Return to Video

Als het niet goed gaat met moeder of vader | Stefania Buoni | TEDxNapoli

  • 0:07 - 0:09
    Wat betekent het om
    een 'jonge mantelzorger' te zijn?
  • 0:10 - 0:13
    Als het niet goed gaat
    met iemand waar we van houden,
  • 0:13 - 0:17
    vloeit alle aandacht
    naar zijn of haar behoeften.
  • 0:17 - 0:20
    Maar wat nu als die persoon
  • 0:20 - 0:23
    je moeder of je vader is?
  • 0:25 - 0:29
    Wat gebeurt er met je
    als je nog een tiener bent
  • 0:29 - 0:33
    en je ouders worden ernstig ziek?
  • 0:33 - 0:34
    Toen ik nog een tiener was,
  • 0:34 - 0:38
    had ik er geen idee van
    dat ik een 'jonge mantelzorger' was.
  • 0:38 - 0:42
    Zoals iedereen ging ik naar school
    en had ik plezier met mijn vrienden.
  • 0:42 - 0:46
    Maar wat speelt er achter die facade?
  • 0:47 - 0:50
    Voor ik je vertel
    over die verborgen ijsberg,
  • 0:51 - 0:55
    wil ik even teruggaan naar het begin.
  • 0:55 - 0:59
    Als ik je zou vragen wat er aan mij
    is veranderd en wat niet,
  • 1:00 - 1:03
    zou je wijzen op mijn leeftijd,
    dat ik nog steeds van honden hou
  • 1:03 - 1:06
    en dat mijn haar nu anders zit.
  • 1:06 - 1:09
    Maar wat blijft in die foto's verborgen?
  • 1:09 - 1:13
    Wat bracht mij van het kind in het midden
  • 1:13 - 1:15
    tot de volwassenen die ik nu ben,
  • 1:15 - 1:18
    via de adolescent die je daar links ziet?
  • 1:19 - 1:22
    Een tsunami overviel plotseling ons gezin.
  • 1:22 - 1:26
    Een tsunami die langzaam
    een verwoestende kracht had ontwikkeld.
  • 1:27 - 1:29
    De tsunami was een gezondheidsprobleem.
  • 1:30 - 1:33
    En als het een van je ouders
    of hen beiden treft
  • 1:33 - 1:36
    en je bent zelf nog
    een kind dat op ze steunt,
  • 1:37 - 1:39
    dan wordt het heel moeilijk.
  • 1:41 - 1:44
    En als ik je vertel
    dat het gezondheidsprobleem
  • 1:44 - 1:47
    de mentale gezondheid betrof?
  • 1:48 - 1:52
    De belasting voor een dochter of zoon
    kan extreem groot worden
  • 1:52 - 1:57
    en kan leiden tot gevoelens
    van schuld, angst, woede, verdriet
  • 1:57 - 2:00
    en een wervelwind van oscillerende
    emoties van liefde en haat.
  • 2:01 - 2:04
    Je hebt voortdurend het gevoel
    op eieren te moeten lopen,
  • 2:05 - 2:08
    je hebt een overdaad
    aan verantwoordelijkheden
  • 2:08 - 2:11
    en je krijgt moeite je te concentreren.
  • 2:11 - 2:14
    Ondertussen moet je
    ook nog het huishouden doen,
  • 2:14 - 2:17
    waaronder de boodschappen,
    je zorgt voor de jongere kinderen
  • 2:17 - 2:20
    en praat met dokters
    over het uitvoeren van de therapie.
  • 2:20 - 2:22
    Soms wordt je ook nog gepest,
  • 2:22 - 2:27
    misschien vanwege het vreemde
    gedrag van je ouders.
  • 2:27 - 2:30
    Maar daar nog eens bovenop
  • 2:30 - 2:33
    wordt je soms geconfronteerd
    met echte noodgevallen
  • 2:33 - 2:35
    waar niemand je ooit op heeft voorbereid,
  • 2:35 - 2:39
    zoals het omgaan met de situatie
    waarin je vader of moeder
  • 2:39 - 2:42
    dingen ziet of hoort
    die er niet zijn: psychose.
