Bir avuç dolusu balıkçı köyü deniz koruma devrimini nasıl harekete geçirdi
-
0:00 - 0:02Ben bir deniz biyoloğuyum.
-
0:03 - 0:05Sizinle okyanuslardaki
krizleri konuşmak için buradayım -
0:06 - 0:09ama bu sefer muhtemelen daha
önce duymadığınız bir mesajla. -
0:10 - 0:13Sizlere şunu anlatmak istiyorum.
-
0:13 - 0:16Eğer okyanusların devamlılığı
sektörel yayın yapan bilim insanlarına -
0:17 - 0:19yani benim gibilere bağlı olsaydı
-
0:20 - 0:22bugün çok daha beter bir
durum içinde olurduk. -
0:23 - 0:24Çünkü bir bilim insanı olarak
-
0:25 - 0:27okyanusları sağlıklı
ve verimli tutmakla ilgili -
0:27 - 0:30öğrendiğim en önemli şeyleri
-
0:31 - 0:32akademik eğitimden öğrenmedim,
-
0:32 - 0:37dünyanın en fakir ülkelerinde yaşayan
balıkçı adam ve kadınlardan öğrendim. -
0:37 - 0:39Bir çevreci olarak en önemli sorunun
-
0:39 - 0:43"İnsanları nasıl uzak
tutarız?" sorusu değil -
0:44 - 0:45onun yerine
-
0:45 - 0:48"Kıyısal kesimlerde yaşayan insanların
yeterince yiyecekleri olduğundan -
0:48 - 0:50nasıl emin oluruz?" olduğunu öğrendim.
-
0:51 - 0:55Okyanuslar yaşamlarımız için
en ufak damlasına kadar -
0:55 - 0:58atmosferimiz, ormanlarımız
ve topraklarımız kadar değerli. -
0:58 - 1:02İnanılmaz verimlilikleri sayesinde
balıkçılık, tarımla birlikte -
1:02 - 1:05insanlık için yiyecek üretiminin
temel dayanağı olarak sıralanıyor. -
1:05 - 1:07Yine de bir şeyler çok kötü ters gitti.
-
1:08 - 1:11Benim alanımın bile takibine yetişemediği
-
1:11 - 1:15bir soy tüketimiyle karşı karşıyayz.
-
1:16 - 1:20Aslında özünde insani
ve insancıl bir kriz. -
1:21 - 1:24Bu zamana kadar okyanuslarımıza karşı
en yıkıcı darbeyi -
1:24 - 1:26aşırı avlanmayla yapıyoruz.
-
1:26 - 1:30Her geçen yıl daha sert,
daha derin, daha fazla avlanıyoruz -
1:30 - 1:33ve her geçen yıl her zamankinden
daha da az balık kovalıyoruz. -
1:33 - 1:37Yine de aşırı avlanma büyük bir çelişki.
-
1:37 - 1:41Gereksiz, kaçınılabilir
ve tamamıyla tersine çevrilebilir. -
1:41 - 1:45Çünkü balıkçılık gezegenimizdeki
en verimli kaynaklardan biridir. -
1:46 - 1:49Doğru stratejilerle aşırı avlanmanın
etkilerini tersine çevirebiliriz. -
1:50 - 1:52Tabii bunu bu zamana kadar yapmamamız
-
1:52 - 1:55bana göre insanlığın
en büyük hatalarından biri. -
1:56 - 1:58Bu hata dünyanın hiçbir yerinde
-
1:59 - 2:02Ekvator'un her iki tarafında bulunan
sıcak sulardaki kadar görünür değil. -
2:02 - 2:06Tropikler, okyanuslardaki
birçok türe ev sahipliği yapar. -
2:06 - 2:10Aynı zamanda hayatları
okyanuslara bağlı olan insanlara da. -
2:10 - 2:14Biz bu kıyı balıkçılığına
"küçük ölçekli balıkçılık" diyoruz. -
2:14 - 2:15Ama "küçük ölçekli" tanımı
-
2:15 - 2:22dünyadaki balıkçıların yüzde 90'ından
oluşan bir filo için yanlış bir isim. -
2:22 - 2:26Onların balıkçılığı genellikle
büyük endüstriyel balıkçı teknelerinin -
2:26 - 2:28sıklıkla fark gözetmeden yaptığı yıkımdan
-
2:28 - 2:31daha seçici ve sürdürülebilir.
