Return to Video

Το διαδίκτυο της φύσης: πώς μιλούν τα δέντρα μεταξύ τους σε ένα υγιές δάσος | Σουζάν Σίμαρντ | TEDxSeattle

  • 0:13 - 0:15
    Οι φυλές των Ινδιάνων Σαλίς λένε,
  • 0:15 - 0:17
    [nə́c̓aʔmat ct]
    «Είμαστε ένα».
  • 0:17 - 0:19
    Για χιλιάδες χρόνια το βίωσαν.
  • 0:20 - 0:22
    Αλλά δεν δώσαμε σημασία.
  • 0:23 - 0:26
    Οι πιο πολλοί από μας ξεχάσαμε
    ότι συνδεόμαστε μεταξύ μας,
  • 0:26 - 0:27
    και με τη φύση,
  • 0:27 - 0:29
    ότι είμαστε ένα.
  • 0:29 - 0:33
    Η φύση όμως δεν είναι κάτι ξεχωριστό,
    είναι κομμάτι μας.
  • 0:34 - 0:38
    Και ό,τι κάνουμε πάνω σε αυτή τη Γη
    έχει αντίκτυπο στα οικοσυστήματά μας,
  • 0:38 - 0:40
    στο δίκτυο των διασυνδέσεών μας.
  • 0:40 - 0:43
    Τώρα, τα σημάδια είναι αδιαμφισβήτητα:
  • 0:43 - 0:44
    κλιματική αλλαγή,
  • 0:45 - 0:46
    εξαφάνιση ειδών,
  • 0:47 - 0:49
    άνθρωποι που υποφέρουν.
  • 0:49 - 0:50
    Ξεχάσαμε.
  • 0:51 - 0:56
    Αλλά για την πίστη τους, οι άνθρωποι
    συνδέονται πνευματικά με δάση,
  • 0:56 - 0:59
    με ωκεανούς και ποτάμια,
    με τις αρκούδες και το σολομό,
  • 0:59 - 1:02
    και οι φυλές των Σαλίς αγνοήθηκαν.
  • 1:02 - 1:06
    Αλλά πράγματι, είναι τελικά ζήτημα πίστης,
  • 1:06 - 1:12
    να εμπιστεύεσαι και να σέβεσαι τις σχέσεις
    που συνιστούν την πολυπλοκότητα της φύσης.
  • 1:13 - 1:16
    Αλλά εμείς είπαμε ότι αυτό
    είναι αντιεπιστημονικό.
  • 1:16 - 1:19
    Η δυτική επιστήμη
    απαιτεί ακριβείς μετρήσεις,
  • 1:20 - 1:21
    απτές αποδείξεις,
  • 1:21 - 1:23
    στατιστικές.
  • 1:23 - 1:25
    Αλλά μην νομίζετε,
  • 1:25 - 1:28
    οι Σαλίς ήταν βαθιά επιστημονικοί.
  • 1:29 - 1:33
    Πώς αλλιώς θα είχαν ζήσει εδώ για πάνω
    από 10.000 χρόνια με τέτοια ευημερία;
  • 1:33 - 1:36
    Στην πραγματικότητα ήταν
    πιο επιστήμονες από εμάς.
  • 1:36 - 1:40
    Για μας, η βαθύτερη διερεύνηση
    θα είχε εμποδίσει την πρόοδο.
  • 1:40 - 1:44
    «Υπάρχουν δέντρα σ' εκείνα τα δάση
    και τα κτίριά μας απαιτούν ξυλεία,
  • 1:44 - 1:46
    και οι εκτυπωτές μας απαιτούν χαρτί.
  • 1:46 - 1:50
    Πρέπει να υλοτομήσουμε τα δάση
    και να ξαναφυτέψουμε τα δέντρα».
  • 1:52 - 1:54
    Τώρα, ποια η δική μου θέση σε αυτό;
  • 1:54 - 1:57
    Κατάγομαι από μια οικογένεια υλοτόμων.
  • 1:57 - 2:00
    Κι ενώ η οικογένειά μου
    βρισκόταν στις πλαγιές των βουνών
  • 2:00 - 2:02
    κόβοντας δέντρα, ένα εδώ, ένα εκεί,
  • 2:02 - 2:05
    εγώ έπαιζα στο δάσος πιο κάτω,
  • 2:05 - 2:08
    σε μέρη φανερά και κρυφά,
  • 2:09 - 2:12
    μέσα στα δέντρα και τους κορμούς
    και στο έδαφος του δάσους.
  • 2:12 - 2:16
    Και πίστευα πως εκεί ζούσαν νεράιδες.
