Return to Video

Co może chronić lasy deszczowe? Twój stary telefon komórkowy

  • 0:01 - 0:07
    (Odgłosy lasu deszczowego)
  • 0:10 - 0:12
    Latem 2011 roku
  • 0:12 - 0:18
    pierwszy raz odwiedziłem
    lasy deszczowe Borneo.
  • 0:18 - 0:20
    Możecie sobie wyobrazić,
  • 0:20 - 0:25
    że najbardziej uderzyły mnie
    przytłaczające dźwięki tego lasu.
  • 0:25 - 0:28
    Stała kakofonia hałasu i szumu.
  • 0:28 - 0:30
    Niektóre dźwięki można wyłowić.
  • 0:30 - 0:35
    Na przykład to tutaj to wielki ptak,
    dzioborożec żałobny.
  • 0:35 - 0:39
    To brzęczące to cykady.
  • 0:39 - 0:42
    A to jest rodzina gibonów.
  • 0:42 - 0:46
    Nawołują się z daleka.
  • 0:47 - 0:50
    Miejsce, w którym nagrałem ten dźwięk
    było tak naprawdę rezerwatem,
  • 0:50 - 0:52
    dlatego słychać tak wiele osobników,
  • 0:52 - 0:57
    ale tak naprawdę najważniejszym dźwiękiem
    wydobywającym się wtedy z lasu
  • 0:57 - 0:59
    był ten, którego nie usłyszałem,
  • 0:59 - 1:02
    i tak naprawdę nikt go nie słyszał.
  • 1:02 - 1:04
    Jak mówiłem, był to rezerwat gibonów.
  • 1:04 - 1:07
    Główny jego cel to rehabilitacja gibonów,
  • 1:07 - 1:10
    ale obsługa poświęca też wiele czasu
  • 1:10 - 1:13
    ratowaniu terenu rezerwatu przed
    okolicznymi nielegalnymi wyrębami drzew.
  • 1:13 - 1:15
    Jeśli weźmiemy dźwięk lasu,
  • 1:15 - 1:19
    i wyciszymy gibony, insekty i całą resztę,
  • 1:19 - 1:23
    cały czas w tle nagrań, które słyszycie
  • 1:23 - 1:26
    był dźwięk piły
    słyszany z dużej odległości.
  • 1:26 - 1:31
    Rezerwat miał trzech etatowych strażników,
    których rozmieszczono na jego granicach,
  • 1:31 - 1:35
    i których praca polegała na ochronie lasu
    przed nielegalnym pozyskiwaniem drewna.
  • 1:35 - 1:38
    Pewnego dnia wyruszyliśmy do lasu,
    znowu jako turyści,
  • 1:38 - 1:40
    i w ciągu pięciominutowego spaceru
  • 1:40 - 1:44
    natknęliśmy się na kogoś,
    kto właśnie ścinał drzewo,
  • 1:44 - 1:47
    pięć minut piechotą,
    kilkaset metrów od leśniczówki.
  • 1:47 - 1:49
    Ale strażnicy nie usłyszeli piły,
  • 1:49 - 1:53
    bo jak słyszeliście,
    las jest bardzo głośny.
  • 1:53 - 1:57
    Było dla mnie nie do przyjęcia,
    że w obecnych czasach,
  • 1:57 - 2:01
    kilkaset metrów od leśniczówki
  • 2:01 - 2:05
    nikt nie usłyszał, że ktoś uruchomił
    piłę łańcuchową.
  • 2:05 - 2:10
    To brzmi nieprawdopodobnie,
    ale jest prawdziwe.
  • 2:10 - 2:12
    Jak więc możemy zatrzymać wycinkę?
  • 2:12 - 2:15
    Dla inżyniera użycie nowoczesnej techniki
    jest bardzo kuszące,
  • 2:15 - 2:17
    są super-rozwiązania technologiczne,
  • 2:17 - 2:19
    ale jesteśmy w lesie deszczowym.
  • 2:19 - 2:21
    Metoda musi być więc prosta i wielorazowa,
  • 2:21 - 2:24
    i zauważyłem, że będąc tam,
  • 2:24 - 2:26
    mieliśmy właściwie ten pomysł pod ręką.
  • 2:26 - 2:29
    Mogliśmy zbudować system,
    który pozwoli nam to zatrzymać,
  • 2:29 - 2:31
    wykorzystując rzeczy, które już tam są.
  • 2:31 - 2:34
    Kto tam był? Co już było w lesie?
  • 2:34 - 2:35
    Mieliśmy ludzi.
  • 2:35 - 2:38
    Mieliśmy ludzi do tego zatrudnionych,
    trzech etatowych ochroniarzy,
  • 2:38 - 2:40
    którzy mają to namierzyć i zatrzymać.
