Return to Video

1. Bilgi Arayanlar Çocuk Semineri Oct 4 2014

  • 0:09 - 0:13
    1. Bilgi Arayan Çocuklar Çalıştayına
    hoş geldiniz.
  • 0:14 - 0:17
    Keshe Vakfı ve Uzay gemisi Enstitüsü'nün
    katkılarıyla hazırlanmıştır.
  • 0:18 - 0:20
    İsmim Rick Crammond,
  • 0:20 - 0:24
    ve bu haftanın bölümünü
    Keyvan Devani ile sunacağız,
  • 0:24 - 0:28
    ve Keyvan Çocuklar çalıştaylarını
    organize ediyor
  • 0:28 - 0:30
    şimdi, kısa bir giriş yapacak;
  • 0:30 - 0:36
    Sonra, Keshe Bey evrenin nasıl işlediğini
  • 0:36 - 0:40
    hepimizin içindeki çocuğun anlayabileceği
    şekilde anlatacak.
  • 0:41 - 0:45
    Daha sonra Keshe Bey çeşitli yaşta çocukların sorularını
    cevaplayacak.
  • 0:46 - 0:48
    Kevin, sen devam edebilir misin?
  • 0:49 - 0:52
    Evet, teşekkürler Rick.
  • 0:52 - 0:54
    Benim adım Keyvan Devani
  • 0:54 - 0:59
    çocukken, altı yedi yaşlarımdayken
  • 0:59 - 1:05
    babama çeşitli yaratıcı sorular
    sorduğumu hatırlıyorum.
  • 1:05 - 1:06
    ve o zamanlarda,
  • 1:06 - 1:10
    aradığım cevapların çoğunu bulamıyordum.
  • 1:10 - 1:19
    Bu yüzden Çocuklar için çalıştayın tüm amacı
  • 1:19 - 1:21
    belirli bir kavrayışa sahip olabilmek
  • 1:21 - 1:27
    birçok çocuğun aklında olabilecek konulara dair
  • 1:27 - 1:28
    bir anlayış sahibi olmak,
  • 1:28 - 1:33
    gençken okulda fizik, biyoloji, kimya
    öğrenirken
  • 1:33 - 1:36
    oluşan sorular belki de.
  • 1:36 - 1:40
    Sanıyorum ki Keshe Bey çocukken babasına
  • 1:40 - 1:44
    mutlaka benim de kendi babama sorduğum soruyu sormuştur,
  • 1:44 - 1:46
    bilirsiniz, evren hakkında,
  • 1:46 - 1:53
    galaksiler, gezegenler, yıldızlar ve Ay,
    neden yapıldığımız hakkında,
  • 1:53 - 1:55
    Gezegenimiz olan Dünya'mızı bilirsiniz,
  • 1:55 - 1:58
    onların nasıl oluştuğu konusunda...
  • 1:58 - 2:03
    okulda öğrendiğimiz onca şey
    tamamen yanlış olmayabilir,
  • 2:03 - 2:10
    ama Keshe Beyi takip edip kitaplarını
    okumaya başladığım birkaç yıldan beri,
  • 2:10 - 2:17
    bağlantıları daha iyi anlamaya başladım.
  • 2:17 - 2:22
    Sayın Keshe, sahneyi size bırakıyorum,
    teşekkürler.
  • 2:23 - 2:27
    ve... kendinizi tüm yeni dinleyicilerimize
    tanıtmalısınız belki de.
  • 2:27 - 2:28
    Teşekkür ederim.
  • 2:30 - 2:37
    Çok teşekkürler Keyvan, ve hepiniz hoş geldiniz
    çocuklar, özellikle ben.
  • 2:37 - 2:42
    Yaşça büyük olabilirim ama hala bir çocuk kalbine sahibim.
  • 2:42 - 2:47
    Oğlum önümde oturuyor ve kafasını sallıyor.
  • 2:47 - 2:51
    X-ışınlarını ve radyasyonu öğrenmeye başladığımda
  • 2:51 - 2:54
    onun yaşlarındaydım, sekiz yaş falan,
  • 2:54 - 2:58
    Daha sonra çok genç yaşta insanoğlunun Ay'a
  • 2:58 - 2:59
    ayak basışını izledim
  • 2:59 - 3:01
    ve o geceyi çok net hatırlıyorum
  • 3:01 - 3:03
    yere uzanmış bir şekilde TV izlerken
  • 3:03 - 3:06
    adamın Ay'a inişini görmeyi umuyordum.
  • 3:06 - 3:09
    O gün hiç aklımdan çıkmıyor;
    yaz mevsiminde,
  • 3:09 - 3:11
    Temmuz ayıydı
  • 3:11 - 3:17
    ve benim için ilk defa böylesi
    geniş bir kavramı anlamlanmıştı.
  • 3:17 - 3:20
    Ve dünya ve galaksiler ve bu alan hakkındaki
  • 3:20 - 3:25
    daha fazla bilgi birikimi asla durmadı.
  • 3:26 - 3:29
    Genç dinleyicilerin veya çocukların
  • 3:29 - 3:33
    anlaması gereken
    en önemli şeylerden biri bence
  • 3:33 - 3:39
    insanoğlunun biz dedik diye burada olduğu değil,
  • 3:39 - 3:42
    insanoğlu burada çünkü
    topluluk olarak, ırk olarak
  • 3:42 - 3:46
    yüz binlerce yıl içinde birbirimize
    topladığımız bilgileri
  • 3:46 - 3:50
    aktardık, babadan oğula,
  • 3:50 - 3:52
    ve ondan toruna.
  • 3:52 - 3:55
    Ve şimdi bu biriken bilgileri
  • 3:55 - 3:58
    çok daha hızlı ve iyi
    paylaşabiliyoruz.
  • 3:59 - 4:03
    Birçoğunuz mıknatısları biliyorsunuz
    ve oynamışsınızdır.
  • 4:03 - 4:09
    Mıknatıslar ve manyetik alanlar
    yaratılışın bel kemiğidir.
  • 4:10 - 4:17
    Bu Dünyadaki hiçbir şey manyetik alanlar sız değil
    ve onsuz var ola bilemez.
  • 4:17 - 4:21
    Ancak, evrendeki tüm manyetik alanlar
  • 4:22 - 4:27
    buzdolabınızda olduğu gibi değildir;
  • 4:27 - 4:29
    Bunlar buzdolabınızda görebileceğiniz
    mıknatıslar,
  • 4:30 - 4:33
    küçük mıknatıslar,
  • 4:34 - 4:39
    yani aslına bakarsanız çoktan yaşadınız ve mıknatıslarla
    oynadınız.
  • 4:39 - 4:43
    Bu küçük mıknatıslar dolabınızın kapısına,
    kapıya yapışır.
  • 4:43 - 4:49
    Ancak bunların arkasında yaratılışın tüm gizemi yatmaktadır.
  • 4:49 - 4:55
    En küçük parçaya bile gitseniz,
    buna pek benzerler.
  • 4:56 - 5:00
    Onlar küçük küçük kürelerdir.
  • 5:00 - 5:04
    Ancak evrende,
    küreler yerde oturmazlar;
  • 5:05 - 5:08
    dik oturur küreler,
  • 5:09 - 5:12
    ve manyetik alan küreleri
  • 5:13 - 5:16
    dik otururlarken
    oldukça komik görünürler,
  • 5:16 - 5:19
    onların döndürdükleri küçük bir top gibi görünürler.
  • 5:21 - 5:25
    Ve bizim dilimizde, büyüklerin dilinde
  • 5:25 - 5:26
    buna plazma diyoruz.
  • 5:27 - 5:29
    Eğer bu topu görürseniz,
  • 5:30 - 5:32
    buna adı plazma deriz.
  • 5:32 - 5:34
    Ve bütün yaratılış
  • 5:34 - 5:40
    bu küçük dönmekte olan
    manyetik alanları baz alır,
  • 5:41 - 5:46
    Ve oldukça hızlı dönerler, bundan dolayı
    manyetik alanları görebiliriz.
  • 5:46 - 5:49
    Tıpkı bu teller gibi
    bu tellere bakarsanız,
  • 5:49 - 5:52
    bunlar manyetik alanlar dediklerimiz.
  • 5:52 - 5:59
    Bu topların tepesindeki alanlardan
    ortaya çıkan şey budur.
  • 6:00 - 6:03
    Ve sonra, farklı yerlere ve farklı yönlere giderler,
  • 6:03 - 6:06
    ve dönmeye devam ederler, gördüğünüz gibi,
  • 6:06 - 6:10
    bu alanların nasıl yayıldığına ve onlara eşit
  • 6:10 - 6:13
    olan arkadaşın nerede olduğuna bağlı olarak değişir.
  • 6:14 - 6:18
    Elinizdeki bu mıknatıslara bakarsanız,
    tıpkı bu minik balık gibi,
  • 6:19 - 6:23
    içinden bunun gibi milyon milyon
    alan çıkıyor ve
  • 6:23 - 6:28
    bir eş arıyorlar,
    beraber oynayacak yada birleşecek bir arkadaş.
  • 6:29 - 6:33
    Ve birleştikten sonra birbirine yapışırlar.
  • 6:33 - 6:35
    Ve sonra biz buna mıknatıs deriz.
