Waarom is een longontsteking zo gevaarlijk?

Bekijk de volledige les hier: https://ed.ted.com/lessons/why-is-pneumonia-so-dangerous-eve-gaus-and-vanessa-ruiz

Bij iedere ademhaling gaat er lucht in de luchtpijp, langs een reeks kanalen, om ten slotte terecht te komen in kleine clusters luchtzakjes in de longen. Deze kleine zakjes vergemakkelijken een cruciale uitwisseling: het opnemen van zuurstof uit de ingeademde lucht in de bloedbaan en het verwijderen van koolstofdioxide. Een longontsteking richt schade toe aan dit uitwisselingssysteem. Eve Gaus en Vanessa Ruiz leggen uitgebreid uit hoe een longontsteking de longen aanvalt.

Deze les is gegeven door Eve Gaus en Vanessa Ruiz, en geregisseerd door Artrake Studio.

Iedere keer dat je inademt
gaat er lucht in de luchtpijp,

langs verschillende vertakkingen
genaamd bronchiën,

om dan uiteindelijk
clusters luchtzakjes te bereiken,

de alveoli.

In de longen bevinden zich
meer dan 600 miljoen alveoli,

wat neerkomt op een oppervlakte
van circa 75 vierkante meter --

de grootte van een tennisveld.

deze luchtzakjes zijn slechts een cel dik
en bevorderen een cruciale uitwisseling:

transporteren van zuurstof
uit de ingeademde lucht in de bloedbaan

en het verwijderen van koolstofdioxide.

Een longontsteking kan schade aanrichten
aan deze uitwisseling.

Een longontsteking
is een infectie van de alveoli

waardoor ze zich opvullen met vocht.

Er zijn verschillende ziektekiemen
die een longontsteking kunnen veroorzaken.

De meest voorkomende
zijn virussen of bacteriën.

Deze microscopische indringers
komen het lichaam binnen

via luchtdruppeltjes die we inademen
of wanneer we onze ogen, neus

of mond aanraken nadat we
een besmet oppervlak hebben aangeraakt.

Dan komen ze de eerste verdedigingslinie
van de luchtwegen tegen:

het mucociliaire klaringsmechanisme.

Het mucociliaire klaringsmechanisme
bestaat uit mucus die indringers vasthoudt

en trilhaartjes, de cilia, om de mucus
richting de mond te bewegen,

waar ze uitgehoest kan worden.

Sommige indringers geraken toch
voorbij het mucociliaire klaringssysteem

tot in de longen,
waar ze de alveoli tegenkomen.

Aangezien de alveoli dienen
als cruciale uitwisselingspunten

tussen het bloed
en zuurstof uit de buitenwereld,

hebben ze een speciaal aangepast type
witte bloedcellen of macrofagen,

die hen verdedigen tegen organismes
door hen te omhullen en op te eten.

Als ziektekiemen de longen binnenkomen,
proberen macrofagen om ze te vernietigen.

Om te helpen geeft het immuunsysteem
extra witte bloedcellen aan de alveoli.

Als deze immuuncellen
de ziektekiemen bevechten,

veroorzaken ze een ontsteking --
met vocht als bijproduct.

Wanneer dit vocht zich opstapelt,

maakt het de gasuitwisseling
in de alveoli veel moeilijker.

Als het niveau van koolstofdioxide
begint te stijgen in de bloedbaan,

ademt het lichaam sneller
om het uit te stoten

en meer zuurstof op te kunnen nemen.

Deze snelle ademhaling

is een van de meest voorkomende klachten
van een longontsteking.

Het lichaam probeert ook
het vocht te verwijderen uit de alveoli

door te hoesten.

De oorzaak vaststellen kan moeilijk zijn,

maar zodra het is vastgesteld,
kunnen dokters antibiotica voorschrijven.

Dit kunnen antibacteriële
ofwel antivirale behandelingen zijn.

Een antibioticabehandeling
helpt het lichaam

om de infectie onder controle te krijgen.

Als de ziekteverwekker verdwenen is,

verdrijft of absorbeert het lichaam
langzaamaan het vocht en de dode cellen.

De ergste klachten
verdwijnen meestal binnen een week,

ook al kan het volledige herstel
zeker een maand duren.

Verder gezonde volwassenen kunnen
een longontsteking vaak thuis overwinnen.

Maar voor andere groepen
kan een longontsteking veel erger zijn

en is een ziekenhuisopname
en zuurstof nodig --

kunstmatige beademing
of andere ondersteunende maatregelen,

terwijl het lichaam vecht
tegen de infectie.

Roken beschadigt de trilharen,

waardoor ze moeilijker

normale hoeveelheden
mucus en afscheiding kunnen opruimen.

Laat staan het extra volume
van een longontsteking

Genetische en auto-immune ziektes kunnen
iemand vatbaarder maken voor ziektekiemen

die een longontsteking veroorzaken

Jonge kinderen of ouderen hebben ook
een verminderde klaring

en een zwakker immuunsysteem.

En bij een virale longontsteking

is het risico hoger

op een bacteriële luchtweginfectie.

Veel doden zijn te wijten aan een gebrek
aan toegang tot gezondheidszorg.

Maar soms,

zelfs met de juiste zorg,

gaat het lichaam tegen de infectie
een langdurige en onhoudbare strijd aan,

wat inflammatoire paden
in het hele lichaam activeert,

niet enkel in de longen.

Dit is eigenlijk
een verdedigingsmechanisme,

maar als dit te lang duurt,
beginnen organen uit te vallen,

wat shock kan veroorzaken
en soms zelfs de dood.

Dus hoe kunnen we
longontsteking voorkomen?

Goed eten, genoeg slapen en beweging

helpt het lichaam
tegen een infectie te vechten.

Vaccins kunnen beschermen

tegen bekende ziektekiemen
bij longontstekingen,

terwijl regelmatig je handen wassen
een verspreiding helpt voorkomen --

en de allerkwetsbaarsten beschermt
tegen een ernstige longontsteking.