  • 2:16 - 2:19
    Και η δουλειά τους ήταν να ζουν
    και να προστατεύουν το δάσος,
  • 2:19 - 2:21
    όπως ακριβώς και η δική μου δουλειά.
  • 2:21 - 2:23
    Αλλά οι νεράιδες δεν μπορούσαν
    να σώσουν το δάσος,
  • 2:24 - 2:27
    και δεν μπορούσα ούτε εγώ.
    Κανείς δεν μπορούσε.
  • 2:27 - 2:31
    Ο ιδιοκτήτης της γης έπρεπε να το κόψει
    για να θρέψει την οικογένειά του.
  • 2:31 - 2:33
    Κι εκείνη η στιγμή με άλλαξε για πάντα.
  • 2:34 - 2:36
    Μάλλον, με κινητοποίησε.
  • 2:36 - 2:39
    Και πήγα στο Πανεπιστήμιο
    να σπουδάσω δασολογία.
  • 2:39 - 2:41
    Ήθελα να κατανοήσω το μυστήριο
  • 2:41 - 2:45
    γιατί τα δάση είχαν
    τόσο έντονη επίδραση πάνω μου.
  • 2:45 - 2:47
    Ήθελα να σώσω τα δάση.
  • 2:48 - 2:51
    Ωστόσο, από ειρωνεία της τύχης,
    η πρώτη μου δουλειά μετά τις σπουδές
  • 2:51 - 2:55
    ήταν η σήμανση δέντρων
    μεγάλης ηλικίας για υλοτόμηση,
  • 2:55 - 2:59
    η φύτευση των αποψιλωμένων περιοχών
    με ταχέως αναπτυσσόμενα έλατα και πεύκα,
  • 2:59 - 3:04
    και η αφαίρεση των ανεπιθύμητων ειδών -
    σκλήθρα, σημύδες, λεύκες.
  • 3:05 - 3:06
    Και ξέρετε κάτι;
  • 3:07 - 3:10
    Αφαιρούνταν γιατί θεωρούνταν ανταγωνιστές,
  • 3:10 - 3:12
    επειδή μειώνουν το κέρδος μας.
  • 3:13 - 3:16
    Κι έγινα αρκετά καλή στη δημιουργία
    αυτών των λαμπρών νέων μονοκαλλιεργειών.
  • 3:17 - 3:20
    Αλλά ξέρετε, οι ερωτήσεις
    συνέχισαν να συσσωρεύονται.
  • 3:21 - 3:25
    Γιατί εξαπλώνονταν ασθένειες
    σε αυτές τις φυτείες;
  • 3:25 - 3:28
    Γιατί η υλοτόμηση των σημύδων
    αρρώσταινε τόσο τα έλατα;
  • 3:29 - 3:34
    Και ανησυχούσα ολοένα και περισσότερο
    για τον αυξανόμενο ρυθμό της αποψίλωσης.
  • 3:35 - 3:38
    Βλέπετε, είχα μάθει στο πανεπιστήμιο
    ότι περίπου έναν αιώνα πριν
  • 3:38 - 3:41
    στον Καναδά, στη Βρετανική Κολομβία,
    έκαναν ένα σχέδιο υλοτόμησης
  • 3:41 - 3:44
    που προέβλεπε την αποψίλωση
    όλων των αιωνόβιων δέντρων
  • 3:44 - 3:46
    στο δάσος προς εκμετάλλευση.
  • 3:46 - 3:48
    Το γνώριζα, το έμαθα στο πανεπιστήμιο.
  • 3:48 - 3:53
    Αλλά άργησα να συνειδητοποιήσω
    ότι η αποψίλωση δεν θα σταματούσε.
  • 3:53 - 3:58
    Ούτε η άποψη ότι μπορούσαμε
    να μετατρέψουμε αυτά τα αιωνόβια δάση
  • 3:58 - 4:02
    σε ωραίες, εμπορεύσιμες,
    φροντισμένες φυτείες.
  • 4:03 - 4:07
    Είχα την εντύπωση ότι στο δάσος συνέβαιναν
    πολλά περισσότερα από τα προφανή.
  • 4:07 - 4:10
    Έτσι, άρχισα μεταπτυχιακές σπουδές
  • 4:10 - 4:13
    και γοητεύτηκα από το υπέδαφος,
  • 4:13 - 4:17
    ήθελα να καταλάβω γιατί αυτά
    τα αιωνόβια δάση είχαν τέτοια δύναμη.
