4 quy luật môi trường 'trái khoáy'

Người đàn ông đã giúp mở ra phong trào môi trường vào những năm 60 và 70 đang xem xét vị trí của mình trên thành phố, năng lượng hạt nhân, biến đổi gen, địa kỹ thuật. Bài nói tại Bộ Ngoại giao Mỹ là một sự mường tượng trước của cuốn sách mới của mình, chắc chắn sẽ gây ra cuộc tranh luận rộng rãi.

Bởi những gì tôi sắp nói,

Tôi nên lấy chứng nhận
thân thiện môi trường.

Là người Mỹ, khi còn nhỏ,

tôi đã tự hứa sẽ bảo vệ

nguồn tài nguyên thiên nhiên nước mình,

không khí, đất, khoáng, rừng, nước,
và động vật hoang dã.

Tôi đã luôn giữ lời hứa đó.

Tôi tốt nghiệp Đại học Stanford,
chuyên ngành sinh thái học và tiến hóa.

Năm 1968, tôi xuất bản tạp chí Whole Earth Catalog

và được gọi là "quý ông thiên nhiên" trong một thời gian.

Rồi tôi làm việc cho
thống đốc Jerry Brown.

Chính quyền Brown và mấy người bạn tôi

đại khái là san bằng hiệu quả năng lượng
ở California,

vì thế đã 30 năm vẫn không có gì thay đổi,

dù nền kinh tế đã tăng trưởng 80%
trên bình quân đầu người.

Và chúng ta sinh ra ít khí thải nhà kính hơn
các bang khác.

California giống châu Âu trong vấn đề này.

Năm nay, Whole Earth Catalog có một
phụ trương mà hôm nay tôi sẽ giới thiệu,

có tựa là Whole Earth Discipline.

Sự chuyển biến nhân khẩu nổi bật ở thời đại chúng ta

là hiện tượng đô thị hóa quá nhanh

và nó đang tiếp diễn.

Vào giữa thế kỷ này, 80% dân số
sẽ thành người thành thị,

việc đó xảy ra chủ yếu là ở

các nước đang phát triển.

Điều đó thật thú vị, vì lịch sử được tạo ra chủ yếu

bởi diện tích của các đô thị.

Các nước đang phát triển sở hữu
tất cả đô thị lớn nhất,

và họ phát triển nhanh gấp 3 lần các nước phát triển,

và mở rộng đến 9 lần.

Nó khác nhau về chất lượng

Họ là những kẻ dẫn dắt lịch sử,
như chúng ta đã chứng kiến.

1000 năm trước thế giới trông như thế này.

Giờ sự phân bổ dân số ở đô thị

cũng giống như cách đây 1000 năm.

Nói cách khác, sự trỗi dậy của phương Tây,

dù kịch tính, đã đến hồi kết.

Con số tổng thể gây choáng váng:

Qua hàng thập kỷ, mỗi tuần có 1,3 triệu người

đến các thành phố.

Điều gì đang thực sự xảy ra?

Những làng quê trên thế giới
ngày càng vắng người.

Nền nông nghiệp tự cung tự cấp
ngày càng thu hẹp.

Người ta đến thành phố tìm kiếm cơ hội.

Và đây là lý do.

Tôi từng mơ mộng về những làng quê,

đó là vì tôi chưa từng sống ở đó.

(Khán phòng cười)

Vì ở thành thị --

đây là khu nhà ổ chuột nhộn nhạo

Kibera, gần Nairobi --

người ta thấy hoạt động.
Họ thấy cơ hội.

Họ thấy nền kinh tế tiền mặt
mà họ không thể tham gia

khi còn làm nông nghiệp ở quê.

Nếu đi quanh những khu này, bạn sẽ
gặp nhiều người có óc thẩm mỹ.

Có nhiều người như vậy.

Họ tuy nghèo nhưng sành điệu,
và rất sáng tạo.

Nhìn tổng thể thì

những người thành thị
trong các khu ổ chuột,

tất cả có 1 tỉ người,
đang xây dựng nên các đô thị,

nghĩa là họ đang xây dựng thế giới --

từng người một, từng gia đình,

từng gia tộc, từng khu phố.

Họ khởi đầu mong manh,
rồi ngày càng trở nên vững mạnh.