  • 6:35 - 6:37
    Kolay yolla,
  • 6:38 - 6:42
    anlamanızı istediğimiz çok basit bir şey var;
  • 6:44 - 6:46
    mıknatıslar dünyası içinde
  • 6:46 - 6:50
    vücudunuzdaki mıknatısa benzer şeyler
    vücut hücreleriniz düz değildir.
  • 6:51 - 6:54
    Her zaman bir top şeklindedir.
  • 6:55 - 7:01
    Ve bu büyük bir uzaklaşmadır,
    şimdiye kadarki düşünce birikimine göre
  • 7:02 - 7:04
    en az 100 yıl sürmüştür.
  • 7:04 - 7:08
    Bu yüzden, küçük mıknatısları ve manyetik alanları
  • 7:08 - 7:11
    göstermek yerine size
  • 7:11 - 7:18
    en başından, yani plazmadan başlayarak
    anlatacağız.
  • 7:18 - 7:21
    Çünkü, size düz bir şekilde olan mıknatısın
  • 7:21 - 7:24
    dönerek yuvarlak bir hal aldığını anlatmaya
    gerek yok.
  • 7:24 - 7:28
    İşte bu tam bir mıknatıs şeklinde,
  • 7:28 - 7:32
    manyetik alanlar oluşur ve burada gördüğünüz gibi
  • 7:32 - 7:35
    plazma bu şekilde görünmektedir,
  • 7:36 - 7:39
    diğer taraftan da manyetik alanlar bu yöne gider.
  • 7:39 - 7:46
    Yani olay şu ki, bir taraftan çıkan
    diğer taraftan girmek durumundadır.
  • 7:46 - 7:49
    Fakat, bu süreç sırasında,
  • 7:50 - 7:54
    içeride manyetik alanlara katılabilecek
    daha başka bazı manyetik alanlar da var,
  • 7:54 - 7:55
    bunlar dışarı çıkanlar.
  • 7:55 - 7:57
    Bu tıpkı bir tünele girdiğinizde olduğu gibidir.
  • 7:57 - 8:01
    Tünelin bir ucundan giren bir şey
    diğer ucundan çıkmak durumundadır.
  • 8:02 - 8:05
    Ancak bu süreçte, biz buna manyetik alanlar diyoruz.
  • 8:05 - 8:08
    Bu küçük saçaklar,
    bunlar manyetik alanlardır.
  • 8:08 - 8:12
    Yani, bu saçaklar bir yöne gitmeli
    ve bir şeye katılmalıdır.
  • 8:13 - 8:19
    Ve sonra bir şeye katıldıklarında
    genelde başka bir plazma olur.
  • 8:19 - 8:21
    Yani elinizde iki plazma olur.
  • 8:23 - 8:26
    Ve, birinden çıkan alan
    başka birine gitmelidir,
  • 8:26 - 8:29
    yani, dolabın üstündeki mıknatısa bakarsanız
  • 8:29 - 8:31
    bunun gibi küçük bir örgü şeklinde.
  • 8:32 - 8:37
    Yani, küçük kızlı yapışkana
    bakıyor olsanız bile,
  • 8:37 - 8:39
    buzdolabı üzerindeki mıknatıslı olana,
  • 8:39 - 8:42
    küçük bir balık veya her neyse,
    aralarında bunun gibi hareket eden
  • 8:43 - 8:47
    birinden çıkan diğerine giren ve geriye seyahat eden
    çok sayıda alanlar vardır.
  • 8:48 - 8:52
    Ve bu manyetik alanlar dediğimiz,
  • 8:52 - 8:58
    ışın demetleri dışarı çıkar ama aslında
    onlar küçük toplardır.
  • 8:58 - 9:04
    Ama fark şu, gerçek hayatta,
  • 9:06 - 9:11
    bir toptan çıkan manyetik alan
    bir yumurta gibi görünebilir.
  • 9:11 - 9:16
    Ancak biliyoruz ki aslında yumurta
    içi oldukça yumuşak ve narindir.
  • 9:16 - 9:19
    Mıknatısın ve plazmanın içinde
    olan da böyledir.
  • 9:20 - 9:24
    Yani kabuk haline gelince
    plazmayı görürüz.
  • 9:25 - 9:27
    Kabuk değilken ise,
  • 9:28 - 9:33
    çok çok yumuşak olan bir maddenin,
  • 9:33 - 9:37
    yumuşak plazma şeklindedir.
  • 9:38 - 9:41
    Yani, bu yumurtayı kırarsam,
  • 9:41 - 9:44
    masanın üzerinden yere dökülecektir.
  • 9:44 - 9:50
    Ancak narin bir şekilde
    kabuğunu çıkarırsam,
  • 9:51 - 9:52
    zıplayan bir top halindedir.
  • 9:52 - 9:55
    Bu yumurtanın içinde olan şey de aynen bu.
  • 9:55 - 10:01
    Yani bu hissedebildiğimiz ve
    madde diye adlandırdığımız şey ile
  • 10:01 - 10:06
    kabuğu soyulduğunda ortaya çıkan plazma dediğimiz
    şeyin farkıdır.
  • 10:06 - 10:09
    Çok güzel değil mi.
  • 10:09 - 10:13
    Bu plazma denen zıplayan toplardan birçoğunu
    bir araya getirirseniz,
  • 10:14 - 10:17
    onların alanları birbirlerine katılır,
    ve sonra ne elde edersiniz?
  • 10:18 - 10:23
    Plazmalar, aşağı yukarı zıplayan
    küçük toplar,
  • 10:23 - 10:28
    böyle salladıktan sonra görüyorsunuz
    plazmalar ne kadar güzel bir hal alıyor.
  • 10:29 - 10:34
    Bunlardan milyon milyon tanesi bir araya gelip
    küçük tırnaklarınızı oluşturuyor,
  • 10:34 - 10:37
    milyon milyar tanesi bir araya gelip
  • 10:38 - 10:40
    kalbinizi oluşturuyor.
  • 10:40 - 10:45
    Yani sert bir kalbiniz yok, bu tıpkı yumurta
    gibi, onu duyabilirsiniz;
  • 10:46 - 10:50
    Bu bir toptur, zıplayan bir top.
  • 10:50 - 10:53
    Her yerde zıplar.
  • 10:53 - 10:59
    Ve bu, böyle kıracak olursam, yumurtanın
    sarısını ve beyazını görebilirsiniz.
  • 11:00 - 11:01
    Bunu evde kendi başınıza da yapabilirsiniz.
  • 11:02 - 11:05
    Plazma ve madde arasındaki farkı görebilirsiniz.
  • 11:05 - 11:06
    Madde sert olan halidir.
  • 11:06 - 11:09
    Plazma ise daha yumuşak ve
    zıplayabilen hali.
  • 11:09 - 11:11
    Madde ve plazma arasındaki farkı
  • 11:11 - 11:14
    görebilmek için
  • 11:14 - 11:16
    evde yapabileceğiniz şey şudur;
  • 11:17 - 11:20
    bir yumurta edinin, üç gün sirkede bekletin ve
  • 11:21 - 11:23
    geri döndüğünüzde
    sihri göreceksiniz;
  • 11:23 - 11:26
    kabuk yok olur. Geriye sadece plazma kalır.
  • 11:26 - 11:32
    Ve sonra yumurtayı kırarsanız içinin
    aynı olduğunu görürsünüz.
  • 11:33 - 11:39
    İlk gün kabuğu kırınca beyazını görürsünüz,
  • 11:41 - 11:45
    içindeki her şeyi görebilirsiniz.
  • 11:45 - 11:52
    Mesela yumurtanın üzerinde
    bir kaç gündür oturan bir tavuk varsa,
  • 11:52 - 11:57
    ve kabuğunu soyarsanız,
    içindeki civcivi görebilirsiniz.
  • 11:58 - 12:03
    Yani durum şu ki;
    bu topun içinden küçük bir
  • 12:04 - 12:07
    köpeği görebilirsiniz,
  • 12:09 - 12:11
    küçük köpek plazmanın içindedir.
  • 12:12 - 12:14
    Size göstermeye çalışacağım.
  • 12:15 - 12:18
    İşte gördüğünüz gibi bu plazma,
    hareketli, plazma böyle bir şeydir.
  • 12:19 - 12:21
    İşte plazma budur.
  • 12:22 - 12:27
    Plazma manyetik alan yükleridir
    etrafa yayılırlar,
  • 12:28 - 12:30
    plazmayı meydana getirirler,
  • 12:30 - 12:35
    sonra plazma dışarı çıkmak zorundadır,
    dışarı çıkınca da
  • 12:36 - 12:37
    başkalarıyla birleşmek zorundadır.
  • 12:37 - 12:39
    Bu tıpkı evden çıkışınıza benzer.
  • 12:39 - 12:42
    Arkadaşlarla oynamak için çıkarsınız,
    iki arkadaş veya daha fazla arkadaş vardır.
  • 12:42 - 12:48
    Ancak ufak bir tırnak, oyuncak veya
    bu mıknatısı yapmak için bile
  • 12:49 - 12:52
    bu küçük toplardan milyonlarcasının
    bir araya gelmesi gerekir.
  • 12:53 - 13:00
    Yani şimdi bir adımla evrenin
    nasıl çalıştığını gördünüz.
