Return to Video

หนึ่งวันของสถาปนิกชาวกรีกโบราณ - มาร์ค โรบินสัน

  • 0:07 - 0:12
    ขณะรุ่งสางที่กรุงเอเธนส์ ฟีเดียสไปทำงานสาย
  • 0:12 - 0:15
    ขณะนั้นคือ 432 ปีก่อนคริสตศักราช
  • 0:15 - 0:18
    เขาเป็นสถาปนิก หรือผู้ออกแบบวางแผนก่อสร้าง
  • 0:18 - 0:22
    พาร์เธนอน วิหารใหม่ที่ใหญ่โตที่สุดในกรุงเอเธนส์
  • 0:22 - 0:27
    เมื่อเสร็จสมบูรณ์แล้ว ผลงานของเขาจะเป็น
    ศาสนสถานบูชาเทพีอาธีน่าขนาดมหึมา
  • 0:27 - 0:31
    และเป็นสิ่งแสดงถึงความรุ่งโรจน์ของชาวเอเธนส์
  • 0:31 - 0:36
    แต่เมื่อไปถึงที่นั่น เขาเจอกับพวกเอพิสตาไท
    หรือเจ้าหน้าเมืองห้าคน
  • 0:36 - 0:38
    กำลังรออยู่
  • 0:38 - 0:40
    พวกเขาตั้งข้อหาว่าฟีเดียสยักยอกทองคำ
  • 0:40 - 0:44
    ที่ใช้สำหรับรูปสลักศักดิ์สิทธิ์ของวิหาร
  • 0:44 - 0:48
    เขามีเวลาจนถึงอาทิตย์ลับฟ้า เพื่อจัดเตรียมข้อมูลรายจ่ายทั้งหมดในการสร้างวิหาร
  • 0:48 - 0:54
    และบัญชีของทองคำทุกชิ้น ไม่เช่นนั้นถูกดำเนินคดีในศาล
  • 0:54 - 0:59
    แม้จะถูกกล่าวหาอย่างไม่เป็นธรรม
    ฟีเดียสก็ไม่แปลกใจเลย
  • 0:59 - 1:02
    เพราะว่าเพริคลีส
    นักการเมืองผู้อนุมัติให้สร้างพาร์เธนอน
  • 1:02 - 1:05
    มีศัตรูมากมายอยู่ในคณะรัฐบาล
  • 1:05 - 1:08
    และโครงการนี้ก็เป็นที่ถกเถียงกัน
  • 1:08 - 1:12
    ประชาชนอยากได้วิหารแบบดอริกดั้งเดิม
  • 1:12 - 1:16
    เสาแบบเรียบรองรับคานแนวนอน
  • 1:16 - 1:18
    คลุมด้วยหลังคาทรงสามเหลี่ยม
  • 1:18 - 1:23
    แต่แบบของฟีเดียสล้ำไปกว่ามาตรฐานของชาวเอเธนส์มาก
  • 1:23 - 1:28
    แบบของเขาใช้เสาแบบดอริกร่วมกับการตกแต่งคานแบบไอโอนิก
  • 1:28 - 1:34
    ด้วยภาพพาโนรามาขนาดมหึมาของเทศการพานาเธเนคที่ยิ่งใหญ่ของเมือง
  • 1:34 - 1:39
    ประติมากรรมนี้ ไม่ใช่แค่แสดงมนุษย์และเทพเจ้าอยู่ในระนาบเดียวกัน
  • 1:39 - 1:42
    ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่เคยเห็นมาก่อนในการตกแต่งวิหาร
  • 1:42 - 1:46
    แต่ยังใช้งบประมาณมากกว่าการสร้างแบบดั้งเดิม
  • 1:46 - 1:51
    หลังจากภาวนาต่อเหล่าเทพเจ้าให้เพื่อนร่วมงานยังเก็บบันทึกรายจ่ายเอาไว้
  • 1:51 - 1:54
    ฟีเดียสเริ่มต้นพิสูจน์ว่าเขาบริสุทธื์
  • 1:54 - 1:59
    ขั้นแรกเขาเรียกตัวสถาปนิก
    อิคตินุส และ คาลลิคราทีส
