Mirëseerdhët në revolucionin gjenetik
-
0:00 - 0:02Zonja dhe Zotërinj
-
0:02 - 0:05Ju prezantoj gjenomin njerzor
-
0:05 - 0:08(Duartrokitje)
-
0:08 - 0:10Kromozomi një, lart majtas.
-
0:10 - 0:12Poshte, e fundit në të djathtë janë kromozomet seksuale
-
0:12 - 0:14Femrat kanë dy kopje të atij kromozomit me X-in e madh
-
0:14 - 0:16burrat kanë X-in
-
0:16 - 0:18dhe sigurisht edhe një kopje të asaj y-së së vogël.
-
0:18 - 0:22Më vjen keq djema por vetëm një gjë shumë e vogël ju bën të jeni ndryshe.
-
0:22 - 0:25Nëqoftëse e zmadhoni gjenomin,
-
0:25 - 0:28atëhere çfarë do të shihni është pa dyshim një spirale e dyfishtë;
-
0:28 - 0:30kodi i jetës i shkruar mbi bazën e katër shkronjave biokimike
-
0:30 - 0:32të cilave ne gjithashtu ju referohemi edhe si baza të azotuara:
-
0:32 - 0:34A, C, G dhe T.
-
0:34 - 0:36Sa të tilla ka gjenomi njerzor? Tre miliard.
-
0:36 - 0:38Është ky një numër i madh?
-
0:38 - 0:40Tani, gjithkush mund të përmendi numra të mëdhenj
-
0:40 - 0:42Por në fakt, nëse unë do të vendosja një bazë
-
0:42 - 0:45në çdo pikë të këtij ekrani me kapacitet 1280 me 800
-
0:45 - 0:48do të na duheshin 3,000 ekrane për të parë gjenomin.
-
0:48 - 0:50Pra është goxha i madh.
-
0:50 - 0:52Dhe mbase për shkak të këtyre përmasave,
-
0:52 - 0:55një grup njerzish -- meqë ra fjala të gjithë këta kishin kromozom Y--
-
0:55 - 0:57vendosën që ta sekuenconin.
-
0:57 - 0:59(Te qeshura)
-
0:59 - 1:02Dhe kështu 15 vjet dhe pothuajse katër miliard dollare më vonë,
-
1:02 - 1:04u bë e mundur sekuencimi dhe publikimi i gjenomit.
-
1:04 - 1:07Në 2003, versioni final u publikua, dhe përsëri vazhdon puna.
-
1:07 - 1:09E gjitha kjo u bë në një makineri që duket kështu.
-
1:09 - 1:11Kushtoi pothuajse një dollar për bazë--
-
1:11 - 1:13një metodë shumë e ngadaltë.
-
1:13 - 1:15Tani, jam këtu t'ju them
-
1:15 - 1:17që bota ka ndryshuar komplet
-
1:17 - 1:19dhe asnjëri nga ju se di këtë gjë.
-
1:19 - 1:21Mënyra si e kryejmë këtë proçes tani është duke marrë një gjenom,
-
1:21 - 1:23dhe i bëjmë le të themi 50 kopje,
-
1:23 - 1:26më pas i presim të gjitha këto kopje në segmente me nga 50-baza të lexueshme,
-
1:26 - 1:28dhe pastaj i sekuencojmë në masë paralelisht.
-
1:28 - 1:30Pastaj i hedhim në software,
-
1:30 - 1:32e ribashkojmë dhe ju themi rezultatin.
-
1:32 - 1:35Tani t'ju paraqesim nje foto per lehtesi vizuale,
-
1:35 - 1:37Prjekti Gjenom Njerezor: 3 gigabaza.
-
1:37 - 1:39Një kalim nëpër këto makina:
-
1:39 - 1:42200 gigabaza në javë.
-
1:42 - 1:45Dhe numri 200 ka për të ndryshuar në 600 këtë verë,
-
1:45 - 1:48dhe s'tregon shënja ngadalsimi.
