Giúp đỡ người khác khiến chúng ta hạnh phúc -- nhưng quan trọng là giúp đỡ như thế nào

Nghiên cứu cho thấy rằng giúp đỡ người khác khiến chúng ta hạnh phúc hơn. Nhưng trong một nghiên cứu đột phá về sự rộng lượng và niềm vui của nhà tâm lí xã hội Elizabeth Dunn, bà đã nhận ra một điều: cách chúng ta giúp đỡ cũng rất quan trọng. Nếu chúng ta có thể tạo ra một sự thay đổi đúng đắn trong việc giúp đỡ người khác, chúng ta sẽ nhận ra cách tạo ra ảnh hưởng mạnh mẽ hơn -- và theo đó làm tăng lên sự hạnh phúc của chính mình. Bà nói "Hãy ngừng nghĩ về việc trao đi như là một sự bắt buộc về mặt đạo đức mà hãy bắt đầu nghĩ về nó như là một nguồn vui".

Tôi có một công việc khá thú vị

đó là tìm ra điều khiến mọi người vui vẻ.

Điều này rất vui, có thể bạn thấy
nó hơi vô ích

nhất là trong thời điểm

chúng ta đang gặp phải
một số vấn đề khá tiêu cực.

Nhưng hóa ra việc nghiên cứu
sự hạnh phúc

có thể đưa ra hướng giải đáp cho một trong
những vấn đề khó khăn nhất hiện nay.

Phải mất đến cả một thập kỉ
tôi mới nhận ra điều này.

Lúc mới bắt đầu công việc,

tôi đã cùng với đồng nghiệp
xuất bản một tờ báo "Khoa học",

tựa là, "Tiêu tiền vào người khác
giúp mình hạnh phúc hơn."

Tôi đã rất tự tin vào giả thiết này,

chỉ trừ một thứ:

nó dường như không áp dụng cho tôi.

(Tiếng cười)

Tôi rất hiếm khi góp tiền từ thiện,

và khi tôi làm,

tôi không cảm nhận được
sự ấm áp mà tôi đã mong đợi.

Thế là tôi bắt đầu tự hỏi liệu
có điều gì sai trong nghiên cứu của tôi

hay là đối với tôi.

Sự phản ứng cảm xúc lờ đờ của tôi
cực kì bối rối

bởi vì nghiên cứu tiếp theo của tôi
cho thấy rằng ngay cả trẻ con

cũng tỏ ra thích thú
từ việc trao cho người khác

Trong một thí nghiệm, tôi và đồng nghiệp
của tôi Kiley Hamlin, Lara Aknin

mang những đứa trẻ chỉ dưới hai tuổi
đến phòng thí nghiệm.

Như bạn có thể tưởng tượng,

chúng tôi phải làm việc với một thứ
mà tụi nhỏ thực sự quan tâm đến,

nên chúng tôi đã dùng một thứ
tương đương với vàng đối với bọn trẻ,

như là bánh quy Cá vàng.

(Tiếng cười)

Chúng tôi đưa cho trẻ
những con cá vàng bất ngờ này

và một cơ hội để trao đi
một vài con của chúng

cho một con rối tên là Monkey.

(Video) Nhà nghiên cứu: Cô có
một vài điều thú vị

và cô sẽ đưa hết chúng cho con.

Đứa trẻ: Oh, cám ơn cô.

Nhà nghiên cứu: Nhưng mà
cô không còn điều thú vị nào nữa cả.

Con có thể cho Monkey
một cái không?

Đứa trẻ: Được ạ.
Nhà nghiên cứu: Được không?

Đứa trẻ: Được ạ.

Đây ạ.

Nhà nghiên cứu: Oh, ngon quá. Mmmm.

Đứa trẻ: Nó ăn hết rồi.

Bây giờ, chúng tôi đã đào tạo những người
trợ lý nghiên cứu cách xem video

và giải mã những phản ứng cảm xúc
của bọn trẻ.

Tất nhiên, chúng tôi không nói
cho họ biết giả thuyết của mình.

Số liệu cho thấy rằng
bọn trẻ khá vui vẻ

khi nhận được đống cá vàng đấy,

nhưng chúng thực sự còn vui hơn

khi trao đi một vài con cá vàng
của mình.

Và sự ấm áp của việc trao đi này
cũng tương tự đối với người lớn.

Khi chúng tôi phân tích
những cuộc khảo sát từ 200,000 người lớn

trên khắp thế giới,

chúng tôi nhận ra rằng
gần 1/3 dân số thế giới nói rằng

họ đã quyên góp một chút tiền
vào từ thiện trong tháng trước.

