Ο γιος ενός δύσκολου πατέρα | Κόλιν Γκραντ | TEDxBrighton

Ο Κόλιν Γκραντ έχει περάσει μια ζωή πλοηγώντας στο συναισθηματικό τοπίο ανάμεσα στον κόσμο του πατέρα του και τον δικό του. Γεννημένος στην Αγγλία από Τζαμαϊκανός γονείς, ο Γκραντ αντλεί ιστορίες κοινών εμπειριών μέσα από την κοινότητα των μεταναστών - και αναλογίζεται πώς βρήκε τη συγχώρηση για έναν πατέρα που τον απέρριψε.

Αυτή είναι η φωτογραφία ενός άντρα

που για πολλά χρόνια
σχεδίαζα να σκοτώσω.

Είναι ο πατέρας μου,

Κλίντον Τζορτζ «Σακουλιάρης» Γκραντ.

Τον φωνάζουν Σακουλιάρη

γιατί έχει μόνιμα σακούλες
κάτω από τα μάτια του.

Ως 10χρονος,
μαζί με τα αδέρφια μου,

ονειρευόμουν να ξύσω το δηλητήριο
μιας μυγοπαγίδας μέσα στον καφέ του,

να θρυμματίσω γυαλί
και να το πασπαλίσω πάνω στο πρωινό του,

να λασκάρω το χαλί στις σκάλες

ώστε να σκοντάψει
και να σπάσει τον λαιμό του.

Αλλά εκείνη τη μέρα,

αυτός απέφευγε πάντα
εκείνο το σκαλί,

έφευγε από το σπίτι

χωρίς να πιει
μια γουλιά καφέ,

ή να φάει μια μπουκιά.

Για πάρα πολλά χρόνια,

φοβόμουν πως ο πατέρας μου θα πεθάνει

προτού βρω την ευκαιρία
να τον σκοτώσω.

(Γέλια)

Μέχρι τη στιγμή που η μητέρα μας
του ζήτησε να φύγει

και να μην ξαναγυρίσει,

ο Σακουλιάρης
ήταν ένα τρομακτικό τέρας.

Ταλαντευόταν διαρκώς
στα όρια της οργής,

κάπως σαν κι εμένα,
όπως βλέπετε.

Δούλευε τη νύχτα
στη Βόξχολ Μότορς στο Λούτον

και απαιτούσε απόλυτη ησυχία
μέσα στο σπίτι,

οπότε όταν επιστρέφαμε από το σχολείο
στις 3.30 το απόγευμα,

στριμωχνόμαστε
δίπλα στην τηλεόραση,

και σα να ληστεύουμε
χρηματοκιβώτιο,

γυρίζαμε το κουμπί
της έντασης του ήχου της τηλεόρασης

ώστε ίσα ίσα ν' ακούγεται.

Κάποιες φορές,
ακούγαμε τόσο πολύ «Σσσσ...»,

τόσο πολύ «Σσσσ...»
μέσα στο σπίτι

που φανταζόμουν ότι ήμασταν

το γερμανικό πλήρωμα
ενός υποβρυχίου

που έπλεε αθόρυβα
στην άκρη του ωκεανού

ενώ από πάνω,
στην επιφάνεια,

το βασιλικό σκάφος του Σακουλιάρη
έκανε περιπολία

έτοιμος να εξαπολύσει βόμβες βάθους

στην πρώτη αφορμή
οποιασδήποτε ενόχλησης.

Το μάθημα που πήραμε λοιπόν ήταν:

«Μην τραβάς την προσοχή

είτε εντός, είτε εκτός σπιτιού».

Ίσως είναι ένα μάθημα
για τους μετανάστες.

Έπρεπε να μη μας πιάνουν τα ραντάρ,

οπότε στην ουσία,
δεν υπήρχε καμμία επικοινωνία

μεταξύ του Σακουλιάρη και εμάς
και εμάς με τον Σακουλιάρη,

και ο ήχος που ανυπομονούσαμε
να ακούσουμε,

ξέρετε, όταν είσαι παιδί

και θες να γυρίσει ο πατέρας σου σπίτι
και θα είναι όλα χαρούμενα

και περιμένεις τον ήχο
της πόρτας που ανοίγει.

Ο ήχος που εμείς περιμέναμε,

ήταν ο ήχος της πόρτας να κλείνει,

που σήμαινε ότι είχε φύγει
και δε θα επέστρεφε.