  • 4:17 - 4:20
    Έτσι, είδα αυτή τη μελέτη από τη Βρετανία,
  • 4:20 - 4:24
    στην οποία εξέταζαν μικρά φυτά
    που μεγάλωναν στο εργαστήριο,
  • 4:24 - 4:28
    και τα εποίκιζαν με ένα μύκητα,
    που λέγεται μυκόρριζα.
  • 4:28 - 4:31
    Ο μύκητας συνέδεε
    τα φυτάρια σε ένα δίκτυο,
  • 4:31 - 4:35
    και μετέφεραν άνθρακα
    από το ένα φυτό στο άλλο.
  • 4:37 - 4:41
    Η μυκόρριζα σημαίνει κυριολεκτικά
    μήκυτας-ρίζα .
  • 4:41 - 4:44
    Σε αυτή τη συμβιωτική σχέση
    ο μήκυτας αναπτύσσεται μέσω του εδάφους
  • 4:44 - 4:48
    συλλέγοντας θρεπτικά συστατικά και νερό,
    τα οποία φέρνει στο φυτό,
  • 4:48 - 4:51
    και τα ανταλλάσσει με άνθρακα
    που είναι προϊόν της φωτοσύνθεσης.
  • 4:51 - 4:55
    Είναι μια συμβιωτική,
    αμφίδρομη σχέση αμοιβαιότητας.
  • 4:55 - 4:57
    Και το πιο συναρπαστικό για μένα,
  • 4:57 - 5:01
    αυτοί οι μύκητες συνέδεαν
    τα φυτά κάτω από τη γη.
  • 5:02 - 5:05
    Έτσι, αναρωτήθηκα, θυμήθηκα
    τα ελατοδάση μου, και αναρωτήθηκα,
  • 5:05 - 5:09
    είναι δυνατό οι μήκυτες
    που εποικούν τη σημύδα
  • 5:09 - 5:12
    να συνδέονται και με το έλατο
    και να το προστατεύουν;
  • 5:13 - 5:15
    Έτσι, έκανα έρευνα, ήθελα να μάθω.
  • 5:15 - 5:19
    Η πρώτη μου ερώτηση αφορούσε πάλι
    εκείνο το θέμα της πίστης.
  • 5:19 - 5:21
    Παρ' όλο που δεν μπορούμε να το δούμε,
  • 5:21 - 5:25
    είναι δυνατό αυτές οι μυκόρριζες
    να συνδέουν τα δέντρα κάτω από τη γη;
  • 5:26 - 5:29
    Λοιπόν, φαίνεται ότι μπορούν
    σε πραγματικά δάση.
  • 5:29 - 5:32
    Χρησιμοποιώντας μικροδορυφόρους DNA,
  • 5:32 - 5:36
    αποκαλύψαμε αυτό το δίκτυο
    σε ένα αιωνόβιο δάσος ελάτης Ντάγκλας.
  • 5:36 - 5:40
    Σε αυτή τη φωτογραφία, αυτοί οι κύκλοι
    αναπαριστούν έλατα Ντάγκλας.
  • 5:40 - 5:44
    Όσο πιο μεγάλος και σκούρος ο κύκλος,
    τόσο μεγαλύτερο και γηραιότερο το δέντρο.
  • 5:44 - 5:47
    Και αυτοί οι μικροί κύκλοι στο μέσον
    με πιο ανοιχτό χρώμα,
  • 5:47 - 5:50
    είναι τα φυτάρια που αναπτύσσονται
    κάτω από τα μεγάλα δέντρα.
  • 5:50 - 5:53
    Και αυτές οι γραμμές
    που συνδέουν τους κύκλους,
  • 5:53 - 5:56
    αυτοί είναι οι διασυνδεμένοι δρόμοι
    των μυκορριζών.
  • 5:57 - 5:59
    Και προσέξτε ότι
    οι μεγαλύτεροι και σκουρότεροι κύκλοι,
  • 5:59 - 6:03
    τα μεγαλύτερα και πιο παλιά δέντρα
    έχουν τις περισσότερες συνδέσεις.
  • 6:03 - 6:05
    Αυτά τα ονομάζουμε «δέντρα-κόμβους».
  • 6:05 - 6:09
    Κι αργότερα, πιο τρυφερά,
    αρχίσαμε να τα λέμε «μητρικά δέντρα».
  • 6:10 - 6:12
    Γιατί, όπως προκύπτει,
    αυτά τα μητρικά δέντρα
  • 6:12 - 6:16
    τρέφουν τα νέα φυτάρια
    κάτω από την κόμη τους.
