Return to Video

Rives sabahın dördü hakkında konuşuyor

  • 0:02 - 0:04
    Los Angeles Times'da son zamanlarda yayınlanmış bir karikatür.
  • 0:04 - 0:06
    Esprili cümlesi?
  • 0:06 - 0:08
    "Diğer yandan, her sabah saat dörtte
  • 0:08 - 0:10
    Labrador'umu sağmak için kalkmam gerekmiyor."
  • 0:10 - 0:13
    Bu, New York Magazine'in son zamanlardaki bir sayısının kapağı.
  • 0:13 - 0:16
    En iyi hastane, doktorlarının kanser, doğum, felç, kalp hastalığı,
  • 0:16 - 0:21
    bel yerleştirme tedavisi yaptığı, sabah saat 4'te acil servisi açık olandır.
  • 0:21 - 0:23
    Bu da benim bir araya getirdiğim şarkılar --
  • 0:24 - 0:43
    (Müzik)
  • 0:44 - 0:46
    Daha önce sabah saat dördün
  • 0:46 - 0:49
    farklı bir anlam taşıdğını fark etmiş miydiniz?
  • 0:49 - 0:53
    Mümkün olan en kötü saatte uyanık olduğunuz anlamına geliyor.
  • 0:53 - 0:54
    (Gülüşmeler)
  • 0:54 - 0:59
    Uygunsuzluklar, aksilikler, özlemler için uygun bir zaman.
  • 0:59 - 1:02
    "Baba" filminin bu klasik sahnesinde olduğu gibi,
  • 1:02 - 1:04
    polis müdürünü öldürmek için plan yapılacak bir saat.
  • 1:04 - 1:07
    Coppola'nın senaryosu bu adamları şöyle tanımlıyor " gömlekli, tükenmiş bir halde."
  • 1:07 - 1:09
    Saat sabahın dördüdür."
  • 1:09 - 1:10
    (Gülüşmeler)
  • 1:10 - 1:12
    Bundan da daha zalim şeyler için,
  • 1:12 - 1:15
    Isabel Allende'nin "Ruhlar Evi" kitabındaki gibi
  • 1:15 - 1:17
    otopsiler ve mumyalama için bir zaman.
  • 1:17 - 1:19
    Olağanüstü sarı saçlı Rosa'nın öldürülmesinin ardından,
  • 1:19 - 1:22
    doktorlar onu merhem ve ölüler için özel madde ile korudular.
  • 1:22 - 1:25
    Saat dörde kadar çalıştılar.
  • 1:25 - 1:28
    Bundan da daha zalim şeyler için bir zaman,
  • 1:28 - 1:31
    geçen nisan ayı New Yorker dergisindeki gibi,
  • 1:31 - 1:33
    Martin Amis'in bu kısa kurgu hikayesi
  • 1:33 - 1:37
    şöyle başlıyor, "11 Eylül 2001'de, gözlerini
  • 1:37 - 1:39
    Portland, Maine'de saat sabahın dördünde açtı
  • 1:39 - 1:43
    ve Mohammed Atta'nın son günü başladı."
  • 1:43 - 1:46
    Benim günün en sessiz ve aktivitesiz olarak
  • 1:46 - 1:50
    gördüğüm saat, sabahın dördü çok fazla sayıda
  • 1:50 - 1:52
    korkunç olayı tanımlamış --
  • 1:52 - 1:53
    (Gülüşmeler)
  • 1:53 - 1:56
    bir çok haberleşme aracında bir çok büyük isim tarafından.
  • 1:56 - 1:59
    Ve de bu beni şüphelendirdi.
  • 1:59 - 2:03
    Fark ettim ki dünyadaki kimi en yaratıcı artistik beyinler
  • 2:03 - 2:07
    sanki bu benzetmeyi kendileri icat etmiş gibi
  • 2:07 - 2:09
    varsaymıyorlar değil mi?
  • 2:09 - 2:12
    Bu işin arkasında başka bir şeyler olabilir mi?
  • 2:12 - 2:15
    Kasti, gizli şeyler, ayrıca
  • 2:15 - 2:19
    bu sabahın dördü tanımlamasını kim buldu?