  • 2:43 - 2:48
    Of soms heb je te maken met de extremen
    van manisch gedrag en depressie,
  • 2:48 - 2:50
    waar niemand je ooit over heeft verteld.
  • 2:50 - 2:55
    Misschien ben je zelfs getuige van
    of voorkom je zelfmoordpogingen.
  • 2:56 - 2:57
    En ondertussen
  • 2:57 - 3:01
    gaat je dagdagelijkse leven
    ook gewoon door --
  • 3:01 - 3:03
    je gaat naar school, je studeert ...
  • 3:03 - 3:07
    De reden om dit hier te vertellen
    is dat er nog iets op je schouders drukt,
  • 3:07 - 3:10
    namelijk dat je er vaak
    met niemand over kunt praten.
  • 3:12 - 3:16
    Als je zegt dat je vader of moeder
    een lichamelijk ziekte heeft,
  • 3:16 - 3:19
    zoals kanker of een ander fysiek probleem,
  • 3:19 - 3:22
    zal niemand hen dat kwalijk nemen
  • 3:22 - 3:25
    of hen slechte ouders noemen
    of zwakke mensen.
  • 3:26 - 3:29
    Mensen zien jou dan niet direct
    als genetisch getekend
  • 3:29 - 3:32
    en automatisch gedoemd
    dezelfde ziekte te erven.
  • 3:33 - 3:37
    Maar als je zegt dat je ouders
    leiden aan zware depressies,
  • 3:37 - 3:40
    bipolaire stoornis of schizofrenie,
  • 3:40 - 3:44
    of wanneer er geen diagnose is
    en je beschrijft hun gedrag en zegt:
  • 3:44 - 3:46
    "Er is iets mis met mijn vader of moeder",
  • 3:46 - 3:50
    dan reageert de buitenwereld
    volstrekt anders.
  • 3:50 - 3:54
    Ook vandaag nog krijgen fysieke
    en mentale gezondheidsproblemen
  • 3:54 - 3:57
    niet dezelfde waardigheid
    en respect die ze verdienen.
  • 3:57 - 4:02
    Onze mentale gezondheid wordt vaak
    als te vanzelfsprekend gezien.
  • 4:02 - 4:05
    En dit zorgt ervoor
    dat we te laat begrijpen
  • 4:05 - 4:08
    wat er aan de hand is
    met ons en onze geliefden
  • 4:08 - 4:12
    en we pas laat hulp gaan zoeken,
    die we soms ook gewoon niet vinden.
  • 4:12 - 4:16
    En voor jou als zoon of dochter
    wordt de druk alleen nog maar groter.
  • 4:18 - 4:20
    De atmosfeer die om je heen ontstaat --
  • 4:20 - 4:23
    communicatieproblemen
    binnen en buiten de familie,
  • 4:23 - 4:26
    stigma, vooroordelen, schaamte --
  • 4:26 - 4:29
    leiden er soms toe dat je alles
    voor jezelf houdt en niet communiceert.
  • 4:30 - 4:34
    Maar eenzaamheid en stilte
    zijn een zware last voor een minderjarige.
  • 4:34 - 4:37
    Hoe ben ik daarmee omgegaan?
  • 4:37 - 4:39
    Wat blijft er onzichtbaar op die foto's?
  • 4:39 - 4:41
    Wat zit er achter die glimlach?
  • 4:42 - 4:45
    Er begon zich als snel
    een masker te ontwikkelen
  • 4:45 - 4:47
    waarachter ik me kon verschuilen,
  • 4:47 - 4:52
    een ijzig masker waarachter ik
    angst, woede en pijn kon verbergen,
  • 4:52 - 4:55
    zodat die mij en mijn omgeving
    niet zouden overstelpen
  • 4:55 - 4:59
    en ik de dingen kon blijven doen
    die mijn leeftijdgenootjes ook deden.
  • 4:59 - 5:00
    De prijs daarvoor, echter,
  • 5:00 - 5:02
    was dat ik me mijlenver
    van ze verwijderd voelde,
  • 5:02 - 5:05
    want het zorgde ervoor
    dat ik veel sneller volwassen werd.
