Return to Video

Chuyến đi vượt biên liều lĩnh của tôi.

  • 0:00 - 0:03
    Tôi là một người Haraza,
  • 0:03 - 0:07
    và quê hương của chúng tôi là Afghanistan.
  • 0:07 - 0:10
    Như hàng trăm nghìn đứa trả Hazara khác,
  • 0:10 - 0:13
    tôi được sinh ra xa quê.
  • 0:13 - 0:17
    Những cuộc khủng bố và hành quân
    chống lại người Hazara
  • 0:17 - 0:22
    đã buộc bố mẹ tôi phải rời Afghanistan.
  • 0:22 - 0:26
    Sự ngược đãi này có một lịch sử lâu dài
    từ cuối những năm 1800,
  • 0:26 - 0:29
    trong triều đại Vua Abdur Rahman.
  • 0:29 - 0:35
    Ông ta giết 63% dân số Haraza.
  • 0:35 - 0:38
    Ông ta xây tháp bằng đầu của họ.
  • 0:38 - 0:40
    Nhiều người Haraza bị bán làm nô lệ,
  • 0:40 - 0:46
    và nhiều người khác trốn khỏi đất nước
    đến Iran hoặc Pakistan.
  • 0:46 - 0:49
    Bố mẹ tôi đã đến Pakistan,
  • 0:49 - 0:52
    và định cư ở Quetta, nơi tôi được sinh ra.
  • 0:52 - 0:55
    Sau cuộc tấn công tòa Tháp Đôi
    ngày 9 tháng 11,
  • 0:55 - 0:57
    tôi có cơ hội đến Afghanistan
  • 0:57 - 0:59
    lần đầu tiên,
    cùng các nhà báo ngoại quốc.
  • 0:59 - 1:03
    Tôi mới 18 tuổi, và làm thông dịch viên.
  • 1:03 - 1:05
    Sau 4 năm,
  • 1:05 - 1:10
    tôi cảm thấy đủ an toàn
    để chuyển đến Afghanistan luôn,
  • 1:10 - 1:15
    lúc đó tôi đang làm nhiếp ảnh tư liệu,
  • 1:15 - 1:19
    và đang làm về nhiều câu chuyện.
  • 1:19 - 1:21
    Một trong các câu chuyện quan trọng nhất
    mà tôi đã làm
  • 1:21 - 1:26
    là về những cậu bé nhảy múa ở Afghanistan.
  • 1:26 - 1:31
    Nó là một câu chuyện thương tâm
    về một truyền thống kinh khủng.
  • 1:31 - 1:34
    Nó bao gồm trẻ con nhảy múa cho
    các vị tướng
  • 1:34 - 1:36
    và những người quyền lực.
  • 1:36 - 1:40
    Những cậu bé này thường bị bắt
    hoặc mua từ những gia đình nghèo,
  • 1:40 - 1:43
    và bị ép làm nô lệ tình dục.
  • 1:43 - 1:46
    Đây là Shukur.
  • 1:46 - 1:49
    Cậu ta bị bắt cóc khỏi Kabul
    bởi một tên tướng.
  • 1:49 - 1:51
    Cậu ta bị đem tới một tỉnh khác,
  • 1:51 - 1:56
    nơi mà cậu ta phải làm nô lệ tình dục
    cho tên tướng ấy và bạn bè của hắn.
  • 1:56 - 1:59
    Khi câu chuyện này được đăng
    trong tờ Washington Post,
  • 1:59 - 2:01
    tôi bắt đầu bị hăm dọa,
  • 2:01 - 2:05
    và bị buộc rời Afghanistan,
  • 2:05 - 2:08
    như bố mẹ tôi đã từng bị.
  • 2:08 - 2:11
    Cùng với gia đình, tôi trở về Quetta.
  • 2:11 - 2:16
    Tình hình ở Quetta đã thay đổi rõ rệt
    từ khi tôi rời đi vào năm 2005.
  • 2:16 - 2:18
    Từng là một thiên đường hòa bình
    cho người Hazara,
  • 2:18 - 2:24
    nay đã trờ thành một trong những
    thành phố nguy hiểm nhất ở Pakistan.
  • 2:24 - 2:27
    Những người Haraza bị chia vào hai khu vực
  • 2:27 - 2:32
    và bị ngăn cản khỏi xã hội và giáo dục
    và bị trừng phạt.
  • 2:32 - 2:33
    Đây là Nadir.
  • 2:33 - 2:35
    Tôi biết cậu ta từ khi tôi còn bé.
