Return to Video

Rives over vier uur in de ochtend

  • 0:02 - 0:04
    Dit is een cartoon uit de Los Angeles Times...
  • 0:04 - 0:06
    ... wat lezen we?
  • 0:06 - 0:08
    "... aan de andere kant: een Labrador...
  • 0:08 - 0:10
    ...hoef ik niet iedere ochtend om vier uur te melken."
  • 0:10 - 0:13
    Dit is een omslag van New York Magazine...
  • 0:13 - 0:16
    ... de beste ziekenhuizen, waar dokters zelf heen zouden gaan voor behandeling tegen kanker...
  • 0:16 - 0:21
    ... bevallingen, beroertes, hartaandoeningen, heup-operaties en noodgevallen - om vier uur 's ochtends.
  • 0:21 - 0:23
    En dit is een medley van liedjes die ik heb samengesteld.
  • 0:24 - 0:43
    ♪ ♪ ♪
  • 0:44 - 0:46
    Is het je wel eens opgevallen dat vier uur 's ochtends...
  • 0:46 - 0:49
    ... een soort meme of symbool is geworden?
  • 0:49 - 0:53
    Het betekent zoiets als: 'wakker zijn op het meest rampzalige uur'.
  • 0:53 - 0:54
    (Gelach)
  • 0:54 - 0:59
    Een tijdstip voor ongemakken, ongelukjes en verlangens...
  • 0:59 - 1:02
    ... voor een samenzwering om de commisaris van politie om te leggen...
  • 1:02 - 1:04
    ... zoals in deze klassieke scène uit "The Godfather".
  • 1:04 - 1:07
    Coppola's script omschrijft deze mannen als "afgepeigerd met opgestroopte mouwen...
  • 1:07 - 1:09
    ... het is vier uur 's ochtends."
  • 1:09 - 1:10
    (Gelach)
  • 1:10 - 1:12
    Een tijd voor grimmiger werk dan dat...
  • 1:12 - 1:15
    ... zoals autopsies en balseming in Isabel Allende's...
  • 1:15 - 1:17
    ... "Het Huis van de Geesten".
  • 1:17 - 1:19
    Nadat de adembenemende, groenharige Rosa is vermoord...
  • 1:19 - 1:22
    ... behouden de artsen haar lichaam met smeersels en conserveringspasta...
  • 1:22 - 1:25
    ... ze werkten tot vier uur in de ochtend.
  • 1:25 - 1:28
    Een tijd voor zelfs grimmiger werk dan dat...
  • 1:28 - 1:31
    ... zoals in het aprilnummer van het New Yorker Magazine.
  • 1:31 - 1:33
    Dit korte verhaal van Martin Amis...
  • 1:33 - 1:37
    ... begint met: "Op elf september, 2001, opende hij zijn ogen...
  • 1:37 - 1:39
    ... om vier uur 's ochtends in Portland, Maine...
  • 1:39 - 1:43
    ... en de laatste dag van Mohamed Atta begon."
  • 1:43 - 1:46
    Voor een tijdstip, dat ik het meest vredige...
  • 1:46 - 1:50
    ... en rustige uur van de dag vind, krijgt 'vier uur 's ochtends'...
  • 1:50 - 1:52
    ... nog flink wat negatieve publiciteit!
  • 1:52 - 1:53
    (Gelach)
  • 1:53 - 1:56
    In een hoop media - en van grote namen...
  • 1:56 - 1:59
    ... en ik kreeg er argwaan van.
  • 1:59 - 2:03
    Ik dacht: het kan toch niet zijn, dat de meest creatieve geesten...
  • 2:03 - 2:07
    ... allen terugvallen op dezelfde metafoor...
  • 2:07 - 2:09
    ... alsof ze hem zelf hadden bedacht, toch?
  • 2:09 - 2:12
    Kan het zijn, dat hier méér aan de hand is?
  • 2:12 - 2:15
    Iets opzettelijks? Iets geheims?
  • 2:15 - 2:19
    En wie bracht de 'vier-uur-slecht-nieuws' bal aan het rollen?