Điều đáng chú ý là trên mọi vùng lãnh thổ
lớn trên thế giới,

những người có quyên góp tiền vào từ thiện
hạnh phúc hơn những người không,

ngay cả sau khi tính đến những trường hợp
có vấn đề về tài chính cá nhân.

Và sự tương quan này không hề tầm thường.

Nó giống như là
việc làm từ thiện

tạo ra sự khác biệt về sự hạnh phúc

giống như việc có gấp đôi thu nhập.

Bây giờ, là một nhà nghiên cứu,

nếu bạn đủ may mắn để
nhận ra sự tác động này ở bản thân

giống như những đứa trẻ và người lớn
trên khắp thế giới

bạn sẽ bắt đầu tự hỏi rằng:

Đây có phải là một phần tự nhiên
của con người không?

Chúng ta biết rằng sự hài lòng
sẽ củng cố những hành vi thích nghi

như việc ăn và làm tình

để duy trì nòi giống của chúng ta,

và tôi thấy rằng việc trao đi
có thể là một trong những hành vi như thế.

Tôi đã rất phấn khích
về những ý tưởng này,

và tôi đã viết về chúng
trong tờ "New York Times."

Một trong những người trong bài báo đấy

là nhân viên kế toán của tôi.

(Tiếng cười)

Đúng thế.

Trong thời gian đóng thuế,
tôi đã ngồi đối diện anh ấy,

xem anh ấy chầm chậm gõ bút

lên dòng quyên góp từ thiện
trong bản kê khai thuế của tôi

với cái nhìn, giống như là,

sự phản đối được che đậy
một cách vụng về.

(Tiếng cười)

Mặc dù tôi gây dựng sự nghiệp của mình
bằng cách cho thấy sự tuyệt vời

của sự trao đi mang lại, tôi thực sự
không trao đi nhiều lắm.

Vì thế, tôi đã quyết định
trao đi nhiều hơn.

Vào thời điểm đó,

những câu chuyện khủng khiếp về
khủng hoảng tị nạn của người Syria

có ở khắp mọi nơi.

Tôi thực sự muốn giúp đỡ họ,

nên tôi đã rút thẻ tín dụng ra.

Tôi biết sự quyên góp của tôi sẽ tạo nên
một chút khác biệt cho ai đó ở nơi nào đó,

nhưng việc lên trang web
của một tổ chức từ thiện có ảnh hưởng

và nhập số Visa của mình

vẫn làm tôi cảm thấy chưa đủ.

Đó là lúc tôi biết về G5.

Chính phủ Canada cho phép
5 người Canada bất kì

tài trợ riêng cho
một gia đình người tị nạn.

Bạn phải có đủ tiền để cung cấp
cho gia đình đó

trong một năm đầu tiên
họ sống ở Canada,

và họ thực sự sẽ bay đến
thành phố của bạn.

Một trong những thứ tuyệt vời mà tôi thấy
ở chương trình này

đó là không ai được cho phép
làm điều này một mình.

Và thay vì nhập hội với G5,

cuối cùng chúng tôi đã liên kết
với một tổ chức cộng đồng

và lập ra một nhóm 25 người.

Sau gần 2 năm làm thủ tục và chờ đợi,

chúng tôi biết rằng gia đình
mà chúng tôi giúp đỡ sẽ đến Vancouver

trong vòng ít hơn 6 tuần.

Họ có 4 đứa con trai và 1 đứa con gái,

nên chúng tôi đã nhanh chóng
tìm cho họ một chỗ ở.

Chúng tôi đã rất may mắn
khi tìm cho họ một căn nhà,

nhưng nó cần được sửa lại một vài chỗ.

Nên bạn của tôi đã đến đó
vào các buổi tối và ngày cuối tuần

để sơn lại, dọn dẹp và lắp ráp
các đồ đạc trong nhà.

Khi ngày quan trọng đó đến,

chúng tôi chất đầy sữa và hoa quả tươi
vào trong tủ lạnh của họ

và ra sân bay để gặp cả gia đình.

Mọi người đều khá bất ngờ,

đặc biệt là cậu bé 4 tuổi.

Mẹ cậu vừa đoàn tụ với chị gái của cậu

người đã đến Canada trước đó
thông qua chương trình tương tự.

Họ đã không gặp như trong vòng 15 năm.

Khi bạn biết rằng có hơn 5.6 triệu
người tị nạn đã trốn khỏi Syria,

bạn sẽ đối mặt với tấn bi kịch

mà não của con người
không thực sự nhận thức hết được.

Điều này thực sự khó hiểu.

Trước đó, nếu ai đó trong chúng tôi
được yêu cầu dành ra 15 giờ mỗi tháng

để giúp đỡ vấn đề khủng hoảng tị nạn,

chúng tôi chắc chắn sẽ trả lời là không.

