Επούλωση και συγχώρεση | Ντολφ Λούντγκρεν | TEDxFulbrightSantaMonica

Η ταινία Ρόκυ 4 μετέτρεψε τον Ντολφ Λούντγκρεν, γνωστός ως ο Σοβιετικός πυγμάχος Ιβάν Ντράγκο, σε αστέρα του Χόλιγουντ. Ακριβώς 30 χρόνια αργότερα, ο Ντολφ Λούντγκρεν ως μέλος του ιδρύματος Fulbright μοιράζεται τον προσωπικό του αγώνα που αξίζει να δώσει με ένα ζωντανό ακροατήριο στο Broad Stage στη Σάντα Μόνικα. «Αν θεραπεύσεις τον εαυτό σου μπορείς να θεραπεύσεις άλλους» είναι το μήνυμα αυτής της ομιλίας TEDxFulbright που εκπλήσσει σχετικά με έναν αγωνιστή που έγινε κοινωνικός ακτιβιστής.

Περισσότερο γνωστός για την ερμηνεία του στο Ρόκυ 4 ως Ιβάν Ντράγκο, ο Ντολφ έχει πρωταγωνιστήσει σε πάνω από 50 ταινίες. Κέρδισε υποτροφία του ιδρύματος Fulbright για το ΜΙΤ μετά την αποφοίτησή του στην κορυφή της τάξης του στο Βασιλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Στοκχόλμη όπου σπούδασε χημικός μηχανικός. Επίσης ολοκλήρωσε ένα πρόγραμμα ανταλλαγής με το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ.

Αυτή η ομιλία δόθηκε σε μία εκδήλωση TEDx με τη χρήση της συνεδριακής μορφής TED αλλά οργανώθηκε ανεξάρτητα από μια τοπική κοινότητα. Μάθετε περισσότερα στο http://ted.com/tedx

Θα ήθελα να σας πω μια ιστορία.

Είναι για ένα αγοράκι

που μεγάλωσε στη Σουηδία
τις δεκαετίες του '60 και '70.

Ο πατέρας του ήταν ένας ψηλός
και όμορφος στρατιωτικός.

Η μητέρα του ήταν μια όμορφη
αλλά ντροπαλή γλωσσολόγος.

Είχε έναν αδερφό και δύο αδερφές,
και ζούσαν στα προάστια της Στοκχόλμης.

Αυτό το αγοράκι ήμουν εγώ.

Νομίζω ότι θυμάμαι την πρώτη φορά
που με χτύπησε ο πατέρας μου.

Ήμουν γύρω στα τρία ή τέσσερα νομίζω.

Πέρασα μπροστά από την τηλεόραση
και με κλώτσησε,

και πετάχτηκα στα ράφια της βιβλιοθήκης.

Θυμάμαι ότι έτρεχε αίμα
και η μαμά μου φώναζε.

Ο πατέρας μου είχε προβλήματα
και ξεσπούσε σ' εμένα και στη μαμά μου.

Ποτέ δεν άγγιζε τα αδέλφια μου.

Αυτό ξεκίνησε όταν ήμουν τριών ή τεσσάρων

και συνεχίστηκε μέχρι να γίνω 11 ή 12.

Ήταν πολύ δύσκολη φάση της ζωής μου

επειδή έπρεπε να πηγαίνω
στο σχολείο με μαυρισμένο μάτι ή, ξέρετε,

λείπανε μερικά απ' τα μαλλιά μου
γιατί μου τα ξερίζωνε.

Πιστεύω ότι κάποιοι ξέρετε
για ποιο πράγμα μιλάω.

Καταλαβαίνω πώς αισθάνεστε.

Βλέπετε, όταν κακοποιείστε στο σπίτι,

έχετε δύο επιλογές, όπως ένα ζώο:
να παλέψετε ή να φύγετε.

Μπορείτε ή να τρέξετε μακριά,

που ήταν αδύνατον για μένα γιατί
ήμουν ένα παιδάκι που έμενε στο σπίτι,

ή μπορείτε να αμυνθείτε,

που δεν μπορούσα γιατί,
ξέρετε, ήμουν μικρό παιδάκι.

Ο πατέρας μου ήταν στο μέγεθός μου.

Αλλά έμαθα αργότερα
ότι υπάρχει και τρίτη επιλογή:

να παγώνεις.

Είναι όπως η γαζέλα
που την αρπάζει ένα λιοντάρι.

Απλώς παγώνεις και πεθαίνεις, όλα
τα συναισθήματα συμπιέζονται εσωτερικά.

