Return to Video

Sessizlik size ses hakkında ne öğretebilir

  • 0:02 - 0:05
    Şu anda çoğumuz için
    hayatlarımız normalden daha sessiz.
  • 0:06 - 0:08
    Sessizlik sinir bozucu olabilir.
  • 0:09 - 0:10
    Kendinizi yalnız hissetmenize
  • 0:10 - 0:14
    veya kaçırdığınız şeylerin tamamen
    farkına varmanıza neden olabilir.
  • 0:14 - 0:17
    Her zaman sesi düşünürüm.
  • 0:17 - 0:18
    Ben bir ses tasarımcısı
  • 0:18 - 0:21
    ve "Twent Thousand Hertz" adlı
    podcast'in sunucusuyum.
  • 0:21 - 0:25
    Her şey dünyanın en tanınabilir
    ve ilginç sesleriyle ilgili.
  • 0:25 - 0:29
    Fakat bence bu, sessizlik hakkında
    konuşmak için mükemmel bir zaman
  • 0:29 - 0:31
    çünkü anlamaya başladığım şey,
  • 0:31 - 0:35
    sessizlik diye bir şey olmadığı.
  • 0:35 - 0:38
    Aklımı bu fikre açan kişi,
  • 0:38 - 0:41
    tarihteki en etkili bestecilerden biri.
  • 0:41 - 0:43
    (Piyano müziği)
  • 0:43 - 0:47
    John Cage, avangart müzisyenlerden
    modern dansa ve pop müziğe kadar
  • 0:47 - 0:51
    pek çok türde
    sanatçı üzerinde etkili oldu.
  • 0:51 - 0:53
    Şu anda, 1948 tarihli "In a Landscape"
  • 0:53 - 0:55
    adlı parçasını dinliyoruz.
  • 0:55 - 0:58
    Bu versiyon 1994 yılında
    Stephen Drury tarafından kaydedildi.
  • 0:58 - 1:05
    (Piyano müziği)
  • 1:05 - 1:09
    Bu parça aslında John Cage'in yazılarının
    pek tipik bir örneği değil.
  • 1:09 - 1:12
    Yenilikleri
    ve avangart teknikleriyle tanınır.
  • 1:12 - 1:14
    Ününe rağmen
  • 1:14 - 1:19
    kariyerinin en cüretkar parçası olan
  • 1:19 - 1:22
    1952'de yaptığı şeye kimse hazır değildi.
  • 1:23 - 1:26
    Adı "4'33" olan
  • 1:26 - 1:31
    ve bazı eleştirmenlerin
  • 1:31 - 1:34
    "müzik" demeyi bile
    reddettiği bir parçaydı
  • 1:34 - 1:35
    çünkü parça boyunca
  • 1:36 - 1:38
    sanatçı hiçbir şey çalmıyor.
  • 1:38 - 1:42
    Teknik olarak sanatçı dinleniyor.
  • 1:42 - 1:45
    Fakat seyirciye, hiçbir şey
    olmuyormuş gibi görünüyor.
  • 1:46 - 1:48
    John Cage'in "4'33" "şarkısı
  • 1:48 - 1:50
    ilk kez 1952 yazında
  • 1:50 - 1:52
    ünlü piyanist
    David Tudor tarafından çalındı.
  • 1:53 - 1:56
    New York, Woodstock'taki
    Maverick Konser salonundaydı.
  • 1:56 - 2:00
    Bu, dışarıya açılan büyük açıklıkları
    olan güzel ahşap bir yapı.
  • 2:00 - 2:02
    David Tudor sahneye çıktı,
  • 2:02 - 2:03
    piyanoya oturdu
  • 2:04 - 2:05
    ve kapağını kapattı.
  • 2:06 - 2:07
    Daha sonra sessizce oturdu,
  • 2:07 - 2:10
    yalnızca üç hareket arasında
  • 2:10 - 2:12
    piyano kapağını
    açıp kapatmak için hareket etti.
  • 2:12 - 2:14
    Zaman dolduktan sonra
  • 2:14 - 2:15
    ayağa kalktı
  • 2:15 - 2:17
    ve sahneyi terk etti.
  • 2:18 - 2:19
    (Piyano müziği)
  • 2:19 - 2:22
    Seyircinin, ne düşüneceği
    konusunda hiçbir fikri yoktu.