  • 2:35 - 2:40
    Cậu ta bị thương khi xe của cậu ấy
    bị phục kích bởi bọn khủng bố.
  • 2:40 - 2:43
    Sau đó cậu ấy đã chết vì những vết thương.
  • 2:43 - 2:47
    Khoảng 1600 người Haraza
  • 2:47 - 2:51
    đã bị giết trong nhiều cuộc tấn công,
  • 2:51 - 2:56
    và khoảng 3000 người đã bị thương,
  • 2:56 - 2:59
    còn nhiều người đã bị tàn tật.
  • 2:59 - 3:02
    Những cuộc tấn công vào người Haraza
    chỉ trở nên tệ thêm,
  • 3:02 - 3:05
    nên không có gì bất ngờ
    khi nhiều người muốn bỏ trốn.
  • 3:05 - 3:10
    Sau Afghanistan, Iran, Pakistan,
  • 3:10 - 3:16
    Úc là nơi có dân số Haraza đứng thứ 4
    trên toàn thế giới.
  • 3:16 - 3:19
    Khi thời điểm rời Pakistan tới,
  • 3:19 - 3:21
    Úc dường như là lựa chọn
    rõ ràng nhất.
  • 3:21 - 3:23
    Về kinh tế, chỉ một người có thể trốn,
  • 3:23 - 3:25
    và tôi đã được chọn,
  • 3:25 - 3:28
    với hi vọng rằng tôi sẽ tới
    điểm đến an toàn,
  • 3:28 - 3:33
    và tìm cách đưa gia đình tôi đến sau.
  • 3:33 - 3:35
    Chúng tôi đều hiểu rủi ro,
  • 3:35 - 3:38
    và chuyến đi đáng sợ như thế nào,
  • 3:38 - 3:42
    và tôi gặp nhiều người
    mất người thân trên biển.
  • 3:42 - 3:47
    Đó là một quyết định liều mạng,
    rằng bỏ tất cả lại sau lưng,
  • 3:47 - 3:50
    không ai ra quyết định này
    một cách dễ dàng.
  • 3:50 - 3:52
    Nếu như tôi có thể bay tới Úc,
  • 3:52 - 3:54
    thì tôi sẽ chỉ cần chưa tới 24 tiếng.
  • 3:54 - 3:59
    Nhưng kiếm visa là điều không thể.\
  • 3:59 - 4:01
    Chuyến đi của tôi dài hơn rất nhiều,
  • 4:01 - 4:03
    phức tạp hơn rất nhiều,
  • 4:03 - 4:06
    và chắc chắn nguy hiểm hơn rất nhiều.
  • 4:06 - 4:09
    Tôi bay tới Thái Lan,
  • 4:09 - 4:13
    và đi xe và thuyền tới
    Malaysia và Indonesia,
  • 4:13 - 4:16
    trả tiền cho nhiều người
    và bọn buôn lậu trên đường
  • 4:16 - 4:19
    và dành nhiều thời gian để trốn
  • 4:19 - 4:22
    và nhiều thời gian lo sợ sẽ bị bắt.
  • 4:22 - 4:27
    Ơ Indonesia, tôi gia nhập một nhóm
    bảy người tìm kiếm nơi ẩn náu.
  • 4:27 - 4:29
    Chúng tôi dùng chung một phòng ngủ
  • 4:29 - 4:33
    ở một thị trấn ngoài Jakarta tên là Bogor.
  • 4:33 - 4:35
    Sau một tuần ở Bogor,
  • 4:35 - 4:39
    ba trong số họ lên đường
    cho cuộc hành trình đầy nguy hiểm,
  • 4:39 - 4:43
    và sau đó hai ngày chúng tôi nhận được tin
  • 4:43 - 4:48
    rằng một con thuyền đã chìm
    trên đường tới Đảo Giáng Sinh.
  • 4:48 - 4:51
    Chúng tôi biết được rằng 3 người đó -
    Nawroz, Jaffar, và Shabbir -
  • 4:51 - 4:53
    đã có mặt trên chiếc thuyền.
  • 4:53 - 4:56
    Chỉ có Jaffar được giải cứu.
  • 4:56 - 4:59
    Shabbir và Nawroz không được tìm thấy.
  • 4:59 - 5:01
    Chuyện này khiến tôi nghĩ,
  • 5:01 - 5:04
    liệu tôi có đang làm việc đúng?
  • 5:04 - 5:08
    Tôi kết luận rằng tôi không còn lựa chọn
    ngoài việc tiếp tục.
