Return to Video

Қателерден не үйренеміз?

  • 0:00 - 0:03
    Мен көптен бері сабақ беріп жүрмін.
  • 0:03 - 0:05
    Сол арқылы оқыту әдістемесі,
  • 0:05 - 0:08
    бала табиғаты туралы көп тәжірибе алдым.
  • 0:08 - 0:11
    Оқушылардың әлеуеті туралы
  • 0:11 - 0:14
    адамдардың түсінгенін қалаймын.
  • 0:14 - 0:16
    1931 жылы менің әжем
  • 0:16 - 0:18
    (сол жақта төмендегі бұрышта),
  • 0:18 - 0:20
    сегізінші сыныпты бітірді.
  • 0:20 - 0:22
    Ол мектепке ақпарат алу үшін барды.
  • 0:22 - 0:24
    Өйткені мектеп ақпарат көзі еді.
  • 0:24 - 0:26
    Ақпарат кітапта және мұғалімде болды.
  • 0:26 - 0:29
    Ол ақпарат үшін мектепке баруы керек болды
  • 0:29 - 0:31
    өйткені солай ғана оқуға болатын.
  • 0:31 - 0:33
    Кейінгі толқын менің әкем де солай болды.
  • 0:33 - 0:35
    Мынау Оак Гроу мектебінің бір бөлмесі.
  • 0:35 - 0:37
    Әкем мектептің осындай бөлмесінде оқыған.
  • 0:37 - 0:39
    Оған да сол ақпаратты алу үшін
  • 0:39 - 0:41
    мектепке бару қажет болды.
  • 0:41 - 0:44
    Ақпаратты сақтайтын және тасымалдайтын
    тек миы болатын.
  • 0:44 - 0:46
    Ол ақпаратты үнемі өзімен алып жүретін,
  • 0:46 - 0:49
    өйткені солай ақпарат оқытушыдан оқушыға
  • 0:49 - 0:52
    одан кейін бүкіл әлемде қолданылатын.
  • 0:52 - 0:54
    Мен кішкентай бала болғанда,
  • 0:54 - 0:56
    біздің үйде энциклопедия жинағы болатын.
  • 0:56 - 0:58
    Ол мен туған жылы сатып алынған және
  • 0:58 - 1:00
    әдеттен тыс құрастырылған.
  • 1:00 - 1:03
    Бұл арқылы менің кітапханаға баруымның
    қажеттігі болған жоқ.
  • 1:03 - 1:05
    Себебі ақпарат менің үйімде бар болатын.
  • 1:05 - 1:07
    Ол керемет болды.
  • 1:07 - 1:09
    Ол мені алдыңғы ұрпаққа қарағанда
  • 1:09 - 1:11
    өзгеше қылатын,
  • 1:11 - 1:13
    өйткені аз мөлшерде болса да
  • 1:13 - 1:15
    ақпаратты алу мүмкіндігім болды.
  • 1:15 - 1:17
    Ақпарат маған қолжетімді болған соң
  • 1:17 - 1:19
    оны оңай қамтып алатынмын.
  • 1:19 - 1:21
    Ғаламтор жүйесі пайда болғанда,
  • 1:21 - 1:23
    жоғары сыныпты бітіріп,
  • 1:23 - 1:25
    сабақ бере бастадым.
  • 1:25 - 1:27
    Ғаламтор жүйесін
  • 1:27 - 1:29
    оқыту мақсатында
  • 1:29 - 1:31
    қолданыла бастағанда
  • 1:31 - 1:33
    мен Висконсиннен көшіп,
  • 1:33 - 1:35
    Канзастың кішкентай,
  • 1:35 - 1:37
    сүйкімді қаласында
  • 1:37 - 1:39
    сабақ бере бастадым.
  • 1:39 - 1:41
    Онда мен
  • 1:41 - 1:43
    “Америка құқығы”
  • 1:43 - 1:45
    пәнінен сабақ беретінмін.
  • 1:45 - 1:48
    Бірінші жылы мен Америка құқығы сабағын
  • 1:48 - 1:50
    ерекше құлшыныспен оқытатынмын.
  • 1:50 - 1:52
    12-сынып оқушылары
  • 1:52 - 1:54
    Американың саяси жүйесін
  • 1:54 - 1:56
    оқығылары келмеді.
  • 1:56 - 1:59
    Келесі жылы мен оқыту
    әдістемесін өзгерттім.
