Return to Video

Waarom we duidelijke problemen negeren -- en wat we zouden moeten doen

  • 0:01 - 0:05
    Wat als er een overduidelijk probleem
  • 0:05 - 0:07
    voor je neus stond?
  • 0:07 - 0:10
    Een waar iedereen het over had,
  • 0:10 - 0:12
    een dat jou direct aanging.
  • 0:13 - 0:18
    Zou je alles binnen je vermogen doen
    om de dingen op te lossen
  • 0:18 - 0:19
    voordat ze erger werden?
  • 0:21 - 0:22
    Wees daar maar niet zo zeker van.
  • 0:22 - 0:27
    De kans is veel groter
    dan we toe willen geven
  • 0:27 - 0:30
    dat we niet zien
    wat vlak voor onze neus staat.
  • 0:30 - 0:31
    Het is zelfs waarschijnlijk
  • 0:31 - 0:35
    dat we ons soms afkeren van dingen,
  • 0:35 - 0:40
    juist vanwege de bedreiging
    die ze voor ons vormen;
  • 0:40 - 0:42
    op zakelijk gebied,
    in het leven en in de wereld.
  • 0:43 - 0:47
    Ik wil jullie een voorbeeld geven
    uit mijn wereld, beleidseconomie.
  • 0:49 - 0:52
    Toen Alan Greenspan aan het hoofd
    van de Centrale Bank stond,
  • 0:52 - 0:57
    hield zijn baan in dat hij moest uitkijken
    naar problemen in de Amerikaanse economie
  • 0:57 - 1:00
    en moest zorgen
    dat die niet uit de hand liepen.
  • 1:00 - 1:02
    Dus na 2006,
  • 1:02 - 1:05
    toen vastgoedprijzen
    op hun hoogtepunt waren,
  • 1:05 - 1:09
    begonnen meer en meer
    gerespecteerde leiders en organisaties
  • 1:09 - 1:12
    de noodklok te luiden
  • 1:12 - 1:16
    over het risico van geld uitlenen
    en gevaarlijke marktzeepbellen.
  • 1:17 - 1:21
    Zoals jullie weten,
    stortte alles in 2008 in.
  • 1:21 - 1:23
    Banken stortten in,
  • 1:23 - 1:26
    wereldwijde aandelenbeurzen verloren
    bijna de helft van hun waarde,
  • 1:26 - 1:30
    miljoenen mensen zagen hun huizen
    in beslag genomen worden.
  • 1:30 - 1:32
    Op het dieptepunt
  • 1:32 - 1:35
    was bijna een op de 10
    Amerikanen werkeloos.
  • 1:37 - 1:39
    Nadat alles een beetje gekalmeerd was,
  • 1:39 - 1:44
    keken Greenspan en vele anderen
    hierop terug en zeiden:
  • 1:44 - 1:46
    "Niemand had deze crisis
    kunnen voorspellen."
  • 1:47 - 1:49
    Ze noemden het een 'zwarte zwaan'.
  • 1:49 - 1:52
    Iets dat onvoorstelbaar was,
  • 1:52 - 1:56
    onvoorspelbaar en totaal onwaarschijnlijk.
  • 1:57 - 1:59
    Een complete verrassing.
  • 1:59 - 2:03
    Maar het was niet altijd een verrassing.
  • 2:03 - 2:08
    Mijn appartement in Manhattan
    was in waarde verdubbeld
  • 2:08 - 2:10
    in minder dan vier jaar.
  • 2:10 - 2:13
    Ik zag het al aankomen
    en heb het verkocht.
  • 2:13 - 2:16
    (Gelach)
  • 2:16 - 2:18
    (Applaus)
  • 2:20 - 2:22
    Veel andere mensen
    zagen de tekenen aan de wand,
  • 2:22 - 2:24
    spraken zich publiekelijk uit
  • 2:25 - 2:27
    en werden genegeerd.
  • 2:27 - 2:31
    We wisten niet precies
    hoe de crisis eruit zou gaan zien,
  • 2:31 - 2:33
    niet de exacte kenmerken,
  • 2:33 - 2:35
    maar we wisten allemaal
  • 2:35 - 2:41
    dat wat er op ons afkwam net zo
    gevaarlijk, zichtbaar en voorspelbaar was
  • 2:41 - 2:45
    als een gigantische grijze neushoorn
    die op ons af kwam gestormd.