  • 13:02 - 13:04
    Küçük bir plazma ise,
  • 13:05 - 13:09
    buna atom yada proton deriz;
  • 13:09 - 13:13
    ama söz konusu daha büyük bir plazma olduğunda,
    Dünya gibi isimler veririz.
  • 13:14 - 13:18
    Eğer daha büyük bir plazma haline gelirse,
    buna güneş sistemi deriz,
  • 13:18 - 13:21
    çok daha büyük bir plazma ise
    buna da evren deriz.
  • 13:22 - 13:26
    Yani basit olarak eğer
    bu plazmayı kullanabiliyorsanız,
  • 13:27 - 13:32
    nasıl işlediğini anlayabiliyorsanız,
  • 13:33 - 13:36
    bunların hareketlerini toplarız,
  • 13:36 - 13:38
    Sanki sizden yüzlercesi
    yol boyunca,
  • 13:39 - 13:44
    sonra ne isterseniz veya
    hayallerinizi gerçeğe dönüştürebilirsiniz.
  • 13:45 - 13:50
    Burada plazmanın hareketlerini
    göstermeye başlıyoruz,
  • 13:50 - 13:53
    enerjisini topladığımızda,
    çünkü hareket ediyor ve yorulduğunda,
  • 13:54 - 13:57
    buna ışık diyoruz.
    Bir fener yakın örneğin.
  • 13:57 - 14:00
    Bu fener görebiliyorsanız
    ışık kaynağıdır.
  • 14:01 - 14:09
    Kelimenin tam anlamıyla yüzlerce plazmanın
    toplanıp bir araya gelmesi,
  • 14:09 - 14:11
    ve pili şarj etmesi demektir.
  • 14:12 - 14:14
    Fiziği bu şekilde eğlenceli hale
    getirebiliyoruz.
  • 14:16 - 14:21
    Fiziği anlayabilirseniz, gerçekliğini kavrayabilirseniz oldukça
    kolay bir konu haline gelir,
  • 14:22 - 14:27
    eminim öğretmenlerinize bile
    bir şeyler öğretebilirsiniz.
  • 14:27 - 14:29
    Ve sonra, plazmalar
  • 14:31 - 14:34
    her zaman ve daima bir araya
    gelmek zorundadır ve gelirler.
  • 14:35 - 14:38
    Dediğim gibi, eğer bir arkadaş bulursanız
    ona katılırsınız ve oyunlar oynarsınız;
  • 14:39 - 14:44
    şu mıknatısları göstereyim size,
    küresel bir şekildeler,
  • 14:45 - 14:48
    gördüğünüz gibi mıknatıslar
    birbirlerini kovalar.
  • 14:49 - 14:55
    Kamerayı ayarlayayım ki
    görebilesiniz;
  • 14:55 - 14:58
    birini hareket ettirince
    diğerleri de hareket eder.
  • 14:58 - 15:02
    Gördüğünüz gibi karşılıklı olarak
    hareket ediyorlar
  • 15:02 - 15:05
    çünkü mıknatısın birinden çıkan şey
  • 15:07 - 15:09
    diğerini etkiler.
  • 15:09 - 15:16
    Yani, bu mıknatıstan çıkan
    diğer tarafa etki eder.
  • 15:16 - 15:23
    Dışarı çıkmakta olan tüm manyetik alanları
    kendisi içine geri çekemezsin.
  • 15:23 - 15:27
    Böylece, başka mıknatısın içine gider
    ve olan budur.
  • 15:27 - 15:31
    Bu mesafeyi koruyor, görüyorsanız;
    birbirlerinin yakınına gelmiyorlar hiç.
  • 15:31 - 15:33
    Mesafelerini korumak zorundalar.
  • 15:33 - 15:36
    Ve, yaratılışın özü de budur,
  • 15:37 - 15:42
    evrendeki plazmalar birbirlerinin
    yanına gelip oturamadıklarında.
  • 15:42 - 15:46
    O yüzden, araların bir boşluk var ve bu
    serbestçe hareket etmelerine olanak sağlıyor.
  • 15:47 - 15:51
    Arkadaşınızla sınıfta
    aynı sıraya oturmanız gibi.
  • 15:51 - 15:54
    ama aranızda küçük bir boşluk var ve
    bu boşlukta hareket edebiliriz,
  • 15:54 - 15:57
    içe veya dışa doğru.
  • 15:57 - 15:59
    Plazma da tam olarak böyle.
  • 16:00 - 16:03
    Yani, oyun oynamaya başlayabilirsiniz.
  • 16:03 - 16:07
    Onlara katılabilirsiniz, az sayıda olanlara
    katılabilirsiniz, ya da herhangi birine.
  • 16:07 - 16:12
    Ve, aynı zamanda, onlara iki farklı şey
    yaptırabilirsiniz.
  • 16:13 - 16:17
    Eğer daha da fazla mıknatısı
    bir araya getirirseniz,
  • 16:18 - 16:20
    farklı oyunlar oynayabilirsiniz.
  • 16:20 - 16:23
    Bunlar farklı şekil ve biçimde
    bazı mıknatıslar.
  • 16:24 - 16:25
    Eğer bakarsanız,
  • 16:27 - 16:34
    çok kolay bir şekilde mıknatısların
    nasıl çalıştığını anlayabilirsiniz.
  • 16:34 - 16:37
    Birbirlerine dokunmak
    zorunda değiller,
  • 16:37 - 16:41
    alanları birbirlerine erişiyor
    ve biz buna plazma diyoruz.
  • 16:42 - 16:47
    Aynı mıknatısların ikisini döndürünce,
    görüyorsanız. Masanın üstüne koydum
  • 16:48 - 16:50
    eğer öbürünü görebiliyorsanız.
  • 16:51 - 16:54
    takırdıyorlar çünkü birbirlerine katılabilirler,
    alanlar birbirine katılıyor.
  • 16:54 - 16:58
    Ama, mıknatısların ya da
  • 16:58 - 17:04
    plazmaların temasa geçmek için birbirlerinin
    yanında olmalarına gerek yok.
  • 17:04 - 17:06
    Yani, eğer bunu döndürürsem,
    o da döner.
  • 17:07 - 17:09
    Diğerini döndürürsem,
    öbürü de döner.
  • 17:09 - 17:11
    Olan şey şu ki,
  • 17:11 - 17:13
    bundaki alanlar
  • 17:14 - 17:17
    plazma etrafından giderek buradan
    içeri gidecek,
  • 17:18 - 17:22
    ve bundan ki alan gelip buna
    katılmak zorunda.
  • 17:22 - 17:27
    Ama olan şey tam olarak bu,
    bağlantıya ihtiyacınız yok.
  • 17:27 - 17:31
    Görüyorsunuz, uzaktan mıknatıslarla
    oynayabilirsiniz.
  • 17:31 - 17:34
    Ve plazma dediğimiz şey de
    hemen hemen bu.
  • 17:35 - 17:37
    Düz değil, top şeklinde
  • 17:37 - 17:41
    ve eğer bu topu çok gererseniz,
  • 17:42 - 17:44
    böyle, ışık dediğimiz şey ortaya çıkar.
  • 17:45 - 17:47
    Fenerde gördüğünüz ışık,
  • 17:47 - 17:49
    bu mıknatısı görmenizi sağlayan ışık,
  • 17:50 - 17:53
    gerildiği zamanki aynı toptur.
  • 17:54 - 17:57
    Ağzınızda eğer bir sakız varsa ve çiğneyip
    bir top haline getirirseniz,
  • 17:58 - 18:01
    sonra da çıkartıp gerebildiğiniz kadar
    gererseniz.
  • 18:01 - 18:07
    Ağzınızda yuvarlakken, bir toptur
    bir plazmadır.
  • 18:07 - 18:09
    Ve gerdiğiniz zaman, hala aynı şey
  • 18:09 - 18:12
    ama çok uzun ve bu yüzden ona
    ışık diyoruz,
  • 18:12 - 18:16
    Evrendeki her şey de böyle işler.
  • 18:16 - 18:19
    Gerilirsiniz, ışık olursunuz,
  • 18:20 - 18:25
    küresel kalırsınız ve bir top olursunuz,
    bir plazma.
  • 18:26 - 18:28
    Yani, çok basit bir açıdan,
  • 18:29 - 18:32
    plazma yapmak için
  • 18:33 - 18:36
    bir sürü alanın bir araya
    gelmesine ihtiyaç vardır,
  • 18:37 - 18:39
    ve dönerler, dönerler, dönerler.
  • 18:39 - 18:42
    Sonra da plazma olurlar.
  • 18:43 - 18:46
    Yani, eğer düşündüyseniz,
  • 18:46 - 18:51
    Kendi zamanınızda, sınıfınızda ya da evinizde
    onu gördüğünüzden eminim.
  • 18:52 - 18:54
    Genelde mıknatıslarınızla
    böyle oynuyorsunuz,
  • 18:56 - 18:59
    çok düz, çok, çok, çok düz.
  • 18:59 - 19:02
    Yani, görüyorsunuz, bu bir mıknatıs.
  • 19:03 - 19:08
    Ama evrende,
    hiç böyle bir şey görmüyoruz.
  • 19:09 - 19:13
    Ve işte bu yüzden evrende
    her şeyi böyle görüyoruz.
