Waarom kunnen we niet over menstruatie praten?

"Het zou geen feministische daad moeten zijn om te weten hoe je lichaam werkt", zegt gynaecoloog en schrijfster Jen Gunter. In deze onthullende talk legt ze uit hoe schaamte over menstruatie mensen de mond snoert en onderdrukt -- en hoe het leidt tot verspreiding van schadelijke misinformatie en verkeerd behandelen van pijn. Ze verklaart het tijdperk van taboes over menstruatie als gesloten en levert een duidelijke, broodnodige les over de ooit mysterieuze werking van de baarmoeder.

Als tiener had ik vreselijke menstruaties.

Ik had verlammende krampen,

ik lekte bloed op mijn kleren
en op mijn beddengoed

en ik had menstruatiediarree.

Ik miste een of twee dagen
school per maand

en ik weet nog dat ik op de bank zat
met mijn warmtekruik en dacht:

wat is er aan de hand?

Als ik voedsel at lekte er
geen speeksel uit mijn speekselklieren.

Als ik ging wandelen

lekte er geen vloeistof uit mijn knieën,
'gewrichtsvloeistof'.

Waarom was menstruatie zo anders?

Ik wilde antwoorden op deze vragen,

maar ik kon ze aan niemand stellen.

Mijn moeder wist niets over menstruatie,

behalve dat het vies en schaamtevol was
en dat ik er niet over moest praten.

Ik vroeg het aan vriendinnen

en iedereen gebruikte eufemismen.

Toen ik uiteindelijk de moed had verzameld
om naar de dokter te gaan

en mijn zware menstruatie te bespreken,

werd me verteld dat ik lever moest eten.

(Gelach)

Toen ik naar de drogist ging
om mijn menstruatieproducten te kopen,

een pak van 48 supermaxi maandverband,

toen elk maandverband
nog zo groot was als een tissuedoos.

(Gelach)

Jullie weten wat ik bedoel.

Absorptietechnologie heeft zich
sneller ontwikkeld dan je denkt.

(Gelach)

Ik moest mijn menstruatieproducten kopen

in het gangpad voor vrouwelijke hygiëne.

En ik weet nog dat ik dacht:

waarom koop ik geen toiletpapier
in het pad voor anale hygiëne?

(Gelach)

Wat is daarmee aan de hand?

Waarom kunnen we niet
over menstruatie praten?

Het gaan niet over het bloed,
zoals Freud je zou vertellen,

want als dat wel zo was,

zou er een Keel-, Neus- en Oorarts
op deze plek staan

die zou vertellen over
de taboes over bloedneuzen, toch?

Het gaat niet eens over de menstruatie,

want als dat zo was,

zouden we na afloop van onze schaamtevolle
menstruaties, in de menopauze

worden verheven
tot een hogere sociale status.

(Gelach)

(Applaus)

Een patriarchale gemeenschap heeft baat
bij het onderdrukken van vrouwen

en op verschillende momenten
worden verschillende dingen gebruikt.

Menstruatie wordt gebruikt

tijdens wat wij in de gezondheidszorg
de vruchtbare jaren noemen.

Het gebeurt al sinds
zo'n beetje het begin der tijden.

Veel culturen dachten dat vrouwen
de oogst konden bederven,

of melk, of bloemen konden verwelken.

En toen religie ontstond,

maakten zuiverheidsmythen
dat alleen maar erger.

En de gezondheidszorg hielp niet mee.

In de jaren 20 en 30

was er het idee dat vrouwen
een zogenaamd menogif ontwikkelden.

We konden bloemen verwelken
door er langs te lopen.

(Gelach)

Dat is wat er gebeurt zonder diversiteit.

Omdat er geen vrouw was
die haar hand opstak en zei:

"Dat is eigenlijk niet wat er gebeurt."

Wanneer je niet kunt praten
over wat er met je lichaam gebeurt,

hoe doorbreek je dan deze mythen?

Want je hoeft niet eens een arts te zijn

om te zeggen dat
menstruatie niet giftig is.

Als dat wel zo was, waarom zou
een embryo zich nestelen in giftige troep?

Als we allemaal
dit geheime menogif hadden,

konden we oogsten vernietigen
en melk bederven.

(Gelach)

Waarom hadden we onze X-Womenkrachten
niet gebruikt om eerder te mogen stemmen?

(Gelach)

(Applaus)

Zelfs nu,

als ik over menstruatiediarree tweet --

wie doet dat niet? --

(Gelach)

dan vertel ik dat 28 procent
van de vrouwen er last van hebben.