  • 2:40 - 2:43
    Muszą tylko wiedzieć,
    co dzieje się w lesie.
  • 2:43 - 2:45
    Prawdziwą, dużą niespodzianką
  • 2:45 - 2:47
    było to, że w lesie jest łączność.
  • 2:47 - 2:50
    W szczerym polu
    był sygnał telefonu komórkowego.
  • 2:50 - 2:53
    A byliśmy setki kilometrów
    od najbliższej drogi,
  • 2:53 - 2:57
    gdzie nie ma właściwie elektryczności,
    ale mają dobry zasięg komórek.
  • 2:57 - 2:59
    Ci ludzie cały czas używali Facebooka,
  • 2:59 - 3:01
    korzystali z internetu w telefonach,
  • 3:01 - 3:06
    i to podsunęło mi pomysł,
    że można użyć dźwięków lasu,
  • 3:06 - 3:09
    automatyczne wyciąć z nich odgłos piły,
  • 3:09 - 3:11
    którego ludzie nie mogą usłyszeć,
  • 3:11 - 3:12
    i wysłać ostrzeżenie.
  • 3:12 - 3:15
    Ale trzeba umieścić
    urządzenia na drzewach.
  • 3:15 - 3:18
    A więc, jeśli użyjemy tych urządzeń,
    aby nasłuchiwać głosów lasu,
  • 3:18 - 3:21
    podłączymy je
    do sygnału telefonii komórkowej
  • 3:21 - 3:23
    i wyślemy ostrzeżenie do ludzi na miejscu,
  • 3:23 - 3:26
    być może mamy rozwiązanie tego problemu.
  • 3:26 - 3:30
    Ale powiedzmy sobie chwilę
    o ratowaniu lasów deszczowych,
  • 3:30 - 3:33
    ponieważ jest to coś, o czym
    wszyscy słyszeliśmy już dawno.
  • 3:33 - 3:36
    Moje pokolenie słuchało
    o ratowaniu lasów deszczowych
  • 3:36 - 3:38
    odkąd byliśmy dziećmi,
  • 3:38 - 3:40
    i wygląda na to, że nic się nie zmieniło.
  • 3:40 - 3:43
    Musimy chronić lasy, to super pilne,
  • 3:43 - 3:46
    obszar niszczony w jeden dzień
    odpowiada tylu a tylu boiskom,
  • 3:46 - 3:49
    a teraz pozostało tylko około połowy lasu,
  • 3:49 - 3:53
    ale my mamy potencjalne, pilniejsze
    problemy, takie jak zmiana klimatu.
  • 3:53 - 3:57
    Tak naprawdę, to mało znany fakt,
    o którym też wtedy nie wiedziałem,
  • 3:57 - 4:00
    ale wylesianie produkuje
    więcej gazów cieplarnianych,
  • 4:00 - 4:04
    niż wszystkie samoloty, pociągi,
    samochody, ciężarówki i statki razem.
  • 4:04 - 4:07
    To drugi najważniejszy czynnik
    wpływający na zmiany klimatu.
  • 4:07 - 4:10
    Co więcej, Interpol podaje,
  • 4:10 - 4:13
    że 90 procent wycinki
    w lasach deszczowych jest nielegalne,
  • 4:13 - 4:17
    taka jak ta, którą widzieliśmy.
  • 4:17 - 4:21
    Jeśli więc pomożemy ludziom
    egzekwować istniejące przepisy,
  • 4:21 - 4:25
    to w rzeczywistości moglibyśmy szybko
    ograniczyć wycinkę o te 17 procent,
  • 4:25 - 4:28
    i mieć potencjalnie większy efekt
    w krótszym czasie.
  • 4:28 - 4:33
    To może być najtańsza i najszybsza droga
    do walki ze zmianami klimatu.
  • 4:33 - 4:35
    I to jest system, który wymyśliliśmy.
  • 4:35 - 4:36
    Wygląda na super zaawansowany.
  • 4:36 - 4:39
    Kiedy w lesie pojawi się dźwięk piły
  • 4:39 - 4:41
    i urządzenie go zarejestruje,
  • 4:41 - 4:44
    wyśle ostrzeżenie przez sieć GSM,
    która już tam jest,
  • 4:44 - 4:47
    do strażnika w tym rejonie,
  • 4:47 - 4:49
    który może znaleźć się
    na miejscu wycinki i ją zatrzymać.
  • 4:49 - 4:53
    Nie będą tylko znajdować
    już ściętych drzew.
  • 4:53 - 4:55
    Nie chodzi o oglądanie drzewa z satelity,
  • 4:55 - 4:57
    w miejscu, w którym była już wycinka,
  • 4:57 - 4:59
    chodzi o natychmiastową interwencję.