  • 2:19 - 2:23
    Ik zeg deze man: Alberto Giacometti, hier te zien...
  • 2:23 - 2:26
    ... met zijn sculpturen op een honderd Zwitserse Frank biljet.
  • 2:26 - 2:28
    Hij deed het met dit beroemde kunstwerk...
  • 2:28 - 2:30
    ... te zien in het Museum voor Moderne Kunst in New York.
  • 2:30 - 2:33
    ... "Het Paleis om Vier Uur in de Ochtend"...
  • 2:33 - 2:34
    (Gelach)
  • 2:35 - 2:38
    ... 1932.
  • 2:38 - 2:40
    Niet enkel de eerste geheimzinnige referentie...
  • 2:40 - 2:41
    ... die ik kan vinden...
  • 2:41 - 2:45
    ... ik geloof dat deze eerste surrealistische sculptuur...
  • 2:45 - 2:49
    ... een sleutel bevat naar vrijwel iedere artistieke uitbeelding...
  • 2:49 - 2:52
    ... van 'vier uur 's ochtends', die daarna het leven zag.
  • 2:52 - 2:56
    Ik noem het: de Giacometti Code, een TED primeur!
  • 2:56 - 2:59
    Voel je vrij om me te volgen op je Blackberry...
  • 2:59 - 3:01
    ... of op je iPhone als je die hebt...
  • 3:01 - 3:04
    ... zo werkt het - dit is een recente Google zoekopdracht...
  • 3:04 - 3:06
    ... voor 'vier uur 's ochtends'.
  • 3:06 - 3:08
    De resultaten variëren natuurlijk, dit is vrij typisch...
  • 3:08 - 3:10
    ... de top tien resultaten tonen ons...
  • 3:10 - 3:15
    ... vier hits voor het lied "It's Four in the Morning" van Faron Young...
  • 3:15 - 3:19
    ... drie hits voor de film "Four in the Morning" met Judi Dench...
  • 3:19 - 3:23
    ... één hit voor Wislawa Szymborska's gedicht "Vier Uur in de Ochtend".
  • 3:23 - 3:27
    Maar wat, denkt u, hebben een Poolse dichteres, een Britse dame...
  • 3:27 - 3:30
    ... en een country-ster gemeen...
  • 3:30 - 3:33
    ... naast deze prachtige resultaten op Google?
  • 3:33 - 3:38
    Laten we beginnen met Faron Young -- die geboren werd...
  • 3:38 - 3:40
    ... in 1932.
  • 3:40 - 3:42
    (Gelach)
  • 3:42 - 3:48
    In 1996 schoot hij zichzelf in het hoofd, op 9 december...
  • 3:48 - 3:51
    ... wat ook Judi Dench's verjaardag is...
  • 3:51 - 3:54
    (Gelach)
  • 3:54 - 3:56
    ... maar hij stierf niet op Dench's verjaardag.
  • 3:56 - 3:59
    Hij kwijnde weg tot hij de volgende dag bezweek...
  • 3:59 - 4:04
    ... aan de verondersteld zelf-toegebrachte kogelwond op 64-jarige leeftijd...
  • 4:04 - 4:09
    ... wat ook de leeftijd is, waarop Alberto Giacometti overleed.
  • 4:09 - 4:11
    Waar was Wislawa Szymborska tijdens deze gebeurtenissen?
  • 4:11 - 4:15
    Zij heeft 's werelds meest waterdichte alibi...
  • 4:15 - 4:20
    ... op die dag, 10 december 1996, terwijl mijnheer 'vier-uur-'s-ochtends'...
  • 4:20 - 4:23
    ... Faron Young, de geest gaf in Nashville, Tennessee...
  • 4:23 - 4:26
    ... was mevrouw 'vier-uur-'s-ochtends' - of één van hen, Wislawa Szymborska...
  • 4:27 - 4:32
    ... in Stockholm, Zweden, om de Nobelprijs voor Literatuur in ontvangst te nemen...
  • 4:32 - 4:37
    ... precies honderd jaar na de sterfdag van Alfred Nobel zelf.