-
2:31 - 2:35Aslında en büyük faydayı
işte bu insanlar görecek. -
2:35 - 2:36Çünkü balıkçılık, niceleri için
-
2:36 - 2:39devletlerinin onlara
yardım edemediği ülkelerde -
2:39 - 2:45onları fakirlikten, açlıktan
ya da zorunlu göçten alıkoyan tek şey. -
2:45 - 2:47Tablonun pek iç açıcı
olmadığının farkındayız. -
2:47 - 2:51İklim değişikliğinin belirgin olduğu
yerlerde kaynaklar tükeniyor, -
2:51 - 2:55okyanuslar ısınıyor, mercanlar
ölüyor ve feci fırtınalar kopuyor. -
2:55 - 2:57Trol tekneleri, fabrika gemisi filoları
-
2:57 - 3:02ve zengin ülkelerden gelen gemiler
açgözlü davranıyor. -
3:02 - 3:05Aşırı kırılganlık artık yeni normalimiz.
-
3:06 - 3:10İlk olarak 20 yıl önce
Madagaskar'da bir adaya -
3:10 - 3:13Madagaskar'ın doğal su altı tarihini
kayıt altına almak için gittim. -
3:13 - 3:16Keşfettiğim mercan resifleri
karşısında ağzım açık kalmıştı. -
3:16 - 3:18Onları nasıl koruyacağım
konusunda da kesindim. -
3:18 - 3:21Çünkü bilim bütün cevapları sağlıyordu:
-
3:21 - 3:24Resif bölgelerini daimi olarak kapat.
-
3:24 - 3:26Kıyı balıkçılarının
daha az avlanmaları gerekecekti. -
3:27 - 3:30Andavadoaka'daki yaşlılara gittim.
-
3:30 - 3:33Onlara dünyanın en sağlıklı
ve en çeşitli resiflerinin -
3:33 - 3:36kaynaklarını yenilemesi
ve bir sığınağa dönüşmesi için -
3:36 - 3:38balıkçılığa kapatmaları
gerektiğini önerdim. -
3:38 - 3:43Çünkü bilime göre yaklaşık beş yıl sonra
-
3:43 - 3:46bu sığınaklardaki balık nüfusu,
-
3:46 - 3:49dışarıdaki balık avlanan bölgeleri bile
yenileyebilecek kadar çok çoğalarak -
3:49 - 3:51herkesi daha da zenginleştirebilirdi.
-
3:52 - 3:55O konuşmanın sonu pek de
hayra alamet olmadı. -
3:55 - 3:56(Gülüşmeler)
-
3:56 - 3:59Madagaskar'ın 27 milyon
nüfusunun dörtte üçü -
3:59 - 4:01günde iki dolardan daha azıyla geçiniyor.
-
4:01 - 4:04Bu hevesli, daha az
balıkçılık yapma girişimimin -
4:04 - 4:06hayatta kalmak için
balıkçılık yapan bu insanlara -
4:06 - 4:09ne anlam ifade ettiğini
hiç dikkate almamıştım. -
4:09 - 4:13Sadece dışarıdan gelen başka bir baskı,
çözümden öte bir kısıtlamaydı. -
4:14 - 4:17Üstünde bir sürü Latince türün
olduğu bir listeyi korumak -
4:17 - 4:18Resaxx için ne ifade ediyordu?
-
4:19 - 4:23Torununu okula gönderip
masaya yemek koyabilmek için -
4:23 - 4:25her gün balık tutan
Andavadoakalı bir kadın için? -
4:26 - 4:30O ilk ret bana korumacılığın,
özünde toplulukların -
4:31 - 4:34doğaya olan bağlılıklarından dolayı
-
4:35 - 4:38yüzleştikleri baskıları
ve gerçekleri anlamak için -
4:38 - 4:40bir yolculuk olduğunu öğretti.
-
4:40 - 4:44Bu fikir daha sonra işim için
kurucu ilke oldu -
4:44 - 4:48ve balıkçılığı, kıyısal kesimlerdeki
topluluklarla birlikte yeniden inşa ederek -
4:48 - 4:52okyanusların korunmasına yeni bir yaklaşım
getiren bir organizasyona dönüştü. -
4:53 - 4:56İşimiz insanlara kulak vermeyle başladı
-
4:57 - 4:59ve öğrendiklerimiz karşısında büyülendik.