  • 1:59 - 2:00
    แทนที่จะใช้พิมพ์เขียว
  • 2:00 - 2:04
    พวกเขาเพ่งมองซินกราไฟต์ หรือแบบก่อสร้าง
  • 2:04 - 2:07
    และตัวอย่างโมเดลสามมิติ
  • 2:07 - 2:12
    เมื่อไม่มีพิมพ์เขียว พวกเขามักต้องแก้ปัญหาหน้างานในทันที
  • 2:12 - 2:18
    ใช้เพียงแค่การคำนวณ และสัญชาตญาณเพื่อให้ได้สัดส่วนที่สมมาตร
  • 2:18 - 2:22
    การรักษาสัดส่วนสมมาตรนี้เป็นเรื่องยากมาก
  • 2:22 - 2:28
    เพราะพาร์เธนอนสร้างอยู่บนที่เนิน ด้วยเสาที่เอียงเข้าด้านในเล็กน้อย
  • 2:28 - 2:29
    เพื่อให้สิ่งปลูกสร้างตั้งตรง
  • 2:29 - 2:33
    และเพื่อให้เสาดูตรงจากระยะไกล
  • 2:33 - 2:39
    สถาปนิกได้รวมเอาเอ็นทาซีส หรือร่องที่เป็นเส้นรอบเสาเข้าหากัน
  • 2:39 - 2:41
    สำหรับส่วนองค์ประกอบอื่นๆ ของวิหาร
  • 2:41 - 2:46
    พวกเขาคำนวณสัดส่วนจากองค์ประกอบที่แน่นอน
  • 2:46 - 2:47
    ในการออกแบบ
  • 2:47 - 2:52
    แต่การเปลี่ยนแผนไปมาทำให้ต้องคำนวณใหม่อยู่ตลอด
  • 2:52 - 2:55
    หลังจากช่วยกันระดมสมองคิดคำนวณออกมา
  • 2:55 - 2:57
    ฟีเดียสก็รวบรวมบันทึกการใช้ทองคำจากเพื่อนร่วมงาน
  • 2:57 - 3:01
    แล้วมุ่งหน้าไปรับของที่สั่งไว้เป็นพิเศษ
  • 3:01 - 3:05
    บล็อกหินอ่อนขนาดยักษ์สำหรับหน้าจั่วของพาร์เธนอนเพิ่งมาถึง
  • 3:05 - 3:08
    จากเหมืองหินในเขาเพนเทลิกอน
  • 3:08 - 3:10
    รอกแบบธรรมดาคงยุบไปแล้ว
  • 3:10 - 3:14
    ถ้าต้องรับน้ำหนักก้อนหินสองถึงสามตันนี้
  • 3:14 - 3:18
    เพราะอย่างนี้ ฟีเดียสจึงสั่งทำรอกแบบใหม่ขึ้นมา
  • 3:18 - 3:20
    หลังจากบันทึกรายจ่ายที่เพิ่มขึ้นมา
  • 3:20 - 3:23
    และควบคุมการก่อสร้างตลอดช่วงบ่าย
  • 3:23 - 3:26
    ในที่สุดเขาก็มาถึงพื้นที่สร้างงานแกะสลัก
  • 3:26 - 3:31
    ประติมากรรมของเขาถูกสลักด้วยปกรณัม 92 ฉาก
  • 3:31 - 3:34
    สำหรับประดับวิหาร
  • 3:34 - 3:38
    รูปสลักทุกชิ้นพรรณาถึงการต่อสู้จากมหากาพย์เรื่องต่างๆ
  • 3:38 - 3:42
    แต่ละเรื่องแสดงถึงชัยชนะของกรีซเหนือเปอร์เซีย
  • 3:42 - 3:45
    เมื่อประมาณ 40 ปีก่อน
  • 3:45 - 3:49
    ไม่มีวิหารไหนเคยใช้ฉากกั้นมากเท่านี้มาก่อน
  • 3:49 - 3:54
    และแต่ละฉากที่เพิ่มเข้ามาล้วนทำให้ค่าใช้จ่ายบานปลาย
  • 3:54 - 3:58
    ท้ายที่สุด ฟีเดียสหันไปหางานหลักของเขา
  • 3:58 - 4:01