  • 5:06 - 5:10
    Maar op hetzelfde moment
    schreeuwde ik vanbinnen om hulp,
  • 5:10 - 5:13
    iets wat ik naar buiten toe
    niet kon laten zien --
  • 5:13 - 5:16
    zelfs op school
    hadden ze er geen idee van.
  • 5:18 - 5:22
    Wanneer verscheen
    de eerste barst in dat masker?
  • 5:22 - 5:26
    Wanneer sijpelde er voor het eerst
    wat licht naar binnen?
  • 5:26 - 5:30
    Ik herinner me nog goed
    de familiepsycholoog.
  • 5:30 - 5:33
    Het was de eerste betrouwbare persoon
    van buiten de familie
  • 5:33 - 5:35
    waarvoor ik me kon openstellen.
  • 5:35 - 5:36
    Langzaamaan hielp zij me
  • 5:36 - 5:39
    betrouwbare mensen
    om me heen te verzamelen
  • 5:39 - 5:41
    die me konden steunen.
  • 5:41 - 5:44
    Maar voor mij was het echte keerpunt
  • 5:44 - 5:50
    het lezen van verhalen op internetforums,
    van zonen en dochters over de hele wereld,
  • 5:50 - 5:54
    dankzij de liefde voor talen
    die ik heb geërfd van mijn ouders.
  • 5:54 - 5:57
    De verhalen van kinderen
    van psychisch zieke ouders
  • 5:57 - 5:59
    zijn allemaal verschillend,
    allemaal uniek.
  • 5:59 - 6:02
    Maar er is een verbluffend ding
    dat we gemeen hebben:
  • 6:02 - 6:06
    we denken meestal dat we de enige zijn.
  • 6:06 - 6:10
    Maar statistisch gezien is dat onmogelijk.
    We zijn met miljoenen!
  • 6:10 - 6:12
    Toch vertellen we onszelf
  • 6:12 - 6:16
    dat niemand heeft ervaren
    wat wij hebben ervaren.
  • 6:17 - 6:18
    Weet je hoe dat komt?
  • 6:18 - 6:21
    Omdat kinderen hun verhaal niet vertellen.
  • 6:23 - 6:30
    Door de verhalen van zonen en dochters
    uit Australië, de VS en Canada
  • 6:30 - 6:34
    kon ik niet alleen de emoties
    benoemen die ik had ervaren,
  • 6:34 - 6:38
    en begrijpen dat ze een natuurlijke
    reactie waren op mijn ervaring,
  • 6:38 - 6:41
    maar ik kon ook de positieve
    eigenschappen benoemen
  • 6:41 - 6:44
    die ik had ontwikkeld
    door die situatie het hoofd te bieden.
  • 6:45 - 6:49
    Dus nam ik mijn eerste
    intercontinentale vlucht, alleen,
  • 6:49 - 6:53
    en ik ging naar Vancouver, Canada,
    voor de eerste conferentie als spreker,
  • 6:54 - 6:57
    om die zonen en dochters
    te ontmoeten en met ze spreken.
  • 6:57 - 7:01
    Dat was een moment
    van positieve, krachtige reflectie,
  • 7:01 - 7:04
    want in hen zag ik het verhaal
    dat ik had doorgemaakt,
  • 7:04 - 7:06
    maar ook dat wat
    nog geschreven moest worden.
  • 7:06 - 7:09
    Ik zag in hen de pijn maar ook de potentie
  • 7:09 - 7:12
    om die pijn om te vormen
    tot zaadjes voor verandering.
  • 7:12 - 7:17
    Ik zag de positieve eigenschappen
    als weerbaarheid, empathie, moed
  • 7:17 - 7:19
    en de wil de status quo te bevechten
  • 7:19 - 7:23
    die ik in mezelf niet had herkend
    tot ik ze in hen zag.
  • 7:24 - 7:26
    Die ontmoeting was een gift,
  • 7:26 - 7:29
    een ongelooflijke groot cadeau
    dat me nu nog steeds energie geeft.