  • 19:13 - 19:18
    Ve buna plazma diyoruz çünkü alanlar
    döner, birbirlerini kovalarlar.
  • 19:19 - 19:22
    Yani, artık anlayacaksınız ki
  • 19:22 - 19:26
    Hayatınızda hiç dikdörtgen
    bir yıldız gördünüz mü
  • 19:26 - 19:28
    gökyüzüne baktığınızda? Hayır.
  • 19:29 - 19:31
    Ama gördüğümüz bütün yıldızlar yuvarlak,
  • 19:31 - 19:37
    plazma şeklinde, çünkü Güneş bile çok,
    çok büyük bir plazma.
  • 19:38 - 19:40
    Bu öğretime başlamama sebebimiz
  • 19:40 - 19:42
    size başlangıçtan itibaren
  • 19:42 - 19:47
    evrendeki yaşam gerçekliğinin
    ne olduğu öğretmektir.
  • 19:47 - 19:49
    Düz değil;
  • 19:49 - 19:51
    evrendeki her şey,
  • 19:51 - 19:57
    tırnağınızdaki en küçük atom bile,
    küresel bir şekilde.
  • 19:57 - 20:00
    Vücudunuz içindeki kan
  • 20:00 - 20:03
    milyonlarca hatta milyarlarca küresel
    şekillerin bir araya gelmesiyle oluşur.
  • 20:03 - 20:08
    Ve birbirleriyle nasıl etkileşime geçtikleri de
    bize gördüğümüz renkleri verir.
  • 20:09 - 20:11
    Eğer beyaz bir gömleğiniz varsa,
  • 20:12 - 20:20
    o gömlekteki plazma
    diğer renkler tarafından emilmeyendir.
  • 20:20 - 20:23
    Eğer yeşilse, bazı ışıkları
    emilemiyor demektir bu,
  • 20:23 - 20:25
    ve bu denge sonunda yeşile dönüşür.
  • 20:26 - 20:29
    Ama ışık çok basit bir şeydir.
  • 20:29 - 20:32
    Işık çok, çok basit
    bir şekilde oluşur.
  • 20:33 - 20:37
    Eğer iki topu, plazmayı
    birbirine sürterseniz,
  • 20:37 - 20:40
    plazmaların dışarıya çıkan alanları ve
  • 20:40 - 20:42
    içeriye giren alanları vardır
  • 20:42 - 20:45
    birbirlerine yakınken onları
    birbirine sürttüğünüz zaman,
  • 20:46 - 20:49
    içeriğe girenler dışarıya çıkanlarla
    çarpışacaktır,
  • 20:49 - 20:50
    dışarıya çıkanlar da
  • 20:50 - 20:52
    diğerinde içeriye girenlerle
    çarpışacaktır ve
  • 20:52 - 20:55
    tam olarak elinizle yaptığınız gibi.
  • 20:56 - 20:59
    Eğer ellerinizi ovalarsanız,
    ısı ortaya çıkar
  • 20:59 - 21:01
    ve ısınır.
  • 21:01 - 21:04
    Ama, görüyorsunuz, eğer çok,
    çok karanlık bir ortamdaysanız
  • 21:04 - 21:06
    ellerinizin de ışık yarattığını görebilirsiniz.
  • 21:07 - 21:09
    Yani evrende olan budur.
  • 21:09 - 21:12
    Manyetik alanlar birbirlerine
    sürtündüklerinde,
  • 21:12 - 21:13
    plazmadan çıkanlar,
  • 21:13 - 21:15
    ve plazmanın içine girenler
  • 21:15 - 21:17
    birinden ve diğerinden,
  • 21:17 - 21:20
    , küçük küçük plazmaların
    dışarı çıktığını görürsünüz.
  • 21:20 - 21:24
    Derinizi ovaladığınızda ya da kaşıdığınızda
    kıvrılan küçük deri parçacıkları
  • 21:24 - 21:26
    gibi, ve bu küçük ışıklar
  • 21:26 - 21:29
    uzamış bir hale geliyor ve sonra
  • 21:29 - 21:33
    ışık olarak gördüğümüz şey oluyorlar.
  • 21:33 - 21:38
    Yani, bu kısmın sonuna geliyoruz,
  • 21:38 - 21:40
    ve sonra bir dahaki sefere plazma ile
  • 21:41 - 21:44
    öğrenebileceğimiz daha güzel şeylerden
    bahsedeceğiz.
  • 21:44 - 21:48
    Cisimleri aydınlatmak için plazmayı
    nasıl kullanabileceğinizi,
  • 21:48 - 21:51
    ve nasıl anlatmamızı istediğinizi
    bize söyleyeceksiniz.
  • 21:52 - 21:53
    Çok teşekkürler.
  • 21:53 - 21:55
    Sorusu olan var mı?
  • 21:55 - 21:57
    Çocuklardan.
  • 22:01 - 22:05
    Oğlum kafasını sallıyor ve
    'hayır, hayır benim yok' diyor.
  • 22:16 - 22:18
    Hayır, şimdi değil, teşekkürler.
  • 22:19 - 22:22
    Şimdi mıknatısları sürttürüyoruz...
  • 22:26 - 22:28
    İyi bir açıklama mıydı, ona sor?
  • 22:29 - 22:30
    Evet.
  • 22:30 - 22:33
    O ‘evet’ diyor. Ya seninki?
  • 22:35 - 22:39
    Plazmalarla ilgili, plazmanın tanımını
    tam olarak
  • 22:39 - 22:43
    çok iyi anlamadık.
  • 22:43 - 22:46
    Biz nasıl...
  • 22:46 - 22:50
    çocuklar; plazma tam olarak nedir?
  • 22:50 - 22:54
    Plazma, merkezinde şey olan
  • 22:55 - 22:58
    manyetik alanlardan yapılma bir toptur;
  • 22:59 - 23:03
    Tamam, bir şey söyleyeyim, oğlum bildiği için,
    belki çocuklar açıklayabilir.
  • 23:03 - 23:05
    Hadi, gelmen lazım.
  • 23:05 - 23:21
    "Evet açıkla."...
    (arka plan konuşması MT. Keshe ve oğlu)
  • 23:24 - 23:27
    İyi akşamlar, benim adım Ruben,
  • 23:29 - 23:34
    MT. Keshe arka planda oğluna açıklıyor
  • 23:34 - 23:41
    biliyorum ki plazma
    bir enerji alanı ve
  • 23:43 - 23:46
    içindeki küçük manyetik şeyler
    tarafından oluşturulur.
  • 24:04 - 24:07
    Plazmaya sahip olmaya dair sizin çocuğunuzdan
    anlayabileceğimiz bir şey var mı?
  • 24:08 - 24:11
    Ona ne ekleyebileceğimizi biliyor mu?
  • 24:11 - 24:12
    Evet
  • 24:13 - 24:15
    Evet, bunlar Dünyanın çocukları,
  • 24:15 - 24:18
    bariyer yok, sınır yok,
    renk yok ve ırk yok.
  • 24:18 - 24:21
    Bize bizden daha basit bir şekilde
    öğretebilirler.
  • 24:22 - 24:24
    Bakalım ne anlamış.
  • 24:29 - 24:32
    O, plazmadan ne anladığını
    açıklayacak şimdi.
  • 24:33 - 24:34
    Bekliyoruz.
  • 24:35 - 24:37
    A, benim çocuğum mu?
  • 24:38 - 24:38
    Evet.
  • 24:41 - 24:43
    Tamam. Çevirmem gerekecek...
  • 24:43 - 24:46
    Bu çocukların programı, bizim değil.
  • 24:47 - 24:52
    Tamam, dedi ki, onun...
  • 24:53 - 24:56
    Kulaklığı ona ver, konuşsun.
  • 24:56 - 24:59
    Evet ama çok iyi İngilizce bilmiyor,
  • 24:59 - 25:02
    o yüzden her şeyi çevirmem gerek...
    Fark etmez;
  • 25:02 - 25:06
    sorun yok, sesi duyulsun.
  • 25:07 - 25:09
    Hangi dili konuşuyor?
  • 25:10 - 25:12
    Yalnızca Almanca biliyor ve,
  • 25:13 - 25:20
    şu anda mıknatıslar onu
    büyülemiş durumda.
  • 25:21 - 25:25
    Yani şimdi de etrafta buzdolabı
    mıknatıslarıyla oynuyor ve
  • 25:26 - 25:33
    bu yüzden de, bence,
    plazma kısmını kaçırdı,
  • 25:33 - 25:37
    yani yalnızca manyetik alanları
    keşfetmeye çalışıyor,
  • 25:37 - 25:44
    ve birbirlerine ne tepki verdiğini
    öğrenmeye çalışıyor, yani,
  • 25:44 - 25:47
    evet, etrafta oynuyor ve bu
  • 25:49 - 25:54
    manyetik alanların nasıl çalıştığını
    anlamaya çalışıyor.
  • 25:54 - 26:02
    Aha. Bence, çocuklarımızı
    eğitmek için,
  • 26:03 - 26:12
    onları özellikle mıknatıslardan ve manyetikten,
    bunun gibi düz manyetikten uzak tuttuk;
  • 26:12 - 26:15
    çünkü anladık ki, o zaman onları
    mıknatısları
  • 26:16 - 26:19
    anlayabilmeleri için tekrar
    eğitmeniz gerekecek.