  • 2:22 - 2:26
    İnsanları, Cage'in kariyerini
    ciddiye alıp almadığını merak ettirdi.
  • 2:26 - 2:28
    Hatta yakın bir arkadaşı,
  • 2:28 - 2:31
    kariyerini çöpe atmaması için
    yalvararak ona yazdı.
  • 2:31 - 2:34
    John Cage, müzik kompozisyonu hakkındaki
  • 2:34 - 2:35
    bazı yerleşik fikirlere
  • 2:35 - 2:39
    gerçekten meydan okuyan
  • 2:39 - 2:40
    bir müzik parçası bestelemişti.
  • 2:40 - 2:43
    Bu, müzisyenlerin bugün
    hala tartıştığı bir konu.
  • 2:44 - 2:47
    John Cage'in tam olarak
    ne düşündüğünü anlamak için
  • 2:47 - 2:49
    1940'lara geri dönelim.
  • 2:49 - 2:50
    O zamanlar John Cage
  • 2:50 - 2:54
    Hazırlanmış piyano için beste yaparken
    adından söz ettiriyordu.
  • 2:54 - 2:55
    (Piyano müziği)
  • 2:55 - 2:56
    Böyle müzik yapmak için
  • 2:56 - 2:59
    John Cage, piyanonun içine,
  • 2:59 - 3:00
    tellerin arasına nesneler koyardı.
  • 3:01 - 3:03
    Bunlar vida, bant ve lastik silgiler gibi
  • 3:03 - 3:06
    etrafta bulduğunuz şeylerdi.
  • 3:06 - 3:08
    Piyanoyu yüksek ve alçak perdelere sahip
  • 3:08 - 3:10
    tonal bir enstrümandan
  • 3:10 - 3:13
    benzersiz seslerden oluşan bir
    koleksiyona dönüştürdünüz.
  • 3:14 - 3:17
    Duyduğunuz müzik, "Sonatas and Interludes
    for Prepared Piano"dan
  • 3:17 - 3:19
    Cage'in "Sonata V" şarkısı.
  • 3:19 - 3:22
    Muhtemelen "4'33" dışındaki en ünlü eseri.
  • 3:23 - 3:25
    Bu versiyon Boris Berman
    tarafından gerçekleştirildi.
  • 3:26 - 3:29
    John Cage, her bir nesnenin piyanoda
    nereye yerleştirileceğiyle ilgili
  • 3:29 - 3:32
    inanılmaz derecede
    ayrıntılı talimatlar yazdı.
  • 3:32 - 3:36
    Ancak her sanatçı için aynı nesneleri
    elde etmek imkansız
  • 3:36 - 3:38
    bu nedenle aldığınız ses
    her zaman farklı.
  • 3:38 - 3:41
    Temel olarak rastgele şansa bağlı.
  • 3:41 - 3:44
    Bu oldukça zorluydu
    ve çoğu besteci ve müzisyene
  • 3:44 - 3:48
    bir şeyler yapmayı öğretme şekline
    oldukça yabancıydı.
  • 3:49 - 3:51
    John Cage, şans ve rastlantısallıkla
  • 3:51 - 3:54
    gittikçe daha fazla ilgileniyor ve evrenin
  • 3:54 - 3:56
    "Bundan sonra hangi notayı çalmalıyım?"
  • 3:57 - 3:59
    sorusuna yanıtlamasına izin veriyordu.
  • 3:59 - 4:01
    Sorunun cevabını duymak için
  • 4:01 - 4:03
    önce dinlemelisiniz.
  • 4:04 - 4:05
    1940'larda
  • 4:05 - 4:08
    evreni dinlemek gittikçe zorlaşıyordu.
  • 4:08 - 4:10
    (Asansör müziği)
  • 4:10 - 4:13
    Muzak şirketi 30'lu yıllarda kuruldu.
  • 4:13 - 4:14
    Gerçekten yükseldi
  • 4:14 - 4:17
    ve kısa süre sonra neredeyse her yerde
    sürekli fon müziği vardı.
  • 4:18 - 4:20
    Kaçmak neredeyse imkansızdı.
  • 4:21 - 4:24
    John Cage, insanların
    dünyanın fon müziğini
  • 4:24 - 4:26
    kapatma seçeneğini
    kaybettiklerini fark etti.
  • 4:26 - 4:30
    Muzak'ın insanların sessizliği tamamen
    duymasını engelleyeceğinden endişeliydi.