Họ thậm chí tự xây hạ tầng riêng.

Thật ra ban đầu họ đánh cắp chúng.

Truyền hình cáp, nước,
toàn bộ đều bị đánh cắp.

Rồi dần trở nên chỉnh trang hơn.

Không phải những người nghèo
hủy hoại sự thịnh vượng,

những người nghèo lao động chân chính
giúp tạo nên sự thịnh vượng.

Ở một đô thị như Mumbai, nơi
một nửa dân sống trong khu ổ chuột,

GDP chiếm 1/6 trên toàn Ấn Độ.

Tài nguyên xã hội ở các khu ổ chuột
được đô thị hóa và dày đặc.

Những người này là một tập thể có giá trị.

Đó là cách họ làm việc.

Nhiều người nghĩ rằng họ tội nghiệp:

"Ồ, thật tệ hại. Phải xây nhà cho họ."

Trước là: "Phải cung cấp
cho họ mạng điện thoại."

Giờ thì họ cho chúng ta xem
họ xây mạng điện thoại thế nào.

Đói nghèo chỉ còn là vấn đề ở nông thôn.

Có những điều họ quan tâm tới.

Và đây là những điều ta có thể giúp họ.

Và đất nước họ sống có thể giúp họ.

Và họ cũng đang giúp nhau
giải quyết những vấn đề này.

Nếu bạn đến một nơi đông đúc như
khu ổ chuột này ở Mumbai,

và nhìn sang làn bên phải,

bạn có thể hỏi:
"Có chuyện gì ở đó vậy?"

Câu trả lời là: "Mọi chuyện."

Nơi này còn hơn một khu mua sắm.
Nó còn đông hơn.

Người ta tương tác nhiều hơn.

Và phạm vi lại rất lớn.

Cái chính là đây không phải
những người bị cái nghèo nghiền nát.

Họ là những người
bận rộn thoát nghèo

một cách nhanh chóng.

Họ giúp nhau thoát nghèo.

Họ thoát nghèo bằng cách tham gia

nền kinh tế không chính quy.

Nền kinh tế không chính quy giống
năng lượng tối trong vật lý thiên thể:

không được chấp nhận
nhưng tồn tại và to lớn.

Ta chưa hiểu cách thức nó hoạt động,
nhưng ta phải hiểu.

Ngoài ra, mọi người trong
nền kinh tế này,

nền kinh tế màu xám này --

ngày qua ngày,

tội phạm diễn ra quanh họ.
Và họ có thể gia nhập với đám tội phạm,

hoặc họ có thể gia nhập
cùng những người lương thiện.

Ta phải khiến cho sự lựa chọn sống

lương thiện của họ trở nên dễ dàng hơn,

vì nếu không, họ sẽ nhập bọn
với đám tội phạm.

Có đủ loại hoạt động.

Ở Dharavi khu ổ chuột không chỉ cung cấp

nhiều dịch vụ cho chính nó,

mà còn cho toàn thành phố.

Và một trong những hoạt động chính
là các trường học tự phát.

Phụ huynh góp tiền thuê giáo viên bản địa

dạy ở một trường tư nhỏ không chính quy.

Giáo dục ở thành thị trở nên khả thi hơn,
và điều này đã thay đổi thế giới.

Bạn đang xem những điều thú vị
và đặc trưng của đô thị.

Vậy là cái này va vào cái kia

chẳng hạn như ở Sao Paulo này.

Đó là cách các đô thị tạo ra giá trị,

bằng cách đập các thứ vào nhau.

Trong trường hợp này, cung
ở kế bên cầu

Vậy là mấy người phục vụ,
làm vườn, bảo vệ

sống trong khu vực sôi động
ở bên trái thành phố

đi bộ đến chỗ làm trong khu vực
giàu có nhưng buồn chán.

Sự san sát nhau thật đáng kinh ngạc.

Ta đã biết rằng khoảng cách gần
có thể rất đông đúc.

Mối liên hệ giữa thành phố và quốc gia

vẫn đang mang đến lợi ích cho quốc gia,

vì các đô thị có các cách thức
vận hành thú vị.

Đây chính là điều làm nên các đô thị --

(Khán phòng vỗ tay)

ở các nước đang phát triển
thân thiện với môi trường.