  • 26:20 - 26:21
    ya da hayatı
  • 26:21 - 26:26
    veya evrendeki yapının birbirimizle
    paylaştığımız, plazma dediğimiz
  • 26:26 - 26:27
    bir alanlar topu olduğu gerçeğini.
  • 26:28 - 26:33
    Merkezden başlıyor, ortadan, sarısından,
    bu bir yumurtanın tam bir kopyası,
  • 26:33 - 26:37
    merkez, sarı bütün alanların ışık saçtığı yer,
    ve sonra, saçılan her neyse,
  • 26:37 - 26:40
    buna geçiş noktası diyoruz,
  • 26:40 - 26:42
    ve, ya da yayılma geçiş alanı diyoruz,
  • 26:42 - 26:46
    zamandan, mekandan, sarıdan beyazına
    ya da yumurtanın kabuğuna geliyoruz,
  • 26:47 - 26:49
    buna geçiş noktası diyoruz,
  • 26:49 - 26:53
    ve, ya da buna geçişin taşınma alanı deriz,
  • 26:53 - 26:56
    sonra da, üstte, bize gelince görüyoruz onu,
  • 26:56 - 26:58
    ona madde diyoruz,
  • 26:58 - 27:00
    ya da buradaki gibi ismiyle
    andığımız şeyler,
  • 27:00 - 27:04
    buradaki gibi, bu bir yumurta kabuğu,
  • 27:05 - 27:08
    yani, bir plazma bir kopyadır,
    bir yumurtadan farksız;
  • 27:08 - 27:13
    ama bir kaynağı var,
    cisimler serbest olamaz.
  • 27:14 - 27:18
    Yani, o kaynak, eğer yumurtaya bakarsanız,
  • 27:18 - 27:22
    bir sarıdır ve bütün bu alanları
    dışarıya doğru saçar
  • 27:22 - 27:26
    ve zaman zaman sarının üstündeki yer,
  • 27:26 - 27:33
    beyazın başladığı, yumurtanın kabuğu
    olarak gördüğümüz
  • 27:33 - 27:37
    yere geçiş diyoruz, o yüzden yumurtanın
    beyazına geçiş diyoruz.
  • 27:37 - 27:44
    Geçmesi vakit alıyor,
    sarıdan kabuğa kadar gidene kadar.
  • 27:44 - 27:48
    Yani, plazmayı böyle anlıyoruz:
  • 27:48 - 27:49
    Bir kaynak,
  • 27:50 - 27:51
    beyaz kısmı,
  • 27:51 - 27:55
    sonra kaynağı bıraktıktan sonra
    bize bir yumurta gibi görülebilir olan
  • 27:55 - 27:59
    ana kadar bir geçiş dönemi
    olan beyaz kısmı.
  • 27:59 - 28:05
    Plazmaya başka kolay bir örnek, ki bu da
    gerçek plazma, plazmanın gerçek anlamı
  • 28:05 - 28:07
    bizim Güneş Sistemi'mizdir.
  • 28:07 - 28:11
    Güneş bütün alanların çıktığı kaynaktır.
  • 28:11 - 28:17
    Ve, sonra örneğin, bizim durumumuzda,
  • 28:17 - 28:19
    Güneş'in yüzeyinden
  • 28:19 - 28:25
    Dünya'nın en üst tabakasına gitmek
    8 dakikadan fazla alıyor.
  • 28:25 - 28:30
    Yani, Güneş'in yüzeyinden atmosferin
    en üst kademesine
  • 28:30 - 28:34
    alanın transferine geçiş diyoruz ki
    o da geçiş aşamasında zaten.
  • 28:35 - 28:36
    Ve, sonra,
  • 28:36 - 28:37
    o noktada
  • 28:37 - 28:42
    Dünya'nın manyetik ve yerçekimsel
    alanına sürtününce,
  • 28:42 - 28:48
    kendini bir ışık olarak dışa vuruyor
    ya da değişip madde oluyor.
  • 28:48 - 28:52
    Madde hali diyoruz,
    çünkü artık bize görünebilir.
  • 28:52 - 28:57
    İşte bu da çocuklara plazma
    konusunu açıklamanın en kolay yolu,
  • 28:57 - 29:02
    evrende hiç bir yer yok ve
    öğretmedeki en büyük sorunlardan birisi
  • 29:03 - 29:08
    plazma teknolojisi hakkında
    ve onun evrendeki varlığıyla ilgili
  • 29:08 - 29:14
    çocuklara mıknatısı düz halde
    öğretmeye çalışıyoruz,
  • 29:14 - 29:17
    böyle, ya da bunun gibi mıknatıslarla.
  • 29:17 - 29:20
    Evet, böyleler çünkü bu topları
    birbirlerine itiyoruz,
  • 29:20 - 29:23
    böyle, yumurta dediğiniz
  • 29:23 - 29:25
    şeye ya da plazma dediğimiz şeye,
  • 29:25 - 29:27
    sonra da çocuklara şunu öğretmek çok zor oluyor
  • 29:27 - 29:31
    Hayır, gördüğün şey ezip bir araya
    getirdiğimiz şu şeylerin bir karışımı.
  • 29:31 - 29:35
    Ama eğer çocuklara en baştan şunu söylerseniz:
    plazma bir toptur
  • 29:35 - 29:38
    ve evrendeki bütün alanlar büyük bir toptan,
    evrenin merkezinden
  • 29:38 - 29:42
    çıkar sonra da daha küçük parçalara
    bölünürler
  • 29:42 - 29:44
    ve sonra da galaksileri oluştururlar
  • 29:44 - 29:47
    daha küçük olanlar da Güneş Sistemi'ni oluşturur,
  • 29:47 - 29:49
    daha da küçük olanlar iste Güneş'i oluşturur,
  • 29:49 - 29:50
    ve daha da küçük olanı da Dünya'yı oluşturur,
  • 29:50 - 29:55
    sonra da bu alanlar daha da küçülürler
    bu küçük manyetik alanlardan oluşan toplar,
  • 29:55 - 29:59
    sonra da vücudumuzun parçası haline gelirler.
  • 30:00 - 30:06
    Ve çocuklara düz mıknatıslar hakkında bir şeyler
    öğretmek sonra da değiştirmeye
  • 30:06 - 30:10
    çalışmak bugün bilim dünyasındaki
    en büyük sorunumuz.
  • 30:10 - 30:16
    Bu yüzden ilk oturumdan itibaren
    plazmayı anlatmaya çalıştık.
  • 30:17 - 30:22
    Plazma bir kaynağı olan kocaman bir
    manyetik alanlar topu,
  • 30:23 - 30:25
    kaynaktan
  • 30:25 - 30:27
    madde olarak kendini dışarı vurana
  • 30:27 - 30:30
    kadar geçen sürede,
  • 30:31 - 30:32
    ve kabuktayken,
  • 30:32 - 30:36
    merkezdeki bütün alanlarla bütünlük içinde,
    buna plazma diyoruz.
  • 30:37 - 30:40
    Ve bunu değiştirebilirsiniz,
    onunla oynayabilirsiniz,
  • 30:40 - 30:45
    onu çok basit bir şekilde anlayabilirsiniz,
  • 30:45 - 30:50
    çünkü, plazmayken bile yumuşaktır,
    sert değil.
  • 30:51 - 30:54
    Plazmanın sertliği,
    bunda gördüğümüz gibi,
  • 30:54 - 30:58
    bu kabuksuz yumurta olacak,
  • 30:58 - 31:00
    yani elastiki,
  • 31:00 - 31:07
    ve sert olması için, bu aynı yumurta,
    aynı tavuktan başka bir tane,
  • 31:07 - 31:09
    tavuklarımızı evde tutmamız
    gerektiğinden,
  • 31:09 - 31:11
    yumurtalarımızın nerden geldiğini biliyoruz,
  • 31:11 - 31:17
    yani, yumuşak bir pozisyondayken, sert olursa,
  • 31:17 - 31:20
    diğerlerine nazaran canlı ve yumuşak olur,
  • 31:20 - 31:24
    ama bizim için tutabilecek kadar
    algılanabilir olduğunda,
  • 31:24 - 31:29
    o zaman kabuklu yumurta haline geliyor
    ama içi aynı kalıyor.
  • 31:29 - 31:30
    Yani, bir kaynak,
  • 31:31 - 31:32
    tespit edebileceğimiz yere kadar
  • 31:33 - 31:36
    zamanda yolculuk,
  • 31:37 - 31:42
    başka bir yandan çocuklar için
    en basit en kolay yol.
  • 31:42 - 31:43
    bir okul var,
  • 31:44 - 31:48
    kaynak, yer de ev, orası merkez
  • 31:48 - 31:49
    ve sonra sizi alıyor
  • 31:49 - 31:52
    arabaya giriyorsunuz ve birkaç dakika
    boyunca gidiyorsunuz,
  • 31:53 - 31:54
    okula on dakika sürüyor gitmeniz.
  • 31:54 - 31:57
    bu geçiş süresi, geçişteyken
  • 31:57 - 32:02
    ve sonra da okula gittiğinizde, orası da okul,
    orada görünüyorsunuz.