-
1:48 - 1:51Si përfundim, çmimi për të sekuencuar një bazë,
-
1:51 - 1:54ka rënë 100 milion herë.
-
1:54 - 1:57Kjo është e njëjtë sikur të mbushnit makinën tuaj me karburant në vitin 1988,
-
1:57 - 1:59të prisnit deri në vitin 2011,
-
1:59 - 2:01dhe tani mund ta ngisni deri në Jupiter dhe mbrapsht dy herë.
-
2:01 - 2:06(Te qeshura)
-
2:06 - 2:08Popullsia e botës,
-
2:08 - 2:10Vendosja e kompjuterave,
-
2:10 - 2:13Arkivi i të gjitha letërsive mjeksore,
-
2:13 - 2:15Ligji i Moore,
-
2:15 - 2:18Metoda e vjetër e sekuencimit dhe këtu metoda e re.
-
2:18 - 2:20Djema, kjo është në shkallë logaritmi;
-
2:20 - 2:23Zakonisht nuk shikon vija që shkojnë lart në atë mënyrë.
-
2:23 - 2:26Aktualisht kapaciteti botëror për të sekuencuar gjenome njerzore është
-
2:26 - 2:29diku midis 50,000 dhe 100,000 gjenome njerzor këtë vit.
-
2:29 - 2:32Dhe këtë e dimë në bazë të makinave që janë duke u përdorur.
-
2:32 - 2:35Kjo pritet që të dyfishohet, trefishohet, ose mbase katërfishohet
-
2:35 - 2:37vit mbas viti në të ardhmen.
-
2:37 - 2:39Në fakt në veçanti ka një laborator
-
2:39 - 2:42i cili paraqet 20 përqind të gjithë këtij kapaciteti.
-
2:42 - 2:45Ai quhet Instituti Gjenomik i Pekinit
-
2:45 - 2:49Kinezët absolutisht po e fitojnë këtë garë drejt Hënës se re meqë ra fjala.
-
2:49 - 2:51Ç'farë domethënie ka kjo për mjeksinë?
-
2:51 - 2:53Supozojmë një grua ne moshe 37 vjeç.
-
2:53 - 2:57Diagnostikohet pozitivisht me shkalla 2 kancer gjoksi për shkak të receptorit të estrogjenit.
-
2:57 - 3:00Trajtohet me operacion, kemoterapi dhe radiacion.
-
3:00 - 3:02Shkon në shtëpi.
-
3:02 - 3:05Dhe dy vjet me vonë rikthehet përsëri me shkalle 3C kancer ovarian.
-
3:05 - 3:08Fatkeqsisht përsëri detyrohet të trajtohet me operacion dhe kemoterapi.
-
3:08 - 3:10Vjen përsëri mbas 3 vjetësh tani 42 vjeç:
-
3:10 - 3:13Me akoma më shumë kancer ovar, i japim më shumë kemoterapi.
-
3:13 - 3:15Mbas gjashtë muajsh,
-
3:15 - 3:18ajo vjen prap me leukemi akute myeoide.
-
3:19 - 3:22Dhe vuan mungesë frymarrje dhe vdes mbas 8 ditësh.
-
3:22 - 3:25Fillimisht, mënyra në të cilën kjo grua u trajtua, në më pak se 10 vjet
-
3:25 - 3:28Ka për tu dukur si heqje gjaku.
-
3:28 - 3:30Dhe e gjithë kjo për meritë të njerzve si kolegu im, Rick Wilson,
-
3:30 - 3:33tek Instituti te Gjenomit i Washington University,
-
3:33 - 3:35I cili vendosi ti hedhi një sy postmortemit të kësaj gruaje.
-
3:35 - 3:38Ai e sekuencoi, duke marrë qeliza lëkure normale,
-
3:38 - 3:40dhe palcë kocke kanceroze,
-
3:40 - 3:42dhe sekuencoi gjenomin e plotë të të dyjave
-
3:42 - 3:45për vetëm dy javë, pa problem.