Έτσι, για τρεις δεκαετίες,

δεν είδα ποτέ τον πατέρα μου,
ούτε εκείνος εμένα.

Δε μιλήσαμε ποτέ για τρεις δεκαετίες,

και τότε, καναδυό χρόνια πριν,
αποφάσισα

να στρέψω την προσοχή πάνω του.

«Σας παρακολουθούν.

Στην κυριολεξία.

Σας παρακολουθούν».

Αυτό ήταν το ρητό του για μας,
τα παιδιά του.

Μας το έλεγε ξανά και ξανά.

Μιλάμε για το 1970, για το Λούτον,

όπου δούλευε στη Βόξχολ Μότορς,

ήταν Τζαμαϊκανός,

και αυτό που ήθελε να πει

ήταν πως εσένα,
το παιδί Τζαμαϊκανού μετανάστη,

σε παρακολουθούν
για να δουν που πηγαίνεις,

να δουν αν εντάσσεσαι
στο στερεότυπο που έχουν για σένα,

αν είσαι ανεύθυνος, τεμπέλης,

αν προορίζεσαι
για μια ζωή μες στο έγκλημα.

Σε παρακολουθούν,

γι' αυτό ανέτρεψε
τις προσδοκίες τους.

Γι' αυτό τον λόγο,
ο Σακουλιάρης και οι φίλοι του,

κυρίως Τζαμαϊκανοί,

επιδείκνυαν ένα είδος
τζαμαϊκανού καθωσπρεπισμού:

να δείχνεις τον καλύτερό σου
εαυτό στον κόσμο,

να δείχνεις το καλό σου πρόσωπο
στον κόσμο.

Αν έχετε δει κάποιες από τις εικόνες

με την άφιξη ανθρώπων της Καραϊβικής
τις δεκαετίες του '40 και του '50,

ίσως έχετε παρατηρήσει πως πολλοί
από τους άντρες φορούν «καβουράκι».

Δεν υπήρχε παράδοση να φορούν
αυτά τα καπέλα στη Τζαμάικα.

Εφήυραν αυτήν την παράδοση
για την άφιξή τους εδώ.

Ήθελαν να προβάλλονται
όπως ήθελαν να τους βλέπουν,

έτσι, η εμφάνισή τους
και τα παρατσούκλια τους

τους χαρακτήριζαν.

Έτσι, ο Σακουλιάρης
είναι καραφλός

και έχει σακούλες
κάτω απ' τα μάτια.

Ο Παπουτσάκιας είναι ιδιότροπος
σχετικά με τα υποδήματά του.

Ο Ανυπόμονος
είναι πάντα ανυπόμονος.

Ο Ρολόης έχει ένα χέρι
μακρύτερο από το άλλο.

(Γέλια)

Ο πιο αγαπημένος μου ήταν αυτός
που τον φώναζαν Καλοκαιρινά Ρούχα.

Όταν ο Καλοκαιρινά Ρούχα
ήρθε εδώ από τη Τζαμάικα,

στις αρχές του '60,

φόραγε μόνο λεπτά
καλοκαιρινά κουστούμια,

ό,τι καιρό κι αν είχε,

και καθώς ερευνούσα
τις ζωές τους,

ρώτησα τη μητέρα μου,
«Τι απέγινε ο Καλοκαιρινά Ρούχα;»

και μου είπε,
«Πέθανε από κρύωμα».

(Γέλια)

Αλλά άντρες
όπως ο Καλοκαιρινά Ρούχα

μας έμαθαν τη σημασία του στυλ.

Ίσως το παράκαναν με το στυλ τους

γιατί νόμιζαν πως δεν τους θεωρούσαν

ιδιαίτερα πολιτισμένους

και μετέφεραν αυτή τη συμπεριφορά
ή το άγχος της γενιάς τους

σε μας, την επόμενη γενιά,

τόσο πολύ που καθώς μεγάλωνα,

αν ακούγαμε ποτέ στις ειδήσεις,
στην τηλεόραση ή στο ράδιο

κάτι για κάποιον μαύρο
που διέπραττε ένα έγκλημα,

ληστεία, φόνο, διάρρηξη,

ντρεπόμαστε κι εμείς
και οι γονείς μας,

γιατί απογοήτευαν όλους εμάς.

