Wer waren die Kelten? - Welt der Wunder

De Romeinen, de Grieken en Germanen noemden hen 'de moedigen en de strijdlustigen'.

De kelten waren geen geheel, maar bestonden uit verschillende stammen: Zenonen, Welshen of Galliërs,...

Voor de kelten de oorlog introkken, vroegen ze raad bij hun druïden.

Met maretakken en objecten probeerde de druïde bij de goden op een goed blaadje te komen.

Dan pas nam hij takjes uit hout of brons.

Door het patroon van die takjes kon hij voorspellen of de veldtocht goed of slecht zou aflopen.

Hoe rijker een krijger, hoe kwaliteitsvoller zijn wapens.

Adellijken droegen versierde stootlansen, schilden en helmen.

Alleen de rijksten konden zich ijzeren zwaarden veroorloven.

Voor de veldtocht smeerden de krijgers zich in met kalk om zo hun tegenstanders schrik aan te jagen.

De kelten begonnen het gevecht met een luid gebrul.

Het woord 'slogan' stamt uit deze tijd. Dit keltische woord betekent 'krijgsgeschreeuw'.

Omwille van oorlog en bevolkingsgroei trokken de kelten steeds verder doorheen Europa.

800 v.Chr. wonen ze in Centraal-Europa.

300 jaar later vind je ze ook in Frankrijk, Spanje en Engeland.

In het noorden stootten ze op de Germanen.

De rijkdom van Rome laat hen de Po-vlakte binnendringen.

In de 3de eeuw v.Chr. veroveren ze ook stukken van Griekenland.

Je vindt zelfs keltische nederzettingen in Klein-Azië.

De kelten lieten niet veel bronnen na.

We weten iets over hun leefwijze omdat we de inschriften en sculpturen hebben van de Romeinen en de Grieken.

De Romeinen hadden waarschijnlijk schrik van de kelten.

Hun sculpturen kunnen echter alleen een onvolledig beeld geven.

In Durnbadt graven archeologen sinds jaren op.

HIer is een groot grafgebied.

De kelten geloofden in een leven na de dood.

Daarom begroeven ze hun doden met juwelen, gebruiksvoorwerpen voor hun reis naar het hiernamaals.

Zo kregen mannen ook wapens mee.

Zwaarden, bijlen en dolken en speren.

Kookpotten en bestek vind je in graven voor mannen en vrouwen.

Juwelen, zoals armbanden uit brons of glasparels wijzen dan weer eerder op een graf voor vrouwen.

Vele keltische stammen moeten zeer rijk geweest zijn.

We zijn hier in Hallhelm. 'Hall' betekent 'zout'. In deze regio was het zout erg belangrijk.

Zout was al belangrijk in de prehistorie.

Het witte goud was de sleutel voor hun rijkdom.

Al in 1200 v. Chr. groeven de kelten al zout op.

Het werk in de mijn was gevaarlijk.

Ze gebruikten eenvoudige pikhouwelen.

Aan de voorkant van een 'tak' bevestigden ze een stuk metaal.

De archeologen vonden groeven die tot meer dan 250m in de groeve leidden.

Het hele gangenstelsel moet over 5 km geweest zijn.

De archeologen vermoedden dat de werkploeg uit om en nabij 12 personen bestond.

In gevlochten manden droegen de mannen het witte goud naar buiten.

Het meeste zout verkochten de kelten of ze verruilden het voor barnsteen, metaal of stof.

Een klein deel gebruikten ze om voorraden aan te leggen.

Ze kenden al de kunst van het pekelen.

Dankzij het zout bleef het vlees van de jacht of de slacht beter bewaard.

Stel je voor: je bent boer en je hebt in de herfst een grote veestapel

dankzij de geboorten in de zomer. Het is je taak ervoor te zorgen dat die veestapel de winter doorkomt.

Je moet dus slachten omdat je in de winter in de bergen te weinig gras hebt.

Je hebt bijgevolg een grote vleesberg.

Je kan deze vleesberg alleen maar bewaren als je zout had.

Dit zout onttrok het water aan het vlees.

De archeologen vonden ook resten van stoffen.

Dankzij deze resten konden ze een idee krijgen over de kleren van de kelten.

De fijngewoven stoffen werden uit wol, linnen of hennep gemaakt.

Een soort veiligheidsspeld, een fibula, hield de stoffen te samen.

Dit was alleen voor welstellende vrouwen.

Deze ketting is uit barnsteen en de tussenstukken zijn uit been.

De kelten hielden van een goed feest.

De feesten waren een soort van ritueel.

Ze zorgden voor de samenhang tussen de verschillende stammen.

Men at vlees, bonen en brood.

De clanleiders boden ook veel alcohol aan.

Als teken van hun verbondenheid dronken de kelten samen uit één schotel.

Meestal dronken ze zelfgebrouwde mede (honingwijn).

Soms dronken ze ook geruilde wijn uit het zuiden.

Dat de kelten graag en veel dronken vind je bij vele antieke auteurs terug.

Soms duurden deze feesten meerdere dagen. Er is zelfs een verhaal bekend waarin

dat een rijke kelt in Klein-Azië zijn stamgenoten voor een heel jaar liet feestvieren.

De feesten hielden pas op als iedereen stomdronken was.

Er is nog iets dat tot de verbeelding spreekt.

Het gaat hierbij over de druïden.

Hier zie je chirurgische hulpmiddelen.

Zij tonen wat een goede dokters de druïden al waren.

Als er een kopkwetsuur was met een onderliggende zwelling

zorgden de vensters in het schedeldak ervoor dat de druk op de hersenen verminderde.

Op die plekken, waar die druk was

hebben de schedelhuid opengesneden

dat was waarschijnlijk het pijnlijkste.

want de schedel zelf heeft geen pijngevoel.

de druïde nam vervolgens een soort van boor

hij markeerde het probleemgebied

hij boorde dan met de boor een gat in de schedel.

het schedelbeen nam hij dan eruit

en zo had hij toegang tot de hersenen.

Als je de schedels in de graven onderzoekt,

ontdek dat je de helft van de geopereerden de operatie overleefde

ook al was het niet lang.

Dat is opmerkelijk voor die tijd.

De ingreep die uren of misschien wel dagen duurde, zullen zeker erg pijnlijk geweest zijn.

Waarschijnlijk gebruikten ze planten als verdovingsmiddel.

Papaver was al lang bekend.

De ondergang van de keltische cultuur

begon in de eerste eeuw n.C.

Historici gaan ervan uit dat de Romeinse troepen onder Julius Caesar

3 miljoen kelten gedood hebben.

Ondanks deze cijfers zijn ze nooit helemaal verdwenen.

In veel Europeanen vloeit er nog altijd keltisch bloed.