Dlaczego nie umiemy rozmawiać o miesiączce?

„To, że wiesz, jak działa twoje ciało, nie powinno być aktem feministycznym" mówi ginekolog i autorka Jen Gunter. W rewolucjonizującej prelekcji wyjaśnia, jak wstyd związany z miesiączkowaniem ucisza i prześladuje, prowadząc do rozprzestrzeniania się błędnych informacji i niewłaściwego zajmowania się bólem. Ogłaszając koniec ery miesiączkowego tabu, Jen Gunter w klarowny sposób prezentuje lekcję, jakże konieczną, w której wyjaśnia odkryte już tajemnice funkcjonowania macicy.

Jako nastolatka miałam okropne miesiączki.

Skurcze mnie paraliżowały,

brudziłam krwią ubrania i pościel.

Wszystkiemu towarzyszyła biegunka.

W szkole opuszczałam dzień
lub dwa w ciągu miesiąca

i pamiętam, jak siedziałam na kanapie
z ciepłym okładem, zastanawiając się

"Dlaczego tak musi być?".

Podczas jedzenia nie zalewałam się śliną.

Podczas spaceru

maź stawowa nie wypływała mi z kolan.

Dlaczego zatem miesiączka
przebiega inaczej?

Chciałam znać odpowiedzi na te pytania,

ale nie wiedziałam, komu je zadać.

Mama nie wiedziała
nic o menstruacji poza tym,

że to brudna i wstydliwa sprawa,
o której się nie rozmawia.

Pytane przyjaciółki

odpowiadały eufemizmami.

A kiedy wreszcie zdobyłam się
na odwagę, żeby pójść do lekarza

i porozmawiać o moich okresach,

usłyszałam, że mam jeść wątróbkę.

(Śmiech)

Raz poszłam do apteki
po artykuły higieniczne,

paczkę 48 super-chłonnych podpasek.

Kiedyś taka podpaska była wielkości
paczki chusteczek higienicznych.

(Śmiech)

Wiecie, o czym mówię.

Nie macie pojęcia,
jak poprawiła się chłonność.

(Śmiech)

Kiedyś kupowałam takie artykuły

w alejce z artykułami
higienicznymi dla kobiet

i zastanawiałam się,

dlaczego nie kupuję papieru toaletowego
w dziale higieny odbytu.

(Śmiech)

O co chodzi?

Dlaczego nie umiemy rozmawiać o okresie?

Nie chodzi o krew,
jakby powiedział to Freud

bo gdyby o nią chodziło,

siedzieliby tu chirurdzy-laryngolodzy

rozmawiali o tabu,
jakim jest krwotok z nosa.

Nawet nie chodzi o okres jako taki,

bo wtedy zaniknięcie
toksycznych, wstydliwych miesiączek,

osiągnięcie menopauzy,

oznaczałoby awans społeczny.

(Śmiech)

(Brawa)

Patriarchalne społeczeństwo gnębi kobiety

w różnych momentach życia,
korzystając z różnych argumentów,

jak na przykład okres

w wieku rozrodczym, jak mówi medycyna.

Już od samego początku

w wielu kulturach uważano,
że kobieta może zniszczyć plony

czy mleko albo sprawić, że zwiędną kwiaty.

Te wierzenia podchwyciła religia.

Mit o nieskazitelności
tylko pogorszył sytuację.

Medycyna nie przychodziła z pomocą.

W latach 20. i 30. istniała hipoteza,

że kobiety wytwarzają menotoksyny.

Wystarczyło przejść
obok kwiatów, żeby zwiędły.

(Śmiech)

Tak się dzieje, gdy brakuje odmienności.

Żadna kobieta nie podniosła ręki
i nie powiedziała:

"w zasadzie to tak nie działa".

Gdy nie możesz porozmawiać o tym,
co dzieje się w twoim ciele,

to jak obalić mity?

Nie potrzeba lekarza,

by stwierdzić, że okres
nie jest toksyczny.

Gdyby tak było, jak embrion mógłby
się zagnieździć w toksycznych pomyjach?

Gdybyśmy wytwarzały sekretną menotoksynę,

niszczyłybyśmy plony i kwasiły mleko.

(Śmiech)

Może skorzystałybyśmy z sekretnej mocy,
żeby wcześniej zyskać prawa do głosu?