  • 4:31 - 4:33
    1948'de,
  • 4:33 - 4:35
    "4'33" yazmadan dört yıl önce
  • 4:35 - 4:39
    John Cage, dört buçuk dakikalık
    bir sessizlik yazıp
  • 4:40 - 4:42
    Muzak şirketine
    satmak istediğinden bahsetti.
  • 4:42 - 4:45
    Politik bir açıklama
  • 4:45 - 4:47
    ya da hazırlıksız bir
    yorum olarak başladı
  • 4:47 - 4:50
    ancak bu fikir yükseldi ve hızla gelişti.
  • 4:50 - 4:53
    John Cage sessizlik hakkında
    derinlemesine düşünmeye başlamıştı.
  • 4:54 - 4:57
    Gerçekten sessiz bir yeri
    ziyaret ettiğinde
  • 4:57 - 4:59
    şaşırtıcı bir keşif yaptı.
  • 5:00 - 5:04
    John Cage, Harvard Üniversitesi'nde
    sessiz bir odayı ziyaret etti.
  • 5:04 - 5:07
    Sessiz odalar, sesi neredeyse
    sıfıra indirmek için
  • 5:07 - 5:10
    akustik olarak işlenen odalar.
  • 5:10 - 5:12
    Bu odalarda ses yok
  • 5:12 - 5:15
    bu yüzden John Cage
    herhangi bir şey duymayı beklemiyordu.
  • 5:15 - 5:18
    Yine de kendi kan akışını duydu.
  • 5:18 - 5:20
    (Nabız)
  • 5:20 - 5:22
    Kişisel olarak
    sessiz bir oda deneyimledim
  • 5:22 - 5:24
    ve ses ve sessizlikle ilgili algılarınızı
  • 5:24 - 5:26
    tamamen değiştirebilecek
  • 5:26 - 5:29
    gerçekten etkileyici bir deneyim.
  • 5:29 - 5:32
    Gerçekten, beynimin aç gözlüce
    herhangi bir şey duymak için
  • 5:32 - 5:34
    yükselticiye dönüştüğünü hissettim.
  • 5:35 - 5:36
    Tıpkı John Cage gibi
  • 5:36 - 5:40
    kanımın vücudumda dolaştığını
    çok net bir şekilde duyabiliyordum.
  • 5:40 - 5:42
    John Cage o anda nerede olursak olalım
  • 5:42 - 5:46
    bedenlerimizin bile
    ses çıkardığını fark etti.
  • 5:47 - 5:51
    Temelde mutlak sessizlik diye bir şey yok.
  • 5:51 - 5:53
    Vücudunuzda olduğunuz sürece,
  • 5:53 - 5:55
    her zaman bir şeyler duyarsınız.
  • 5:56 - 5:59
    John Cage'in şansa
    ve rastlantısallığa olan ilgisi
  • 5:59 - 6:01
    sessizliğe olan ilgisini
    burada karşıladı.
  • 6:01 - 6:04
    Dikkat dağıtıcı olmayan
    bir ortam yaratmanın
  • 6:04 - 6:07
    sessizlik yaratmakla
    ilgili olmadığını fark etti.
  • 6:07 - 6:10
    Gürültüyü kontrol etmekle
    ilgili bile değildi.
  • 6:10 - 6:13
    Zaten orada olan seslerle ilgiliydi.
  • 6:13 - 6:16
    Ama gerçekten dinlemeye hazır olduğunuzda
  • 6:16 - 6:18
    aniden ilk kez duyarsınız.
  • 6:19 - 6:22
    "4'33'' hakkında sıklıkla
    yanlış anlaşılan şey bu.
  • 6:22 - 6:25
    İnsanlar bunun
    bir şaka olduğunu varsayıyor
  • 6:25 - 6:27
    ancak bu, gerçeğin ta kendisi.
  • 6:27 - 6:29
    Çaldığınız her yerde farklı duyuluyor.
  • 6:29 - 6:31
    Mesele de bu.
  • 6:31 - 6:34
    John Cage'in gerçekten
    duymamızı istediği şey,
  • 6:34 - 6:37
    çevremizdeki sonik dünyanın güzelliği.