  • 4:37 - 4:39
    Toeval? Nee, het is griezelig...
  • 4:39 - 4:41
    (Gelach)
  • 4:41 - 4:43
    ... toeval heeft een eenvoudiger soort magie...
  • 4:43 - 4:44
    ... als wanneer ik je zou vertellen...
  • 4:44 - 4:47
    ... "Hee, wist je dat de Nobelprijs werd ingesteld in 1901...
  • 4:47 - 4:52
    ... wat toevàllig het geboortejaar van Alberto Giacometti is?"
  • 4:52 - 4:56
    Nee, niet alles past zo netjes in het patroon...
  • 4:56 - 4:59
    ... maar dat betekent niet dat er niet iets aan de hand is...
  • 4:59 - 5:01
    ... in de hoogste regionen.
  • 5:01 - 5:03
    In feite, zijn er mensen in deze zaal...
  • 5:03 - 5:07
    ... die niet zouden willen dat ik de volgende beelden ga laten zien.
  • 5:07 - 5:08
    (Gelach)
  • 5:08 - 5:10
    Video: "We hebben een tennisbaan, een zwembad, een video-ruimte..."
  • 5:10 - 5:13
    "... bedoel je dat als ik zin heb in varkenskoteletten, ook midden in de nacht...
  • 5:13 - 5:15
    ... jouw mannetje ze voor me opbakt?"
  • 5:15 - 5:17
    "Natuurlijk! Daar krijgt hij voor betaald...
  • 5:17 - 5:20
    ... nu, heeft u handdoeken nodig? Schoon linnen? Kamermeisjes?"
  • 5:20 - 5:23
    "Wacht, wacht, wacht -- even kijken of ik het goed begrijp...
  • 5:23 - 5:25
    ... het is Kerstmis, vier uur 's ochtends...
  • 5:25 - 5:27
    ... en ik rammel..."
  • 5:27 - 5:29
    "Homer, alsjeblieft!"
  • 5:29 - 5:31
    Wacht, wacht, wacht, wacht...
  • 5:31 - 5:34
    ... even kijken of ik het goed begrijp, Matt...
  • 5:34 - 5:36
    (Gelach)
  • 5:36 - 5:39
    ... als Homer Simpson zich een beeld moet vormen...
  • 5:39 - 5:42
    ... van het meest ongelegen moment, niet enkel op de klok...
  • 5:42 - 5:46
    ... maar op de hele verdraaide kalender, komt hij uit op vier uur 's ochtends...
  • 5:46 - 5:48
    ... op de geboortedag van het kindeke Jezus!
  • 5:48 - 5:51
    Nee, ik weet niet hoe het precies past...
  • 5:51 - 5:55
    ... in het mysterieuze complot, maar wel...
  • 5:55 - 5:59
    ... herken ik een verborgen boodschap, als ik er één zie...
  • 5:59 - 6:00
    (Gelach)
  • 6:00 - 6:04
    ... Ik zei: ik herken een verborgen boodschap als ik er één zie.
  • 6:04 - 6:07
    U kunt een exemplaar van Bill Clinton's "Mijn Leven"...
  • 6:07 - 6:09
    ... hier in de TED-boekwinkel kopen....
  • 6:09 - 6:12
    ... doorzoek hem zelf voor verborgen aanwijzingen...
  • 6:12 - 6:15
    ... of ga naar de website van Random House, waar je dit fragment vindt...
  • 6:15 - 6:17
    ... hoe ver denk je dat we moeten scrollen...
  • 6:17 - 6:20
    ... om te vinden wat we zoeken?
  • 6:20 - 6:23
    Nou? Zo'n twaalf alinea's.
  • 6:23 - 6:26
    Dit is pagina 474 in uw exemplaar - als u even mee leest...
  • 6:26 - 6:29
    "Hoewel het er op begon te lijken, was ik nog niet tevreden...
  • 6:29 - 6:31
    ... met de inaugurale rede...