  • 5:08 - 5:11
    Vài tuần sau, chúng tôi nhận cuộc gọi
    từ một tên buôn lậu
  • 5:11 - 5:16
    nói rằng con thuyền đã sẵn sàng
    cho chuyến đi của chúng tôi.
  • 5:16 - 5:19
    Đi trong đêm đến con tàu chính
  • 5:19 - 5:21
    trên một chiếc thuyền máy,
  • 5:21 - 5:26
    chúng tôi lên một con tàu đánh cá quá tải.
  • 5:26 - 5:28
    Tổng cộng có tới 93 người,
  • 5:28 - 5:30
    và đều ở dước boong.
  • 5:30 - 5:32
    Không ai được lên trên.
  • 5:32 - 5:35
    Mỗi người phải trả 6000 đô la
  • 5:35 - 5:37
    cho chuyến đi này.
  • 5:37 - 5:39
    Ngày đầu tiên khá thuận lợi,
  • 5:39 - 5:43
    nhưng đến đêm thứ hai,
    thời tiết thay đổi.
  • 5:43 - 5:48
    Sóng đánh con tàu
    làm cho các miếng ván lung lay.
  • 5:48 - 5:52
    Mọi người ở dướng khoang đều khóc,
    cầu nguyện, gọi tên người thân.
  • 5:52 - 5:54
    Họ la hét.
  • 5:54 - 5:56
    Đó là một khoảnh khắc tồi tệ.
  • 5:56 - 6:00
    Nó như một cảnh phim ngày tận thế,
  • 6:00 - 6:05
    hoặc như các cảnh phim Hollywood
  • 6:05 - 6:08
    khi mọi thứ đổ bể
  • 6:08 - 6:10
    và thế giới sắp kết thúc.
  • 6:10 - 6:13
    Nó đã xảy ra với chúng tôi trong thực tế.
  • 6:13 - 6:17
    Chúng tôi không có hi vọng nào.
  • 6:17 - 6:21
    Con tàu nổi như một hộp diêm trên nước,
  • 6:21 - 6:23
    không có một sự điều khiển nào.
  • 6:23 - 6:27
    Những cơn sóng còn cao hơn cả con tàu,
  • 6:27 - 6:33
    và nước tràn vào nhanh hơn
    máy bơm có thể thải ra.
  • 6:33 - 6:36
    Chúng tôi đều mất hi vọng.
  • 6:36 - 6:38
    Chúng tôi nghĩ đây là kết thúc.
  • 6:38 - 6:40
    Chúng tôi chứng kiến cái chết của mình,
  • 6:40 - 6:42
    và tôi đã ghi nhận lại.
  • 6:42 - 6:44
    Thuyền trưởng bảo rằng
  • 6:44 - 6:47
    chúng tôi không thể tiếp tục,
  • 6:47 - 6:50
    và phải quay đầu lại.
  • 6:50 - 6:52
    Chúng tôi lên boong
  • 6:52 - 6:54
    và bật tắt đèn pin
  • 6:54 - 6:59
    để gây sự chú ý của các thuyền khác.
  • 6:59 - 7:07
    Chúng tôi cố gắng gây chú ý
    bằng cách vẫy áo phao và huýt sáo.
  • 7:07 - 7:10
    Cuối cùng, chúng tôi đến một hòn đảo nhỏ.
  • 7:10 - 7:13
    Con thuyền đâm vào đá,
  • 7:13 - 7:15
    tôi bị rơi xuống nước
  • 7:15 - 7:19
    và làm hư chiếc camera,
    những gì tôi đã quay được.
  • 7:19 - 7:25
    May mắn là cái thẻ nhớ vẫn dùng được.
  • 7:25 - 7:27
    Đó là một khu rừng rậm.
  • 7:27 - 7:33
    Chúng tôi chia thành nhiều nhóm
    do tranh cãi về việc nên làm gì tiếp.
  • 7:33 - 7:35
    Chúng tôi đều sợ hãi và bối rối.
  • 7:35 - 7:39
    Sau một đêm trên bãi biển,
  • 7:39 - 7:41
    chúng tôi tìm được một cầu tàu
    và mấy trái dừa.
  • 7:41 - 7:44
    Chúng tôi gọi được một con tàu
    từ một resort gần đó,
  • 7:44 - 7:48
    và bị giao cho cảnh sát biển Indonesia.
  • 7:48 - 7:52
    Tại Trại Giam Serang,
  • 7:52 - 7:57
    một sĩ quan nhập cư đến
    lục soát và trộm đồ của chúng tôi.
  • 7:57 - 8:01
    Ông ta lấy của tôi điện thoại,
    300 đô la tiền mặt,
  • 8:01 - 8:04
    và giày, để chúng tôi
    không trốn thoát được.