  • 1:59 - 2:01
    Олар өз тәжірибесінен үйрету керек деген
  • 2:01 - 2:04
    шешімге келдім.
  • 2:04 - 2:06
    Нені қалай істеу керек екенін айтпадым.
  • 2:06 - 2:08
    Алдарына бір мәселе қойдым –
  • 2:08 - 2:11
    сайлау ұйымдастырыңдар
    деп тапсырма бердім
  • 2:12 - 2:14
    Олар флайер жасап, кеңселерге хабарласып,
  • 2:14 - 2:16
    кестесін тексеріп, хатшылармен кездесті.
  • 2:16 - 2:18
    Олар сайлауалды буклеттерін жасады.
  • 2:18 - 2:20
    Өз үміткерлерімен саясат және мемлекет
  • 2:20 - 2:22
    туралы әңгімелесіп, бүкіл адамдармен
  • 2:22 - 2:24
    таныстыру үшін өз мектептеріне шақырып
  • 2:24 - 2:26
    кездесу ұйымдастырды.
  • 2:26 - 2:28
    Мысалы, жол мәселесін талқылады.
  • 2:28 - 2:31
    Олар сол тәжірибе арқасында
    шындығында білім алды.
  • 2:31 - 2:33
    Басқа тәжірибелі оқытушылар
  • 2:33 - 2:35
    маған қарап:
  • 2:35 - 2:38
    «Қандай сүйкімді, бірдеңе
    өзгертуге ұмтылады.
  • 2:38 - 2:40
    (Күлкі)
  • 2:40 - 2:42
    Бірақ ол қалай екенін білмейді»,
    - депті.
  • 2:42 - 2:44
    Бірақ мен балалардын келетінін білдім,
  • 2:44 - 2:46
    және оған сендім.
  • 2:46 - 2:49
    Мен әр аптада оларға міндет қойып
  • 2:49 - 2:51
    және сол кеште тоқсан баланың барлығы
  • 2:51 - 2:54
    дұрыс киініп келді де
    өз жұмыстарын орындады.
  • 2:54 - 2:56
    Мен тек олардың жұмыстарын тамашаладым.
  • 2:56 - 2:58
    Ол кеш солардікі болды.
    Тәжірибелі болды.
  • 2:58 - 3:00
    Олар үшін маңызды болды.
  • 3:00 - 3:02
    Олар жаңа нәрсені таныды!
  • 3:02 - 3:05
    Мен Канзастан Аризонаға көштім.
  • 3:05 - 3:08
    Флагстаф қаласының орта мектебінде
  • 3:08 - 3:10
    бірнеше жыл сабақ бердім.
  • 3:10 - 3:12
    Мен оларға «Америка құқығы» сабағын емес ,
  • 3:12 - 3:15
    одан да қызықты география сабағын оқыттым.
  • 3:15 - 3:18
    Тағы да оқуға ынтасы жоқ
    балаларға тап болдым.
  • 3:19 - 3:21
    Аризона қаласында
  • 3:21 - 3:24
    мемелекеттік орта мектепте жұмыс істеу,
  • 3:24 - 3:26
    сондай-ақ әртүрлі балалармен
  • 3:26 - 3:28
    жұмыс істеу
  • 3:28 - 3:30
    өте қызықты болды.
  • 3:30 - 3:33
    Біз көп мүмкіндіктерге тап болдық.
  • 3:33 - 3:35
    Бізде Пол Русесабагинамен кездесуге
  • 3:35 - 3:38
    мүмкіндік болды
  • 3:38 - 3:40
    Ол адамның құрметіне
  • 3:40 - 3:42
    "Руанда отелі" фильмі түсірілген.
  • 3:42 - 3:44
    Ол жоғары сынып
    оқушыларымен әңгімелесті.
  • 3:44 - 3:46
    Біз оған автобусқа төлемей, жаяу бардық.
  • 3:46 - 3:49
    Еш төлемақысыз. Керемет экскурсия.
  • 3:49 - 3:51
    Мәселен, жетінші сынып оқушыларына
  • 3:51 - 3:53
    ұлттық геноцид туралы
  • 3:53 - 3:55
    қалай жеткізу керек және
    олардың оған деген
  • 3:55 - 3:57
    көзқарасын өзгертіп, жауапкершілікпен
  • 3:57 - 3:59
    және құрметпен қарауға үйрету болды.