(Śmiech)

(Brawa)

Nawet teraz

gdy piszę o biegunkach przy menstruacji,

jak każdy przecież,

(Śmiech)

wspominam, że dotykają 28% kobiet,

za każdym razem słyszę:

"Myślałam, że tylko ja tak mam".

Kultura wstydu ma tak silny wpływ,

że kobiety wstydzą się
wymienić doświadczeniami.

Zaczęłam więc myśleć:

"A jeśli każdy wiedziałby
o miesiączkach tyle, co ginekolog?

Czy nie byłoby wspaniale?".

Wszyscy by wiedzieli to, co ja wiem,

że menstruacja

to całkiem wyjątkowy fenomen u ssaków.

Większość ssaków ma ruję.

Ludzie, niektóre naczelne,

niektóre nietoperze,

kolcomysz i zwierzęta z rodziny
ryjkonosowatych menstruują.

Podczas menstruacji mózg stymuluje jajnik

do produkcji jajeczka.

Uwalnia się estrogen,

który wyściela macicę nabłonkiem,

komórka po komórce, jak cegłami.

Co się stanie, jeśli zbudujemy
za wysoki mur bez zaprawy?

Będzie niestabilny.

Co się dzieje podczas owulacji?

Uwalnia się progesteron,

który odpowiada
za przygotowanie macicy do ciąży.

Działa trochę jak zaprawa,
spaja wszystkie cegiełki w całość.

Powoduje też kilka zmian,

sprawia, że w nabłonku
łatwiej się zagnieździć.

Jeśli nie ma ciąży,

(Chlust)

nabłonek spływa,

naczynia krwionośne krwawią i jest okres.

To jest dla mnie najciekawszy moment.

U zwierząt z rują

to embrion daje sygnał

do przygotowania nabłonka w macicy.

Ale w przypadku menstruacji

wybór należy do jajnika.

To tak, jakby wybór zakodowano
w naszym układzie rozrodczym.

(Owacje i brawa)

Wiemy już, dlaczego pojawia się krew

i to całkiem znaczna ilość.

Od 30 do 90 mililitrów krwi,

czyli od 1 do 3 uncji,

a może być więcej

i może się wydawać, że krwi jest więcej.

Wiem.

Dlaczego aż tak krwawimy?

Dlaczego nabłonek nie może
utrzymać się do następnego cyklu?

Skoro nie jesteśmy w ciąży,
dlaczego nie może zostać?

Wyobraźcie sobie, że co miesiąc
nabłonek robiłby się coraz grubszy,

a potem następuje okres a la tsunami.

(Śmiech)

Nie możemy go wchłonąć, bo jest za duży,

a musi taki być, bo potrzebujemy
mięsistego wyścielania macicy

z konkretnego powodu.

Ciąża ma duży wpływ
na kwestie biologiczne organizmu.

Śmiertelność matek,

kwestia karmienia piersią

czy wychowywania dziecka
do jego pełnej niezależności.

A ewolucja...

(Śmiech)

Jedni potrzebują na to więcej czasu.

(Śmiech)

Ewolucja rozumie relację zysków i strat,

i chce zmaksymalizować
szansę na powodzenie.

Jak zmaksymalizować szansę na powodzenie?

Tworząc embriony najlepszej jakości.

Jak otrzymać takie embriony?

Pozwalając im się wykazać.

Fundując im bieg z przeszkodami.

Ewoluując przez tysiąclecia,

w macicach odbywały się
niemalże wyścigi zbrojeń.

Ściany macicy robiły się coraz grubsze,

a embrion coraz bardziej zaborczy,

do czasu osiągnięcia odprężenia

z budową macicy, którą mamy obecnie.

Mamy gruby nabłonek w macicy,

który ma spłynąć,

więc jak zatrzymać krwawienie?

Przy krwawienie z nosa pomaga zatkanie go.

Na ranę na nodze pomaga ucisk.

Na krwawienie stosujemy ucisk.

Podczas miesiączki

nabłonek macicy wydziela substancje

znane w chemii jako prostaglandyny

oraz wywołujące zapalenia.

Przyprawiają macicę o skurcze,

ściskając naczynia krwionośne,

aby zatrzymać krwawienie.