  • 7:30 - 7:33
    En dat cadeau wilde ik zo graag
    meebrengen naar Italië, naar Europa,
  • 7:33 - 7:37
    om daarmee bij andere 'vergeten' kinderen
  • 7:37 - 7:40
    wat last van de schouders te halen.
  • 7:40 - 7:44
    Het is mijn wens dat geen enkel kind,
    geen adolescent of jonge volwassene
  • 7:44 - 7:46
    zich nog verlaten hoeft te voelen
  • 7:46 - 7:49
    als een of beide ouders
    een mentale ziekte oploopt.
  • 7:50 - 7:53
    Het is een enorme wens
    waarbij ik ieders hulp nodig heb,
  • 7:53 - 7:58
    want hoe zou ik anders kunnen voorkomen
  • 7:58 - 8:01
    dat ik de hele wereld weer
    zelf op mijn schouders neem?
  • 8:01 - 8:03
    Wat betekent dat voor vandaag?
  • 8:04 - 8:08
    Samen met andere Italiaanse dochters
    en zonen -- Gaia, Carlo and Marco --
  • 8:08 - 8:11
    startten we in 2017
    de eerste Italiaanse non-profit
  • 8:11 - 8:13
    voor en door dochters en zonen,
  • 8:13 - 8:16
    om kinderen en adolescenten
    zonder stem een stem te geven
  • 8:16 - 8:19
    en ermee te vechten
    voor rechten binnen organisaties.
  • 8:19 - 8:20
    Het heet COMIP,
  • 8:20 - 8:24
    in het Nederlands: KOPP -- Kinderen
    van Ouders met Psychische Problemen.
  • 8:25 - 8:27
    We zijn een project gestart
  • 8:27 - 8:30
    dat is genoemd naar de minigids
    die ik heb geschreven
  • 8:30 - 8:33
    die ik nodig had toen ik vijftien was
  • 8:33 - 8:34
    en die is getiteld:
  • 8:34 - 8:37
    'Wanneer moeder of vader ziek wordt --
  • 8:37 - 8:40
    mini-overlevingsgids voor kinderen
    van ouders met psychische problemen'.
  • 8:41 - 8:44
    Het is een grassroots initiatief
    begonnen met 'crowd funding'
  • 8:44 - 8:48
    en met hulp van de mensen om me heen --
    sommigen zijn nu ook hier --
  • 8:48 - 8:51
    die dezelfde wens hadden als ik
  • 8:51 - 8:54
    en wiens ruimhartigheid
    het project zo'n vlucht heeft gegeven.
  • 8:54 - 8:57
    Het project heeft het ambitieuze doel
  • 8:57 - 8:59
    een kopie van deze mini-gids
    beschikbaar te stellen
  • 8:59 - 9:02
    aan alle scholen en bibliotheken
    en familie-counselingcenters
  • 9:02 - 9:05
    en aan klinieken voor
    mentale gezondheid in Italië,
  • 9:05 - 9:09
    zodat geen kind of tiener of hun familie
    er ooit nog alleen voor staat.
  • 9:09 - 9:11
    Belangrijk zijn daarbij kinderen
  • 9:11 - 9:14
    van ouders die zich niet
    bewust zijn van hun aandoening
  • 9:14 - 9:15
    en nog niet onder behandeling staan.
  • 9:15 - 9:18
    Die kinderen mogen we niet vergeten --
  • 9:18 - 9:20
    ik was een van hen voor een lange tijd.
  • 9:21 - 9:23
    Toen ik dit project voor het eerst begon,
  • 9:24 - 9:27
    dacht ik bij mezelf:
    hoe krijg ik dit ooit voor elkaar?
  • 9:27 - 9:32
    Maar ik begon hulp te vragen
    aan de mensen om me heen,
  • 9:32 - 9:36
    tijdens wandelingen vertelde ik mijn
    verhaal in tien minuten aan wandelgidsen
  • 9:37 - 9:39
    om zo gewone burgers te vinden
  • 9:39 - 9:41
    die nooit zoiets hadden meegemaakt
  • 9:41 - 9:45
    en daar medestanders van te maken
    die de boodschap wilden uitdragen
  • 9:45 - 9:48
    en een kopie van de mini-gids
    als donatie van COMIP
  • 9:48 - 9:50
    te bezorgen bij hun stadsbibliotheek.