  • 2:19 - 2:23
    Bence bu kişi -- Alberto Giacometti, burada
  • 2:23 - 2:26
    100 İsviçre frankı üzerindeki bazı çalışmaları da gözüküyor.
  • 2:26 - 2:28
    Her şeyi bu New York Modern Sanat
  • 2:28 - 2:30
    Müzesindeki bu ünlü esri ile yaptı.
  • 2:30 - 2:33
    Eserin adı -- "Sabahın dördünde Saray"--
  • 2:33 - 2:34
    (Gülüşmeler)
  • 2:35 - 2:38
    1932.
  • 2:38 - 2:40
    Sabahın dördüne dair bulduğum
  • 2:40 - 2:41
    sadece en eski, gizli
  • 2:41 - 2:45
    atıf değil. Bana göre, bu ilk sürrealist heykel çalışması,
  • 2:45 - 2:49
    sonraki tüm sanatsal çalışmalara sabahın dördü betimlemesini
  • 2:49 - 2:52
    kullanmaları için müthiş bir kılavuz oldu.
  • 2:52 - 2:56
    Ben buna "Giacometti'nin Şifresi" dedim, TED'e özel.
  • 2:56 - 2:59
    Eğer Blackberry'niz veya iPhone'ununuz
  • 2:59 - 3:01
    varsa onunla takip etmekte özgürsünüz.
  • 3:01 - 3:04
    Sistem şöyle -- bu sabahın dördü ile Google'da
  • 3:04 - 3:06
    geçenlerde yaptığım arama.
  • 3:06 - 3:08
    Sonuçlar değişiyor tabi ki. Bu çok normal.
  • 3:08 - 3:10
    İlk 10 sonucun dördü
  • 3:10 - 3:15
    Faron Young'ın şarkısı "It' Four in the Morning" (Saat sabahın dördü)
  • 3:15 - 3:19
    Judi Dench'in "Four in the Morning" (sabahın dördü) filmi için üç sonuç,
  • 3:19 - 3:23
    bir tane de Wislawa Szymborska'nın şiiri için, "Four in the Morning." (sabahın dördü)
  • 3:23 - 3:27
    Ama bir polonyalı şairin, bir ingiliz aktrisinin,
  • 3:27 - 3:30
    bir country müzik şarkıcısının bu Google sıralaması
  • 3:30 - 3:33
    dışında ortak ne yanları olabilir diye sorabilirsiniz?
  • 3:33 - 3:38
    Pekala, Faron Young ile başlayalım, tesadüfen 1932
  • 3:38 - 3:40
    yılında doğan kişiden.
  • 3:40 - 3:42
    (Gülüşmeler)
  • 3:42 - 3:48
    1996 yılında, aralıkın dokuzunda kendini başından vurdu --
  • 3:48 - 3:51
    ki bu da tesadüfen Judi Dench'in doğum günü.
  • 3:51 - 3:54
    (Gülüşmeler)
  • 3:54 - 3:56
    Ama Dench'in doğum gününde ölmedi.
  • 3:56 - 3:59
    Ertesi öğleden sonra, güya kendi sebep olduğu
  • 3:59 - 4:04
    yaranın acısına dayanamayacak duruma geldiğinde 64 yaşındaydı --
  • 4:04 - 4:09
    bu da, şansa bakın ki, Alberto Giacometti'nin hayatını kaybettiği yaş.
  • 4:09 - 4:11
    Tüm bunlar olurken Wislawa Szymborska neredeydi?
  • 4:11 - 4:15
    Dünyanın en su götürmez mazeretine sahipti.
  • 4:15 - 4:20
    O gün, 10 Aralık 1996'da, bay Sabahın Dördü Faron Young
  • 4:20 - 4:23
    Tennessee Nashville'de hayata gözlerini yumarken,
  • 4:23 - 4:26
    bayan Sabahın Dördü -- ya da en azından onlardan biri -- Wislawa Szymborska
  • 4:27 - 4:32
    İsveç Stockholm'da Nobel Edebiyat ödülünü alıyordu.
  • 4:32 - 4:37
    Alfred Nobel'in ölümünden yüz yıl sonra.
  • 4:37 - 4:39
    Rastlantı mı? Hayır, korkutucu.