Δεν εκπροσωπούσες
απλά τον εαυτό σου,

εκπροσωπούσες
όλη την ομάδα.

Ήταν τρομακτικό να συνειδητοποιείς
ότι κατά κάποιο τρόπο,

ίσως να σε αντιμετωπίσουν
κι εσένα έτσι.

Αυτό λοιπόν έπρεπε
ν' αντικρούσουμε.

Ο πατέρας μας και πολλοί
από τους συναδέλφους του

παρουσίαζαν ένα είδος μετάδοσης,
αλλά όχι λήψης.

Ήταν φτιαγμένοι για να μεταδίδουν
αλλά όχι για να λαμβάνουν.

Εμείς έπρεπε
να κάνουμε ησυχία.

Όταν ο πατέρας μας μάς μιλούσε,

ήταν από τον άμβωνα
του μυαλού του.

Ήταν προσκολλημένοι
στη βεβαιότητα της πεποίθησης

πως η αμφισβήτηση
θα τους υποβάθμιζε.

Αλλά όταν εργάζομαι
στο σπίτι μου και γράφω,

μετά από μια μέρα γραψίματος,
τρέχω στον κάτω όροφο

και μιλάω γεμάτος ενθουσιασμό
για τον Μάρκους Γκάρβεϊ ή τον Μπομπ Μάρλεϊ

και οι λέξεις ξεπηδούν
από το στόμα μου σαν πεταλούδες

και είμαι τόσο ενθουσιασμένος

που τα παιδιά μου
με σταματάνε και λένε,

«Μπαμπά, κανείς δε νοιάζεται».

(Γέλια)

Αλλά στην πραγματικότητα,
νοιάζονται.

Αλλάζουν πλευρά.

Με κάποιο τρόπο
καταφέρνουν να το κάνουν.

Διαμορφώνουν τις ζωές τους
σύμφωνα με την αφήγηση της ζωής σου,

ίσως όπως έκανα κι εγώ
με τον πατέρα και τη μητέρα μου,

και ίσως όπως έκανε ο Σακουλιάρης
με τον δικό του πατέρα.

Αυτό γινόταν πιο ξεκάθαρο
καθώς εξέταζα τη ζωή του

και κατανοώντας αυτό που λένε
οι αυτόχθονες Αμερικανοί:

«Μην κατακρίνεις κάποιον

πριν περπατήσεις
με τα παπούτσια του».

Αλλά αναλογιζόμενος τη ζωή του,

μπορεί με ακρίβεια
ν' αποτυπωθεί

η ζωή της Καραϊβικής
στην Αγγλία στα 1970

με μπολ με πλαστικά φρούτα,

με φελιζόλ στο ταβάνι,

με πολυθρόνες μόνιμα τυλιγμένες

με τα διάφανα καλύμματα
που είχαν όταν αγοράστηκαν.

Αλλά αυτό που είναι
δυσκολότερο να περιγράψεις

είναι το συναισθηματικό τοπίο
ανάμεσα στις γενιές.

Το παλιό γνωμικό,
πως με την ηλικία έρχεται η σοφία,

δεν είναι αλήθεια.

Με την ηλικία έρχεται
η πρόσοψη του καθωσπρεπισμού

και η πρόσοψη της άβολης αλήθειας.

Αλλά αυτό που ίσχυε,
ήταν πως οι γονείς μου

-και οι δύο συμφωνούσαν με αυτό-

δεν εμπιστεύονταν το κράτος
για την εκπαίδευσή μου,

γι' αυτό ακούγομαι έτσι.

Αποφάσισαν να με στείλουν
σε ιδιωτικό σχολείο,

αλλά ο πατέρας μου
δούλευε στη Βόξχολ Μότορς.

Είναι αρκετά δύσκολο να καλύψεις
τα δίδακτρα ενός ιδιωτικού σχολείου

και να ταΐσεις μια στρατιά παιδιά.

Θυμάμαι καθώς πήγαινα στο σχολείο
για τις εισαγωγικές εξετάσεις,

κι ο πατέρας μου είπε στον ιερέα

-ήταν καθολικό σχολείο-

πως ήθελε μια καλύτερη
«εκπαίδεψη» για το αγόρι του,

όμως ο πατέρας μου

δεν κατάφερε ποτέ
να τελειώσει το δημοτικό,

πόσο μάλλον να δώσει
εισαγωγικές εξετάσεις.

