Return to Video

Antik bir Yunan mimarın hayatında bir gün - Mark Robinson

  • 0:07 - 0:12
    Atina'da şafak sökerken,
    Pheidias işe çoktan geç kalmıştır.
  • 0:12 - 0:15
    Yıl MÖ. 432'ydi
  • 0:15 - 0:18
    ve o, Atina'nın en yeni
    ve en büyük tapınağı
  • 0:18 - 0:22
    Partenon'un mimarbaşısı
    ve baş inşaatçısıydı.
  • 0:22 - 0:27
    Başyapıtı tamamlandığında tanrıça
    Athena'ya muazzam bir tapınak
  • 0:27 - 0:31
    ve Atinalıların görkeminin
    bir kanıtı olacaktı.
  • 0:31 - 0:36
    Ancak çalışma yerine geldiğinde onunla
    yüzleşmeyi bekleyen beş denetmeni
  • 0:36 - 0:38
    ya da resmi görevlileri karşısında bulur.
  • 0:38 - 0:41
    Pheidias'ı, tapınağın
    dini merkezi heykeli için
  • 0:41 - 0:44
    belirlenen altını zimmete
    geçirmekle suçlarlar.
  • 0:44 - 0:48
    Tapınağın tüm masraflarını karşılaması
    ve her bir altını hesaba katması
  • 0:48 - 0:54
    veya mahkemelerin kararıyla yüzleşmesi
    için gün batımına kadar vakti vardır.
  • 0:54 - 0:59
    Pheidias, bu yanlış suçlamalarla
    aşağılandığı hâlde şaşırmaz.
  • 0:59 - 1:02
    Partenon'a görevlendirilmiş
    politikacı Perikles'in
  • 1:02 - 1:05
    şehir yönetiminde birçok düşmanı vardır
  • 1:05 - 1:08
    ve bu proje biraz tartışmalıdır.
  • 1:08 - 1:12
    Halk, dorik tarzında üçgen
    bir çatıyla taçlandırılmış,
  • 1:12 - 1:16
    yatay bir saçaklıkla
    desteklenen basit sütunlu
  • 1:16 - 1:18
    klasik bir tapınak bekler.
  • 1:18 - 1:23
    Ancak Pheidias'ın planları, Atina
    standartlarına göre çok daha köklüdür.
  • 1:23 - 1:28
    Tasarımları, dorik sütunlarını geniş bir
    İyon friziyle birleştirerek
  • 1:28 - 1:34
    şehrin Büyük Panathenaia festivalinin
    geniş bir panoramasını barındırmaktadır.
  • 1:34 - 1:39
    Bu yapı sadece insanlar
    ve tanrıları yan yana göstermeyecek,
  • 1:39 - 1:42
    bu, daha önce bir tapınağın dekorunda
    görülmemiş bir şeydi,
  • 1:42 - 1:46
    aynı zamanda geleneksel yaklaşımdan
    çok daha fazlasına mal olacaktır.
  • 1:46 - 1:51
    Pheidias, meslektaşlarının harcamalarını
    takip ettiği için Tanrılara dua ederek
  • 1:51 - 1:54
    masumiyetini kanıtlamak için yola çıkar.
  • 1:54 - 1:59
    İlk önce, mimarları İktinos
    ve Kallikrates ile görüşür.
  • 1:59 - 2:00
    Bir ozalit baskı kullanmak yerine,
  • 2:00 - 2:04
    bir 3B model olan syngraphai
    ya da genel plan
  • 2:04 - 2:07
    ve paradeigm üzerinde dururlar.
  • 2:07 - 2:11
    Kesin bir ozalit baskı olmadan
    ekibin genellikle sorunları
  • 2:11 - 2:13
    yalnızca dikkatli hesaplama
  • 2:13 - 2:18
    ve simetri içgüdüleriyle hareket ederek
    eş zamanda çözmesi gerekir,
  • 2:18 - 2:22
    Bu simetriyi sürdürmenin özellikle
    zor olduğu kanıtlanmıştır.
  • 2:22 - 2:28
    Partenon, sütunların hafifçe içe doğru
    eğildiği bir eğri üzerine inşa edilmiştir.
  • 2:28 - 2:29
    Mimarlar, gücü yansıtmak
  • 2:29 - 2:33
    ve sütunların bir mesafeden düz
    görünmesini sağlamak için
  • 2:33 - 2:39
    her bir sütuna dışbükey kıvrımı
    ya da hafif şişkinlik ekledi.
  • 2:39 - 2:41
    Tapınağın diğer unsurları için
  • 2:41 - 2:46
    ekip, tasarım boyunca
    nispeten tutarlı oranlar kullanarak
  • 2:46 - 2:47
    simetriyi hesaplar.
  • 2:47 - 2:52
    Ancak değişen planları, devamlı yeniden
    hesaplamayı gerektirir.
  • 2:52 - 2:55
    Pheidias, böyle bir hesaplamayı
    çözmeye yardım ettikten sonra
  • 2:55 - 2:57
    meslektaşlarının altın kayıtlarını toplar
  • 2:57 - 3:01