Απλώς καθόμουν εκεί.

Όταν με χτυπούσε, δεν έκλαιγα καν.

Στα 11 ή 12, κάπνιζα, έπινα,

το έσκαγα απ' το σπίτι
με κλεμμένες μηχανές,

κοιμόμουν στο γκαράζ κάποιου,

αλλά ο πατέρας μου πάντα με έβρισκε.

Πίσω στο σπίτι για περισσότερο ξύλο.

Οι βαθμοί μου στο σχολείο ήταν χάλια

και ο πατέρας μου έλεγε,
«Πρέπει να κάνω κάτι.

Πρέπει να ξεφορτωθώ αυτό το παιδί κάπως
και να το διώξω από δω».

Αποφάσισε να με στείλει βόρεια στους
γονείς του, τον παππού και τη γιαγιά μου.

Ζούσαν σε μια μικρή πόλη
στα βόρεια της Σουηδίας.

Η Σουηδία είναι μια χώρα πολύ βόρεια.

Στη Στοκχόλμη τον χειμώνα
σκοτεινιάζει στις 2:30 το μεσημέρι.

Η Στοκχόλμη ήταν σαν το Μαϊάμι
σε σύγκριση με το μέρος που με στείλανε.

Αλλά ο παππούς και η γιαγιά
ήταν καλοί μαζί μου

και με φρόντισαν
και οι βαθμοί μου βελτιώθηκαν.

Ανακάλυψα το χόκεϊ πάγου,
μετά τα βάρη και το καράτε

και άρχισα να γιατρεύομαι.

Μέχρι να γίνω 17 ή 18 θυμήθηκα
κάτι που μου είπε ο πατέρας μου.

Γιατί, ξέρετε, ο πατέρας μου
ήταν πολύ έξυπνος τύπος

ήταν πολύ γοητευτικός, ήταν καλός τύπος -

ως επί το πλείστον, όταν δεν τρελαινόταν.

Μου είπε, «Άκου,

άκου, μικρέ, αυτή η σοσιαλιστική χώρα,
ξέχνα το, δεν μπορείς να κάνεις κάτι εδώ.

Αν θες να γίνεις κάποιος,
πρέπει να πας στην Αμερική».

Πάντα το θυμόμουν αυτό.

Οπότε, πήρα όλες τις υποτροφίες
που μπορούσα επειδή δεν είχα χρήματα.

Κέρδισα υποτροφία για το WSU, το
Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον,

και μία για το Κλέμσον.

Τελικά, κέρδισα υποτροφία
από το Fulbright για το ΜΙΤ,

που είναι ο λόγος που βρίσκομαι εδώ.

Υπήρχε μόνο μια μικρή δυσκολία,

επειδή, από τον τέταρτο χρόνο
ως τον τελευταίο χρόνο στο μεταπτυχιακό,

ήμουν στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ

και σπούδαζα μηχανικός με υποτροφία

και εργαζόμουν σαν μπράβος

επειδή, ξέρετε, το τραύμα βοηθάει πολύ

όταν μπαίνεις στο ρινγκ με κάποιον.

Έτσι, έγινα πολύ καλός πυγμάχος.

Ήμουν πρωταθλητής στο καράτε και είχα
αυτό που λένε «δολοφονικό ένστικτο».

Εγώ και ο φίλος μου
που κάναμε μαζί προπόνηση

προσληφθήκαμε για κάποια ειδική δουλειά
σε ροκ κονσέρτο, με διάφορους καλλιτέχνες

και μία απ' αυτούς ήταν αυτή
η όμορφη μαύρη τραγουδίστρια,

μια αγαλματένια κυρία
που λεγόταν Γκρέις Τζόουνς.

Δουλέψαμε εκεί και μετά,

προσέλαβε κάποιους από μας
για προστασία στο πάρτι της

όταν έβγαινε έξω και πήγαινε
στα κλαμπ στο Σίδνεϊ.

Δεν κατάλαβα αμέσως γιατί διάλεξε
αυτόν τον ψηλό, ξανθό, φουσκωτό τύπο

να είναι ο ειδικός φρουρός της.

Αλλά, ξέρετε, το κατάλαβα
αργότερα εκείνο το βράδυ.

(Γέλια)

Εγώ...

(Γέλια)

Κατέληξα σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου,

έχασα μερικά μαθήματα
την επόμενη μέρα στο κολέγιο

και, ξέρετε, ήταν παγκοσμίου
επιπέδου καλλιτέχνις,

τελείως έξω απ' τα κυβικά μου.