  • 2:46 - 2:48
    De zwarte zwaan wordt gebruikt
  • 2:48 - 2:52
    voor het idee dat we geen controle
    over onze toekomst hebben.
  • 2:53 - 2:57
    En helaas: hoe minder controle
    we denken te hebben,
  • 2:57 - 3:01
    des te groter is de kans
    dat we het bagatelliseren
  • 3:01 - 3:03
    of zelfs compleet negeren.
  • 3:04 - 3:08
    Deze gevaarlijke dynamiek
    verbergt een ander probleem:
  • 3:08 - 3:10
    dat de meeste problemen die we tegenkomen
  • 3:10 - 3:13
    zo waarschijnlijk en duidelijk zijn;
  • 3:13 - 3:17
    het zijn dingen die we kunnen zien,
    maar waar we nog steeds niets aan doen.
  • 3:17 - 3:20
    Dus heb ik de metafoor
    van de grijze neushoorn verzonnen,
  • 3:20 - 3:23
    om te voorzien in een
    in mijn ogen urgente behoefte.
  • 3:23 - 3:26
    Om ons te helpen een frisse blik te werpen
  • 3:26 - 3:29
    met dezelfde passie die mensen
    hadden voor de zwarte zwaan,
  • 3:29 - 3:32
    maar nu voor de dingen
    die overduidelijk waren,
  • 3:32 - 3:37
    zeer waarschijnlijk,
    maar die toch genegeerd werden.
  • 3:38 - 3:41
    Dit zijn de grijze neushoorns.
  • 3:41 - 3:44
    Zodra je gaat zoeken
    naar grijze neushoorns
  • 3:44 - 3:46
    zie je ze dagelijks in de krantenkoppen.
  • 3:47 - 3:51
    Wat ik in de krantenkoppen zie,
    is nog een grote grijze neushoorn,
  • 3:51 - 3:55
    een zeer waarschijnlijke
    nieuwe financiële crisis.
  • 3:56 - 4:00
    En ik vraag me af of we iets
    geleerd hebben in de afgelopen 10 jaar.
  • 4:00 - 4:04
    Als je naar Washington
    of Wall Street luistert,
  • 4:04 - 4:10
    wordt het je vergeven dat je denkt
    dat er een rustige tijd voor de boeg ligt.
  • 4:11 - 4:14
    In China, waar ik veel tijd doorbreng,
  • 4:14 - 4:17
    gaat het gesprek totaal anders.
  • 4:17 - 4:20
    Het complete economische team,
  • 4:20 - 4:23
    helemaal tot aan
    president Xi Jinping zelf,
  • 4:23 - 4:25
    spreekt zeer specifiek en duidelijk
  • 4:25 - 4:29
    over financiële risico's
    als grijze neushoorns
  • 4:29 - 4:31
    en over hoe ze die kunnen temmen.
  • 4:31 - 4:33
    Natuurlijk hebben China en de VS
  • 4:33 - 4:35
    totaal verschillende overheidssystemen,
  • 4:35 - 4:38
    wat beïnvloedt wat ze
    wel en niet kunnen doen.
  • 4:38 - 4:41
    Veel van de basisoorzaken
    van hun economische problemen
  • 4:41 - 4:42
    zijn totaal verschillend.
  • 4:42 - 4:46
    Maar het is geen geheim
    dat beide landen problemen hebben
  • 4:46 - 4:49
    met schulden, met ongelijkheid
    en met economische productiviteit.
  • 4:51 - 4:53
    Hoe kan het dat het gesprek zo anders is?
  • 4:54 - 4:56
    Je zou deze vraag kunnen stellen,
  • 4:56 - 4:58
    niet alleen over landen,
  • 4:58 - 5:01
    maar over bijna iedereen.
  • 5:01 - 5:05
    De autobedrijven
    die veiligheid voorop stellen
  • 5:05 - 5:07
    en degenen die hun gammele auto's
    niet eens herroepen
  • 5:07 - 5:10
    tot nadat er mensen gestorven zijn.
  • 5:12 - 5:18
    De grootouders die zich voorbereiden
    op het onvermijdelijke --
  • 5:18 - 5:20
    zij die de grafrede al geregeld hebben,
  • 5:21 - 5:23
    en de broodjes voor na de begrafenis.
  • 5:23 - 5:24
    (Gelach)
  • 5:24 - 5:26
    Mijn grootouders deden dat.
