Return to Video

چۆن خه‌و كاریگه‌ری له‌سه‌ر هه‌سته‌كانت ده‌بێت

  • 0:00 - 0:05
    ده‌قاوده‌ق، چۆن كه‌می خه‌و كاریگه‌ری
    له‌سه‌ر مێشكه‌ سۆزه‌كییه‌كه‌مان ده‌بێت؟
  • 0:05 - 0:07
    بۆچی كه‌مخه‌وی له‌ڕووی
  • 0:07 - 0:11
    سۆزدارییه‌وه‌ بێهۆشمان ده‌كات و
    كاردانه‌وه‌ی له‌ڕاده‌به‌ده‌رمان ده‌بێت؟
  • 0:12 - 0:14
    [خه‌وتن به‌هۆی زانست]
  • 0:16 - 0:20
    زۆرباشه‌، چه‌ندین ساڵ پێش ئێستا،
    توێژینه‌وه‌ی وێنه‌كردنی مێشكمان ئه‌نجامدا.
  • 0:20 - 0:22
    گروپێك له‌ گه‌نجی ته‌ندروستمان برد.
  • 0:22 - 0:25
    یان خه‌وێكی ته‌واومان پێ به‌خشین
  • 0:25 - 0:27
    یان له‌خه‌و بێبه‌شمان كردن.
  • 0:27 - 0:31
    ڕۆژی دواتر، ئه‌وانمان خسته‌ ناو
    ئامێری پشكنینی ته‌نووری،
  • 0:31 - 0:35
    سه‌رنجماندا مێشكه‌ سۆزه‌كییه‌كه‌یان
    چۆن كاردانه‌وه‌ی هه‌بوو،
  • 0:35 - 0:38
    به‌دیاریكراوی جه‌ختمان كرده‌
    سه‌ر یه‌ك پێكهاته‌،
  • 0:38 - 0:40
    كه‌ به‌ ئاڵوو ناوده‌برێت.
  • 0:40 - 0:43
    ئاڵوو یه‌ك له‌ ناوچه‌ هه‌ره‌ گرنگه‌كانه‌
  • 0:43 - 0:47
    بۆ نه‌وه‌ی كاردانه‌وه‌ی سۆزه‌كی
    به‌هێز،
  • 0:48 - 0:50
    له‌نێویاندا كاردانه‌وه‌ی سۆزه‌كی نه‌رێنی.
  • 0:51 - 0:54
    كاتێك سه‌رنجی ئه‌و كه‌سانه‌ماندا كه‌
    ته‌واوی شه‌و خه‌وتبوون،
  • 0:54 - 0:59
    ئه‌وه‌ی بینیمان، پله‌یه‌كی گونجاو
    و مامناوه‌ندی و جوانی
  • 0:59 - 1:02
    وه‌ڵامدانه‌وه‌ بوو له‌لایه‌ن ئاڵوو.
  • 1:02 - 1:04
    وه‌كو ئه‌وه‌ نه‌بوو كه‌ بڵێیت
    هیچ وه‌ڵامێك نه‌بوو،
  • 1:04 - 1:07
    به‌لكو وه‌ڵامدانه‌وه‌یه‌كی گونجاو بوو.
  • 1:07 - 1:09
    له‌كاتێكدا له‌و كه‌سانه‌ی كه‌
    بێبه‌شكرابوون له‌خه‌و،
  • 1:09 - 1:14
    ناوه‌ندی مێشكی سۆزه‌كی قووڵ
    له‌ڕاستیدا، زۆر كارا بوو.
  • 1:15 - 1:19
    له‌راستیدا، ئاڵووه‌كان ٦٠ له‌سه‌د زیاتر
    وه‌ڵامده‌ربوون
  • 1:19 - 1:22
    له‌ژێر بارودۆخی كه‌مخه‌ویی.
  • 1:22 - 1:24
    به‌ڵام بۆچی ئه‌م حاڵه‌ته‌؟