-
5:00 - 5:01Madagaskar'ın kuru güneyinde
-
5:01 - 5:05öğrendik ki bir ahtapot türü
köylüler için inanılmaz önemliymiş. -
5:05 - 5:06İşte bu olağanüstü ahtapot.
-
5:07 - 5:11Öğrendik ki artan talep yüzünden
ortalama ömrü azalıyormuş. -
5:11 - 5:15Ama aynı zamanda bu hayvanın
inanılmaz kısa bir sürede büyüdüğünü -
5:15 - 5:18ve ağırlığını her bir ya da iki ayda bir
ikiye katladığını öğrendik. -
5:18 - 5:22Bu bize küçük bir av alanını
-
5:22 - 5:23sadece birkaç aylığına
-
5:23 - 5:27neredeyse kabul edilebilir
bir süre balıkçılığa kapatarak -
5:27 - 5:30bu topluluğun avlarında
çarpıcı bir artışa yol açacak -
5:30 - 5:33bu fikri verdi.
-
5:34 - 5:35Onlar da böyle düşünmüş olmalı ki
-
5:35 - 5:38resiflerin küçük bir kısmını
geçici bir süreliğine -
5:38 - 5:40ahtapot avına kapatmayı kabul ettiler.
-
5:40 - 5:42İzinsiz avlanmayı önlemek için
-
5:42 - 5:46geleneksel bir şifre kullandılar
ve atalarına dua ettiler. -
5:47 - 5:50Altı ay sonra o resif
ahtapot avına yeniden açıldığında -
5:50 - 5:53hiçbirimiz daha sonra yaşananlara
hazırlıklı değildik. -
5:54 - 5:56Avlar tavan yapmıştı.
-
5:56 - 5:59Adam ve kadınlar hiç kimsenin
yıllardır görmediği kadar fazla -
5:59 - 6:01ve büyük ahtapotlarla gelmişlerdi.
-
6:01 - 6:04Yakındaki kabileler de
bu av patlamasını görünce -
6:04 - 6:05seçtikleri bölgeleri kapattılar
-
6:05 - 6:09ve bu akım yüzlerce millik kıyı kesimi
boyunca saman alevi gibi yayıldı. -
6:09 - 6:10Sayılara baktığımızda
-
6:10 - 6:14ki hatta bazıları dünyadaki
en fakir topluluklardandı, -
6:14 - 6:19daha az avlanarak aylar içerisinde
gelirlerini ikiye katladıklarını gördük. -
6:20 - 6:21Bir banka hesabı düşünün,
-
6:21 - 6:25her yıl bakiyenizin yarısını çekiyorsunuz
ve birikimleriniz artmaya devam ediyor. -
6:25 - 6:28Dünyada balıkçılıktan daha güvenilir
-
6:29 - 6:31bir yatırım fırsatı yoktur.
-
6:32 - 6:35Ama asıl sihir, kârın da ötesine geçmişti.
-
6:36 - 6:39Çünkü bu topluluklarda
çok daha derin bir değişim yaşanıyordu. -
6:40 - 6:42Avların artmasıyla birlikte
-
6:42 - 6:47Andavadoaka'dan liderler
komşu iki düzine toplulukla -
6:47 - 6:52düzinelerce millik devasa bir
koruma bölgesi için iş birliği yaptı. -
6:53 - 6:56Zehir balıkçılığını ve sineklikle
balık avlamayı yasakladılar -
6:56 - 6:58ve tehdit altındaki mercan resiflerine
-
6:58 - 7:00ve mangrovların etrafına
daimi barınaklar kurdular. -
7:00 - 7:03Hatta aralarında bulunmalarına
benim de şaşırdığım -
7:03 - 7:07iki yıl önce bildirdiğim
-
7:07 - 7:11ama bu koruma girişimimin
şiddetle reddedildiği bölgeler de vardı. -
7:11 - 7:14Halkın önderliğinde
bir koruma alanı kurdular. -
7:14 - 7:18Sadece birkaç yıl önce
hayal bile edilemeyecek -
7:18 - 7:21yerel okyanus idaresi için
demokratik bir sistem. -
7:22 - 7:23Bununla da kalmadılar.