  • 32:02 - 32:07
    herkesin, arkadaşlarınızın olduğu yer orası,
    ve burada da aynı ilke geçerli.
  • 32:07 - 32:13
    Yani, yaratılışın temel taşı manyetik alanlar değil,
    bir plazmadır.
  • 32:13 - 32:18
    Manyetik alanlar plazmadan çıkarlar ve
    diğer plazmalara katılırlar.
  • 32:18 - 32:23
    Yani, bu çocuklar için son derece açık ve
    net olmalı.
  • 32:23 - 32:29
    Dediğim gibi, plazma bükülmüştür
    aynı böyle.
  • 32:29 - 32:33
    Dalgalar, manyetik alanlar var ve
  • 32:34 - 32:37
    sonra da, burası alanın merkezi,
  • 32:38 - 32:40
    beyaz arka planda gösterebilirsem.
  • 32:41 - 32:44
    Burası alanın merkezi,
  • 32:45 - 32:47
    görebilirsiniz.
  • 32:47 - 32:49
    Ve sonra da alan açılıyor ve
  • 32:51 - 32:53
    bir yerde kendini gösteriyor, son buluyor.
  • 32:53 - 32:56
    O son da madde olduğunda,
    göründüğünde,
  • 32:56 - 33:01
    yani plazmanın içi böyle gözüküyor.
  • 33:02 - 33:06
    Merkezden milyon milyon alanlar başlıyor.
  • 33:06 - 33:11
    Merkez aynı böyle, gördüğünüz gibi.
  • 33:12 - 33:14
    Ve bu alanlar açıldıkça, bir noktada,
  • 33:15 - 33:22
    onları tespit edebileceğimiz
    noktaya erişiyorlar.
  • 33:22 - 33:23
    Merkez ev,
  • 33:24 - 33:28
    etrafında giderek seyahat etmek de
    okula giderken arabada geçirdiğimiz süre,
  • 33:28 - 33:32
    ve sona erdiği noktada
    madde olduğu nokta,
  • 33:32 - 33:35
    o da okul.
  • 33:35 - 33:41
    Ama bu durumda, alanlar her yöne doğru
    gidiyorlar ve
  • 33:41 - 33:45
    birbirlerine yapışık değiller,
    serbestler ve hareket ediyorlar ve
  • 33:46 - 33:48
    eğer birbirlerini çekerlerse,
  • 33:50 - 33:53
    bir dahaki programda konuşacağımız üzere,
  • 33:53 - 33:58
    yerçekimi olur, ve birbirlerini iterler,
    manyetik alan veya atmosfer diyoruz,
  • 33:58 - 33:59
    bir daha ki oturumun konuları bunlar.
  • 34:00 - 34:04
    Şimdi çok daha açık mı yoksa
    başka bir yol deneyelim mi?
  • 34:09 - 34:10
    Evet, daha açık.
  • 34:11 - 34:12
    Evet, açık.
  • 34:12 - 34:15
    Çok teşekkürler. Açık mı
  • 34:15 - 34:17
    Oğluma, …
  • 34:18 - 34:22
    Evet. Plazmanın tam olarak ne olduğunu
    biraz anladı.
  • 34:23 - 34:32
    Aha, bir fikri var yani...
  • 34:32 - 34:33
    Ve ?
  • 34:33 - 34:36
    Tabi ki bu çocukların gerçekten
  • 34:37 - 34:41
    dokunamayacağı, temasa
    geçemeyeceği bir şey,
  • 34:41 - 34:46
    yani evet, hala oynanabilecek bir şey.
  • 34:48 - 34:52
    Eğer onlara yüzük mıknatıs bulabilirseniz,
  • 34:52 - 34:54
    düz mıknatıs almayın onlara.
  • 34:54 - 34:57
    Bunlara yüzük mıknatıs diyoruz, evet mi?
  • 34:57 - 35:01
    Merkez gene alanların olduğu,
  • 35:02 - 35:08
    yere bırakacağım ve sonra yanlarının
    üstünde onu dikelleyim.
  • 35:09 - 35:13
    Sonra da, bu aşağı yukarı
    bir plazmanın şekli.
  • 35:13 - 35:16
    Sonra da mıknatısın ne olduğunu
    anlıyorlar,
  • 35:16 - 35:19
    döndürebilirsiniz, böyle dönüyor.
  • 35:19 - 35:26
    Yani, çok kolaylıkla ona plazmanın
    ne olduğunu anlatabilirsiniz.
  • 35:26 - 35:30
    Bütün bu olaya başladığımızda amacımız
  • 35:30 - 35:35
    alanı göstermek değildi, mıknatıslar
    böyledir,
  • 35:35 - 35:38
    bunlar mıknatıslar gördüğünüz gibi,
    onlarla oynayabilirsiniz,
  • 35:38 - 35:41
    hareket ederler, zıplarlar ve yakalarlar.
  • 35:41 - 35:44
    Ama, evrende düz mıknatıslar görmeyiz.
  • 35:44 - 35:46
    Her şey plazmadır,
  • 35:46 - 35:50
    ve bence çocuklarına en baştan
    öğretmeye çalışan ebeveynler için,
  • 35:51 - 35:58
    yaratılıştaki
  • 35:58 - 35:59
    yeni anlayış,
  • 36:01 - 36:06
    çocuklara en baştan gerçek
    gerçekliği anlatmak,
  • 36:06 - 36:09
    sonradan ekleyebilecekleri
    bir şey değil.
  • 36:09 - 36:11
    Bu yüzük mıknatıs.
  • 36:11 - 36:15
    Eğer ihtiyacınız olursa, alamazsanız, biz size
    nereden alabileceğinize dair
  • 36:15 - 36:17
    bir link gönderebiliriz her zaman,
  • 36:17 - 36:20
    çünkü asıl o şekildelerken
    onları görebilirsiniz.
  • 36:20 - 36:24
    Elimdeki mıknatıs yaklaşık
    20 cm ötede.
  • 36:24 - 36:26
    Hareket ettiriyorum ve o da ediyor.
  • 36:26 - 36:31
    Yani, bu şekilde, hareket etmiyor,
    düzken sadece zıplıyor.
  • 36:31 - 36:34
    Ama gevşekken,
  • 36:34 - 36:37
    küresel bir şekildeyken,
  • 36:37 - 36:39
    değişiyor, görüyorsunuz, sadece biraz
    oynatıyorum.
  • 36:39 - 36:45
    Sonra, görebilirsiniz, bu yaklaşık
    10 cm, 7 cm belki de.
  • 36:45 - 36:53
    Yani çocuklara küresel şekiller
    hakkındaki gerçeği öğretmekte fayda var,
  • 36:53 - 36:54
    bu da plazma
  • 36:54 - 36:58
    zaten ve düz mıknatıslarla olmaz bu iş,
  • 36:58 - 37:02
    dairesel mıknatıs dediğimiz şeyler
    olmadan yapılamaz.
  • 37:02 - 37:06
    böyle, çünkü o zaman anlamazlar.
  • 37:06 - 37:10
    Eğer halkalı mıknatıs
    bulabilirseniz onlara verin
  • 37:10 - 37:12
    oynasınlar.
  • 37:13 - 37:15
    Sonra, anladıkları sürece,
  • 37:16 - 37:19
    tam olarak bunun gibi.
  • 37:19 - 37:23
    Mıknatıs ve yumurta yanyana,
    birebir aynı şeyler.
  • 37:23 - 37:27
    Yumurtanın merkezinde sarısı var,
    kaynak.
  • 37:27 - 37:31
    Yüzüğün merkezinde ise manyetik alanın
    merkezi var,
  • 37:31 - 37:34
    ve merkezden buraya yolculuk ettiğinde,
  • 37:34 - 37:37
    alanın aktardığı ve geçirdiği zaman,
  • 37:37 - 37:42
    ve madde halindeyken, bir yüzük olarak görünüyor.
  • 37:43 - 37:47
    Yani yumurta ile aynı işlem.
    Merkezde sarısı var.
  • 37:47 - 37:51
    Sarısı ile arasında bir boşluk var yumurtanın
    size doğru olan tarafında,
  • 37:52 - 37:57
    bu geçiştir, ve katıyken madde halindedir çünkü
  • 37:58 - 38:02
    yüzükte böyle bir düz mıknatısı
  • 38:02 - 38:03
    açıklayamazsınız, olmaz.
  • 38:03 - 38:07
    Ve eğer çocuklar bunu en baştan
    anlarlarsa,
  • 38:07 - 38:09
    içinde ne olduğunu yani,
  • 38:10 - 38:13
    o zaman nesil öğretiminin
  • 38:13 - 38:17
    veya anlayışının ne olduğunu anlarsınız,
    ben de bu nesle uzay nesli diyorum.
  • 38:18 - 38:23
    O zaman, evrenin çalıştığı gibi
    yaşadıklarını düşünüyorlar.