  • 3:59 - 4:01
    Солай біз Пол Русесабагиннің
  • 4:01 - 4:03
    өз өмірін жақсылықтар жасау үшін
    арнаған
  • 4:03 - 4:07
    адам екендігін түсіндік.
  • 4:07 - 4:09
    Мен балалардан өз өмірлерінде,
  • 4:09 - 4:12
    өз тарихтарында, өз әлемдерінде
    соған ұқсас қылықтар
  • 4:12 - 4:14
    жасаған адамдарды
    іздестіруді сұрадым.
  • 4:14 - 4:16
    Ол адам туралы бейне таспа
    жасауға өтіндім
  • 4:16 - 4:18
    Мұндай жұмыспен бірінше рет айналыстық
  • 4:18 - 4:20
    Ондай фильмді компьютерде
  • 4:20 - 4:23
    қалай жасауға болатынын ешкім білмейтін.
  • 4:24 - 4:29
    Ол фильмді балаларға өз дауысымен
    дыбыстауды өтіндім.
  • 4:29 - 4:32
    Балалардың өздерінің бөліскесі
    келген нәрсесі,
  • 4:32 - 4:34
    өзінің көзқарасы туралы сұрақ жауап алу
  • 4:34 - 4:36
    бұл ең керемет сәт!
  • 4:36 - 4:38
    Ақырғы сұрақ –
  • 4:38 - 4:40
    «Басқа адамдарға жақсы жағынан әсерін
  • 4:40 - 4:42
    тигізу үшін өз өмірінді қалай қолданасың?»
  • 4:42 - 4:44
    Уақыт бөліп,
  • 4:44 - 4:47
    балаларға түрлі сұрақтар қойып,
  • 4:47 - 4:50
    олардан өзгеше жауаптар алуға болады.
  • 4:50 - 4:53
    Қазір Пенсильвания қаласындамын
  • 4:53 - 4:55
    Ғылыми Көшбасшы академиясында
    еңбек етемін
  • 4:55 - 4:58
    Осы мектеп Франклин институтымен және
  • 4:58 - 5:00
    Филадельфия мектеп бөлімімен серіктес
  • 5:00 - 5:03
    Біз он екі мектептің арасында
    тоғызыншымыз
  • 5:03 - 5:06
    бірақ, біз басқа әдістемемен оқытамыз.
  • 5:06 - 5:08
    Мен онда осы әдістемемен
  • 5:08 - 5:10
    балаларды оқыту үшін көшіп бардым.
  • 5:10 - 5:12
    Бұл әдістемемен балалар жақсы оқиды.
  • 5:12 - 5:14
    Қазіргі заманның
  • 5:14 - 5:16
    балаларының мүмкіндіктері
  • 5:16 - 5:18
    менің әжемнің,
  • 5:18 - 5:20
    әкемнің,
  • 5:20 - 5:23
    тіпті мен оқыған кездегі
  • 5:23 - 5:26
    мүмкіндіктерден айырмашылығы көп.
  • 5:26 - 5:28
    Қазір ақпарат өте көп.
  • 5:28 - 5:31
    Ақпарат көп болғанда не істеу керек?
  • 5:31 - 5:33
    Егер ақпарат өте көп болса, не үшін бала
  • 5:33 - 5:36
    ақпарат алуға мектепке бару керек?
  • 5:36 - 5:39
    Бізде, Филадельфияда, бағдарлама бойынша
  • 5:39 - 5:42
    балалар сабаққа ноутбук алып келіп-алып
    кету арқылы алатын.
  • 5:42 - 5:45
    Балаларға сол ақпаратты беретін құралға
    үйрену қажет.
  • 5:45 - 5:48
    Оқыту процесінің
  • 5:48 - 5:50
    бір бөлігі, балаларға ақпарат іздеуге
  • 5:50 - 5:52

    тапсырманы бергенде,
  • 5:52 - 5:54
    ол балаларға
  • 5:54 - 5:56
    қателік жасауға
  • 5:56 - 5:59
    мүмкіндік беру.
  • 5:59 - 6:01
    Қазіргі заманда
  • 6:01 - 6:03
    біз «бір ғана дұрыс жауап»
  • 6:03 - 6:05
    мәдениетін насихаттаймыз.