Για να χρηματοδοτήσει
την εκπαίδευσή μου,

θα έπρεπε να κάνει
μερικά ύποπτα πράγματα.

Έτσι, ο πατέρας μου
χρηματοδοτούσε τις σπουδές μου

μεταφέροντας παράνομα προϊόντα
με το αυτοκίνητό του,

και αυτό δυσκόλευε,
γιατί ο πατέρας μου...

παρεμπιπτόντως, αυτό δεν είναι
το αμάξι του.

Ο πατέρας μου ήθελε ένα τέτοιο αμάξι,

αλλά είχε ένα χτυπημένο Μίνι,

και ως Τζαμαϊκανός
που ήρθε σ'αυτή τη χώρα,

ποτέ δεν είχε δίπλωμα οδήγησης,

ποτέ δεν είχε ασφάλεια,
ή σήμα κυκλοφορίας ή ΚΤΕΟ.

Σκεφτόταν πως,
«Ξέρω να οδηγώ,

γιατί χρειάζομαι
την έγκριση του κράτους;»

Αλλά γινόταν λιγάκι δύσκολο
όταν μας σταματούσε η αστυνομία,

και μας σταματούσε συχνά η αστυνομία,

και με εντυπωσίαζε ο τρόπος

που ο πατέρας μου
αντιμετώπιζε την αστυνομία.

Προβίβαζε αμέσως τον αστυνόμο,
έτσι, ο αστυφύλακας Μπλογκς

γινόταν υπαστυνόμος Μπλογκς
στην πορεία της συζήτησης

και μας χαιρετούσε γεμάτος χαρά.

Ο πατέρας μου εφάρμοζε
αυτό που λέμε στην Τζαμάικα

«Το παίζω χαζός
για να πάρω αυτό που θέλω».

Αλλά επίσης δημιουργούσε την ιδέα

πως στην πραγματικότητα

τον μείωνε ή τον υποτιμούσε
ο αστυνομικός,

- σα δεκάχρονο αγόρι, αυτό έβλεπα-

αλλά υπήρχε επίσης
μια σύγχυση απέναντι στις αρχές.

Έτσι, από τη μια μεριά,
κορόιδευε τις αρχές,

αλλά από την άλλη υπήρχε σεβασμός
απέναντι στις αρχές,

Oι άνθρωποι από την Καραϊβική

έδειχναν μια αλλαζονική
υπακοή απένταντι στις αρχές,

κι αυτό είναι πολύ εντυπωσιακό,
και κάπως παράξενο

αφού οι μετανάστες είναι
πολύ γενναίοι άνθρωποι,

αφήνουν τα σπίτια τους.

Οι γονείς μου έφυγαν από την Τζαμάικα
και ταξίδεψαν 6.500 χιλιόμετρα,

κι όμως το ταξίδι
τους έκανε και πάλι παιδιά,

τους έκανε συνεσταλμένους,

και κάπου στην πορεία,

η φυσική τάξη αντιστράφηκε.

Τα παιδιά έγιναν
οι γονείς για τους γονείς.

Οι άνθρωποι από την Καραϊβική ήρθαν
σ' αυτή τη χώρα με σχέδιο 5 ετών:

θα έβγαζαν μερικά χρήματα
και μετά θα επέστρεφαν,

αλλά τα 5 χρόνια έγιναν 10,
τα 10 έγιναν 15,

και πριν το καταλάβεις,
αλλάζεις την ταπετσαρία,

και σ' εκείνο το σημείο,
ξέρεις ότι ήρθες για να μείνεις.

Αν και υπάρχει ακόμα
αυτή η προσωρινότητα

που ένιωθαν οι γονείς μας εδώ,

εμείς τα παιδιά ξέραμε
πως το παιχνίδι ήταν χαμένο.

Νομίζω ότι υπήρχε η σκέψη πως,

δε θα κατάφερναν
ν' ακολουθήσουν τα ιδανικά

της ζωής που προσδοκούσαν.

Η πραγματικότητα διέφερε πολύ.

Επίσης, διαφορετική ήταν η πραγματικότητα
για την εκπαίδευσή μου.

Έχοντας ξεκινήσει τη διαδικασία,
ο πατέρας μου δε συνέχισε.

Έτσι, η εκπαίδευσή μου
ανατέθηκε στη μητέρα μου,

και όπως έλεγε ο Τζωρτζ Λάμινγκ,

η μητέρα ήταν ο πατέρας μου.