  • 1:24 - 1:26
    ئه‌وه‌ی به‌رده‌وامبووین تا دۆزیمانه‌وه‌،
  • 1:26 - 1:30
    ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ناوچه‌یه‌كی تری
    مێشك هه‌یه‌ كه‌ به‌شداره‌.
  • 1:30 - 1:34
    ئه‌م ناوچه‌یه‌ی مێشك پێی ده‌گوترێت
    توێكڵی پێشه‌وه‌ی ئێسك،
  • 1:34 - 1:36
    ڕاسته‌خۆ ده‌كه‌وێته‌ سه‌ر چاوه‌كانت.
  • 1:36 - 1:39
    ده‌توانیت وا بیر له‌ توێكڵی
    پێشی پێشه‌وه‌ بكه‌یته‌وه‌
  • 1:39 - 1:42
    به‌نزیكه‌یی وه‌كو
    سه‌رۆكی جێبه‌جێكاری مێشكت،
  • 1:42 - 1:45
    له‌ دروستكردنی ئاستێكی به‌رز، جێبه‌جێكردن،
    به‌رزترین بڕیاری
  • 1:46 - 1:48
    كۆنتڕۆڵكردن و نزمترینی و كاردانه‌وه‌كان
    زۆرباشه‌.
  • 1:49 - 1:52
    له‌ ڕاستیدا، یه‌كێكه‌ له‌
    په‌ره‌سه‌ندووترین ناوچه‌كانی مێشكمان.
  • 1:53 - 1:56
    و یه‌كێك له‌ به‌شه‌كانی مێشك
    كه‌ كۆنتڕۆڵی ده‌كات
  • 1:56 - 1:59
    ئه‌م ناوه‌نده‌ سۆزه‌كییه‌ قووڵه‌یه‌،
    ئاڵووه‌كان.
  • 2:00 - 2:03
    ئێستا له‌و كه‌سانه‌ی كه‌
    شه‌و به‌ته‌واوی خه‌وتبوون،
  • 2:03 - 2:06
    تێگه‌یشتن و په‌یوه‌ندییه‌كی به‌هێز وجوان
  • 2:06 - 2:08
    له‌نێوان توێكڵی پێشه‌وه‌ هه‌بوو،
  • 2:08 - 2:12
    كه‌ ئه‌و ناوه‌نده‌ سۆزه‌كییه‌ قووڵه‌ی
    مێشكی ڕێكخستووه‌.
  • 2:12 - 2:14
    به‌ڵام له‌و كه‌سانه‌ی له‌خه‌و
    بێبه‌شكرابوون،
  • 2:14 - 2:18
    ئه‌و تێگه‌یشتن و په‌یوه‌ندییه‌ی نێوان
    توێكڵی پێشه‌وه‌
  • 2:18 - 2:21
    و ئه‌و ناوه‌نده‌ سۆزه‌كییه‌ قووڵه‌ی
    مێشك كه‌ ئاڵووه‌
  • 2:21 - 2:23
    به‌شێوه‌یه‌كی بنچینه‌یی پچڕێنرابوو.
  • 2:23 - 2:25
    و وە ک دەرەنجامێک،
  • 2:25 - 2:28
    ئاڵووه‌كه‌ زۆر به‌ خاوی
    وه‌ڵامی ده‌دایه‌وه‌
  • 2:28 - 2:30
    به‌هۆی كه‌مخه‌وی.
  • 2:30 - 2:32
    وه‌كو ئه‌وه‌یه‌ بڵێین به‌بێ خه‌وتن
  • 2:32 - 2:36
    هه‌موومان ده‌بینه‌ پایده‌ری
    گوڕپێده‌ری سۆزه‌كیی،
  • 2:36 - 2:39
    و زۆر كه‌م كۆنتڕۆڵی ڕێكخستن ناهێڵین.
  • 2:39 - 2:43
    واده‌رده‌كه‌وێت ئه‌مه‌ هۆكاری