  • 4:39 - 4:41
    (Gülüşmeler)
  • 4:41 - 4:43
    Bana göre rastlantı çok daha basit bir sihre denir.
  • 4:43 - 4:44
    Şöyle dememe benzer,
  • 4:44 - 4:47
    "Hey, biliyorsunuz ki Nobel ödülü 1901 yılında başlatıldı,
  • 4:47 - 4:52
    ki bu da şans eseri Alberto Giacometti'nin doğduğu yıl?"
  • 4:52 - 4:56
    Hayır, her şey mükemmel bir şekilde oturmuyor,
  • 4:56 - 4:59
    ama bu çok büyük bir ihtimalle burada bir şeyler
  • 4:59 - 5:01
    olmadığı anlamına gelmez.
  • 5:01 - 5:03
    Aslında, şu anda bu odada
  • 5:03 - 5:07
    bu klibi sizlere göstermemi istemeyenler olabilir.
  • 5:07 - 5:08
    (Gülüşmeler)
  • 5:08 - 5:10
    Video: Tenis kortumuz, yüzme havuzumuz, sinema salonumuz var --
  • 5:10 - 5:13
    Yani, gecenin bir yarısı bile canım domuz pirzolası çekse
  • 5:13 - 5:15
    adamlarınız hemen kızartacaklar mı?
  • 5:15 - 5:17
    Tabi ki, onlara bunun için para ödeniyor.
  • 5:17 - 5:20
    Havlu, çamaşırhane, hizmetçi gibi ihtiyaçlarınız var mı?
  • 5:20 - 5:23
    Dur, dur, dur, dur, dur--- bakalım doğru anlamış mıyım?
  • 5:23 - 5:25
    Noel günü, saat sabahın dördü.
  • 5:25 - 5:27
    Karnım gurulduyor.
  • 5:27 - 5:29
    Homer, lütfen.
  • 5:29 - 5:31
    Bir saniye, bir saniye, bir saniye.
  • 5:31 - 5:34
    Bakalım doğru anlamış mıyım, Matt Groening (Simpsons'ın yaratıcısı).
  • 5:34 - 5:36
    (Gülüşmeler)
  • 5:36 - 5:39
    Homer Simpson'ın sadece saat olarak değil
  • 5:39 - 5:42
    tüm sene içinde mümkün olan en kötü saati seçmesi
  • 5:42 - 5:46
    gerektiğinde, bebek İsa'nın doğum gününde
  • 5:46 - 5:48
    saat dördü seçiyor.
  • 5:48 - 5:51
    Ve hayır, ben tüm bunların nasıl
  • 5:51 - 5:55
    işlediğini bilmiyorum, ama belli ki
  • 5:55 - 5:59
    bunlardan birini gördüğümde bir gizli mesaj olduğunu anlıyorum.
  • 5:59 - 6:00
    (Gülüşmeler)
  • 6:00 - 6:04
    Birini gördüğümde gizli mesaj olduğunu anladığımı söyledim.
  • 6:04 - 6:07
    Ve millet, Bill Clinton'un "Hayatım" adlı kitabını
  • 6:07 - 6:09
    burada kitapçıdan alabilirsiniz.
  • 6:09 - 6:12
    İstediğiniz her hangi bir gizli referansı aramak için baştan aşağı okuyabilirsiniz.
  • 6:12 - 6:15
    Ya da Random House sitesine gidip kitaptan bu parçayı bulabilirsiniz.
  • 6:15 - 6:17
    Ve ne kadar okursanız okuyun, en önemli kısmı
  • 6:17 - 6:20
    için aşağıya gelmeniz gerektiğini fark edeceksiniz.
  • 6:20 - 6:23
    O düzinelerce paragrafa inanabiliyor musunuz?
  • 6:23 - 6:26
    Kitaplarınızın 474. sayfasında, eğer takip ediyorsanız:
  • 6:26 - 6:29
    "Daha iyiye gitmesine rağmen, hala
  • 6:29 - 6:31
    açılış konuşmasından memnun değildim.