Vì người ta bỏ cái nơi nghèo đói,
cái nơi là thảm họa môi trường

gồm những nông trại tự túc,
và tiến về thành phố.

Và khi họ đi thì môi trường tự nhiên

hồi phục rất nhanh.

Những ai ở lại quê có thể chuyển sang
canh tác ngũ cốc để bán

ở các khu chợ ngày càng mở rộng
trong các đô thị.

Vậy nếu bạn muốn đóng góp cho
nông thôn, hãy cải tạo đường sá,

cung cấp mạng điện thoại ,
và lưới điện tốt

Vậy điều đang diễn ra là:
hành tinh chúng ta đang đô thị hóa.

Hơn một nửa.

Số lượng rất đáng kể.
Có cả tỉ người sống ở các đô thị ổ chuột.

Và cả tỉ người khác có vẻ cũng sắp.

Nghĩa là khoảng 1/6 dân số sống như vậy.

Và điều đó sẽ quyết định cách chúng ta
hoạt động.

Đối với chúng ta,
những nhà bảo vệ môi trường,

có lẽ điều thật thà nhất về các thành phố

là họ lan truyền quả bom dân số.

Người dân lên thành phố nhiều hơn.

Ngay lập tức có một số trẻ em

Họ thậm chí không giàu. Chỉ là cơ hội đến

với thế giới có nghĩa là họ có con ít hơn và thông minh hơn

rồi tỉ lệ sinh giảm mạnh.

Bên cạnh là nhiều thứ ảnh hưởng ở đây

đây là biểu đồ đường từ Phillip Longman.

Biểu diễn cái gì đang diễn ra

Như chúng ta đang có nhiều và nhiều người già hơn, như tôi

và càng ít và ít hơn các em bé

Và họ ở từng khu riêng biệt.

Cái bạn đang hiểu là một thế giới

làm những điều cổ hủ

ở phía bắc

Và những người trẻ ở các thành phố đang phát minh,

làm ra những thứ mới, ở phía nam.

Bạn nghĩ hành động đó sẽ đi về đâu?

Đổi chủ đề nào. Đến lúc nói chuyện tới vấn đề khí hậu.

Tin tức về khí hậu, tôi xin lỗi khi phải nói nó sẽ ngày một tệ

nhanh hơn chúng ta nghĩ

Khí hậu là hệ thống phi tuyến sâu sắc, phức tạp

nhiều phản hồi tích cực

giấu điểm ngưỡng và cực hạn không thể thu hồi.

Đó chỉ là một vài ví dụ.

Chúng ta sẽ tiếp tục ngạc nhiên . Và hầu hết

chúng đều là những cái xấu.

Từ điểm đứng của bạn, có nghĩa là

số người tị nạn từ các
vùng khí hậu khác nhau sẽ tăng lên

trong nhiều thập kỉ tới,

kèm theo đó chính là chiến tranh tài nguyên

và sự hỗn loạn,

như chúng ta đang thấy tại Darfur.

Hạn hán tạo ra nó,

nó làm sức vận chuyển bị giảm xuống

và sẽ không có đủ khả năng vận chuyển

để trợ giúp con người. Khi đó bạn sẽ gặp rắc rối.

Chuyển sang vấn đề năng lượng.

Phụ tải điện là những gì để cung cấp cho thành phố

hoặc hành tinh

Đến nay chỉ có 3 nguồn phụ tải điện

than, ga

nguyên tử và hidro.

Trong đó, chỉ có nguyên tử và hidro là thân thiện môi trường

Than là thứ gây vấn đề khí hậu

Và mọi người sẽ tiếp tục đốt nó

bởi nó rất rẻ, cho đến khi chính phủ khiến nó đắt lên

Năng lượng gió và mặt trời không giúp được gì

bởi hiện tại chúng ta không có gì để dự trữ năng lượng ấy.