  • 5:26 - 5:27
    (Gelach)
  • 5:27 - 5:32
    En die alles behalve de einddatum
    al in de grafsteen gebeiteld hebben.
  • 5:32 - 5:35
    Maar dan zijn er de grootouders
    van de andere kant,
  • 5:35 - 5:37
    die hun zaakjes
    niet op orde hebben gemaakt,
  • 5:37 - 5:39
    die hun rommel niet opruimen
  • 5:39 - 5:43
    die ze al tientallen jaren verzamelen
    en wiens kinderen dat op moeten lossen.
  • 5:44 - 5:48
    Wat is het verschil
    tussen de ene en de andere kant?
  • 5:48 - 5:51
    Waarom zien sommige mensen
    dingen en lossen ze op
  • 5:51 - 5:53
    en kijken andere mensen de andere kant op?
  • 5:55 - 5:58
    Het eerste heeft te maken
    met cultuur, samenleving,
  • 5:58 - 6:00
    de mensen om je heen.
  • 6:01 - 6:04
    Als je denkt dat iemand in je omgeving
  • 6:04 - 6:06
    zal helpen, je opraapt als je valt,
  • 6:06 - 6:10
    is het waarschijnlijker
    dat je een gevaar als kleiner ervaart.
  • 6:10 - 6:15
    Dat zorgt ervoor dat we de goede kansen
    aangrijpen, niet alleen de slechte.
  • 6:15 - 6:18
    Bijvoorbeeld: risico lopen op kritiek
  • 6:18 - 6:21
    wanneer je spreekt over het gevaar
    waarover niemand wil dat je spreekt.
  • 6:21 - 6:24
    Of de kansen aangrijpt die eng zijn
  • 6:24 - 6:27
    en dus op zichzelf grijze neushoorns zijn.
  • 6:27 - 6:32
    De VS heeft een zeer individualistische
    cultuur -- doe het zelf.
  • 6:32 - 6:34
    Tegenstrijdig genoeg
  • 6:34 - 6:37
    zorgt dit ervoor dat veel Amerikanen
    minder openstaan voor verandering
  • 6:37 - 6:39
    en het nemen van goede risico's.
  • 6:39 - 6:41
    In China daarentegen
  • 6:41 - 6:45
    geloven de mensen dat de overheid
    problemen kan voorkomen,
  • 6:45 - 6:48
    wat niet altijd gebeurt,
    maar de mensen geloven het wel.
  • 6:48 - 6:50
    Ze geloven dat ze
    op hun families kunnen bouwen,
  • 6:50 - 6:53
    waardoor ze eerder
    bepaalde risico's lopen.
  • 6:53 - 6:55
    Zoals kopen van vastgoed in Peking
  • 6:55 - 6:59
    of opener zijn over het feit
    dat ze een andere richting op moeten.
  • 6:59 - 7:03
    De snelheid van verandering in China
    is absoluut verbazingwekkend.
  • 7:04 - 7:06
    Ten tweede:
  • 7:06 - 7:08
    hoeveel weet je over een situatie,
  • 7:08 - 7:10
    hoeveel wil je erover te weten komen?
  • 7:11 - 7:15
    Ben je bereid dingen te zien
    zelfs als die niet zijn wat je wilt?
  • 7:15 - 7:18
    Velen van ons zullen waarschijnlijk
  • 7:18 - 7:21
    geen aandacht besteden aan de dingen
    die we willen uitvlakken;
  • 7:21 - 7:22
    we vinden ze niet fijn.
  • 7:22 - 7:24
    We letten op wat we willen zien,
  • 7:24 - 7:27
    wat we fijn vinden,
    waar we het mee eens zijn.
  • 7:27 - 7:29
    Maar we hebben de mogelijkheid
    en het vermogen
  • 7:29 - 7:32
    om deze blinde vlekken te corrigeren.
  • 7:32 - 7:35
    Ik spreek heel veel met mensen
    uit alle lagen van de bevolking
  • 7:35 - 7:38
    over de grijze neushoorns
    in hun leven en over hun houdingen.
  • 7:38 - 7:40
    Je zou denken
  • 7:40 - 7:43
    dat de mensen die
    meer angst hebben voor risico's,
  • 7:43 - 7:44
    die daar gevoeliger voor zijn,
  • 7:44 - 7:48
    degenen zijn die minder
    openstaan voor verandering.
  • 7:48 - 7:50
    Het tegenovergestelde is waar.