  • 8:04 - 8:10
    Nhưng chúng tôi quan sát lính canh,
    xem xét cử động của chúng,
  • 8:10 - 8:14
    và khoảng 4 giờ sáng,
    khi chúng ngồi quanh một ngọn lửa,
  • 8:14 - 8:17
    chúng tôi tháo bỏ 2 lớp kính
    từ một cửa sổ hướng ra ngoài
  • 8:17 - 8:19
    và chuồn đi.
  • 8:19 - 8:24
    Chúng tôi leo lên một cái cây
    cạnh một bức tường có gắn miểng ở trên.
  • 8:24 - 8:26
    Chúng tôi đặt một cái gối lên đó
  • 8:26 - 8:30
    và dùng khăn trải giường
    quấn xung quanh tay
  • 8:30 - 8:32
    và leo qua bức tường đó,
  • 8:32 - 8:35
    rồi chạy đi bằng chân không.
  • 8:35 - 8:37
    Tôi được tự do,
  • 8:37 - 8:40
    với một tương lai không chắc chắn,
  • 8:40 - 8:42
    và không có tiền.
  • 8:42 - 8:49
    Thứ duy nhất tôi có là chiếc thẻ nhớ
    với những bức ảnh và đoạn phim.
  • 8:49 - 8:52
    Khi tư liệu của tôi được phát sóng
    trên SBS Datline,
  • 8:52 - 8:55
    nhiều người bạn biết về tình hình của tôi,
  • 8:55 - 8:57
    và cố gắng giúp đỡ tôi.
  • 8:57 - 9:00
    Họ không cho phép tôi lấy một con tàu
    và liều mạng.
  • 9:00 - 9:05
    Tôi cũng quyết định ở lại Indonesia
    và tiếp tục công việc qua UNHCR,
  • 9:05 - 9:09
    nhưng tôi đã rất sợ rằng
    mình sẽ kẹt lại ở Indonesia
  • 9:09 - 9:12
    trong nhiều năm mà không làm được gì,
  • 9:12 - 9:16
    giống như những người tìm nơi ẩn náu khác.
  • 9:16 - 9:19
    Nhưng mọi chuyện hơi khác đối với tôi.
  • 9:19 - 9:24
    Tôi đã may mắn.
  • 9:24 - 9:28
    Những liên lạc của tôi đẩy nhanh công việc
    qua UNHCR,
  • 9:28 - 9:33
    và tôi được tái định cư ở Úc
    vào tháng 5 năm 2013.
  • 9:33 - 9:37
    Không phải người nào tìm nơi ẩn náu
    cũng may mắn như tôi.
  • 9:37 - 9:45
    Rất khó khăn để sống một cuộc sống
    với một tương lai không chắc chắn.
  • 9:45 - 9:48
    Vấn đề về những người tìm nơi ẩn náu ở Úc
  • 9:48 - 9:51
    đã bị chính trị hóa quá nhiều
  • 9:51 - 9:54
    và nó đã mất đi tính con người.
  • 9:54 - 10:00
    Những người tìm nơi ở đã bị gán tiếng xấu.
  • 10:00 - 10:05
    Tôi mong rằng câu chuyện của tôi
    và của các người Hazara khác
  • 10:05 - 10:08
    có thể cho mọi người biết
  • 10:08 - 10:12
    rằng những người này đang phải
    chịu đau khổ ở đất nước quê hương,
  • 10:12 - 10:16
    và đau khổ thế nào.
  • 10:16 - 10:21
    Tại sao họ lại liều mạng để tìm nơi ở?
  • 10:21 - 10:22
    Xin cảm ơn.
  • 10:22 - 10:24
    (tán thưởng)
Title:
Chuyến đi vượt biên liều lĩnh của tôi.
Speaker:
Barate Ali Batoor
Description:

Nhiếp ảnh gia/nhà báo Barat Ali Batoor đã từng sống ở Afghanistan - cho đến khi công việc mạo hiểm của anh ta buộc anh phải rời đất nước. Nhưng với Batoor, một thành viên của dân tộc Haraza, chuyển về nhà ở Pakistan cũng là rất nguy hiểm. Và tìm được một nơi an toàn không đơn giản như là mua một chiếc vé máy bay. Thay vào đó, anh phải trả tiền một tên buôn người, và tham gia một chuyến tàu chết chóc để tìm kiếm nơi nương náu. Anh ghi nhận lại chuyến đi đau đớn bằng những bức ảnh có sức mạnh

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:37

Vietnamese subtitles

Revisions