Vậy khi hidro đạt cực điểm

than và khí hậu mất đi

hoặc nguyên tử, nguồn cacbon hoạt động thấp

có lẽ sẽ bảo vệ được khí hậu

Và nếu cuối cùng chúng ta có thể

có được năng lượng mặt trời từ vũ trụ

nó cũng có thể giúp được phần nào

Bởi hãy nhớ rằng, đây là điều dẫn đến

sự thịnh vượng của thế giới

tại thị trấn và thành phố

Vì thế, giữa than đá và hạt nhân,

so sánh những chất thải của các sản phẩm

Nếu tất cả điện bạn sử dụng trong cuộc đời là điện hạt nhân,

tổng số chất thải sẽ được thêm vào

sẽ đầy lon Coca

Trong khi việc đốt cháy than đá,

một nhà máy than một gigawatt đốt cháy 80 xe lửa than mỗi ngày,

mỗi chiếc khoảng 100 tấn

Và nó thải 18 nghìn tấn

khí C02 vào trong bầu không khí.

Vì thế khi bạn so sánh khí thải

của những mẫu năng lượng,

hạt nhân, ngay cả với năng lượng gió và mặt trời

và mặt trời.

Ôi, tôi xin lỗi, với năng lượng hidro, gió và măt trời

và năng lượng nguyên tử có thể tranh đấu với năng lượng than?

Thử hỏi những thợ mỏ tại Úc,

Rằng đó là nơi bạn thấy một số nguồn,

không phải từ những người bạn môi trường học của tôi

mà từ những người bị đe dọa bởi năng lượng nguyên tử

Tin tốt lành là

thành thật mà nói, trên toàn thế giới

đang xây dựng lò phản ứng hạt nhân

Cái này rất tốt cho không khí

cũng như tốt cho sự phát triển trên thế giới.

Tôi muốn chỉ vào một điểm thú vị,

đó là các nhà môi trường học rất thích

thứ ta gọi là vi công suất

Giả định là, tôi không biết, năng lượng mặt trời, gió

và những thứ tốt như vậy

Nhưng thực tế vi lò phàn ứng chỉ mới xuất hiện

và sẽ phục vụ tốt hơn nữa.

Người Nga, họ tiên phong việc xây dựng lò phản ứng nổi

cho thông điệp của họ, nơi băng tan chảy, phía bắc nước Nga

Và họ đang bán chúng

chỉ 35 megawatt, cho các nước phát triển

Đây là thiết kế của một chiếc từ Toshiba

Thật thú vị khi lấy 25 megawatt,

25 triệu watt

và bạn so sánh nó với sắt tiêu chuẩn

của Westinghouse hoặc Ariva

khoảng 1.2, 1.6 triệu watt

Những thứ này nhỏ hơn và tiện lợi hơn.

Đây là thiết kế bên Mĩ từ phòng thí nghiệm Lawrence Livermore

và thiết kế khác vừa xuất hiện

của Los Alamos, và nó đang được quảng cáo.

Hầu hết chúng đều nhỏ, nhưng rất phát triển

Chúng có thể chôn ở dưới lòng đất

Và sự đổi mới xảy ra rất nhanh chóng

Vì vậy tôi nghĩ lò phản ứng rất quan trọng trong tương lai

Mục đích cho sự phát triển,

năng lượng nguyên tử đã làm được nhiều hơn

để loại bỏ vũ khí hạt nhân và những thứ khác

Vì vậy 10% năng lượng điện ở căn phòng này

20% năng lượng điện

trong căn phòng này là từ năng lượng nguyên tử

Một nửa đó để phá hủy đầu đạn hạt nhân từ Nga

sẽ được dùng để triệt hạ đầu đạn hạt nhân

Và tôi cũng muốn xem chương trình GNEP

đã được phát triển mạnh mẽ thời Bush

Và tôi cũng rất vui khi thấy tổng thống Obama

hỗ trợ chiến lược ngân hàng hạt nhân

khi ông nói tại Prague

Một chủ đề khác về cây lương thực biến đổi gen

theo cá nhân tôi với tư cách là nhà sinh vật học

không có lí gì để tranh cãi

Nhà môi trường học bạn tôi, chủ đề này

rất vô lí, phản khoa học và có hại.