    และเป็นศูนย์รวมของวิหารแห่งนี้
  • 4:01 - 4:05
    ที่ถูกปิดด้วยทองคำแผ่นหนาอย่างพิถีพิถัน
  • 4:05 - 4:08
    และสูงตระหง่านเหนือผู้เคารพบูชา
  • 4:08 - 4:14
    คือรูปสลักของผู้อุปถัมภ์และผู้พิทักษ์ของเมือง
    อาธีน่า พาร์เธนอส
  • 4:14 - 4:18
    เมื่อวิหารเสร็จสมบูรณ์แล้ว
    ฝูงชนจะมารวมตัวกันรอบๆ บริเวณนี้
  • 4:18 - 4:21
    เพื่อสวดมนต์ ทำพิธีบูชายัญ
  • 4:21 - 4:26
    และรินเหล้าเพื่อบูชาเทพีแห่งสติปัญญา
  • 4:26 - 4:28
    ฟีเดียสใช้เวลาที่เหลือในวันนั้น
  • 4:28 - 4:30
    ไปกับการออกแบบขัดถูรูปสลักให้เป็นมันเงา
  • 4:30 - 4:35
    และเมื่อแสงอาทิตย์หมดลง พวกเอพิสตาไทก็มาหาเขา
  • 4:35 - 4:39
    หลังจากก้มดูบันทีกของฟีเดียส พวกเขาเงยหน้าขึ้นมาด้วยสีหน้ามีชัย
  • 4:39 - 4:43
    ฟีเดียสอาจคำนวณรายจ่ายทั่วไปในการสร้างวิหาร
  • 4:43 - 4:47
    แต่ไม่มีส่วนไหนในบันทึกที่กล่าวถึงรูปสลักทองคำเลย
  • 4:47 - 4:52
    ทันใดนั้น เพริคลีสก็โผล่เข้ามาช่วยหัวหน้านักออกแบบของเขา
  • 4:52 - 4:56
    ผู้อุปถัมภ์ของวิหารบอกให้พวกเขาแกะทองคำออกมาจากรูปสลัก
  • 4:56 - 5:01
    แล้วนำไปชั่งทีละชิ้นๆ เพื่อพิสูจน์ความบริสุทธิ์ของฟีเดียส
  • 5:01 - 5:03
    เมื่อมอบหมายงานให้พวกคนงาน
  • 5:03 - 5:07
    และสั่งให้พวกเจ้าหน้าที่เฝ้าดูจนดึกดื่น
  • 5:07 - 5:10
    ฟีเดียสและผู้อุปถัมภ์ก็ปล่อยให้พวกศัตรู
  • 5:10 - 5:12
    เผชิญหน้ากับความเมตตาของอาธีน่าผู้ยิ่งใหญ่
Title:
หนึ่งวันของสถาปนิกชาวกรีกโบราณ - มาร์ค โรบินสัน
Speaker:
มาร์ค โรบินสัน
Description:

รับชมบทเรียนฉบับเต็มได้ที่ : https://ed.ted.com/lessons/a-day-in-the-life-of-an-ancient-greek-architect-mark-robinson

432 ปีก่อนคริสตกาล ขณะรุ่งสางที่กรุงเอเธนส์ ฟีเดียสไปทำงานสาย เขาคือผู้ออกแบบพาร์เธนอน วิหารที่ใหม่และใหญ่โตที่สุดของกรุงเอเธนส์ และเมื่อเขาไปถึงที่ก่อสร้าง เจ้าหน้าที่รัฐบาลตั้งข้อหาว่าเขายักยอกทองคำไปจากรูปปั้นศักดิ์สิทธิ์ของวิหาร เขามีเวลาพิสูจน์ความบริสุทธิ์จนถึงอาทิตย์ลับฟ้า ไม่เช่นนั้นต้องถูกดำเนินคดี มาร์ค โรบินสันสรุปเรื่องราวหนึ่งวันของสถาปนิกชาวกรีกโบราณ

บทเรียนโดยมาร์ค โรบินสัน กำกับโดย ฮานา ทินเทอร์ และ ลอร่า มาร์ติโนวิค

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:13

Thai subtitles

Revisions