Αυτό σκέφτηκα, αλλά δεν συμφώνησε, ξέρετε.

Οπότε, καταλήξαμε να έχουμε σχέση.

Πήγα στο Τόκιο για να κάνω καράτε,
ήταν εκεί για κάποια διαφήμιση.

Μετά κατέληξα να μετακομίσω στη Νέα Υόρκη.

Είχα μερικούς μήνες πριν
αρχίσω να πηγαίνω στο ΜΙΤ

και εκείνοι οι μήνες μου άλλαξαν
τη ζωή γιατί αυτό που συνέβη ήταν,

ήταν η Νέα Υόρκη, το Studio 54.

Γνώρισα τον Ντέιβιντ Μπόουι,
τον Μάικλ Τζάκσον.

Την πρώτη εβδομάδα εκεί πήγα σε πάρτι.

Ήταν ένας τυπάκος με άσπρα μαλλιά.

Ήρθε και με ρώτησε,
«Γεια! Γιατί είσαι διάσημος;»

Με φωτογράφισε και του είπα,
«Για τίποτε απ' όσο ξέρω».

Συνέχισε, «Θέλω
να σε βάλω στο περιοδικό μου».

Αυτός ήταν ο Άντι Γουόρχολ,
περιοδικό Interview.

Τελικά, όταν ήρθε η ώρα να επιστρέψω
στο σχολείο, στο Cambridge, στο ΜΙΤ,

η χημική μηχανική δεν έμοιαζε
τόσο ενδιαφέρουσα κατά κάποιο τρόπο.

(Γέλια)

Οπότε,

τελικά, πήρα τη μεγάλη μαύρη μηχανή
που είχα αγοράσει, 1.200 κυβικά,

έβαλα την Γκρέις πίσω
ντυμένη στα δερμάτινα,

έβαλα δερμάτινο παντελόνι,

δεν φορούσα μπλούζα συχνά τότε.

Οδήγησα μέχρι το Cambridge

και νομίζω οι καθηγητές στο ΜΙΤ
είχαν ελαφρώς διαφορετική ιδέα

ποιος ήταν αυτός ο Σουηδός φοιτητής σταρ.

(Γέλια)

Οπότε όταν αυτό το πράγμα έκανε
«βρουμ» έξω από το παράθυρο,

πιστεύω ότι σοκαρίστηκαν κάπως, ξέρετε.

Περίμεναν κάποιον άλλον, ελαφρώς μικρότερο

ίσως με γυαλιά πατομπούκαλα ή κάτι τέτοιο

αλλά, σοκαρίστηκαν όσο κι εγώ
επειδή δεν άνηκα εκεί.

Το αισθάνθηκα αμέσως
και τρεις εβδομάδες αργότερα έφυγα.

Επέστρεψα στη Νέα Υόρκη,

βρήκα έναν ατζέντη όπως όλοι οι ηθοποιοί,

άρχισα να μελετάω, να υποδύομαι,
προσλήφθηκα σε ταινίες.

Η μία ταινία ήταν για την πυγμαχία.

Αποδείχτηκε ότι ήταν το Ρόκυ 4
και πέρασα ακρόαση γι' αυτήν.

Τελικά πήρα τον ρόλο και μετακόμισα εδώ.

Εκπαιδευόμουν με τον Σλάι Σταλόνε
περίπου ενάμιση χιλιόμετρο από εδώ.

Η ταινία γυρίστηκε και προβλήθηκε
30 χρόνια πριν, στην Ημέρα Μνήμης.

Βγήκα από την αίθουσα με την Γκρέις
και ο κόσμος με φωτογράφιζε

και σκέφτομαι, «Τι συνέβη;
Ω, μάλλον είμαι σταρ. ΟΚ, ωραία».

Αλλά, ξέρετε, το πρόβλημα είναι αυτό:
τα προβλήματά μου μόλις είχαν αρχίσει,

γιατί αυτό που συνέβη ήταν
ότι το παγωμένο κομμάτι μου

θυμάστε που σας είπα;

Άρχισε να βγαίνει και κάπως
να κυριαρχεί στη ζωή μου.

Γιατί συμβαίνει το εξής:
όταν έχεις αυτό το τραύμα,

είναι όπως ένας στρατιώτης
με μετατραυματικό στρες.

Καταλήγεις με συμπεριφορά απόδρασης.

Προσπαθείς να αποδράσεις
από κάτι που δεν μπορείς

επειδή είναι μέσα σου:

ποτό, σεξουαλικές σχέσεις,
υπερφαγία, βία, τα πάντα.