Mogą powodować zmiany
w przepływie krwi macicy,

powodując zapalenie
i zwiększając poczucie bólu.

Jak silny jest ten ucisk?

Zrobiono badanie, w którym wzięły
udział niesamowite kobiety,

które zgodziły się
na umieszczenie w macicy

cewników ciśnieniowych.

Kobiety nosiły te urządzenia
przez cały cykl;

bez tych kobiet i ich poświęcenia,
nie mielibyśmy tej wiedzy,

a to jest bardzo ważne.

Ciśnienie, które powstaje w macicy

podczas okresu

wynosi 120 milimetrów rtęci.

"A ile to?" spytacie.

Takie samo ciśnienie powstaje

podczas drugiego etapu porodu i parcia.

(Zaskoczenie)

Dokładnie.

Jeśli ktoś nie rodził bez znieczulenia

- to tak, jakby rękaw
do mierzenia ciśnienia

nie był już tak mocno opięty
jak na początku,

ale nadal na tyle ciasny,

że wolelibyście go zdjąć.

Jest różnica, prawda?

Gdy zacznie się tak myśleć
o bólu menstruacyjnym

to dziewczynie opuszczającej szkołę,

bo jest w trakcie drugiego etapu
porodu i parcia,

nikt nie zarzuciłby słabości.

Prędzej: "Jak tyle wytrzymałaś", prawda?

(Śmiech)

Nie odmówilibyśmy środków przeciwbólowych

kobietom, które doznają
typowych bóli okołoporodowych.

To ważne, by nazywać ten ból
"typowym", a nie "normalnym",

bo rzeczy normalne łatwiej zlekceważyć.

W przeciwieństwie do określenia "typowe",
czym należy się zająć.

Jest kilka sposobów
uporania się z bólem menstruacyjnym.

Jeden z nich to elektrostymulator mięśni,

który nosi się pod ubraniem.

Wysyła impulsy elektryczne
do mięśni i nerwów,

chociaż nie wiadomo, jak to działa,

ale to może być związane
z bramkową teorią bólu,

czyli odwracaniem uwagi.

Dlatego na przykład
pocieramy bolące miejsce.

Wibracje docierają
do mózgu szybciej niż ból.

Są też lekarstwa,

niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Blokują wydzielanie prostaglandyn.

Redukują ból miesiączkowy u 80% kobiet.

Zmniejszają też ilość krwi od 30 do 40%

i pomagają przy biegunce menstruacyjnej.

Jest też hormonalna antykoncepcja,

która zmniejsza grubość wyściółki macicy,

więc wydziela się mniej prostaglandyn,

co oznacza mniej krwi
i mniejszą potrzebę skurczy.

Jeśli te metody zawiodą...

To właściwy dobór słów,

bo my nie mamy wpływu na leczenie,

to metody leczenia zawodzą nas.

Jeśli te metody leczenia zawiodą,

możesz być jedną z osób

odpornych na niesteroidowe
leki przeciwzapalne.

Nie wiemy dokładnie jak,

ale istnieją złożone mechanizmy,

które u pewnych kobiet
blokują działanie tych leków.

Możliwe, że to z innego powodu

twoje miesiączki są bolesne.

Możesz cierpieć na endometriozę

i nabłonek buduję się poza jamą macicy,

powodując zapalenia,
zabliźnienia tkanek i zrosty.

Mogą istnieć przyczyny,
których jeszcze rozumiemy,

bo wytrzymałość na ból jest różna

ze względu na skomplikowane,
biologiczne mechanizmy.

Odkryjemy je tylko wtedy,
gdy będziemy o nich rozmawiać.

To żaden akt feminizmu,

wiedzieć jak działa ludzkie ciało.

Nie jest...

(Brawa)

Aktem feminizmu nie jest

prośba o pomoc, kiedy cierpisz.

Era menstruacyjnego tabu się skończyła.

(Wiwaty i brawa)

Jedynym zadaniem pozostało

przekonanie połowy populacji,

że biologiczna maszyneria,
która przedłuża gatunek ludzki,

której wszystko zawdzięczamy,

nie jest w żadnym razie
brudna czy toksyczna.

Ja nie będę tego popierać.

(Brawa)

Tylko jak wykonać to zadanie?

Za pomocą wiedzy.

Dziękuję.

(Wiwaty i brawa)