  • 7:50 - 7:51
    Ik merkte dat de mensen
  • 7:51 - 7:53
    die bereid zijn de problemen
    om hen heen te erkennen
  • 7:53 - 7:55
    en plannen te maken,
  • 7:55 - 7:59
    degenen zijn die meer risico's
    kunnen tolereren, goede risico's,
  • 7:59 - 8:01
    en kunnen omgaan met de slechte risico's.
  • 8:01 - 8:04
    Dat komt omdat als we informatie zoeken,
  • 8:04 - 8:09
    we onze macht vergroten om iets te doen
    tegen de dingen waar we bang voor zijn.
  • 8:10 - 8:12
    Dat brengt me bij mijn derde punt.
  • 8:12 - 8:15
    Hoeveel controle denk je dat je hebt
  • 8:15 - 8:17
    over de grijze neushoorns in je leven?
  • 8:18 - 8:20
    Een van de redenen
    waarom we niet handelen,
  • 8:20 - 8:23
    is dat we ons vaak hulpeloos voelen.
  • 8:23 - 8:26
    Denk maar aan klimaatverandering;
    dat kan zo groot voelen
  • 8:26 - 8:30
    dat niemand van ons
    een verschil zal kunnen maken.
  • 8:30 - 8:33
    Dus leven mensen hun leven
    terwijl ze dat ontkennen.
  • 8:33 - 8:36
    Anderen geven de schuld
    aan iedereen behalve zijzelf.
  • 8:36 - 8:39
    Zoals mijn vriend die zegt
    dat hij zijn terreinwagen zal houden
  • 8:39 - 8:41
    totdat China geen
    kolencentrales meer bouwt.
  • 8:41 - 8:44
    Maar we hebben de gelegenheid
    om te veranderen.
  • 8:44 - 8:47
    Geen twee van ons zijn gelijk.
  • 8:47 - 8:52
    Ieder van ons heeft de gelegenheid
    om onze houding te veranderen --
  • 8:52 - 8:54
    die van ons en van de mensen om ons heen.
  • 8:54 - 8:58
    Dus wil ik jullie vandaag uitnodigen
  • 8:58 - 9:02
    om mee te helpen om een open
    en eerlijk gesprek uit te lokken
  • 9:02 - 9:04
    met de mensen om jullie heen
  • 9:04 - 9:07
    over de grijze neushoorns in onze wereld
  • 9:07 - 9:11
    en om genadeloos eerlijk te zijn
    over hoe goed we daarmee omgaan.
  • 9:11 - 9:14
    Ik hoor in de VS zo vaak:
  • 9:14 - 9:16
    "Natuurlijk moeten we
    duidelijke problemen oplossen,
  • 9:16 - 9:18
    maar als je niet ziet
    wat voor je neus staat,
  • 9:18 - 9:21
    ben je dom of onwetend."
  • 9:21 - 9:25
    Dat is wat ze zeggen en ik ben het
    daar compleet mee oneens.
  • 9:25 - 9:27
    Als je niet ziet
    wat er voor je neus staat,
  • 9:27 - 9:31
    ben je niet dom of onwetend;
  • 9:31 - 9:32
    dan ben je menselijk.
  • 9:32 - 9:37
    Zodra we die gedeelde
    kwetsbaarheid erkennen,
  • 9:37 - 9:42
    geeft dat ons de macht
    om onze ogen te openen,
  • 9:42 - 9:44
    om te zien wat er voor onze neus staat
  • 9:44 - 9:47
    en om in te grijpen
    voordat we vertrapt worden.
  • 9:49 - 9:52
    (Applaus)
Title:
Waarom we duidelijke problemen negeren -- en wat we zouden moeten doen
Speaker:
Michele Wucker
Description:

Waarom negeren we vaak grote problemen, zoals de financiële crisis en klimaatverandering, totdat het te laat is? Beleidsstrateeg Michele Wucker dringt er bij ons op aan om de mythe van de 'zwarte zwaan' -- die zeldzame, onvoorziene, onvermijdelijke catastrofe -- te vervangen door de realiteit van de 'grijze neushoorn', het te voorkomen gevaar waarvan we kiezen het te negeren. Ze laat zien waarom voorspelbare crises ons verrassen -- en laat voortekenen zien die erop wijzen dat er op dit moment een grijze neushoorn op jouw leven kan afstormen.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:05

Dutch subtitles

Revisions