  • 4:59 - 5:02
    Mówiłem, że to najtańsza
    i najszybsza droga do tego celu,
  • 5:02 - 5:05
    ale, jak widzieliście,
    leśnicy sobie z tym nie radzą,
  • 5:05 - 5:08
    więc może to nie jest tak tanie i szybkie.
  • 5:08 - 5:11
    Jeśli jednak urządzeniami
    w drzewach byłyby telefony,
  • 5:11 - 5:12
    mogłoby to być naprawdę tanie.
  • 5:12 - 5:16
    Co roku wyrzuca się
    setki milionów komórek,
  • 5:16 - 5:19
    setki milionów w samych Stanach,
  • 5:19 - 5:22
    nie licząc reszty świata,
    co oczywiście powinniśmy zrobić.
  • 5:22 - 5:24
    Ale tak naprawdę
    telefony nadają się do tego celu.
  • 5:24 - 5:26
    Są pełne sensorów.
  • 5:26 - 5:27
    Mogą nasłuchiwać dźwięków lasu.
  • 5:27 - 5:29
    Ale trzeba je zabezpieczyć.
  • 5:29 - 5:31
    Musimy umieścić je w pudełku,
    które tu widzicie,
  • 5:31 - 5:33
    i je jakoś zasilać.
  • 5:33 - 5:37
    Zasilanie tych telefonów
    jest jednym z największych problemów,
  • 5:37 - 5:39
    ponieważ zasilanie komórek
    pod koronami drzew,
  • 5:39 - 5:42
    za pomocą jakiegoś ogniwa słonecznego
  • 5:42 - 5:44
    było nierozwiązywalnym
    jak dotąd problemem.
  • 5:44 - 5:47
    Co niezwykłe, prototyp panelu,
    który tu widzicie,
  • 5:47 - 5:51
    został stworzony
    z produktów z recyklingu,
  • 5:51 - 5:54
    to są powycinane z nich paski.
  • 5:54 - 5:59
    To jestem ja, składający wszystko razem
    w garażu moich rodziców.
  • 5:59 - 6:02
    Dziękuję im bardzo
    za umożliwienie mi zrobienia tego.
  • 6:02 - 6:06
    Jak widzicie, urządzenia te
    zakłada się na drzewa.
  • 6:06 - 6:10
    Widać zapewne, że wszystko
    jest dobrze zasłonięte
  • 6:10 - 6:12
    przez korony drzew.
  • 6:12 - 6:15
    To ważne, ponieważ dzięki temu
    urządzenia mogą wyłapać dźwięk piły
  • 6:15 - 6:17
    z odległości ponad kilometra,
  • 6:17 - 6:19
    co pozwala im na pokrycie
    trzech kilometrów kwadratowych,
  • 6:19 - 6:22
    ale jeśli ktoś by je zauważył,
    teren przestałby być chroniony.
  • 6:23 - 6:26
    A więc czy to działa?
  • 6:26 - 6:29
    By to sprawdzić, wróciliśmy do Indonezji,
  • 6:29 - 6:31
    ale w inne miejsce,
  • 6:31 - 6:33
    do innego rezerwatu,
  • 6:33 - 6:36
    który był codziennie nękany
    przez nielegalną wycinkę.
  • 6:36 - 6:40
    Rano drugiego dnia
    urządzenie zarejestrowało dźwięk piły.
  • 6:40 - 6:43
    Otrzymaliśmy natychmiastowe ostrzeżenie,
  • 6:43 - 6:44
    dostałem e-maila na komórkę.
  • 6:44 - 6:48
    Dopiero co założyliśmy
    to urządzenie, wszyscy wracali.
  • 6:48 - 6:50
    Palili papierosy,
  • 6:50 - 6:53
    a kiedy pokazałem wiadomość,
    uciszyli się.
  • 6:53 - 6:55
    No i usłyszeliśmy dźwięk piły,
  • 6:55 - 6:57
    bardzo słaby, gdzieś w tle.
  • 6:57 - 6:59
    Nikt go wcześniej nie usłyszał.
  • 6:59 - 7:02
    Więc kiedy wyruszyliśmy,
    aby zatrzymać kłusowników,
  • 7:02 - 7:04
    byłem trochę zdenerwowany.
  • 7:04 - 7:08
    Tu dojechaliśmy do miejsca,
    w którym był rejestrator.
  • 7:08 - 7:11
    W chwili, którą widzicie,
  • 7:11 - 7:13
    żałuję całego tego starania.
  • 7:13 - 7:16
    Nie byłem pewny, co znajdziemy
    po drugiej stronie wzgórza.