  • 38:23 - 38:25
    Ve, mıknatısın düz olmasına dair
  • 38:25 - 38:31
    inançları olmak üzere büyütülen yetişkinlerde
    gördüğümüz gibi,
  • 38:31 - 38:36
    profesörlerimizin, doktorlarımızın ve üniversite
    mezunlarımızın çoğunda olduğu gibi,
  • 38:36 - 38:39
    şimdi onlara öğretmede sıkıntı yaşıyoruz
    aslında,
  • 38:39 - 38:42
    plazma bu biçimde,
    bu şekilde davranıyor
  • 38:42 - 38:45
    ve eğitimli insanlar buna çok direnç
    gösteriyor
  • 38:45 - 38:52
    çünkü şimdiye kadar inandıkları şey yanlıştı,
    yanlış bilgiyle yaşadılar,
  • 38:52 - 38:53
    bunu da savunma ihtiyacı hissediyorlar.
  • 38:53 - 38:57
    Aksi takdirde, kendi bilgilerinin
    geçerliliğini sorguluyorlar.
  • 38:57 - 38:59
    Ve bu da gördüğümüz sorunlardan biri,
  • 38:59 - 39:03
    çok sayıda plazma fizikçisi,
    şuandaki en iyilerin
  • 39:03 - 39:08
    bütün her şeyi bir top, bir küre
  • 39:08 - 39:14
    olduğu gerçeğini kabul etmede
    zorlandığını görüyoruz.
  • 39:14 - 39:16
    Ve anlayanlarda, özellikle
    genç yaştakiler,
  • 39:16 - 39:19
    öğretilerimizin çok kolaylaştığını
    görüyorsunuz,
  • 39:19 - 39:26
    o zaman da kendi öğretmenlerine basit
    bir şekilde öğretmeleri gayet mantıklı.
  • 39:26 - 39:30
    Üniversitede verdiğim bir derste
    bir profesörün söylediği gibi,
  • 39:30 - 39:32
    öğrenciler oradayken,
  • 39:32 - 39:35
    dedi ki: 'Size yalan söyleyemem,
    her şeyi duydunuz benim gibi,
  • 39:35 - 39:40
    Ben de kendim yeni en baştan öğrendim',
    ve o bir fizik profesörü.
  • 39:40 - 39:47
    İşte bu yüzden manyetik alanları
    göstermek için
  • 39:47 - 39:48
    hiç düz mıknatıs kullanmıyorum.
  • 39:48 - 39:51
    ve plazma ile en baştan başlıyoruz
  • 39:51 - 39:54
    ki o da yaratılışın özü zaten.
  • 39:54 - 39:57
    Sonra, ilk birkaç dakikası çok zor
  • 39:57 - 40:00
    çünkü mıknatısların bu şekilde olmasına alışmışlar,
  • 40:00 - 40:03
    sonra anlıyorlar ama,
    tek yapmaları gereken ayakta tutup
  • 40:03 - 40:05
    döndürmek.
  • 40:05 - 40:07
    O zaman, gerçek plazmayı görüyorsunuz
  • 40:07 - 40:10
    çünkü bir mıknatısın
    buzdolabına yapışması için
  • 40:10 - 40:14
    bazı alanlar dışarı çıkmalı bazıları
    da içeri girmeli,
  • 40:14 - 40:17
    ve sonra, dinamik hale geliyor,
  • 40:17 - 40:20
    yani aslında, bu maddenin alanı
    yaklaşık olarak bu şekilde.
  • 40:21 - 40:24
    Ve birçok açıdan,
  • 40:24 - 40:26
    eğer merkezi dışa çıkarırsam,
  • 40:27 - 40:32
    bu aşk simgesi gibi, bir kalp ama
    merkezi ortada
  • 40:33 - 40:37
    duruyor ve yayılıyor sonra da sona geliyor,
    görebilirsiniz.
  • 40:37 - 40:42
    Yani, Keshe Vakfı öğretilerinin
    bütün amacı
  • 40:42 - 40:48
    geçen haftadan itibaren, yedi ay boyunca
  • 40:48 - 40:52
    dünyanın her yerinden insanlarla plazma hakkında
  • 40:52 - 40:54
    konuşmaya ve onlara
  • 40:54 - 40:56
    plazmayı öğretmeye çalışıyoruz
    ve anlayamıyorlar,
  • 40:56 - 41:00
    çünkü öğreti düz bir mıknatıs temelinde
    oldu hep.
  • 41:00 - 41:07
    Şimdi onlara mıknatısın küresel şekilde
    olduğunu anlatmaya çalışmak,
  • 41:07 - 41:09
    yedi aydır bizim için bir mücadele haline geldi,
  • 41:09 - 41:12
    o yüzden en başından
    çocuklara öğretmeye karar verdik.
  • 41:12 - 41:17
    Gelecekte, düz mıknatıslarla oynamak
    istediklerinde,
  • 41:17 - 41:22
    sorun yok, çünkü biz dediğim gibi,
  • 41:22 - 41:32
    hiç düz bir yıldız görmüyoruz,
    hiç düz bir gezegen görmüyoruz,
  • 41:33 - 41:38
    yani çünkü insan maddeyi istediği şekli vererek
    kullanmak zorundaydı
  • 41:38 - 41:41
    ve her zaman dikdörtgen oldu ya da
    at nalı şeklinde,
  • 41:42 - 41:46
    sorunun yarısı buydu
  • 41:46 - 41:50
    insanı uzay teknolojisinden uzay gemisi
    teknolojisine taşımaya çalışmak.
  • 41:51 - 41:55
    Yani, iyi olan şey şu ki onlara gösterebiliriz,
  • 41:55 - 42:00
    belki bir daha ki sefere küresel bir
    manyetik alan oluşturan reaktörleri getiririz
  • 42:00 - 42:05
    ve çocukların bunu ebeveynlerinden
    daha iyi anlayacaklar,
  • 42:05 - 42:10
    çünkü onlara göre yeni, dolambaçsız
    anlaşılır bilgi,
  • 42:10 - 42:13
    ama onu duvarlardaki mıknatıslardan
    uzak tutun
  • 42:14 - 42:17
    ve küresel şekil bir mıknatıs,
    yüzük mıknatıs alın.
  • 42:18 - 42:20
    Ve o zaman, uçtuklarını anlarsınız çünkü,
  • 42:20 - 42:25
    vücutları düz bir mıknatısla yapamaz öyle,
    bakarsanız,
  • 42:25 - 42:29
    yaptığım yüzüklerle böyle değişik
  • 42:29 - 42:33
    oyunlar oynayabilirsiniz
    hayal gücü yerine gerçeklikle
  • 42:33 - 42:37
    çünkü, bunları buraya koyarsam
  • 42:37 - 42:42
    görüyorsunuz, bu bir mıknatıs, küresel
    ve döndürüldü.
  • 42:42 - 42:48
    Buraya koyarsam, bu da düz mıknatısın
    kesin bir davranışı,
  • 42:49 - 42:53
    işte, bir fark görmeyeceksiniz yani
    gerçeklik değil aslında,
  • 42:53 - 42:56
    aynı mıknatıs,
    aynı uzaklık
  • 42:56 - 42:59
    çünkü sonra çocuğun kafası karışıyor.
  • 42:59 - 43:04
    Ama, bunu kenara koyayım ve gerçek bir
    mıknatıs koyayım, o da bunun yanına,
  • 43:05 - 43:06
    bakalım ne oluyor.
  • 43:07 - 43:10
    Değişikliği görüyorsunuz.
  • 43:10 - 43:15
    Yani, alanlar birbirlerini etkiliyorlar,
    dönüş, hareket, dönüş hızı.
  • 43:15 - 43:20
    Yani, çocuklarla mıknatıslarla ilgili
    kötü bir başlangıç yapacağımıza,
  • 43:20 - 43:22
    plazmadan bahsediyoruz
  • 43:22 - 43:25
    çünkü çocuğun nasıl böyle
    hareket edip
  • 43:25 - 43:28
    böyle etmediğini anlaması
    gerçekten çok zor.
  • 43:29 - 43:31
    Bakın, olmuyor.
  • 43:31 - 43:33
    Yani, bu bir sahte fiziktir.
  • 43:34 - 43:36
    Şimdi, tekrar değiştir.
  • 43:37 - 43:40
    Bir ışık gibi olan bir mıknatıs koyalım.
    Bakın
  • 43:40 - 43:43
    Bakın. Hareket ediyor, davranıyor,
    tepki veriyor.
  • 43:43 - 43:47
    Gezegenler ve yıldızlar da
    böyle tepki veriyor.
  • 43:48 - 43:52
    Ve bu yüzden biz plazma bakış açısından
    öğretmeye başladık,
  • 43:52 - 44:00
    insan bakış açısından değil.
  • 44:00 - 44:02
    Her zaman derim, düz mıknatıslar madde hali,
    ve o da insanın hali.
  • 44:03 - 44:10
    Evrende, her şey dinamiktir.
  • 44:10 - 44:13
    Çok basit. Bunlara takırdayan mıknatıslar denir.
  • 44:14 - 44:19
    Çift olarak satın alabilirsiniz bunları
    çünkü diğer her şey gibi
  • 44:20 - 44:24
    onların da hareket ettiğini öğrenirsiniz,
    etkileşimi görebilirsiniz.
  • 44:24 - 44:26
    Bunu mıknatıs olmadan yapamazsınız.
  • 44:26 - 44:28
    Bir plazma hareket eder.