  • 6:05 - 6:08
    Жалғыз дұрыс жауабы бар сынақтаманы беру,
  • 6:08 - 6:10
    менің ішкі сенімім бойынша:
  • 6:10 - 6:12
    ол оқыту емес.
  • 6:12 - 6:15
    Балаларға қателесуге
  • 6:15 - 6:17
    және оқуға мүмкіндік бермей,
  • 6:17 - 6:20
    дұрыс жауапты талап ету -
  • 6:20 - 6:22
    мүлде дұрыс емес.
  • 6:22 - 6:24
    Сонымен біз жоба жасадық.
  • 6:24 - 6:26
    Бұл сол жобаның бір үлгісі.
  • 6:26 - 6:28
    Мен оларды ешқашан көрсетпеймін,
  • 6:28 - 6:30
    өйткені оны дұрыс түсінетіне күмәнім бар.
  • 6:30 - 6:32
    Менің оқушыларым жылдың аяғында
  • 6:32 - 6:35
    жасалатын жобаға арнап мұнай құйылуына
  • 6:35 - 6:37
    арналған плакатты жасады.
  • 6:37 - 6:40
    Мен оны басқа ақпараттардағы
  • 6:40 - 6:42
    плакаттарға қарап жасауды ұсындым.
  • 6:42 - 6:44
    Ақпарат жүйесінен
  • 6:44 - 6:47
    Америкадағы бір эко апатты алып,
  • 6:47 - 6:49
    соған арнап
  • 6:49 - 6:51
    плакат жасауды өтіндім.
  • 6:51 - 6:53
    Белгілі бір ұсыныстар қойдым.
  • 6:53 - 6:55
    Оларға мұны жасау қиын болды,
  • 6:55 - 6:57
    өйткені олар мұндай жұмысты
    жасаған жоқ
  • 6:57 - 6:59
    Олар өте жақсы әңгемелесе
  • 6:59 - 7:01
    және өте жақсы жаза алады,
  • 7:01 - 7:04
    бірақ басқа жолмен өз идеяларын талқылау
  • 7:04 - 7:07
    оларға үйреншіксіз болды.
  • 7:07 - 7:10
    Бірақ мен оларға еркіндік бердім.
  • 7:10 - 7:12
    Ойлануға және жасауға итермеледім.
  • 7:12 - 7:14
    Не істей алатынымызды көрейік.
  • 7:14 - 7:16
    Бұны әрдайым орындаған оқушылар
  • 7:16 - 7:19
    көңілімді қалдырмады.
  • 7:19 - 7:21
    Оны екі-үш күнде бітірді.
  • 7:21 - 7:24
    Бұл жұмыс - сондай оқушының жұмысы.
  • 7:24 - 7:27
    Мен оқушыларды отырғызып, кімнің
    жұмысы жақсы деп сұрағанда,
  • 7:27 - 7:29
    олар осы жұмысты көрсетті.
  • 7:29 - 7:31
    Ештеңе оқымай, бірден
    сол жұмысты таңдады.
  • 7:31 - 7:33
    Мен ол жұмыстың несі жақсы деп сұрағанда,
  • 7:33 - 7:35
    олар түсі мен дизайны және
  • 7:35 - 7:38
    тағы басқа нәрселерді айтты.
  • 7:38 - 7:40
    Мен олардан сол жұмысты оқуын өтіндім.
  • 7:40 - 7:43
    Олар маған бұл жұмысты оқуға
    келмейтіндіктерін айтты.
  • 7:43 - 7:45
    Одан кейін біз басқа плакатқа көштік.
  • 7:45 - 7:47
    Онда көп сурет болған жоқ,
    бірақ жақсы ақпарат болды.
  • 7:47 - 7:50
    Біз оқу әдістемесін талқылап,
    бір сағат өткіздік
  • 7:50 - 7:52
    Мәселе жұмыстың жақсы немесе
  • 7:52 - 7:54
    жаманында емес, мәселе жасаған жұмыста.
  • 7:54 - 7:57
    Мен оларды өздері үшін жасағанын өтіндім.
  • 7:57 - 7:59
    Олар жұмыс процесінде
  • 7:59 - 8:01
    қателесу арқасында үйренді.
  • 8:01 - 8:03
    Биыл біз тағы да осындай жұмыс жасаймыз.
  • 8:03 - 8:05
    Биыл олар бұл жұмысты одан да
    жақсы атқарады.