  • 9:50 - 9:53
    We hebben inmiddels
    een groot aantal gebieden bereikt,
  • 9:53 - 9:55
    van de Aosta Vallei
    tot Sicilië en Sardinië,
  • 9:55 - 9:57
    maar we stoppen niet tot we overal zijn.
  • 9:58 - 10:02
    Wat we ook willen doen,
    is bewustzijn verhogen in instituties,
  • 10:02 - 10:04
    zodat ze meer doen,
    voor ons en voor de maatschappij,
  • 10:05 - 10:08
    en meer in mentale gezondheid investeren.
  • 10:08 - 10:10
    Een andere wens die we
    aan het vervullen zijn,
  • 10:10 - 10:15
    is dat we op scholen studenten
    en jongeren ontmoeten --
  • 10:15 - 10:18
    niet alleen mantelzorgers,
    dochters en zonen, maar allemaal.
  • 10:18 - 10:21
    We geven ze de hulpmiddelen
  • 10:21 - 10:24
    om met alle positieve en negatieve
    emoties om te kunnen gaan,
  • 10:24 - 10:27
    zodat ze goed zijn voorbereid op problemen
  • 10:27 - 10:29
    voordat die hun tol kunnen eisen.
  • 10:30 - 10:32
    Het redt levens.
  • 10:33 - 10:36
    We hebben nog een lange weg te gaan,
  • 10:37 - 10:41
    maar als er iets is wat ik zeker weet,
  • 10:41 - 10:44
    is het dat een van
    de positieve eigenschappen
  • 10:44 - 10:47
    die wij dochters en zonen
    van mentaal zieke ouders hebben,
  • 10:47 - 10:50
    de wil is om iets aan de situatie te doen.
  • 10:50 - 10:52
    Daarom weet ik zeker dat dat meisje
  • 10:52 - 10:56
    haar droom gaat verwezenlijken --
    en ook met jullie hulp.
  • 10:56 - 10:59
    Als dit verhaal
    je aanspreekt, je iets doet,
  • 10:59 - 11:02
    praat er dan over,
    vertel het je vrienden en collega's.
  • 11:02 - 11:05
    Laten we samen het deurtje openen
    dat voor ons nooit openging.
  • 11:06 - 11:08
    Laat dat licht naar binnen vallen!
  • 11:08 - 11:09
    Dank je wel.
  • 11:09 - 11:12
    (Applaus)
Title:
Als het niet goed gaat met moeder of vader | Stefania Buoni | TEDxNapoli
Description:

Wat betekent het om een 'jonge mantelzorger' te zijn? Wat gebeurt er met je als je ouders ziek worden en je bent zelf nog een kind of adolescent? En wat als het gaat om een mentale ziekte?

Stefania is voorzitter en medeoprichter van COMIP - CHILDREN OF MENTALLY ILL PARENTS (KOPP - Kinderen van Ouders met Psychische Problemen), de eerste non-profit opgericht in Italie door en voor dochters en zonen van ouders met een mentale aandoening -- de 'vergeten kinderen'. Dankzij de Social Publishing Service van Cesvol Umbria-Terni publiceerde Stefania in 2018 het boek 'When Mum or Dad are Unwell - mini survival guide for daughters and sons of parents with a mental illness', het boek dat ze eigenlijk nodig had gehad op haar vijftiende. Uitgave en distributie van het boek is ge-crowdfund. In hetzelfde jaar startte Stefania een COMIP-project voor het verhogen van het bewustzijn voor jonge mantelzorgers in Italiaanse scholen.

Deze talk werd gehouden op een TEDx-evenement, in de stijl van de TED-conferenties, maar onafhankelijk georganiseerd door een lokaal team. Meer informatie hierover op http://ted.com/tedx
more » « less
Video Language:
Italian
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
11:21

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.