-
3:45 - 3:47Me pas i krahasoi të dy këto gjenome në software,
-
3:47 - 3:49dhe ç'farë vuri re midis shumë gjërave të tjera,
-
3:49 - 3:51ishte një fshirje, prej 2000 bazash
-
3:51 - 3:53përmes tre miliard bazave
-
3:53 - 3:55në një gen të quajtur TP53.
-
3:55 - 3:58Nëqoftëse e keni këtë mutacion fshirës në këtë gen,
-
3:58 - 4:01shancet për të pasur kancer gjatë jetën suaj janë 90%.
-
4:01 - 4:03Kështu që fatkeqësisht, kjo gjë nuk e ndihmon këtë grua,
-
4:03 - 4:06por ka pasoja shumë të rënda bile të theksuara,
-
4:06 - 4:08për familjen e saj.
-
4:08 - 4:10E kam fjalen, nëse edhe ata kanë të njëjtin mutacion,
-
4:10 - 4:13dhe ata mund të bëjnë testin gjenetik për ta kuptuar këtë,
-
4:13 - 4:16më pas mund të venë dhe të bëjnë teste rregullisht për të kapur kancerin shpejt
-
4:16 - 4:18dhe kanë shumë mundësi të jetojnë jetë më të gjatë.
-
4:18 - 4:20Tani më lejoni t'ju prezantoj binjakët Berry
-
4:20 - 4:22të diagnostikuar me paralizë trunore në moshën dy vjeçare.
-
4:22 - 4:24Nëna e tyre është një grua shumë trime
-
4:24 - 4:26e cila nuk besonte që siptomat korespondonin,
-
4:26 - 4:28dhe me përpjekje heroike dhe shumë kërkime në internet,
-
4:28 - 4:31arriti të bindte komunitetin mjeksor
-
4:31 - 4:33që, në fakt, të bijtë kishin diçka tjetër.
-
4:33 - 4:36Ata kishin distoni për shkak të sistemit të përgjigjes ndaj dopaminës.
-
4:36 - 4:38Dhe kështu që atyre ju dha L-Dopa,
-
4:38 - 4:40dhe gjendja e tyre u përmirsua,
-
4:40 - 4:42por ato nuk u zhdukën komplet.
-
4:42 - 4:44Probleme të rëndësishme mbeteshin akoma.
-
4:44 - 4:46Ky zotria në fotografi quhet Joe Beery,
-
4:46 - 4:48I cili pati fatin e mirë të ishte CIO
-
4:48 - 4:50i një kompanie të quajtur Teknoligjite e Jetes.
-
4:50 - 4:52Kjo është një prej vetëm dy kompanive
-
4:52 - 4:55që prodhojnë makinat masive të cilat bëjnë sekuencime gjenomike.
-
4:55 - 4:58Dhe kështu që ai vendosi tu bënte sekuence fëmijve.
-
4:58 - 5:01Dhe arriti të gjente një seri mutacionesh në një gen të quajtur SPR,
-
5:01 - 5:05përgjegjës, përveç gjërave të tjera, për prodhimin e serotonines.
-
5:05 - 5:08Kështu që përveç L-Dopa fëmijve ju dha edhe një ilac precursor serotonine,
-
5:08 - 5:10dhe ata ndihen normal tani.
-
5:10 - 5:13Djema, kjo gjë nuk do të ishte arritur kurrë pa sekuencimin e plotë të gjenomit.
-
5:13 - 5:15Dhe në atë kohë -para disa vjetësh- kjo gjë kushtoi 100,000 dollare.
-
5:15 - 5:17Sot kushton 10,000 dollare. Vitin tjetër do jetë 1,000 dollare.
-
5:17 - 5:19Mbas vitit tjetër do jetë 100 dollare.
-
5:19 - 5:21Aq shpejt po avancojmë.
-
5:21 - 5:23Këtu kemi Nikun e vogël-
-
5:23 - 5:26i pëlqen Batman dhe pistoletat me ujë.