  • 8:05 - 8:07
    Өйткені оқытуда
  • 8:07 - 8:10
    қателесуге мүмкіндік беру керек.
  • 8:10 - 8:12
    Өйткені олар
  • 8:12 - 8:14
    қателесу арқылы үйренеді.
  • 8:14 - 8:17
    Ғаламторда миллион суреттерді
  • 8:17 - 8:19
    таңдауға мүмкіндік бар.
  • 8:19 - 8:22
    Соның арасында ең сүйікті студенттерімнің
  • 8:22 - 8:24
    оқып жатқанда түсірілген суреттері бар.
  • 8:24 - 8:26
    Оқу процесінің суреттері.
  • 8:26 - 8:29
    Балалар мектепке тек ақпарат алу үшін
  • 8:29 - 8:31
    келеді деген ойдан арылуымыз қажет.
  • 8:31 - 8:33
    Балалардан ол ақпарат не үшін
    керек екендігін сұрауымыз қажет.
  • 8:33 - 8:35
    Оларға шынайы қызықты сұрақтарды қою керек
  • 8:35 - 8:37
    сонда ғана олардың жауаптарына
    өкінбейсіңдер.
  • 8:37 - 8:39
    Оларға қызықты жерлерге барып,
  • 8:39 - 8:41
    оқу процесін шынайы сезінуге,
  • 8:41 - 8:43
    ойнауға, зерттеуге, өз көздерімен көруге
  • 8:43 - 8:46
    ұсыныс жасаңыз.
  • 8:46 - 8:48
    Бұл - таңдап алған суреттерімнің бірі,
  • 8:48 - 8:50
    өйткені бұл сурет сейсенбі күні
    мен балаларға
  • 8:50 - 8:52
    дауыс беруге баруға ұсынған
    кезде түсірілген.
  • 8:52 - 8:55
    Бұл Робби, бұл оның бірінші
    дауыс берген күні.
  • 8:55 - 8:57
    Ол онымен бөліскісі келді.
  • 8:57 - 8:59
    Ол да оқу процесінің бір бөлігі,
  • 8:59 - 9:02
    өйткені біз оған сонда баруға ұсыныс
    жасаған болатынбыз.
  • 9:05 - 9:07
    Ең қызығы,
  • 9:07 - 9:10
    біз оқу процесінің маңызы
  • 9:10 - 9:13
    ақпарат алуда деп
  • 9:13 - 9:15
    ойлаймыз.
  • 9:15 - 9:17
    Бірақ тәжірибелі оқытуға назар аударсақ,
  • 9:17 - 9:20
    оқушыға өз даусын беруге және
  • 9:20 - 9:22
    қателесуге мүмкіндік беру керек.
  • 9:22 - 9:24
    Егер де біздің оқыту жүйемізде
  • 9:24 - 9:27
    осы құндылықтарға дұрыс баға берілмесе,
  • 9:27 - 9:30
    онда біз бүгін талқылаған мәселелер
    шешілмейді.
  • 9:30 - 9:32
    Біз «бір жауап» мәдениеттін насихаттап,
  • 9:32 - 9:34
    тестілеу арқылы ешқандай
    мақсатқа жетпейміз.
  • 9:34 - 9:36
    Біз оны дұрыс жасау жолын білеміз және
  • 9:36 - 9:38
    оны жүзеге асырудың уақыты жетті!
  • 9:38 - 9:43
    (Қол шапалақ)
Title:
Қателерден не үйренеміз?
Speaker:
Диана Лауфенберг
Description:

Диана Лауфенберг оқытудың үш қызықты нәрселерімен бөліседі. Олардың бірі – қателерден үйрену.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:45
Asqat Yerkimbay approved Kazakh subtitles for How to learn? From mistakes
Asqat Yerkimbay edited Kazakh subtitles for How to learn? From mistakes
Nursultan Aubakirov accepted Kazakh subtitles for How to learn? From mistakes
Nursultan Aubakirov edited Kazakh subtitles for How to learn? From mistakes
Roza Sagitova declined Kazakh subtitles for How to learn? From mistakes
Asqat Yerkimbay rejected Kazakh subtitles for How to learn? From mistakes
Asqat Yerkimbay edited Kazakh subtitles for How to learn? From mistakes
Roza Sagitova accepted Kazakh subtitles for How to learn? From mistakes
Show all

Kazakh subtitles

Revisions