  • 6:17 - 6:19
    Τώρα, αυτός ο χάρτης είναι μόνο για δύο
  • 6:19 - 6:23
    από τα 100 είδη μηκύτων
    που πιστεύουμε ότι υπάρχουν στο δάσος.
  • 6:23 - 6:28
    Φαντάζεστε να μπορούσαμε
    να χαρτογραφήσουμε και τα 100 είδη;
  • 6:29 - 6:33
    Κατόπιν ήθελα να μάθω, τι είδους ουσίες
    κυκλοφορούν μέσω αυτού του δικτύου.
  • 6:33 - 6:35
    Λοιπόν, κυκλοφορούν εκείνες οι ουσίες
  • 6:35 - 6:38
    που χρειάζονται τα φυτά
    για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν.
  • 6:38 - 6:42
    Ουσίες όπως ο άνθρακας,
    θρεπτικά συστατικά και νερό.
  • 6:43 - 6:46
    Έτσι, χρησιμοποιούμε ισότοπα άνθρακα,
    και σημαδεύουμε φυτά,
  • 6:46 - 6:48
    και μπορέσαμε να δούμε τον άνθρακα
  • 6:48 - 6:51
    να μεταφέρεται από δω κι από κει
    μέσω αυτού του δικτύου,
  • 6:51 - 6:54
    όπως μεταδίδονται τα μηνύματα
    στο διαδίκτυο.
  • 6:55 - 6:59
    Και όταν ένα φυτό δέχεται πίεση,
    αν είναι μικρό ή σκιάζεται,
  • 6:59 - 7:04
    ή δεν τρέφεται καλά ή έχει γεράσει,
    το άλλο φυτό στέλνει περισσότερο άνθρακα.
  • 7:04 - 7:09
    Καταλάβαμε ότι ακολουθεί
    αυτό που λέμε κλίση πηγής-αποδέκτη.
  • 7:09 - 7:13
    Από ένα στιβαρό φυτό-πηγή, όπως μία σημύδα
    που φωτίζεται από τον ήλιο,
  • 7:13 - 7:16
    προς ένα αδύναμο φυτό-αποδέκτη,
    όπως ένα σκιασμένο έλατο,
  • 7:17 - 7:20
    και όλα αυτά χωρίς
    να βλάπτονται τα φυτά-πηγές.
  • 7:21 - 7:23
    Το επόμενο που θέλαμε να μάθουμε ήταν,
  • 7:23 - 7:27
    ωραία, συμβαίνει αυτό, αλλά
    ποια η σημασία του για τα δάση;
  • 7:27 - 7:30
    Λοιπόν, αποδείχθηκε ότι
    αν σκιάσεις ένα φυτό,
  • 7:30 - 7:33
    αν ένα έλατο Ντάγκλας δεν βλέπει τον ήλιο,
  • 7:33 - 7:38
    η σημύδα του στέλνει 10% του άνθρακά της,
    κι αυτή είναι μεγάλη ποσότητα άνθρακα.
  • 7:39 - 7:42
    Αυτή η ποσότητα αρκεί στο έλατο
    για να παράγει σπόρους.
  • 7:42 - 7:45
    Δεν έχουμε καταλάβει ακόμα
    τι σημαίνουν αυτές οι ποσότητες ακριβώς,
  • 7:45 - 7:50
    αλλά ξέρουμε ότι αυτή η μεταφορά
    αυξάνει την επιβίωση, την ανάπτυξη,
  • 7:50 - 7:54
    και την υγεία των μικρών φυτών
    που φύονται στη σκιά των μεγάλων.
  • 7:55 - 7:59
    Δημοσίευσα αυτή τη δουλειά
    σε πολύ καλά επιστημονικά περιοδικά.
  • 7:59 - 8:04
    Αυτό το συγκεκριμένο άρθρο
    άγγιξε κάποια χορδή.
  • 8:04 - 8:06
    Πολλοί ενθουσιάστηκαν.
  • 8:07 - 8:10
    Στην πραγματικότητα, υπάρχουν
    πολλές νέες έρευνες σε όλο τον κόσμο
  • 8:10 - 8:12
    που εμπνεύστηκαν από αυτή τη δημοσίευση.
  • 8:13 - 8:17
    Αλλά υπήρχαν και κριτικές που προσπάθησαν
    να απαξιώσουν τη δουλειά μου.
  • 8:18 - 8:20
    Πράγματι, γράφτηκαν
    πολλά επιστημονικά άρθρα,
  • 8:20 - 8:22
    έγιναν πολλές ομιλίες,
  • 8:23 - 8:24
    δελτία τύπου.
