή επέτειος φέτος.

Και έτσι στη ζωή μου,

πολλά από αυτά που συνέβησαν στον κόσμο --

και όντας ένα άτομο με εμμονές για το φαγητό --

πολλα απ' αυτά αλλαξαν.

'Ετσι το δεύτερό μου όνειρο είναι νομίζω

να δούμε τα επόμενα τριάντα χρόνια

σα μια περίοδο που θα αλλάξουμε το σύστημα τροφίμων και πάλι.

Και ξέρουμε τι συνέβη στο παρελθόν,

έτσι αν ξεκινήσουμε τώρα, και κοιτάξουμε τις τεχνολογίες

και τις βελτιώσεις στο σύστημα τροφών μακροπρόθεσμα,

ίσως να μπορέσουμε να ξαναδημιουργήσουμε το σύστημα τροφίμων.

Και όταν δώσω την επόμενη ομιλία μου στο TED στα 60 μου

θα μπορέσω να πω ότι σημειώσαμε επιτυχία.

'Ετσι σήμερα θα ανακοινώσω την έναρξη μιας καινούργιας οργάνωσης,

ή ενός καινούργιου ταμείου μέσα στο ίδρυμα FEED, που ονομάζεται Σχέδιο 30.

Και το Σχέδιο 30 εστιάζει

σ' αυτές τις μακροπρόθεσμες ιδέες

για αλλαγή στο σύστημα τροφίμων.

Και νομίζω φέρνοντας σε μια κοινή γραμμή τους υποστηρικτές που αντιμετωπίζουν την πείνα

και τους υποστηρικτές στη χώρα μας που αντιμετωπίζουν την παχυσαρκία,

ίσως ψάξουμε για μακροπρόθεσμες λύσεις

που θα κάνουν το σύστημα τροφίμων καλύτερο για όλους μας.

Όλοι έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε πως αυτά τα συστήματα είναι διαφορετικά.

Και οι άνθρωποι διαφωνούν για το αν τα οργανικά προϊόντα μπορούν να ταΐσουν τον κόσμο.

Αλλά με την προοπτική των 30 χρόνων,

υπάρχει περισσότερη ελπίδα για ιδέες συνεργασίας.

Έτσι ελπίζω πως συνδέοντας πραγματικά ανόμοιους οργανισμούς

όπως η εκστρατεία της ΟΝΕ και αυτή της Slow Food,

οι οποίες αυτή τη στιγμή δε φαίνεται να έχουν πολλά κοινά,

μπορούμε να μιλήσουμε για ολιστικές, μακροπρόθεσμες, συστημικές λύσεις

που θα βελτιώσουν τη σίτιση για όλους.

Μερικές ιδέες που έχω είναι, κοιτάξτε,

η αλήθεια είναι, ότι τα παιδιά στο Νότιο Μπρονξ χρειάζονται μήλα και καρότα

και το ίδιο και τα παιδιά στη Μποτσουάνα.

Και πώς θα εξασφαλίσουμε αυτές τις θρεπτικές τροφές σε αυτά τα παιδιά;

Ένα άλλο πράγμα που έχει αποκτήσει παγκόσμια διάσταση είναι η παραγωγή κρέατος και ψαριού.

Το να κατανοήσουμε πώς θα παράγουμε πρωτεΐνη

με τέτοιο τρόπο που να είναι υγιής για το περιβάλλον και τους ανθρώπους

θα είνα απίστευτα σημαντικό για να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις όπως οι κλιματικές αλλαγές

και το πώς χρησιμοποιούμε τα πετροχημικά λιπάσματα.

Και ξέρετε, αυτά είναι σχετικά θέματα

που είναι μακροπρόθεσμα

και σημαντικά και για τους ανθρώπους στην Αφρική που έχουν μικρές καλλιέργειες

και για τους ανθρώπους στην Αμερική που και καλλιεργούν και καταναλώνουν.

Και επίσης νομίζω πως το να σκεφτόμαστε με έναν καινούργιο τρόπο για τα επεξεργασμένα φαγητά,

όπου συμπεριλαμβάνουμε τα αρνητικά

όπως πετροχημικά και παρόμοια λιπάσματα

στην τιμή από ένα σακουλάκι πατατάκια.

Λοιπόν, αν η τιμή αυτής της σακούλας με πατατάκια γίνεται

υψηλότερη από αυτήν ενός μήλου,

τότε ίσως είναι ώρα για μια διαφορετική αίσθηση

προσωπικής ευθύνης στην επιλογή φαγητού

επειδή οι επιλογές είναι στην πραγματικότητα επιλογές

για να μην παρασκευάζονται τα ¾ των προϊόντων από καλαμπόκι,σόγια και σιτάρι.

Σήμερα παρουσιάζουμε για πρώτη φορά το 30project.org,

και έχω συγκεντρώσει ένα συνασπισμό λίγων οργανισμών για αρχή.

Και ο αριθμός τους θα αυξηθεί μέσα στους επόμενους μήνες.

Αλλά ελπίζω πραγματικά πως θα σκεφτείτε όλοι τρόπους που μπορείτε

να δείτε μακροπρόθεσμα πράγματα όπως το σύστημα τροφίμων

και να κάνετε την αλλαγή.

(Χειροκρότημα)