En elke keer benadert iemand me en zegt:

"Ik dacht dat ik de enige was."

Zo effectief is die cultuur van schaamte,

dat vrouwen niet eens
hun ervaringen kunnen delen.

Dus begon ik te denken:

wat als iedereen net zoveel
van menstruatie wist als een gynaecoloog?

Zou dat niet fantastisch zijn?

Dan zouden jullie weten wat ik weet.

Bijvoorbeeld dat menstruatie
een uniek fenomeen onder zoogdieren is.

De meeste zoogdieren hebben estrus.

Mensen, sommige primaten,

sommige vleermuizen,

de springspitsmuis
en de stekelmuis menstrueren.

Tijdens menstruatie activeren
de hersenen de eierstokken

om een ei te gaan produceren.

Er komt oestrogeen vrij

en het slijmvlies van
de baarmoeder wordt versterkt,

cel voor cel, als bakstenen.

Wat gebeurt er als je een muur
te hoog maakt zonder cement?

Dat is instabiel.

Wat gebeurt er als je ovuleert?

Er komt een hormoon
genaamd progesteron vrij,

dat progestageen is;
het bereidt de baarmoeder voor.

Het werkt als cement
en houdt de bakstenen bij elkaar.

Het zorg ook voor veranderingen

om het slijmvlies gastvrijer
te maken voor innesteling.

Als er geen zwangerschap is

(Zoef)

komt het slijmvlies eruit.

Er komt bloed uit de bloedvaten
en dat is de menstruatie.

Ik heb dit punt altijd
heel interessant gevonden.

Want bij estrus

komt het signaal om het slijmvlies
van de baarmoeder voor te bereiden

juist vanuit de embryo.

Maar bij menstruatie

komt die keuze uit de eileider.

Het is alsof de keuze in ons
voortplantingskanaal geprogrammeerd is.

(Gejuich en applaus)

Oké, nu weten we waarom het bloed er is.

En het is een behoorlijke hoeveelheid.

Het is 30 tot 90 milliliter bloed,

dat is twee tot zes eetlepels

en het kan meer zijn

en ik weet dat het heel vaak meer lijkt.

Ik weet het.

Waarom hebben we zoveel bloed?

En waarom blijft het niet gewoon daar
tot aan de volgende cyclus?

Je bent niet zwanger,
waarom kan het niet daar blijven?

Stel je voor dat het elke maand
dikker en dikker werd.

Stel je voor wat voor
tsunamimenstruatie dat zou zijn.

(Gelach)

Het is teveel om opnieuw te absorberen.

Het is teveel omdat we
een dik baarmoederslijmvlies nodig hebben

vanwege een zeer specifieke reden.

Zwangerschap eist een
significante tol van onze lichamen.

Er is moedersterfte,

er is de tol van borstvoeding

en er is de tol van het opvoeden
van een kind tot het onafhankelijk is.

En evolutie --

(Gelach)

Dat duurt langer voor sommigen van ons.

(Gelach)

Maar evolutie weet
van de risico-winstverhouding.

En evolutie wil de kans op
een positieve uitkomst maximaliseren.

Hoe maximaliseer je de kans
op een positieve uitkomst?

Je probeert embryo's
van hoge kwaliteit te krijgen.

Hoe krijg je de hoogste
kwaliteit embryo's?

Je laat ze ervoor werken.

Je geeft ze een hindernisbaan.

Gedurende de millennia
waarin wij geëvolueerd zijn

is het een soort wapenwedloop
in de baarmoeder geweest.

Het slijmvlies werd dikker en dikker

en de embryo werd meer ingrijpend

tot aan een wapenstilstand

met het baarmoederslijmvlies
dat we hebben.

We hebben dit dik baarmoederslijmvlies

en dat gaat eruit komen.

Hoe stop je het bloeden?

Je stopt een bloedneus
door erin te knijpen.

Als je in je been snijdt,
oefen je er druk op uit.

We stoppen bloeden met druk.

Wanneer we menstrueren

maakt het baarmoederslijmvlies stoffen aan

die omgezet worden in chemische stoffen
genaamd prostaglandinen

en andere ontstekingsbemiddelaars.

Zij zorgen dat de baarmoeder verkrampt,

zij zorgen dat het in de bloedvaten knijpt

om het bloeden te stoppen.

Ze kunnen bloedtoevoer
naar de baarmoeder veranderen

en ook ontsteking veroorzaken,
wat de pijn verergert.