  • 6:31 - 6:34
    ... mijn tekstschrijvers moeten de haren uit hun hoofd hebben getrokken...
  • 6:34 - 6:37
    ... want terwijl we tussen één en vier uur 's ochtends aan het werk waren...
  • 6:37 - 6:41
    .. op de dàg van mijn beëdiging, bracht ik nog veranderingen aan."
  • 6:41 - 6:44
    Ja natuurlijk - je hebt je hele leven ingericht...
  • 6:44 - 6:48
    ... naar deze historische gebeurtenis - die nu uit het niets kwam opgedoken!
  • 6:48 - 6:49
    En dan...
  • 6:49 - 6:51
    (Gelach)
  • 6:51 - 6:55
    ... krijgen we verderop dit te lezen:
  • 6:56 - 6:59
    "We gingen terug naar Blair House om de toespraak nog eenmaal door te lezen...
  • 6:59 - 7:02
    ... hij was sinds vier uur vanochtend een stuk verbeterd."
  • 7:02 - 7:04
    Hoe kan dat nou?
  • 7:04 - 7:06
    Want volgens eigen zeggen sliep hij...
  • 7:06 - 7:09
    ... was hij in gebed met Al en Tipper, of was hij aan het leren...
  • 7:09 - 7:12
    ... hoe je een kernraket lanceert vanuit een koffer.
  • 7:12 - 7:16
    Wat dóen Amerikaanse presidenten om vier uur 's ochtends op de dag van hun beëdiging?
  • 7:16 - 7:18
    Wat gebeurde er bij William Jefferson Clinton?
  • 7:18 - 7:20
    Misschien zullen we het nooit weten.
  • 7:20 - 7:23
    En ik heb opgemerkt, dat hij vandaag niet echt aanwezig is...
  • 7:23 - 7:25
    ... om lastige vragen te beantwoorden.
  • 7:25 - 7:27
    (Gelach)
  • 7:27 - 7:29
    Dat zou immers pijnlijk kunnen worden, nietwaar?
  • 7:29 - 7:31
    Ik wil maar zeggen: dit gebeurde allemaal tijdens zijn dienst.
  • 7:31 - 7:33
    Maar àls hij hier was...
  • 7:33 - 7:34
    (Gelach)
  • 7:34 - 7:38
    ... had hij ons er vast aan herinnerd, zoals hij ook in zijn boek doet...
  • 7:38 - 7:41
    ... dat Bill Clinton op deze dag een reis begon.
  • 7:41 - 7:43
    Een reis die hem tot...
  • 7:43 - 7:45
    ... de eerste gekozen Democratische president maakte...
  • 7:45 - 7:48
    ... voor twéé termijnen - voor het eerst sinds vele jaren...
  • 7:48 - 7:50
    ... en generaties.
  • 7:50 - 7:53
    Voor het eerst sinds deze man - Franklin Delano Roosevelt...
  • 7:53 - 7:56
    ... die zijn eigen, niet eerder vertoonde reis begon...
  • 7:56 - 7:59
    ... làng geleden met zijn eerste verkiezing...
  • 7:59 - 8:06
    ... làng geleden in eenvoudiger tijden - làng geleden in 1932.
  • 8:07 - 8:08
    (Gelach)
  • 8:08 - 8:09
    Het jaar dat Alberto Giacometti...
  • 8:09 - 8:10
    (Gelach)
  • 8:11 - 8:13
    ... "Het Paleis om Vier Uur in de Ochtend" maakte.
  • 8:13 - 8:17
    Het jaar dat deze stem - nu heengegaan...
  • 8:17 - 8:22
    ... zijn smartelijke zang onze grote, gekke wereld inzond.
  • 8:22 - 8:46
    ♪ ♪ ♪
  • 8:46 - 8:48
    (Applaus)
Title:
Rives over vier uur in de ochtend
Speaker:
Rives
Description:

Dichter Rives' 8 minuten van verbale origami, de geschiedenis vouwend langs de lijnen van toevalligheid, die dat meest surreëele der uren omringen: vier uur in de ochtend.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:48
pim van der steen added a translation

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.