    ve özel bir teslimat almak
    için yola çıkar.
  • 3:01 - 3:05
    Partnenon'un alınlığı için
    çok büyük mermer bloklar,
  • 3:05 - 3:08
    Penteli Dağı'ndaki taş
    ocaklarından yeni gelmiştir.
  • 3:08 - 3:10
    Olağan rampalar, bu 2 ila 3 tonluk
  • 3:10 - 3:14
    taş blokların ağırlığı altında çökecekti
  • 3:14 - 3:18
    bu yüzden Pheidias, yeni
    makaraların yapımını emreder.
  • 3:18 - 3:20
    Tüm öğleden sonrayı ek masrafı
  • 3:20 - 3:23
    kaydettikten ve inşaatı
    denetledikten sonra,
  • 3:23 - 3:26
    sonunda heykel atölyesine gelir.
  • 3:26 - 3:31
    Heykeltıraşları, tapınağı dekore etmek
    için 92 efsanevi sahneyi
  • 3:31 - 3:34
    ya da metopları oyuyorlardır.
  • 3:34 - 3:38
    Her oyma, farklı destansı savaşlardan
    kavgayı tasvir eder,
  • 3:38 - 3:42
    her biri yaklaşık 40 yıl önce
    Yunanistan'ın İran'a karşı
  • 3:42 - 3:45
    kazandığı zaferin efsanevi bir temsilidir.
  • 3:45 - 3:49
    Şimdiye kadar hiçbir tapınak bu kadar
    çok metop kullanmamıştı
  • 3:49 - 3:54
    ve her bir sahne tapınağın artan
    harcamalarına eklenir.
  • 3:54 - 3:58
    Sonunda Pheidias, öncelikli
    sorumluluğuna
  • 3:58 - 4:01
    ve bütün tapınağın odak noktasına döner.
  • 4:01 - 4:05
    Kalın altın katmanlarla kaplı,
    özenle dekore edilmiş
  • 4:05 - 4:08
    ve tapınanların üzerinde yükselen
  • 4:08 - 4:14
    bu, şehrin efendisi ve koruyucusu
    Athena Parthenos'un bir heykeli olacaktır.
  • 4:14 - 4:18
    Tapınak tamamlandığında
    çevresinde kalabalıklar toplanacak,
  • 4:18 - 4:21
    bilgelik tanrıçası için dualar sunacaklar,
    kurbanlar verecekler
  • 4:21 - 4:26
    ve toprağa şarap dökeceklerdir.
  • 4:26 - 4:28
    Pheidias, günün geri kalanını
  • 4:28 - 4:30
    heykel için son rötuşları
    tasarlayarak geçirir
  • 4:30 - 4:35
    ve gün biterken denetmenler
    onunla yüzleşmeye gelirler.
  • 4:35 - 4:39
    Kayıtlarına göz gezdirdikten sonra,
    zafer kazanmışçasına yukarıya bakarlar.
  • 4:39 - 4:43
    Pheidias, tapınağın genel
    harcamasının hesabını vermiş olabilir
  • 4:43 - 4:47
    ancak kayıtlarında heykelin altınından
    hiç bahsedilmemektedir.
  • 4:47 - 4:52
    O anda Perikles, baş inşaatçısını
    kurtarmak için gelir.
  • 4:52 - 4:56
    Tapınağın sponsoru, onlara heykeldeki
    tüm altının Pheidias'ın masumiyetini
  • 4:56 - 5:01
    kanıtlamak için teker teker
    çıkarılıp tartılabileceğini söyler.
  • 5:01 - 5:03
    İşçileri göreve atayarak
  • 5:03 - 5:07
    ve görevlileri onları gece geç saatlere
    kadar izlemekle görevlendirerek
  • 5:07 - 5:10
    Pheidias ve efendisi,
  • 5:10 - 5:13
    düşmanlarını güçlü Athena'nın
    merhametine bırakır.
Title:
Antik bir Yunan mimarın hayatında bir gün - Mark Robinson
Speaker:
Mark Robinson
Description:

Dersin tamamı için: https://ed.ted.com/lessons/a-day-in-the-life-of-an-ancient-greek-architect-mark-robinson

Yıl MÖ. 432. Atina'da şafak sökerken, Pheidias işe çoktan geç kalmıştır. Atina'nın en yeni ve en büyük tapınağı Partenon'un baş inşaatçısı ve mimarbaşısıdır. Çalışma yerine geldiğinde resmi görevliler, onu tapınağın dini merkezi heykeli için belirlenen altını zimmete geçirmekle suçlarlar. Masumiyetini kanıtlamak ya da mahkemelerle yüzleşmek için gün batımına kadar vakti vardır. Mark Robinson, Yunan bir mimarın hayatından bir günün ana hatlarını çiziyor.

Ders: Mark Robinson, Yönetmen: Hana Tintor & Laura Martinović.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:13

Turkish subtitles

Revisions