Mặc dù họ đã cố gắng hết sức

nhưng cây lương thực biến đổi gen

có sự đổi mới nhanh chóng trong nên nông nghiệp lịch sử

Chúng tốt cho môi trường vì không được cày ruộng

làm cho đất vẫn giữ được

và ngày một màu mỡ hơn

chúng còn giúp đất giữ ít lượng CO2

thải ra ngoài không khí

Chúng giúp làm giảm lượng thuốc trừ sâu

tăng năng suất, cho phép

khu nông nghiệp của bạn nhỏ lại

và dẫn đến nhiều khu vực hoang sơ không bị canh tác

Với lại, bản đồ này từ năm 2006

đã cũ bởi nó chỉ ra châu Phi

vẫn còn Greenpeace

và bạn bè của Trái Đất đến từ châu Âu

và họ cuối cùng đi ra khỏi đó.

và cuối cùng công nghệ sinh học cũng phát triển nhanh tại châu Phi

Đó là một sự hợp lí

Hội đồng Nuffield về đạo đức sinh học

bàn về vấn đề này 2 lần

và cho biết đó là một mệnh lệnh đạo đức

để làm cho cây trồng biến đổi gen có sẵn

Nhắc tới mệnh lệnh, địa kĩ thuật đang bị cấm

đặc biệt trong chính quyền.

mặc dù tôi nghĩ có cuộc họp DARPA khoảng 2 tuần trước

nhưng bạn sẽ được tham gia

không phải trong năm nay nhưng sớm thôi

bởi một số thực hiện hóa khắc nghiệt đang xuất hiện

Đây là danh sách của chúng.

Đơn giản là các tin tức sẽ trở nên đáng sợ

sẽ có các sự kiện,

như 35,000 người chết vì sóng nhiệt,

việc đã xảy ra trước kia

Như cơn lốc sắp lên phía Bangladesh

như cuộc chiến tranh trên biển

ví dụ ở Indu.

Và nhiều sự kiện khác xảy ra

và chúng ta sẽ nói:"Chúng ta sẽ làm gì với nó?"

Nhưng đó chỉ là chút rắc rối với địa kĩ thuật

cơ thể sẽ quyết định ra sao?

Ai hiểu được các kĩ sư? Họ làm những gì, tại đâu?

Bởi mọi người đều là dòng hạ lưu,

hướng gió

Và nếu chúng ta cứ hoàn toàn cấm nó,

chúng ta sẽ mất nền văn minh

Nhưng nếu chỉ nói:"Được thôi

Trung Quốc, bạn đang lo lắng, đi trước đi.

bạn theo cách của bạn, chúng tôi có cách của mình"

Đó được xem như là chiến tranh giữa hai quốc gia

Đó hẳn sẽ là việc ngoại giao đầy thú vị

Tôi phải nói rằng, nó là thực tế hơn mọi người nghĩ

Đây là ví dụ mà các nhà khí hậu học thích

một trong hàng tá ý tưởng địa kĩ thuật

Cái này có trong SO2

từ Mount Pinatubo vào năm 1991 --

làm mát trái đất bằng nửa nhiệt độ.

Có rất nhiều băng vào năm 1992, vào năm sau

có vụ bội thu của đàn gấu trắng

hay được biết đến là đàn Pinatubo.

Để đưa SO2 vào tầng bình lưu

sẽ phải tốn những tỉ đô mỗi năm

Nó không là gì so với

những gì chúng ta có thể làm cho năng lượng

Hãy chạy tới một người khác,

đây là kế hoạch để phát sáng cho đám mây đại dương

bằng cách chế tạo nguyên tử nước

và làm sáng phản xạ của cả hành tinh

Điều này có thể xảy ra

nhiều cách trong nhiều nơi

bằng cách bắt chước Amazon Ấn Độ cổ đại

những người làm đất trồng màu mỡ

bằng việc chưng khô, đốt âm ỉ chất thải thực vật

và than sinh học thay số lượng lớn cacbon

giúp cải thiện đất trồng.

Đây là nơi chúng ta đang ở

Nhà khí hậu học Paul Crutzen từng thắng giải Nobel

gọi thời kì địa chất Anthropocene,

thời đại con người thống trị

Chúng ta đang mắc kẹt với nghĩa vụ của mình.

Trong quyển Whole Earth, lời đầu tiên của tôi là,

"Chúng ta như vị thần, và cũng có thể làm tốt việc đó"

Những lời đầu tiên của khuôn phép Whole Earth

là:" Chúng ta như vị thần, và phải làm tốt việc đó".

Cảm ơn.

(Khán phòng vỗ tay)