Je vraagt je af hoeveel druk
er gegenereerd wordt.

Uit onderzoeken waarbij geweldige vrouwen

vrijwillig drukkatheters lieten plaatsen
in hun baarmoeders

die ze tijdens de hele
menstruele cyclus dragen --

God zegene hen, want zonder hen
zouden we deze kennis niet hebben

en het is erg belangrijke kennis,

omdat de druk die
gegenereerd wordt in de baarmoeder

gedurende de menstruatie

120 millimeter kwik is.

Wat is dat? vraag je je af.

Dat is de hoeveelheid druk
die gegenereerd wordt

tijdens de tweede fase
van een bevalling als je perst.

(Publiek zucht)

Precies.

Voor degenen die geen bevalling
zonder medicatie hebben gehad,

dat is hoe het voelt als de bloeddrukband

niet zo strak zit als in het begin,

maar nog steeds aardig strak
en je wilt dat het ophoudt.

Dat maakt het wel anders, toch?

Als je nadenkt over de menstruatiepijn,

zouden we iemand
die een schooldag moet missen

omdat ze in die fase van een bevalling
moet persen niet zwak noemen.

We zouden zeggen: "Mijn God,
je bent zo ver gekomen", toch?

(Gelach)

We zouden geen pijnbestrijding weigeren

aan mensen die gangbare
bevallingspijn hebben, toch?

We moeten deze pijn 'gangbaar'
noemen in plaats van 'normaal',

omdat we het makkelijker kunnen
negeren als we 'normaal' zeggen,

in tegenstelling tot het 'gangbaar'
noemen en het aanpakken.

Er zijn manieren om
menstruatiepijn aan te pakken.

Een manier is met een TENS-apparaat,

dat je onder je kleren kan dragen

en dat een elektrische impuls
stuurt naar de zenuwen en spieren.

Niemand weet echt hoe het werkt,

maar we denken dat het
de poorttheorie van pijn is,

namelijk tegenirritatie.

Het is dezelfde reden waarom je
over een plek wrijft als het pijn doet.

Vibratie reist sneller
naar je hersenen dan pijn.

Er is ook medicatie

genaamd niet-steroïde
anti-inflammatoire medicatie.

Deze blokkeren het vrijkomen
van prostaglandinen.

Ze kunnen menstruatiepijn verminderen
bij 80 procent van de vrouwen.

Ze verminderen ook de hoeveelheid
bloed met 30 tot 40 procent

en kunnen helpen bij menstruatiediarree.

Er is ook hormonale anticonceptie

die ons een dunner
baarmoederslijmvlies geeft,

waardoor minder prostaglandinen
worden aangemaakt

en met minder bloed is er
minder aanleiding tot kramp.

Als deze behandelingen
jou teleurstellen --

die woordkeuze is belangrijk
om te gebruiken,

omdat wij nooit onze
behandeling teleurstellen,

de behandeling stelt ons teleur.

Als die behandeling je teleurstelt,

kan je bij de mensen horen

die resistent zijn voor niet-steroïde
anti-inflammatoire medicijnen.

We begrijpen het niet goed,

maar er zijn complexe mechanismen

waardoor deze medicatie gewoon
niet werkt voor sommige vrouwen.

Het is ook mogelijk

dat je een andere reden hebt
voor pijnlijke menstruatie.

Je kan een ziekte genaamd
endometriose hebben,

waardoor het baarmoederslijmvlies
in de bekkenholte groeit

waar het ontsteking en littekenweefsel
en verklevingen veroorzaakt.

Er kunnen andere mechanismen zijn
die we nog niet begrijpen,

omdat het een mogelijkheid is
dat de pijngrens kan verschillen

door zeer complexe
biologische mechanismen.

We gaan daar alleen maar
achter komen door erover te praten.

Het zou geen feministische
daad moeten zijn

om te weten hoe je lichaam werkt.

Het zou geen --

(Applaus)

Het zou geen feministische
daad moeten zijn

om hulp te vragen als je lijdt.

Het tijdperk van taboe
over menstruatie is voorbij.

(Gejuich en applaus)

De enige vloek hier

is het vermogen om de helft
van de bevolking te overtuigen

dat het biologische apparaat
dat de soort in stand houdt,

dat alles geeft dat we hebben,

niet op een of andere manier
vies of giftig is.

Ik accepteer dat niet.

(Applaus)

De manier om deze vloek te verbreken?

Dat is kennis.

Dank jullie wel.

(Gejuich en applaus)