Ακόμα και στην απουσία του,
το παλιό του ρητό παρέμενε:

Σε παρακολουθούν.

Όμως τόση αδιάκοπη επιφυλακτικότητα,
μπορεί να οδηγήσει σε άγχος,

τόσο πολύ, που μερικά χρόνια αργότερα,

καθώς ερευνούσα
γιατί τόσο πολλοί νέοι μαύροι

είχαν διαγνωσθεί με σχιζοφρένεια,

έξι φορές περισσότερο
απ' το κανονικό,

δεν ήταν έκπληξη που άκουσα
τον ψυχίατρο να λέει,

«Οι μαύροι εκπαιδεύονται
μέσα στην παράνοια».

και αναρωτήθηκα τι θα καταλάβαινε
μ' αυτό ο Σακουλιάρης.

Τότε είχα κι εγώ ένα δεκάχρονο γιο

κι έστρεψα την προσοχή μου
στον Σακουλιάρη

και άρχισα να τον ψάχνω.

Ήταν πίσω στο Λούτον,
ήταν 82 χρονών,

και είχα να τον δω πάνω από 30 χρόνια.

Όταν άνοιξε την πόρτα

είδα αυτόν τον μικροσκοπικό άντρα,
με θαμπά, χαμογελαστά μάτια

και χαμογελούσε.

Δεν τον είχα δει
ποτέ να χαμογελάει.

Με μπέρδεψε πολύ αυτό.

Αλλά καθίσαμε, και ήταν κι ένας
φίλος του από την Καραϊβική μαζί,

μιλούσαν για τα παλιά,

και ο πατέρας μου με κοιτούσε,

και με κοιτούσε λες
και θα εξαφανιζόμουν ξαφνικά,

όπως ακριβώς εμφανίστηκα.

Γύρισε στο φίλο του
και του είπε:

«Αυτό το αγόρι κι εγώ,
έχουμε ένα βαθύ, βαθύ δεσμό.

Έναν βαθύ, βαθύ δεσμό».

Αλλά εγώ ποτέ δεν ένιωσα
αυτόν τον δεσμό.

Αν υπήρχε κάποιος παλμός,
ήταν πολύ αδύναμος,

ή δεν υπήρχε καθόλου.

Στη διάρκεια της επανασύνδεσης
ένοιωσα σχεδόν

σα να περνούσα από ακρόαση
για να είμαι ο γιος του πατέρα μου.

Όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο,

είχε καλές κριτικές
στις εθνικές εφημερίδες,

αλλά η πρώτη εφημερίδα
στο Λούτον δεν είναι η Γκάρντιαν,

είναι τα Νέα του Λούτον,

και τα Νέα του Λούτον
είχαν τίτλο για το βιβλίο:

«Το Βιβλίο Που Μπορεί
Να Γιατρέψει Χάσμα 32 Χρόνων».

Κατάλαβα ότι αυτό μπορεί επίσης
να εκπροσωπούσε

το χάσμα ανάμεσα
σε μια γενιά και την επόμενη,

ανάμεσα σε ανθρώπους σαν κι εμένα
και τη γενιά του πατέρα μου.

Αλλά δεν υπάρχει
παράδοση στην Καραϊβική

για απομνημονεύματα
και βιογραφίες.

Ήταν παράδοση να μη μιλάς
για τις δουλειές σου δημόσια.

Αλλά μου άρεσε ο τίτλος
και σκέφτηκα πως, ναι,

υπάρχει η πιθανότητα αυτό
να γίνει αφορμή για συζητήσεις

που δεν είχαμε κάνει ξανά.

Ίσως έτσι να κλείσει
το χάσμα των γενεών.

Μπορεί να είναι το όργανο
για την επανόρθωση.

Μάλιστα άρχισα να αισθάνομαι
πως αυτό το βιβλίο

μπορεί να το εκλάβει
ο πατέρας μου

σαν μια πράξη συμφιλίωσης.

Καημένε, παραπλανημένε ανόητε...

Ο Σακουλιάρης θίχτηκε,
επειδή νόμιζε

πως τα ελαττώματά του βγήκαν
στο φως της δημοσιότητας.

Θίχτηκε από την προδοσία μου.