    حه‌سانه‌وه‌مان بێت
  • 2:43 - 2:46
    له‌ ڕووی په‌یوه‌ستی سۆزه‌كیمانه‌وه‌
  • 2:46 - 2:48
    كاتێك زۆر به‌باشی نه‌خه‌وتبین.
  • 2:48 - 2:51
    بۆیه‌ ئه‌مه‌ ئه‌و خراپییه‌یه‌
    كه‌ ده‌كرێت ڕووبدات
  • 2:51 - 2:53
    گه‌ر ئێوه‌م له‌خه‌و كرد.
  • 2:53 - 2:55
    به‌ڵام ڕوونه‌ كه‌
  • 2:55 - 2:57
    شتێكی باش هه‌یه‌ كه‌ ڕووده‌دات
  • 2:57 - 2:59
    كاتێك خه‌وه‌كه‌ت بۆ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌.
  • 2:59 - 3:02
    و خه‌و، به‌دیاریكراوی
    خه‌وی جووڵه‌ی خێرای چاو،
  • 3:02 - 3:07
    پێكهاته‌یه‌ك له‌ فریاگوزاری سه‌ره‌تایی
    سۆزه‌كیی پێشكه‌ش ده‌كات.
  • 3:07 - 3:09
    چونكه‌ له‌كاتی خه‌وه‌ له‌شه‌ودا كه‌
  • 3:09 - 3:13
    ئه‌م ئه‌زموونه‌ سۆزه‌كییه‌
    قورسانه‌ هه‌ڵده‌گرین
  • 3:13 - 3:15
    كه‌ له‌كاتی ڕۆژدا هه‌مانبووه‌،
  • 3:15 - 3:19
    ئه‌و خه‌وه‌ وه‌كو به‌لسه‌مێكی
    ئارامی شه‌وانه‌ ڕه‌فتارده‌كات،
  • 3:19 - 3:23
    لێواره‌ تیژه‌كانی ئه‌م ئه‌زموونه‌
    قورسانه‌ ناهێڵێت.
  • 3:24 - 3:29
    ڕه‌نگه‌ ئه‌و كاته‌ نه‌هاتبێت كه‌
    هه‌موو برینه‌كان چاره‌سه‌ربكات،
  • 3:29 - 3:35
    كاتی ئه‌وه‌یه‌ له‌ناو خه‌و كه‌ ئه‌و
    شێوه‌ی بوژانه‌وه‌ی سۆزه‌كیی دابینده‌كات.
  • 3:35 - 3:37
    بۆیه‌ ده‌توانین ڕۆژی دواتر بێینه‌وه‌،
  • 3:37 - 3:40
    ئێمه‌ ده‌توانین مامه‌ڵه‌ له‌گه‌ڵ
    ئه‌و یاده‌وه‌رییه‌ سۆزه‌كییانه‌ بكه‌ین.
Title:
چۆن خه‌و كاریگه‌ری له‌سه‌ر هه‌سته‌كانت ده‌بێت
Speaker:
مات واڵكه‌ر
Description:

ته‌نیا خه‌یاڵی تۆ نییه‌-- زیاتر هه‌ڵده‌چیت كاتێك له‌ خه‌وێكی قووڵی. مات واڵكه‌ر زانای خه‌و ڕوونیده‌كاته‌وه‌ چۆن خه‌وی شه‌وانه‌مان كاریگه‌ری له‌سه‌ر ناوه‌ندی سۆزه‌كیی مێشكمان ده‌بێت، و بۆچی ده‌توانین وه‌كو فریاگوزاری سه‌ره‌تایی هه‌سته‌كانمان بیر له‌ خه‌و بكه‌ینه‌وه‌.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED Series
Duration:
03:40

Kurdish (Central) subtitles

Revisions