Nhưng ngay khi chúng tôi đưa gia đình đó
về nhà mới của họ ở Vancouver,

chúng tôi đều nhận ra rằng:

chúng tôi sẽ làm bất cứ điều gì
để giúp họ hạnh phúc.

Trải nghiệm này đã làm tôi nghĩ
thấu đáo hơn về nghiên cứu của mình.

Quay lại phòng thí nghiệm,

chúng tôi nhận thấy
lợi ích của việc trao đi thực sự ý nghĩa

khi con người thực sự cảm nhận được
sự kết nối giữa họ với những người họ giúp

và dễ dàng hình dung được sự khác biệt
họ đang tạo nên

trong cuộc sống của những người kia.

Ví dụ, trong một thí nghiệm,

chúng tôi cho những người tham gia
một cơ hội để quyên góp một chút tiền

cho UNICEF hoặc Spread the Net.

Chúng tôi đã cố ý chọn
những tổ chức từ thiện này,

bởi vì chúng đồng hành với nhau
và có cùng mục tiêu quan trọng

là nâng cao sức khỏe cho trẻ em.

Nhưng tôi nghĩ rằng UNICEF
là một tổ chức từ thiện lớn và rộng

nên sẽ hơi khó một chút để hình dung ra

sự quyên góp nhỏ bé của bạn
sẽ tạo ra sự khác biệt như thế nào.

Ngược lại, Spread the Net mang đến cho
người quyên góp một sự đảm bảo chắc chắn:

cứ mỗi 10$ được quyên góp,

họ sẽ cung cấp 1 cái giường
để bảo vệ trẻ khỏi bệnh sốt rét.

Chúng tôi nhận thấy rằng những người
quyên góp càng nhiều cho Spread the Net,

họ càng cảm thấy hạnh phúc sau đó.

Ngược lại, cảm xúc nhận được
từ việc quyên góp

hoàn toàn không có ở những người
quyên góp cho UNICEF.

Điều này chỉ ra rằng chỉ quyên góp tiền
cho một tổ chức từ thiện xứng đáng

luôn luôn không đủ.

Bạn cần có thể hình dung ra

một cách chính xác, rằng tiền của bạn
sẽ tạo nên sự khác biệt như thế nào.

Tất nhiên, chương trình G5
đã mang ý tưởng này lên một tầm cao mới.

Lần đầu tiên đảm nhận dự án này,

chúng tôi đã nói về thời điểm
mà người tị nạn sẽ đến.

Bây giờ, chúng tôi nói về họ
như là gia đình của mình.

Gần đây, chúng tôi đã đưa bọn trẻ
đi trượt băng,

và sau ngày hôm đấy,
Oliver - 6 tuổi, đã hỏi tôi,

"Mẹ, ai là đứa lớn nhất
trong gia đình mình?"

Tôi cho rằng cậu bé đang nói về
việc có quá nhiều anh chị em trong nhà,

và cậu đang nói về họ,

nhưng cũng là nói về gia đình người Syria
của chúng tôi.

Từ khi gia đình của chúng tôi
chuyển đến,

rất nhiều người và tổ chức
đã đề nghị giúp đỡ,

cung cấp mọi thứ từ
phục hồi răng miễn phí

cho đến những trại hè.

Điều đó làm tôi nhận ra
sự tử tế tồn tại trong cộng đồng.

Nhờ vào một sự quyên góp nọ,

bọn trẻ được đi cắm trại xe đạp,

và mỗi ngày trong tuần,

một vài thành viên trong nhóm chúng tôi
sẽ cố gắng đến đó để cổ vũ chúng.

Tôi đã tình cờ đến đó

vào ngày mà những bánh xe phụ
được tháo ra,

và đứa bé 4 tuổi không nghĩ rằng
đó là một ý kiến hay.

Nên tôi đã lại gần và nói chuyện với bé

về những lợi ích lâu dài
của việc đi xe mà không có bánh xe phụ.

(Tiếng cười)

Sau đấy tôi nhớ ra rằng cậu bé mới 4 tuổi
và không nói được tiếng Anh.

Nên tôi trở lại với 2 từ
mà cậu bé chắc chắn biết:

que kem.

Con cứ thử đi mà không có bánh phụ đi,
cô sẽ mua kem cho con.

Và đây là những gì diễn ra sau đó.

(Video) ED: Đúng rồi. Yeah!

Đứa trẻ: Con sẽ thử ạ.

ED: Ôi trời! Nhìn con đi kìa!

(Kêu lên) Nhìn con đi kìa!
Con đã tự làm được tất cả đó!

(Khán giả) (Tiếng cười)

(Video) ED: Làm tốt lắm!