-
5:26 - 5:29Na del që Niku shkon tek spitali i fëmijve
-
5:29 - 5:31me një zgjerim stomaku sikur të ishte viktime urije.
-
5:31 - 5:33Dhe kjo nuk është si rrjedhojë e mosngrënies.
-
5:33 - 5:35por ndodh sepse kur ai ha, zorra e tij hapet
-
5:35 - 5:37dhe fecet derdhen ne bark.
-
5:37 - 5:39Dhe kështu mbas qindra operacioneve,
-
5:39 - 5:42ai sheh nga e ëma dhe thotë: - "Mami,
-
5:42 - 5:45lutu për mua. Kam shumë dhimbje."
-
5:45 - 5:48Pediatri i tij qëllon që kishte dijeni mbi gjenetiken klinike
-
5:48 - 5:50dhe as e ka idenë se ç'farë po ndodh,
-
5:50 - 5:52por propozon: - "Le ti sekuencojmë gjenomin e këtij fëmije."
-
5:52 - 5:54Dhe ajo që gjejnë është një mutacion në një pikë
-
5:54 - 5:57në një gen përgjegjës për kontrollin e vdekjes së qelizave te programuara.
-
5:57 - 6:00Pra hidhet teoria që ai ka një reaksion imunologjik
-
6:00 - 6:03kundrejt diçkaje në ushqim,
-
6:03 - 6:06dhe është një reaksion natyral, i cili shkakton vdekjen e programuar të disa qelizave.
-
6:06 - 6:08Por geni përgjegjës për kontrollin e kësaj s'funksionon.
-
6:08 - 6:10Dhe kjo kërkon, përveç gjërave të tjera, pa diskutim,
-
6:10 - 6:13një transplant të palcës së kockës, i cili kryhet.
-
6:13 - 6:15Dhe mbas një përmisimi rraskapitës nëntë mujorsh,
-
6:15 - 6:17ai tani është në gjendje të hajë bërxollë me salcë pikante.
-
6:17 - 6:19(Te qeshura)
-
6:19 - 6:21Prospekti i përdorimit të gjenomit
-
6:21 - 6:23si një diagnostikues universal
-
6:23 - 6:25qëndron mbi ne sot.
-
6:25 - 6:27Kemi arritur këtu sot.
-
6:27 - 6:29Dhe ç'farë kjo do të thotë për të gjithë ne
-
6:29 - 6:32eshtë se gjithsecili në këtë dhomë mund të jetoje 5, 10 apo 20 vite më shumë
-
6:32 - 6:34vetëm për shkak të kësaj.
-
6:34 - 6:36Që përbën një histori fantastike,
-
6:36 - 6:39me përjashtim po të mendoni për gjurmën e njeriut në planet
-
6:39 - 6:41dhe aftësisë tonë për të vazhduar prodhimin e ushqimit.
-
6:41 - 6:43Dhe kështu na del
-
6:43 - 6:45që e njejta teknologji
-
6:45 - 6:47po përdoret për të ngritur linja të reja
-
6:47 - 6:50misri, gruri, fasuleje dhe lloje të tjera të mbjellurash
-
6:50 - 6:52që lejojnë tolerancë të madhe kundrejt thatësirave dhe përmbytjeve
-
6:52 - 6:54insekteve dhe pesticideve.
-
6:54 - 6:57Sa kohë që ne vazhdojmë të rrisim popullsinë,
-
6:57 - 7:00do të jemi të detyruar të vazhdojmë të prodhojmë dhe të hamë ushqime të modifikuara gjenetikisht,
-
7:00 - 7:03dhe ky është pozicioni në të cilin unë jam sot.
-
7:03 - 7:05Përveç nëse ka njeri në audience
-
7:05 - 7:07që del vullnetar të pushojë së ngrëni?
-
7:07 - 7:09Asnjë, as edhe një.
-
7:09 - 7:11Kjo është një makinë shrkimi,
-
7:11 - 7:14baza e cdo kompjuteri zyre për dekada.