Έκανα πολλά άσχημα πράγματα στον εαυτό μου

και 25 χρόνια αργότερα
και 40 ταινίες αργότερα,

ναι, ήμουν σταρ του σινεμά,
αλλά βασικά ήμουν δυστυχισμένος.

Είχα έναν αποτυχημένο γάμο,

δύο κόρες που αγαπούσα,
αλλά ούτε καν με γνωρίζανε.

Η καριέρα μου έπιασε πάτο.

Αυτό έγινε πριν μόλις πέντε χρόνια

και δεν ήξερα πώς να βγω από κει.

Δυο πράγματα συνέβησαν.

Μου τηλεφώνησε ο παλιός
φίλος μου Σλάι Σταλόνε,

«Έι, Ντολφ, πώς τα πας;»

(Γέλια)

«Έχω αυτό το σενάριο,
κοίταξέ το, δες τι πιστεύεις».

Αυτό το σενάριο ήταν «Οι Αναλώσιμοι».

Ήταν μεγάλη επιτυχία, επέστρεψα
στη μεγάλη οθόνη μετά από 15 χρόνια.

Το άλλο είναι ότι γνώρισα
ένα κορίτσι, το ερωτεύτηκα

και ήξερα ότι θα ξεκινούσα
πορεία στον ίδιο ηλίθιο δρόμο

που είχα περπατήσει πάλι.

Για την ακρίβεια κάτι συνέβη.

Ένα κορίτσι με φλέρταρε,
της έδωσα το τηλέφωνό μου.

Τα συνηθισμένα: το μήνυμα,
οι φωτογραφίες, τα είδε...

Κάποιοι μπορεί να το ζήσατε.

Θύμωσε, είμασταν έτοιμοι να χωρίσουμε

και είπα, «Δεν μπορώ να το κάνω αυτό.
Πρέπει να αλλάξω κάπως τη ζωή μου».

Μου είχε ξαναπεί,
«Γιατί δεν πας για θεραπεία;»

Είπα, «Ξέχνα το. Είναι για δειλούς».

«Τι θα έλεγες για διαλογισμό;»

«Μοιάζω για Ινδός γκουρού; Δε νομίζω».

(Γέλια)

Για να μην τα πολυλογώ,

ξεκίνησα θεραπεία πριν
από τρία χρόνια, διαλογισμό

και μου άλλαξε τελείως τη ζωή.

Ξαφνικά, η ομίχλη μέσα
στην οποία ζούσα, διαλύθηκε.

Έκανα τη θεραπεία που γυρίζεις στον χρόνο,

ξαναζείς τις εμπειρίες σου, κλαις,
φωνάζεις, τυλίγεσαι σαν μπαλίτσα,

χτυπάς τον καναπέ
με μπαστούνι του μπέιζμπολ, ξέρετε,

οτιδήποτε πρέπει να κάνεις
για να επιτεθείς σ' αυτό το κομμάτι σου,

αυτό το παγωμένο κομμάτι μου
που κυβερνούσε τη ζωή μου.

Σταδιακά άρχισε
να γίνεται όλο και μικρότερο

και έβλεπα τη ζωή μου
να επιστρέφει σ' εμένα.

Ο διαλογισμός βοήθησε επίσης.

Οπότε το πρώτο πράγμα που έκανα:

Επέστρεψα να δω τα παιδιά μου

και τους ζήτησα συγχώρεση
γι' αυτό που είχα κάνει

επειδή τους είπα τι συνέβη
με τον πατέρα μου

και δεν μου άρεσε αυτό που είχα κάνει

και άρχισαν να κλαίνε αμέσως.

Κατάλαβα ότι πονούσαν
πολύ και έκλαψα μαζί τους.

Έκανα το ίδιο με την πρώην σύζυγό μου

και κάποιους ανθρώπους που είχα πληγώσει.

Για την ακρίβεια, επίσης, νοητικά
συγχώρεσα τον πατέρα μου

γι' αυτά που έκανε

και τη μητέρα μου για ό,τι δεν έκανε.

Ξεκίνησα μ' αυτή τη νέα ζωή.

Ήταν μια μάχη που αξίζει να δώσεις
για να τα βρεις με τον εαυτό σου,

να θεραπεύσεις τον εαυτό σου.

Αυτό που δεν κατάλαβα ήταν
ότι υπάρχει το επόμενο επίπεδο

γιατί, μόλις αρχίσεις
να θεραπεύεσαι και είσαι καλύτερα,

βλέπεις άλλους ανθρώπους γύρω σου
που θέλουν βοήθεια, που πονάνε.