  • 44:30 - 44:32
    Eğer daha da sık yapabilirseniz,
  • 44:33 - 44:36
    o zaman, işin güzel tarafı, neden
    takırdayan mıknatıs diyoruz bunlara,
  • 44:36 - 44:39
    manyetik alanlar ses çıkarmaz,
  • 44:39 - 44:41
    ama etkileşime geçtiklerinde,
  • 44:41 - 44:46
    gürültü ortaya çıkar, manyetik gürültü veya
    plazmatik manyetik gürültü yaparlar,
  • 44:46 - 44:52
    ama ışık yaratırlar, böylece o takırdama sesindeki
    ışığı gösterebilirsiniz.
  • 44:52 - 44:55
    Takırdıyorlar.
  • 44:55 - 44:58
    Yani, bu plazma davranışı
  • 44:59 - 45:03
    ve bu bir sahte fizik,
    biz de bunu kabul ettik,
  • 45:04 - 45:09
    fizikte gerçeklik böyle
    var oluyor.
  • 45:09 - 45:11
    Yani, her zaman mıknatıslarla oynayabilirsiniz,
  • 45:12 - 45:16
    ama evrenin nasıl çalıştığını anlamak istiyorsanız,
  • 45:16 - 45:21
    ve yaptığımız şeyden bizim neslimiz
    ve gelecek nesli göreceksek,
  • 45:21 - 45:27
    ki o da ergenlerden oluşuyor,
  • 45:27 - 45:29
    gençlerin en baştan öğrenmeleri gerek
    doğru şekilde,
  • 45:30 - 45:33
    sonra da onlara iki kere öğretmek zorunda kalmayacağız,
  • 45:33 - 45:37
    yanlış yolu öğrendikleri zaman doğrusunu
    anlamak onlar için çok zor.
  • 45:37 - 45:45
    Yani, 8 yaşında birini plazma fizikçisi yapmak
    18 veya 80 yaşında yapmaktan daha kolaydır.
  • 45:45 - 45:48
    Ve bizim yapmaya çalıştığımız da bu.
  • 45:48 - 45:51
    Çocukları gerçekliğe tanıştırmaya çalışmak,
  • 45:52 - 45:56
    sadece kestirmeden gitmek değil,
    ve geldiği yer de burası.
  • 45:57 - 46:01
    Evrende, plazma dışarı çıkan bir kaynaktır.
  • 46:01 - 46:06
    Bu şekilde bakarsanız, yukardan, düz ama
  • 46:06 - 46:09
    tümüne birden bakarsanız,
  • 46:09 - 46:14
    uzatılmış bir küresel şekil oluyor ve plazma
    dediğimiz şey haline geliyor.
  • 46:15 - 46:18
    Yani, lütfen, eğer anne babaysanız
  • 46:18 - 46:22
    ve çocuğunuzu uzay gemisi programı
    ile yetiştirmeye çalışıyorsanız,
  • 46:22 - 46:28
    ben onlara yaşamın yaratılma gerçeğini
    ya da gerçekliğini öğretmeye çalışıyorum,
  • 46:29 - 46:35
    bu seviyede çalışan bir bilim adamı olarak
  • 46:35 - 46:38
    bana göre, çocuklara bu mıknatısı öğrettiğinizde,
  • 46:39 - 46:43
    bu Dünya'nın düz ve evrenin merkezi
    olduğunu söyleyen
  • 46:44 - 46:46
    adamın zihniyetinden çok da uzak değil.
  • 46:47 - 46:51
    Mıknatıs, uzaklaşmamız gereken şey bu.
  • 46:51 - 46:54
    Şimdi plazmayı görüyor
    ve anlıyor olduğumuza göre,
  • 46:54 - 46:57
    çocuklara gerçekliğinin ne olduğunu gösterme zamanı geldi.
  • 46:57 - 47:00
    Görüyorsunuz, iki mıknatıs yanyana.
  • 47:00 - 47:03
    Düz olandan diğerini oynatarak
    bir reaksiyon alamıyorsunuz,
  • 47:03 - 47:06
    dönmüyor çünkü başka bir mıknatısı
  • 47:06 - 47:09
    hareket ettiriyorsunuz.
  • 47:10 - 47:12
    Yani, bu oluyor.
  • 47:12 - 47:15
    Bir plazma başka bir plazmaya tepki veriyor
    çünkü dinamik.
  • 47:16 - 47:17
    Burada düz.
  • 47:18 - 47:20
    Tam olarak söylediğimiz şey.
  • 47:20 - 47:23
    Bu tür mıknatıslar,
    fizik öğretmeye başladığınızda,
  • 47:23 - 47:26
    yaratılış hakkında,
    uzay teknolojisi hakkında,
  • 47:27 - 47:30
    bu ilerde çocuklar için çok ikilem yaratıyor.
  • 47:30 - 47:33
    Bu yüzden, en baştan görebilecekleri
  • 47:33 - 47:35
    yeterli gerçekliklerle başlamakta fayda var ve
  • 47:36 - 47:40
    o zaman çok fazla bir şey yapmadan
    uzay konusunda
  • 47:40 - 47:42
    dahileştiklerini göreceksiniz.
  • 47:44 - 47:46
    Sorusu olan var mı?
  • 47:48 - 47:52
    Bunlara takırdayan mıknatıslar deniyor,
    satın alabilirsiniz.
  • 47:52 - 47:54
    Bunlar yüzük mıknatıslar.
  • 47:54 - 47:58
    Bunlar da düz mıknatıslar.
  • 47:58 - 48:01
    Ve hepsi tamamen farklı şekilde davranıyor.
  • 48:05 - 48:07
    Sorusu olan...?
  • 48:12 - 48:16
    Evet, budur. Neredeyse geldik.
  • 48:17 - 48:19
    Evet, pardon.
  • 48:44 - 48:47
    Bu tür öğretilerle devam edeceğiz
    bundan sonra
  • 48:47 - 48:51
    hatta yetişkin kısmında bile
    ya da perşembe günleri
  • 48:52 - 48:57
    çünkü fark etik ki birçok ebeveyn anlamıyor.
  • 48:58 - 49:00
    Bu öğretimi başlattık bu hafta laboratuvarda
  • 49:00 - 49:03
    burada ve çocuklarla öğretime devam ediyoruz şimdi de.
  • 49:10 - 49:14
    Hayır, aslında en başıyla ilgili birçok şeyi
  • 49:14 - 49:17
    sanki ben bir çocukmuşum gibi netleştiriyor.
  • 49:17 - 49:22
    Belki bir dahaki sefere zaman olur
  • 49:23 - 49:27
    sormak istediğim birkaç soru için,
    biliyorsunuz, ben çocukken,
  • 49:27 - 49:30
    sizden öğrendiğim için Keshe Bey, sizin kitaplarınızdan,
  • 49:30 - 49:34
    büyük patlama (big bang) diye bir şeyin
    olmadığını yani,
  • 49:35 - 49:40
    böylece belki bir dahaki sefere neden öyle
    olduğunun detaylarına girebiliriz,
  • 49:40 - 49:44
    çünkü her zaman kaynaktan ve evrenden
    bahsediyorsunuz ve
  • 49:44 - 49:50
    şimdi sadece bir değil birden fazla
    evren olduğunu öğrendim.
  • 49:50 - 49:51
    Yani, ben...
  • 49:51 - 49:52
    Evet.
  • 49:54 - 49:57
    Detaya girebilsek çok güzel olurdu
  • 49:57 - 50:01
    çünkü bu beni çocukken hep büyülemiş olan bir soru.
  • 50:01 - 50:05
    Evet.
  • 50:05 - 50:07
    o zaman evrenin gerçek kaynağı ne?
  • 50:09 - 50:11
    Bir dahaki sefere konuşacağız.
  • 50:11 - 50:13
    Teşekkürler.
  • 50:13 - 50:14
    Çok teşekkürler.
  • 50:14 - 50:18
    Büyük çocuklardan ya da küçük çocuklardan bir soru var mı?
  • 50:20 - 50:27
    Benim bir sorum yok, teşekkürler, bunları bize
    öğrettiğiniz için teşekkür ederiz,
  • 50:27 - 50:32
    bence hepimiz için gerçekten çok ilginç şeyler.
  • 50:33 - 50:37
    Çok teşekkür ederim, umarım daha fazla çocuk gelir,
    yetişkin çocuk yani
  • 50:38 - 50:42
    bu yayını dinlemek için ve belki de bu yetişkin oturumlarımız
    için işlerimizi bile kolaylaştırabilir.
  • 50:43 - 50:45
    Doğru.
  • 50:45 - 50:48
    Çok teşekkürler gerçekten,
    Zamanınız için teşekkür ederiz.
  • 50:49 - 50:49
    Teşekkürler.
  • 50:49 - 50:53
    Teşekkürler, Keshe Bey ve siz oradakiler,
    Hepinize teşekkürler.
  • 50:53 - 50:55
    Teşekkürler, güle güle, güle güle
  • 50:55 - 50:59
    Teşekkürler gerçekten
  • 50:59 - 51:02
    Güle güle. Yeni hayatınız hayırlı olsun.
  • 51:02 - 51:03
    Güle güle, güle güle.
Title:
1. Bilgi Arayanlar Çocuk Semineri Oct 4 2014
Description:

more » « less
Video Language:
English
Duration:
51:16

Turkish subtitles

Revisions