-
7:14 - 7:18Dhe në fakt, makina e shkrimit në esence zevendesua nga kjo e fundit.
-
7:18 - 7:21Më vonë, u shfaqën versione më të përhapura programesh shkrimi.
-
7:21 - 7:24Por së fundi, ishte nje revolucion mbi revolucionin.
-
7:24 - 7:26Ishte Bob Metcalfe i cili shpiku Ethernetin
-
7:26 - 7:28dhe lidhjen midis gjithë këtyre kompjuterave
-
7:28 - 7:30i cili ndryshoi çdo gjë rrënjësisht.
-
7:30 - 7:33Dhe papritmas patëm Netscape dhe Yahoo
-
7:33 - 7:36me pas të gjithë fllucken e Internetit.
-
7:36 - 7:39(Te qeshura)
-
7:39 - 7:41Po mos u bëni merak,
-
7:41 - 7:43se gjithçka u shpëtua shumë shpejt nga iPod dhe Facebook
-
7:43 - 7:45dhe gjithashtu loja "zogjtë e nxehur".
-
7:45 - 7:47(Te qeshura)
-
7:47 - 7:50Shihni, këtu është ku ndodhemi sot.
-
7:50 - 7:52Ky është revolucioni gjenetik sot. Këtu është ku gjendemi.
-
7:52 - 7:54Ç'farë kam dëshirë të keni parasysh sot është:
-
7:54 - 7:56Ç'farë do të thotë
-
7:56 - 7:59kur pikat nuk prezantojnë bazat individuale të gjenomit tuaj,
-
7:59 - 8:02por ato lidhen me gjenome rreth e përqark planetit?
-
8:02 - 8:04Tani afër mu desh të blija sigurim jete.
-
8:04 - 8:06Dhe mu desh të përgjigjesha:
-
8:06 - 8:09A. S'kam patur asnjëherë test gjenetik, B. Po kam patur, urdhëro rezultatet
-
8:09 - 8:11C.Kam pasur por s'i tregoj rezultatet.
-
8:11 - 8:13Fatmirësisht unë I përkisja përgjigjes A,
-
8:13 - 8:16Dhe e them këtë me ndershmëri në rast se po më dëgjon agjenti i sigurimit.
-
8:16 - 8:19Por ç'farë do të kishte ndodhur në rast se do isha përgjigjur C?
-
8:19 - 8:21Aplikimet e konsumatorëve për genome do bëjnë bum.
-
8:21 - 8:23Doni të shihni nëse jeni gjenetikisht të përshtatshëm
-
8:23 - 8:25me të dashurën? Sigurisht.
-
8:25 - 8:28Sekuencim i ADN nëpërmjet iPhone? Pa problem kemi një aplikim të tillë.
-
8:28 - 8:30(Te qeshura)
-
8:30 - 8:33Do njeri masazh të përgatitur gjenetikisht?
-
8:33 - 8:35Sot ka një laborator
-
8:35 - 8:37I cili teston allelen 334 të genit AVPR1,
-
8:37 - 8:39i mbiquajturi gjeni i të tradhtuarit.
-
8:39 - 8:43Kështu që të gjithë ju që jeni sot këtu me partnerin e jetës
-
8:43 - 8:45kthehuni nga ta dhe merrni një mostër nga goja,
-
8:45 - 8:47dërgojani laboratorit dhe do ta dini me siguri.
-
8:47 - 8:49(Te qeshura)
-
8:49 - 8:51A doni që me të vërtetë të zgjidhni një president
-
8:51 - 8:53gjenomi i të cilës sugjeron spazmë kardiake?
-
8:53 - 8:55Tani mendoni se jemi në vitin 2016
-
8:55 - 8:56dhe kanditatja në krye të garës nxjerr
-
8:56 - 8:58jo vetëm katër vitet e taksave,
-
8:58 - 9:00por gjithashtu edhe gjenomin e saj personal.
-
9:00 - 9:02I cili duket shumë i mirë.
