Uyku duygularınızı nasıl etkiler
-
0:00 - 0:05Tam olarak, uyku eksikliği
duygusal beynimizi nasıl etkiler? -
0:05 - 0:08Neden uyku eksikliği bizi duygusal olarak
-
0:08 - 0:11bu kadar mantıksız
ve hiperreaktif yapıyor? -
0:12 - 0:14[Bilim ile Uyumak]
-
0:16 - 0:20Birkaç yıl önce bir beyin görüntüleme
çalışması yaptık. -
0:20 - 0:22Bir grup sağlıklı yetişkinle çalıştık.
-
0:22 - 0:25Ya bir gece uykularını almalarına
izin verdik -
0:25 - 0:27ya da uykusuz bıraktık.
-
0:27 - 0:31Ertesi gün, onları
bir MRI makinesinin içine yatırdık -
0:31 - 0:35ve duygusal beyinlerinin
nasıl tepki verdiğine baktık. -
0:35 - 0:38Özellikle tek bir yapıya odaklandık,
-
0:38 - 0:40adı amigdala.
-
0:40 - 0:44Amigdala, olumsuz duygusal
tepkiler de dahil olmak üzere -
0:44 - 0:47güçlü duygusal tepkilerin oluşumunun
-
0:48 - 0:50en önemli bölgelerinden biri.
-
0:51 - 0:54Gece uykusunu tam almış
insanlara baktığımızda -
0:54 - 0:59gördüğümüz şey, amigdaladan gelen hoş,
-
0:59 - 1:02uygun orta dereceli bir reaktiviteydi.
-
1:02 - 1:04Hiç yanıt yokmuş gibi değildi
-
1:04 - 1:07ama uygun bir yanıttı.
-
1:07 - 1:09Fakat uykusuz kalan insanlarda,
-
1:09 - 1:14o derin duygusal beyin merkezi
aslında hiperaktifti. -
1:15 - 1:19Gerçekten de amigdala
uykusuzluk koşulları altında -
1:19 - 1:22neredeyse yüzde 60 daha duyarlıydı.
-
1:22 - 1:24Ama neden böyleydi?
-
1:25 - 1:26Sonra keşfettiğimiz şey,
-
1:26 - 1:30ilgili başka bir beyin bölgesi
daha olduğu. -
1:30 - 1:34Bu beyin bölgesi prefrontal korteks
olarak adlandırılır -
1:34 - 1:36ve doğrudan gözlerinizin üzerinde bulunur.
-
1:36 - 1:41Prefrontal korteksi sanki
beyninizin CEO'su gibi düşünebilirsiniz. -
1:42 - 1:45Üst düzey, idari, genelden özele
kontrol kararları -
1:46 - 1:48ve tepkileri vermede çok iyi.
-
1:49 - 1:52Aslında beynimizin en gelişmiş
bölgelerinden biri. -
1:53 - 1:56Beynin kontrol ettiği kısımlarından
biri de -
1:56 - 1:59bu derin duygusal merkez, amigdala.
-
2:00 - 2:03Uykusunu tam alan insanlarda,
-
2:03 - 2:06prefrontal korteks arasında o derin
duygusal beyin merkezini -
2:06 - 2:08düzenleyen güzel,
-
2:08 - 2:12güçlü bir iletişim ve bağlantı vardı.
-
2:12 - 2:14Ancak uykusuz kalan insanlarda,
-
2:14 - 2:18prefrontal korteks ile o derin amigdala
-
2:18 - 2:21duygusal beyin merkezi
arasındaki bu iletişim, -
2:21 - 2:23bu bağlantı esasen kopmuştu.
-
2:23 - 2:25Sonuç olarak,
-
2:25 - 2:27amigdala uyku eksikliği nedeniyle
-
2:27 - 2:30çok daha tepkisel cevap veriyordu.
-
2:30 - 2:32Sanki uykusuzken hepimiz
-
2:32 - 2:36duygusal gaz pedalına dönüşüyoruz
-
2:36 - 2:39ve düzenleyici kontrol freni
çok az oluyor. -
2:39 - 2:43İyi uyumadığımız zaman
duygusal bütünlüğümüz açısından -
2:43 - 2:46bu kadar engellenmemizin nedeni
-
2:46 - 2:48bu gibi görünüyor.
-
2:48 - 2:51Eğer uykunuzu elinizden alırsam
-
2:51 - 2:53olacak olan kötü şey bu.
-
2:53 - 2:59Ama uykunuzu geri aldığınızda
iyi bir şey olduğu ortaya çıkıyor. -
2:59 - 3:02Uyku, özellikle hızlı göz hareketi uykusu,
-
3:02 - 3:07aslında bir tür duygusal ilk yardım sunar.
-
3:07 - 3:09Çünkü gece uyku sırasında,
-
3:09 - 3:13gün içinde yaşadığımız
bu zor duygusal deneyimleri alıyoruz -
3:13 - 3:16ve uyku gece neredeyse
-
3:16 - 3:19yatıştırıcı bir merhem gibi davranıyor
-
3:19 - 3:23ve bu zor deneyimlerin
keskin kenarlarını ortadan kaldırıyor. -
3:24 - 3:29Belki de tüm yaraları iyileştiren
zaman değil, -
3:29 - 3:35bu tür duygusal iyileşmeyi sağlayan
uyku sırasındaki zamandır. -
3:35 - 3:37Böylece, ertesi gün geri döndüğümüzde
-
3:37 - 3:40bu duygusal anılarla baş edebiliyoruz.
- Title:
- Uyku duygularınızı nasıl etkiler
- Speaker:
- Matt Walker
- Description:
-
Bu sadece hayal değil - uykunuz azaldığında daha sinirli olursunuz. Uyku bilimcisi Matt Walker, gece uykumuzun beynimizdeki duygusal merkezleri nasıl etkilediğini ve uykuyu neden duygularımız için ilk yardım olarak düşünebileceğimizi açıklıyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED Series
- Duration:
- 03:40
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for How sleep affects your emotions | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for How sleep affects your emotions | ||
Miraç Şendil accepted Turkish subtitles for How sleep affects your emotions | ||
Miraç Şendil edited Turkish subtitles for How sleep affects your emotions | ||
Miraç Şendil edited Turkish subtitles for How sleep affects your emotions | ||
Nihal Aksakal edited Turkish subtitles for How sleep affects your emotions |