-
7:23 - 7:27Beş yıl içinde devletten
200 milkare bölgeyi yönetmek için -
7:27 - 7:30yasal hakları koruma altına aldılar.
-
7:30 - 7:34Her yere zarar veren trol tekneleri
sulardan tamamen çekildi. -
7:35 - 7:3910 yıl sonra hâlâ o sığınakların içindeki
kritik resiflerde iyileşme görüyoruz. -
7:40 - 7:43Topluluklar balıkçılık haklarının
daha iyi tanınması -
7:43 - 7:47ve sürdürebilirliğin daha adil
ödüllendirilmesi için dilekçeler yazıyor. -
7:47 - 7:50Ama bütün bunlar
hikâyenin sadece başlangıcı. -
7:51 - 7:54Çünkü bu bir avuç balıkçı köyün
resifleri korumada aktif rol alması -
7:55 - 7:57denizlerin korunmasında
binlerce mile yayılan, -
7:58 - 8:00yüzlerce hatta binlerce insanı etkileyen
-
8:00 - 8:03bir devrimin fitilini ateşledi.
-
8:03 - 8:06Bugün Madagaskar'da yüzlerce bölge
topluluklar tarafından idare ediliyor. -
8:07 - 8:10Bu insan haklarının baz alındığı yaklaşımı
-
8:10 - 8:13küçükten büyüğe
bütün balıkçılığa uyguluyorlar. -
8:13 - 8:17Bu akım Doğu Afrika'nın
ve Hint Okyanusu'nun sınırlarını aşarak -
8:18 - 8:20adalardan Güneydoğu Asya'ya doğru gidiyor.
-
8:20 - 8:24Tanzanya'dan Timor-Leste'ye,
-
8:24 - 8:27Hindistan'dan Endonezya'ya
yine aynı hikâyeyi görüyoruz. -
8:28 - 8:30Doğru tasarladığımızda
-
8:30 - 8:35denizlerin korunması, doğayı korumanın
faydalarının da ötesine geçip -
8:35 - 8:36avları arttıran,
-
8:37 - 8:41bütün bir kıyı kesimi boyunca
sosyal bir değişim sağlayan, -
8:41 - 8:43topluluklara öz güven, iş birliği
-
8:44 - 8:48ve fakirlikle iklim değişikliğinin
yol açtığı haksızlıklarla yüzleşmekte -
8:48 - 8:49kararlılık sağlayan bir şeye dönüştü.
-
8:50 - 8:53Bu akımları tropikler boyunca
harekete geçiren -
8:54 - 8:58ve birbirine bağlayan
biri olmaktan gurur duyuyorum. -
8:58 - 9:00Bir çevreci olarak öğrendim ki
-
9:00 - 9:03amacımız sorunu çözecek derecede
kazanmak olmalı, -
9:03 - 9:05daha yavaş kaybetmek değil.
-
9:06 - 9:11Bu küresel fırsatı, balıkçıları yeniden
inşa etmek için değerlendirmeliyiz. -
9:11 - 9:15Saha çalışanları topluluklarla bir olmalı,
onları birleştirmeleri -
9:15 - 9:18ve harekete geçip birbirlerinden
öğrenmeleri için desteklemeli. -
9:19 - 9:22Devletler ve avukatlar, toplulukların
balıkçılığı sürdürmek için -
9:22 - 9:25ihtiyacı olan haklarını korumak adına
onların yanında durmalı. -
9:25 - 9:28Okyanuslarla ilgili çatışan
bütün fikirlerden ziyade -
9:28 - 9:32yerel yiyeceklere ve iş güvenliğine
öncelik vermeliyiz. -
9:32 - 9:37Aşırı sermayeye bağlanan endüstriyel
filolara verilen destekler kaldırmalı, -
9:37 - 9:39o endüstriyel ve yabancı gemileri
-
9:39 - 9:41kıyısal sulardan uzak tutmalıyız.
-
9:41 - 9:46Hedef habitata ya da türe göre korumayı
en uygun hâle getirmek için -
9:46 - 9:51topluluklara bilimi getiren
hızlı veri sistemlerine ihtiyacımız var. -
9:51 - 9:54Kalkınma ajansları, bağışçılar
ve himaye kuruluşlarının -
9:54 - 9:59bu vizyonu gerçekleştirmenin
gerektirdiği acil yatırım için -
9:59 - 10:02azimlerini arttırmalarına ihtiyacımız var.