Στη συνέχεια απέκτησα πίστη

και έγραψα και έκανα την παραγωγή
σε ένα φιλμ για το δουλεμπόριο,

με τίτλο Skin Trade.

Έμαθα για το δουλεμπόριο,
που είναι φοβερό έγκλημα.

Υπάρχουν 20 εκατομμύρια
σκλάβοι στον κόσμο σήμερα.

Είναι βιομηχανία 20 δισεκατομμυρίων
δολαρίων, η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο.

Αυτοί οι άνθρωποι ταπεινώνονται
σωματικά και κακοποιούνται ψυχολογικά.

Δεν έχουν αίσθηση της αξίας τους,
περίπου όπως ένοιωθα κι εγώ.

Η πίστη με έφερε σ' επαφή μ' αυτό,

με το δουλεμπόριο και αυτά τα θύματα.

Όταν επέστρεψα στο Λ.Α., τηλεφώνησα
σε μια οργάνωση που λέγεται CAST

και τους ρώτησα αν μπορούσα να βοηθήσω,

Συμμαχία για την Κατάργηση
της Δουλείας και του Δουλεμπορίου.

Τους βοηθάω από τότε

και είναι σπουδαίο συναίσθημα για μένα
επιτέλους να ανταποδίδω κάτι.

Ξέρετε, πολύ από το δουλεμπόριο

δεν συμβαίνει μόνο
στην Ινδία και την Αφρική και εκεί.

Για την ακρίβεια, μία από τις πιο
ενδιαφέρουσες περιπτώσεις

ήταν ένα κορίτσι που ήρθε
από μια χώρα του Τρίτου Κόσμου

από μια πολύ πλούσια οικογένεια.

Την κρατούσαν σε ένα σπίτι,
της πήραν το διαβατήριο,

είχε φύλακα συνέχεια,
την απειλούσαν με βία,

απειλούσαν την οικογένειά της.

Ξέρετε πού ήταν το σπίτι;

Στο Μπρέντγουντ, ακριβώς εδώ,

σχεδόν ενάμιση χιλιόμετρο από δω.

Δεν ήξερε τι να κάνει.

Έφεραν μια Αμερικανίδα νταντά
να φροντίσει το παιδάκι

και μίλησαν και η Αμερικανίδα
νταντά είπε ότι θα τη βοηθούσε,

αλλά δεν συνέβη τίποτε, πέρασε
μια εβδομάδα, ένας μήνας.

Τελικά, επέστρεφαν από το πάρκο μια μέρα.

Φρόντιζε αυτό το παιδί
και υπήρχε ο φύλακας ως συνήθως

και υπήρχαν 15 πράκτορες
του FBI έξω απ' το σπίτι.

Την πήραν μέσα και είπαν,

«Θέλεις να μείνεις ή θέλεις να φύγεις;»

Απάντησε, «Θέλω να φύγω».

Η CAST της βρήκε καταφύγιο,
την επανεκπαίδευσε, την έφερε πίσω.

Έμαθε ένα επάγγελμα.

Τελικά πήρε πράσινη κάρτα.

Για την ακρίβεια,

γνώρισε έναν άντρα
από την πατρίδα της, τον ερωτεύτηκε

και παντρεύτηκαν.

Είναι καταπληκτικό να συμμετέχω
σε κάτι σαν κι αυτό.

Για την ακρίβεια, η Άλις είναι
επίσης έγκυος με το νέο της μωρό

και πλησιάζοντας το τέλος της
ομιλίας μου ήθελα να πω γεια στην Άλις.

Σήκω σε παρακαλώ.

(Χειροκρότημα)

Τέλος πάντων,

υποθέτω για μένα η εμπειρία
που σας είπα είναι

ότι πρέπει να τα βρείτε με τον εαυτό σας.

Πρέπει να αγαπήσετε τον εαυτό σας
για να τα εκτιμήσετε αυτά στους άλλους.

Αν θεραπευτείτε μπορείτε
να θεραπεύσετε άλλους.

Και -

πιστεύω αν βρείτε χρόνο να κοιτάξετε
μέσα και να βρείτε εκείνο το αγοράκι,

εκείνο το κοριτσάκι, μέσα σας,

τότε, τους φέρεστε καλά

και είστε έτοιμοι να κοιτάξετε

και να δείτε ένα αγοράκι ή κοριτσάκι
δίπλα σας που ίσως χρειάζεται βοήθεια;

Γιατί, αν το κάνετε αυτό,

είναι απλώς

το πιο υπέροχο συναίσθημα στον κόσμο.

Ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)