(Khán giả) (Tiếng cười)

(Vỗ tay)

ED: Và đây là một hình thức giúp đỡ
mà con người tạo ra để vui vẻ,

nhưng trong 40 năm,

Canada là quốc gia duy nhất trên thế giới

cho phép công dân trong nước
tài trợ cho người tị nạn.

Bây giờ -- Canada!

(Vỗ tay)

Điều này khá là tuyệt vời.

Giờ thì Úc và các nước Anh đang bắt đầu
những chương trình tương tự.

Hãy tưởng tượng xem khủng hoảng về tị nạn
sẽ khác như thế nào

nếu có càng nhiều quốc gia làm điều này.

Tạo ra những sự kết nối đầy ý nghĩa này
giữa người với người

sẽ mang đến một cơ hội
để giải quyết những thách thức

đầy gian nan này.

Một trong những thách thức đó nằm ở
ngay chỗ tôi đang đứng bây giờ,

ở khu phố phía Đông của Vancouver.

Đây được đánh giá là khu phố
nghèo nhất Canada .

Chúng tôi đã tranh cãi rằng có nên
đưa một gia đình tị nạn đến đây không,

bởi vì có rất nhiều người ở đây cũng
đang phải vật lộn với cuộc sống của họ.

Bạn tôi, Evan, nói rằng
khi anh ấy còn nhỏ

và khi bố mẹ anh ấy lái xe dọc khu phố,

anh ấy sẽ cúi đầu xuống ghế sau.

Nhưng bố mẹ của Evan
không bao giờ đoán được rằng

khi lớn lên,

anh ấy sẽ mở cánh cửa
của một nhà hàng địa phương

và mời mọi người vào trong
để thưởng thức bữa tối với 3 món.

Chương trình mà Evan đã giúp đỡ xây dựng
được gọi là "Nhiều món ngon",

và mục tiêu của nó không chỉ là cung cấp
những bữa ăn miễn phí

mà còn tạo ra những khoảnh khắc
nhằm kết nối

những con người sẽ không bao giờ
giao tiếp bằng ánh mắt với nhau.

Mỗi tối, một doanh nghiệp địa phương
sẽ tài trợ bữa tối

và đưa một nhóm tình nguyện viên đến

để giúp nấu nướng và phục vụ bữa ăn.

Sau đó, thức ăn còn lại sẽ được phân phát
cho những người lang thang trên đường,

và quan trọng là, số tiền còn lại đủ để

cung cấp một nghìn bữa trưa miễn phí
cho cộng đồng

vào ngày tiếp theo.

Nhưng lợi ích của chương trình này
vượt qua cả thức ăn.

Đối với tình nguyện viên, nó đã cung cấp
cho họ một cơ hội để kết nối với mọi người

ngồi xuống và lắng nghe
những câu chuyện của họ.

Sau trải nghiệm đó, một tình nguyện viên
đã thay đổi việc đi lại của anh ấy

nên thay vì tránh mặt hàng xóm,

anh ấy đi qua họ,

cười hoặc nhìn thẳng vào mắt họ
khi anh gặp những gương mặt quen.

Tất cả chúng ta đều có thể tìm ra
sự vui vẻ từ việc trao đi.

Nhưng chúng ta không nên mong đợi
điều này tự động diễn ra.

Để dành tiền giúp đỡ người khác
không nhất thiết sẽ hạnh phúc hơn.

Thay vào đó, cách mà chúng ta giúp đỡ
quan trọng hơn nhiều.

Và nếu chúng ta muốn mọi người
trao đi nhiều hơn,

chúng ta cần phải phá vỡ cái cách
mà chúng ta nghĩ về việc từ thiện.

Chúng ta cần tạo ra nhiều cơ hội
để trao đi

điều này sẽ giúp chúng ta trân trọng
cộng đồng chung hơn.

Nếu một trong số các bạn
làm việc cho một tổ chức từ thiện,

Đừng thưởng cho những người quyên góp
những cái bút hoặc những cuốn lịch.

(Vỗ tay)

Thưởng cho họ những cơ hội

để họ nhìn thấy được sự tác động cụ thể
mà sự rộng lượng của họ mang lại

và kết nối họ với những cá nhân
và cộng đồng mà họ đang giúp đỡ.

Chúng ta thường nghĩ về việc trao đi
như là một điều chúng ta nên làm.

Và đúng là như vậy.

Nhưng nghĩ theo cách này

thì chúng ta đang bỏ lỡ một trong những
điều tuyệt vời nhất khi là một con người:

rằng chúng ra cần tìm ra sự vui vẻ
từ việc giúp đỡ người khác.

Hãy ngừng nghĩ về việc trao đi
như là một sự bắt buộc về mặt đạo đức

và bắt đầu nghĩ về nó
như là một nguồn vui.

Cám ơn các bạn.

(Vỗ tay).