Πήγε στις εφημερίδες
την επόμενη μέρα

και απαίτησε ν' απαντήσει,

και τα κατάφερε με τον τίτλο,

«Ο Σακουλιάρης Ανταποδίδει»

Ήταν μια φαντασμαγορική
περιγραφή της προδοσίας μου.

Δεν ήμουν γιος του.

Στο μυαλό του πίστευε

ότι η εικόνα του είχε αμαυρωθεί
και δε θα το επέτρεπε αυτό.

Έπρεπε ν' αποκαταστήσει
την αξιοπρέπειά του, και το έκανε,

κι ενώ στην αρχή απογοητεύτηκα,

με τον καιρό θαύμασα τη στάση του.

Το αίμα στις φλέβες του
ακόμα σιγοέβραζε,

κι ας ήταν 82 χρονών.

Αν αυτό σήμαινε
ότι τώρα θα επιστρέφαμε

σε 30 χρόνια σιωπής,
ο πατέρας μου θα έλεγε,

«Αν είναι έτσι, έτσι είναι».

Οι Τζαμαϊκανοί θα σου πουν,
πως δεν υπάρχουν γεγονότα,

υπάρχουν μόνο εκδοχές.

Όλοι λέμε στους εαυτούς μας
τις εκδοχές της ιστορίας

που μας βολεύουν περισσότερο.

Κάθε γενιά χτίζει ένα οικοδόμημα

το οποίο είναι απρόθυμη,

ή μερικές φορές ανίκανη
να διαλύσει.

Αλλά στην πορεία,
η δική μου εκδοχή της ιστορίας

άρχισε ν' αλλάζει
και αποσυνδέθηκε από μένα.

Έχασα το μίσος μου
για τον πατέρα μου.

Δεν ήθελα πια να πεθάνει,
ή να τον δολοφονήσω.

Ένιωθα ελεύθερος,

πολύ πιο ελεύθερος
απ' ό,τι είχα νιώσει ποτέ.

Αναρωτιέμαι
αν αυτή η απελευθέρωση

θα μπορούσε
να μεταφερθεί σ'αυτόν.

Σ' αυτήν την αρχική επανένωση,

με ταρακούνησε η ιδέα

πως είχα πολύ λίγες
φωτογραφίες μου

ως μικρό παιδί.

Σ' αυτή τη φωτογραφία,

είμαι εννέα μηνών.

Στην πρωτότυπη φωτογραφία,

με κρατάει ο πατέρας μου,
ο Σακουλιάρης,

αλλά όταν χώρισαν οι γονείς μου,

η μητέρα μου τον απέκοψε από όλες
τις πλευρές της ζωής μας.

Πήρε ένα ψαλίδι και τον έκοψε
από κάθε φωτογραφία.

Για χρόνια έλεγα στον εαυτό μου,
πως η αλήθεια αυτής της φωτογραφίας

ήταν πως είσαι μόνος,

δε σε στηρίζει κανείς.

Αλλά υπάρχει κι άλλος τρόπος
να δεις τη φωτογραφία.

Είναι μια φωτογραφία

που έχει την προοπτική
μιας επανένωσης,

την προοπτική της επανένωσης
με τον πατέρα μου,

και από τη λαχτάρα μου
να με κρατήσει ο πατέρας μου,

τον κρατούσα ψηλά στο φως.

Σ' εκείνη την πρώτη επανένωση,

οι στιγμές ήταν πολύ άβολες και έντονες,

και για να ελαφρύνουμε την ένταση,

αποφασίσαμε να πάμε μια βόλτα.

Καθώς περπατούσαμε,
συνειδητοποίησα

ότι είχα γίνει ξανά το παιδί,

ακόμα κι αν έριχνα μερικά
κεφάλια στον πατέρα μου.

Ήμουν σχεδόν 30 εκ.
ψηλότερος από τον πατέρα μου.

Παρ' όλα αυτά,
εκείνος ήταν ο μεγάλος

και προσπαθούσα να ταιριάξω
το βήμα μου με το δικό του.

Κατάλαβα πως περπατούσε

σα να ήταν ακόμα υπό επιτήρηση,

αλλά θαύμαζα το περπάτημά του.

Περπατούσε όπως κάποιος

που έχει χάσει στον τελικό
του Κυπέλου Ποδοσφαίρου

και σκαρφαλώνει τα σκαλιά
για να πάρει το μετάλλιο της παρηγοριάς.

Υπήρχε αξιοπρέπεια στην ήττα.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)