-
9:02 - 9:04Dhe më pas ajo i sfidon të gjithë konkuruesët e tjerë të bëjnë po të njejtën gjë.
-
9:04 - 9:06Mendoni se s'ka për të ndodhur?
-
9:06 - 9:08A mendoni se do ta ndihmonte John McCain?
-
9:08 - 9:10(Te qeshura)
-
9:10 - 9:12Sa veta në audience
-
9:12 - 9:14e kanë mbiemrin Resnick si une? Ngrini dorën.
-
9:14 - 9:16Njeri? Asnjeri.
-
9:16 - 9:18Zakonisht, ka një ose dy.
-
9:18 - 9:20Babai i babait ishte një prej 10 vëllezërve Resnick.
-
9:20 - 9:22Të gjithë urrenin njëri tjetrin.
-
9:22 - 9:24Dhe të gjithë lëvizën në vende të ndryshme të planetit.
-
9:24 - 9:26Kështu që ka mundësi
-
9:26 - 9:29që unë të jem i afërm me çdo Resnick që kam takuar, por nuk e di.
-
9:29 - 9:32Por imagjinoni sikur gjenomi im të identifikohej duke ndenjur në një softuear,
-
9:32 - 9:34dhe gjenomi i një kushuriri të tretë gjendej gjithashtu aty,
-
9:34 - 9:36dhe sikur të kishte edhe një softuear që mund ti krahasonte
-
9:36 - 9:38dhe të bënte afërsime.
-
9:38 - 9:41Jo vështirë për tu imagjinuar. Kompania ime ka softuear që e bën këtë gjë tani.
-
9:41 - 9:43Imagjinoni edhe diçka tjetër:
-
9:43 - 9:46që ky softuear është në gjendje ti pyesi të dy palët për leje,
-
9:46 - 9:48"A keni dëshirë të takoni kusheririn tuaj të tretë?"
-
9:48 - 9:50Dhe nëse të dy ne themi po,
-
9:50 - 9:52Bum! Mirëserdhët në Linkedin kromozonal
-
9:52 - 9:56(Te qeshura)
-
9:56 - 9:58Tani kjo është diçka e mirë apo jo?
-
9:58 - 10:00Keni mbledhje familjare më të mëdhaja
-
10:00 - 10:02Por mbase mund të jetë gjithashtu diçka e keqe .
-
10:02 - 10:04Sa baballarë kemi në dhomë? Ngrini dorën.
-
10:04 - 10:07Dakord, ekspertët mendojnë që një deri në tre përqind prej jush
-
10:07 - 10:09nuk janë babai i fëmijës tuaj.
-
10:09 - 10:11(Te qeshura)
-
10:11 - 10:13Shiko --
-
10:13 - 10:17(Te qeshura)
-
10:17 - 10:20Këto gjenome, këto 23 kromozome,
-
10:20 - 10:23ato në asnjë mënyrë që s'prezantojnë kualitetin e marrdhënieve tona
-
10:23 - 10:25apo natyrën e shoqërisë -- të paktën jo deri tani.
-
10:25 - 10:27Dhe si çdo teknologji e re,
-
10:27 - 10:29e gjitha varet nga duart e njeriut
-
10:29 - 10:32t'i shërbeje njerzimit, apo jo.
-
10:32 - 10:35Dhe ju lus të gjithëve të zgjoheni dhe ti kushtoni vëmendje
-
10:35 - 10:38dhe të influenconi revolucionin gjenetik që po ndodh sot rreth jush.
-
10:38 - 10:40Faleminderit
-
10:40 - 10:42(Duartrokitje)
- Title:
- Mirëseerdhët në revolucionin gjenetik
- Speaker:
- Richard Resnick
- Description:
-
Në këtë fjalim të thjeshtëzuar të mbajtur në TEDxBoston, Richard Resnic tregon sesi sekuncimi gjenetik i shpejte dhe ekonomik do te revolucionarizoje kujdesin shëndetsor (gjithashtu sigurimet dhe politikën).
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 10:42