  • 7:16 - 7:18
    Ten facet jest odważniejszy ode mnie.
  • 7:18 - 7:22
    On wszedł, więc ja też musiałem,
  • 7:22 - 7:24
    i faktycznie, na wzgórzu udało nam się.
  • 7:24 - 7:28
    Przeszkodziliśmy drwalom w wycince.
  • 7:28 - 7:29
    Dla nich była to niespodzianka,
  • 7:29 - 7:32
    bo nigdy wcześniej
    nikt im nie przeszkodził.
  • 7:32 - 7:34
    Było to dla nich tak wstrząsające,
  • 7:34 - 7:37
    że nasi partnerzy twierdzili,
    że tamci już nie wrócili.
  • 7:37 - 7:38
    To byli naprawdę fajni goście.
  • 7:38 - 7:41
    Pokazali nam, jak cała operacja przebiega,
  • 7:41 - 7:43
    a przekonało ich to,
  • 7:43 - 7:45
    że możemy nadzorować las
    i blokować wycinkę.
  • 7:45 - 7:50
    To wystarczyło dla ich odstraszenia,
    już nie wrócili.
  • 7:50 - 7:51
    Więc....
  • 7:51 - 7:56
    Dziękuję. (Brawa).
  • 7:58 - 8:01
    Wiadomość o tym się rozprzestrzeniła,
    powiedzieliśmy o tym wielu ludziom,
  • 8:01 - 8:05
    i wtedy zaczęły się dziać
    naprawdę niesamowite rzeczy.
  • 8:05 - 8:09
    Ludzie z całego świata
    zaczęli wysyłać nam e-maile, dzwonić.
  • 8:09 - 8:11
    Zauważyliśmy, że ludzie z całej Azji,
  • 8:11 - 8:13
    z całej Afryki i Ameryki Południowej,
  • 8:13 - 8:16
    mówili nam, że przydałoby
    im się coś takiego.
  • 8:16 - 8:17
    Co najważniejsze,
  • 8:17 - 8:19
    myśleliśmy, że tego sukcesu
    nie da się powtórzyć,
  • 8:19 - 8:22
    bo udało się tylko dlatego, że w tym lesie
    był dobry zasięg komórek.
  • 8:22 - 8:24
    Okazało się, że tak nie jest,
  • 8:24 - 8:27
    bo na obrzeżach bardzo zagrożonych lasów
    zasięg jest właśnie świetny.
  • 8:27 - 8:30
    A wtedy stało się coś
    naprawdę niesamowitego,
  • 8:30 - 8:33
    ludzie zaczęli wysłać nam
    swoje stare telefony.
  • 8:33 - 8:35
    Więc tak naprawdę to,
    co teraz mamy, to system,
  • 8:35 - 8:39
    w którym możemy użyć ludzi tamtejszych,
  • 8:39 - 8:42
    którzy mogą używać
    istniejących kanałów i ulepszać łączność,
  • 8:42 - 8:43
    używając starych komórek,
  • 8:43 - 8:46
    wysłanych nam
    przez ludzi z całego świata,
  • 8:46 - 8:50
    chcących, żeby ich telefony przydały się
    do czegoś w swoim "drugim życiu".
  • 8:50 - 8:53
    A jeśli cała reszta urządzenia
    nadaje się do recyklingu,
  • 8:53 - 8:55
    to jest to rozwiązanie bardzo ekologiczne.
  • 8:55 - 8:59
    Do tego wynalazku nie trzeba było jednak
    zaawansowanej technologii.
  • 8:59 - 9:01
    Powstał z tego, co już było dostępne,
  • 9:01 - 9:04
    i jestem głęboko przekonany,
    że nawet jeśli nie byłyby to telefony,
  • 9:04 - 9:06
    zawsze pod dostatkiem jest coś,
  • 9:06 - 9:08
    z czego można stworzyć
    podobne rozwiązania,
  • 9:08 - 9:11
    które byłyby bardzo skuteczne
    w nowej roli.
  • 9:11 - 9:12
    Dziękuję bardzo.
  • 9:12 - 9:17
    (Brawa)
Title:
Co może chronić lasy deszczowe? Twój stary telefon komórkowy
Speaker:
Topher White
Description:

Dźwięki lasu deszczowego zawierają: nawoływania ptaków, bzyk cykad, igraszki gibonów. W tle jednak prawie czas obecny jest dźwięk piły, piły nielegalnych drwali. Inżynier Topher White prezentuje prostą, możliwą do zastosowania wszędzie metodę, która może zatrzymać tę brutalną wycinkę – i potrzebuje twojej starej komórki.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:30

Polish subtitles

Revisions