  • 6:31 - 6:34
    Konuşma yazarlarım saçlarını yoluyor olmalıydılar
  • 6:34 - 6:37
    çünkü göreve başlama gününde gece 1'den sabah 4'e kadar
  • 6:37 - 6:41
    çalışmıştık, ve hala da konuşmayı değiştiriyordum."
  • 6:41 - 6:44
    Tabi ki değişirsin, çünkü tüm hayatını bu dört yılda bir
  • 6:44 - 6:48
    olan olay için hazırlamıştın, ki o da sinsice sana yaklaşıyordu.
  • 6:48 - 6:49
    Ve sonra --
  • 6:49 - 6:51
    (Gülüşmeler)
  • 6:51 - 6:55
    üç paragraf sonra bu güzellikle karşılaşıyoruz:
  • 6:56 - 6:59
    "Yazıya son bir kez bakmak için Blair'lerin evine gittik.
  • 6:59 - 7:02
    Gece 4'ten bu yana çok daha iyi bir hale gelmişti."
  • 7:02 - 7:04
    Bu nasıl olabilir?
  • 7:04 - 7:06
    Kendi yazısıyla, bu adam ya uyuyordu,
  • 7:06 - 7:09
    Al ve Tipper ile bir dua buluşmasında ya da bir çanta ile
  • 7:09 - 7:12
    nasıl bir nükleer misilleme başlatılabileceğini öğreniyordu.
  • 7:12 - 7:16
    Amerika'nın başkanının başına başkanlığının ilk gününde ne gelmişti?
  • 7:16 - 7:18
    William Jefferson Clinton'ın başına neler geldi?
  • 7:18 - 7:20
    Asla bilemeyeceğiz.
  • 7:20 - 7:23
    Ve gördüğüm kadarıyla, bugün herhangi bir zor
  • 7:23 - 7:25
    soruyu cevaplamak üzere mevcut değil.
  • 7:25 - 7:27
    (Gülüşmeler)
  • 7:27 - 7:29
    İlginç olabilirdi, değil mi?
  • 7:29 - 7:31
    Yani, her şeyden önemlisi, tüm bu işler onun döneminde oldu.
  • 7:31 - 7:33
    Ama burada olsaydı--
  • 7:33 - 7:34
    (Gülüşmeler)
  • 7:34 - 7:38
    bize şunu hatırlatabilirdi, otobiyografisinde güzelce özetlediği gibi,
  • 7:38 - 7:41
    o gün Bill Clinton bir yolculuğa başladı--
  • 7:41 - 7:43
    on yıllardır bir Demokrat adayın
  • 7:43 - 7:45
    ilk kez üst üste iki dönem
  • 7:45 - 7:48
    başkan seçildiğinin görüldüğü bir yolculuk.
  • 7:48 - 7:50
    Nesillerdir.
  • 7:50 - 7:53
    Ondan önceki son kişi, Franklin Delano Roosevelt,
  • 7:53 - 7:56
    daha önce eşi görülmemiş yolculuğuna
  • 7:56 - 7:59
    ilk seçimi ile başlamıştı,
  • 7:59 - 8:06
    bilindik bir zamana denk gelen bir seçim, 1932--
  • 8:07 - 8:08
    (Gülüşmeler)
  • 8:08 - 8:09
    Alberto Giacometti'nin
  • 8:09 - 8:10
    (Gülüşmeler)
  • 8:11 - 8:13
    "Sabahın Dördünde Saray"ı yaptığı yıl.
  • 8:13 - 8:17
    Aramızdan ayrılan bu sesin bu çılgın dünyamıza
  • 8:17 - 8:22
    ağlayan bir bebek olarak geldiği yıl.
  • 8:22 - 8:46
    (Müzik)
  • 8:46 - 8:48
    (Alkışlar)
Title:
Rives sabahın dördü hakkında konuşuyor
Speaker:
Rives
Description:

Şair Rives günün en garip saati sabah 4 hakkındaki ilginç, tarihsel rastlantıları içeren 8 dakikalık lirik bir konuşma yapıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:48
Alperen CÜCİOĞLU edited Turkish subtitles for The 4 a.m. mystery
Alperen CÜCİOĞLU edited Turkish subtitles for The 4 a.m. mystery
yasin alp aluç added a translation

Turkish subtitles

Revisions