-
10:03 - 10:04Oraya varmak için de
-
10:04 - 10:07resiflerin korunmasını,
-
10:07 - 10:10fakirliğin ve yabancılaştırmanın
sesi olarak değil, -
10:10 - 10:13bolluğun ve yetkilendirmenin sesi olarak
yeniden tasarlamalıyız. -
10:13 - 10:15Resiflerin korunması hareketi,
-
10:15 - 10:18yaşamak için sağlıklı sulara ihtiyacı olan
insanlar tarafından yönetilmeli, -
10:18 - 10:22gerçekle bağdaşmayan
bilimsel değerler tarafından değil. -
10:23 - 10:27Elbette ki aşırı avlanmayı düzeltmek,
okyanusları düzeltmede sadece bir adım. -
10:27 - 10:28Küresel ısınmanın,
-
10:29 - 10:32asitleşmenin ve kirliliğin
etkileri giderek büyüyor. -
10:32 - 10:34Ama yine de bu dev bir adım.
-
10:34 - 10:36Bu hem bizim bugün atabileceğimiz
-
10:37 - 10:41hem de okyanuslardaki bu felaketlere
etkili bir çözüm arayan diğerlerini de -
10:41 - 10:44hırslandıracak bir adım.
-
10:44 - 10:47Bizim başarımız onların başarısını sağlar.
-
10:47 - 10:49Eğer hiçbir şey yapmadan öylece oturursak
-
10:49 - 10:51bu iş yatar.
-
10:51 - 10:55Bütün bu mücadeleleri
teker teker çözeceğiz. -
10:56 - 11:00Çözüm aslında apaçık ortada duran
-
11:00 - 11:03okyanuslara olan yoğun bağımlılığımızda.
-
11:04 - 11:07Çünkü küçük ölçekli balıkçılıkta
hiçbir şey küçük değil. -
11:07 - 11:11O topluluklar milyonlarca kat güçlü
ve milyarlarca kişiye yiyecek üretiyorlar. -
11:11 - 11:15İşte sadece, pastada en çok payı olan
-
11:15 - 11:16bu çevreci ordu
-
11:16 - 11:20okyanuslarla aramızı düzeltmek için
-
11:20 - 11:23küresel çapta bilgi ve erişime sahip.
-
11:24 - 11:28Onların bunu başarmasına yardım etmemiz
okyanusları hayatta tutmak için -
11:29 - 11:30yapabileceğimiz en etkili şey.
-
11:31 - 11:31Teşekkürler.
-
11:32 - 11:36(Alkışlar)
- Title:
- Bir avuç dolusu balıkçı köyü deniz koruma devrimini nasıl harekete geçirdi
- Speaker:
- Alasdair Harris
- Description:
-
Deniz biyoloğu ve TED Fellow Alasdair Harris okyanusların korunmasında köklü bir yeni yaklaşıma ihtiyacımız olduğunu söylüyor. Bu öngörülü konuşmasında Harris, hem deniz yaşamını yeniden canlandırıp hem de yerel balıkçılığı yeniden kurabilecek şaşırtıcı bir çözüm sunuyor -- okyanuslardan sadece daha azını alarak. Ve diyor ki "Deniz koruma, doğru bir şekilde tasarlandığı takdirde, doğayı korumanın da ötesine geçen kazanımlar elde ettirir."
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 11:49
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for How a handful of fishing villages sparked a marine conservation revolution | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for How a handful of fishing villages sparked a marine conservation revolution | ||
Nevaz Mescioğlu accepted Turkish subtitles for How a handful of fishing villages sparked a marine conservation revolution | ||
Nevaz Mescioğlu edited Turkish subtitles for How a handful of fishing villages sparked a marine conservation revolution | ||
Fatih Yegin edited Turkish subtitles for How a handful of fishing villages sparked a marine conservation revolution | ||
Fatih Yegin edited Turkish subtitles for How a handful of fishing villages sparked a marine conservation revolution | ||
Fatih Yegin edited Turkish subtitles for How a handful of fishing villages sparked a marine conservation revolution | ||
Fatih Yegin edited Turkish subtitles for How a handful of fishing villages sparked a marine conservation revolution |