  • 6:37 - 6:40
    (Kuş cıvıldaması)
  • 6:41 - 6:45
    (Örtüşen sesler)
  • 6:45 - 6:49
    (Kilise çanı)
  • 6:49 - 6:53
    (Cırcır böcekleri cıvıldaması
    ve baykuş ötmesi)
  • 6:54 - 6:56
    "4'33''" olayları olduğu gibi kabul etmeye
  • 6:56 - 7:00
    odaklanmanıza yardımcı olacak
    dikkatli bir deneyim olmalı.
  • 7:01 - 7:05
    Bu, başka birinin size nasıl hissetmeniz
    gerektiğini söyleyebileceği bir şey değil.
  • 7:05 - 7:06
    Tamamen kişisel.
  • 7:07 - 7:08
    Aynı zamanda sonik dünyamız hakkında
  • 7:08 - 7:11
    oldukça büyük soruları da
    gündeme getiriyor.
  • 7:11 - 7:13
    "4'33''" müzik mi, ses mi,
  • 7:13 - 7:15
    sesli müzik mi?
  • 7:15 - 7:17
    Bir farkı var mı?
  • 7:17 - 7:19
    John Cage, müziğin dinlemeye değer
  • 7:19 - 7:22
    tek ses türü olmadığını hatırlatıyor.
  • 7:23 - 7:25
    Tüm sesler düşünmeye değer.
  • 7:25 - 7:28
    Kulaklarımızı sıfırlamak için
  • 7:28 - 7:30
    ömür boyu bir kez fırsatımız var.
  • 7:30 - 7:32
    Duyduklarımızın bilincine varırsak
  • 7:32 - 7:35
    doğamız gereği dünyamızın sesini
    daha iyi hale getireceğiz.
  • 7:36 - 7:40
    Sessizlik, zihnimizi
    sese kapattığımızda değil,
  • 7:40 - 7:43
    dünyayı tüm ses güzelliğiyle
    gerçekten dinlemeye
  • 7:43 - 7:46
    ve duymaya başlayabildiğimiz zaman oluşur.
  • 7:46 - 7:48
    Bu ruhla
  • 7:48 - 7:50
    nerede olursanız olun
  • 7:50 - 7:52
    birlikte "4'33"" çalalım.
  • 7:52 - 7:53
    Sadece üç hareketten oluşuyor
  • 7:53 - 7:55
    ve başladıklarında size haber vereceğim.
  • 7:55 - 7:59
    Şu anda çevrenizdeki seslerin
    dokusunu ve ritmini dinleyin.
  • 7:59 - 8:01
    Her sesi benzersiz kılan
  • 8:01 - 8:02
    yüksek ve yumuşak, armonik, ahenksiz
  • 8:03 - 8:06
    ve tüm küçük ayrıntıları dinleyin.
  • 8:07 - 8:12
    Bu zamanı bu gerçek hayattaki sonik anda
    dikkatli ve odaklanmış olarak geçirin.
  • 8:12 - 8:16
    İşitme ve dinlemedeki
    ihtişamın tadını çıkarın.
  • 8:16 - 8:18
    İşte ilk hareket geliyor.
  • 8:18 - 8:20
    Başlıyor...
  • 8:20 - 8:21
    şimdi.
  • 8:21 - 8:22
    [I. Sessizlik]
  • 8:22 - 8:23
    (Ses yok)
  • 8:50 - 8:52
    Şimdi de ikinci hareket.
  • 8:52 - 8:54
    2 dakika, 23 saniye sürecek.
  • 8:55 - 8:56
    [II. Sessizlik]
  • 8:56 - 8:57
    (Ses yok)
  • 11:18 - 11:20
    Son hareket.
  • 11:20 - 11:22
    1 dakika, 40 saniye sürecek
  • 11:23 - 11:24
    [III. Sessizlik]
  • 11:24 - 11:25
    (Ses yok)
  • 13:03 - 13:04
    Bu kadar.
  • 13:04 - 13:06
    Başardık.
  • 13:06 - 13:08
    Dinlediğiniz için teşekkürler.
Title:
Sessizlik size ses hakkında ne öğretebilir
Speaker:
Dallas Taylor
Description:

Sessizlikte ne duyabilirsiniz? Bu ses keşfinde, "20.000 Hertz" adlı podcast'in sunucusu Dallas Taylor, yakın tarihin tartışmasız en çok tartışılan müzik bestesinin hikayesini anlatıyor ve sizi çevrenizdeki ses manzarasını fark etmeye davet ediyor. 4'33'' performans deneyimini sonuna kadar izleyin.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:22

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.