  • 8:24 - 8:26
    Και πίσω στη βάση μου,
  • 8:26 - 8:30
    ένα γράμμα επαγγελματικής δεοντολογίας
    μπήκε στο φάκελό μου.
  • 8:30 - 8:34
    Κι η δουλειά μου χαρακτηρίστηκε «μαντάρα».
  • 8:34 - 8:38
    Καταλαβαίνω ότι καταλαβαίνετε
    πως αυτού του είδους ο εκφοβισμός
  • 8:38 - 8:41
    δεν είναι τόσο σπάνιος σε επαναστατικές
    επιστημονικές ανακαλύψεις,
  • 8:41 - 8:44
    ειδικά όταν θίγουν την καθεστηκυία τάξη.
  • 8:46 - 8:49
    Αν και το γνώριζα, δε σταμάτησα.
  • 8:49 - 8:52
    Ήξερα ότι η δουλειά μου
    ήταν έγκυρη και αυστηρών προδιαγραφών,
  • 8:52 - 8:56
    και ήξερα ότι μια μέρα θα άλλαζε τον τρόπο
    που βλέπουμε το φυσικό περιβάλλον.
  • 8:56 - 9:00
    Έτσι, με πραγματικό ζήλο,
    επέστρεψα στην αρχική μου ερώτηση,
  • 9:00 - 9:03
    διότι δεν την είχα ακόμα
    απαντήσει πραγματικά.
  • 9:03 - 9:07
    Και αναρωτιόμουν, μπορούσαν
    αυτά τα πλέγματα, αυτά τα δίκτυα,
  • 9:07 - 9:10
    να λειτουργούν ως κάτι περισσότερο
    από οδοί ανταλλαγής άνθρακα,
  • 9:10 - 9:12
    θρεπτικών συστατικών και νερού.
  • 9:12 - 9:15
    Μπορούσε ένα δέντρο
    που βρίσκεται υπό πίεση, που ασθενεί,
  • 9:15 - 9:18
    να ωφεληθεί
    από την υγεία των γειτόνων του;
  • 9:18 - 9:20
    Μπορούσε η σημύδα να βοηθά το έλατο;
  • 9:20 - 9:24
    Κι έτσι έκανα κάποια πειράματα,
    και αποδείχθηκε ότι το βοηθά.
  • 9:24 - 9:27
    Όταν το έλατο Ντάγκλας
    βρίσκεται υπό πίεση ή είναι άρρωστο,
  • 9:27 - 9:30
    στέλνει προειδοποιητικά σήματα
    στους γείτονές του,
  • 9:30 - 9:35
    και οι γείτονες ανταποκρίνονται αυξάνοντας
    την παραγωγή αμυντικών ενζύμων,
  • 9:35 - 9:37
    και γίνονται πιο ανθεκτικά στην ασθένεια.
  • 9:38 - 9:40
    Και αν ο γείτονας είναι σημύδα,
  • 9:40 - 9:44
    το έλατο ωφελείται
    από τα βακτήρια που παράγουν αντιβιωτικά
  • 9:44 - 9:47
    και που συνδέονται με αυτό
    το κοινόχρηστο δίκτυο.
  • 9:47 - 9:49
    Μοιάζει με ένα δημόσιο
    ανοσοποιητικό σύστημα.
  • 9:50 - 9:54
    Και διερωτήθηκα,
    μόνο αμυντικά σήματα κυκλοφορούν;
  • 9:54 - 9:57
    Λοιπόν, προκύπτει ότι τα δέντρα
    μπορούν να αναγνωρίσουν
  • 9:57 - 10:00
    και να μεταδώσουν μηνύματα
    στους συγγενείς τους.
  • 10:01 - 10:07
    Ένα μητρικό δέντρο αναγνωρίζει
    εάν τα φυτάρια στη γειτονιά της
  • 10:07 - 10:09
    είναι συγγενείς του ή ξένοι.
  • 10:09 - 10:14
    Στέλνει περισσότερο άνθρακα
    στα συγγενή της φυτάρια παρά στα ξένα.
  • 10:14 - 10:16
    Και εάν το μητρικό δέντρο τραυματιστεί,
  • 10:16 - 10:20
    στέλνει ακόμα περισσότερο άνθρακα
    στα συγγενή της δενδρύλλια.
  • 10:20 - 10:26
    Είναι σαν να περνάει την ενέργειά της,
    το κληροδότημά της στην επόμενη γενιά.
  • 10:26 - 10:29
    Όταν τα θεωρώ όλα αυτά μαζί,
  • 10:29 - 10:32
    είναι σαν αυτά τα δέντρα να μοιράζονται
    τα μεγαλύτερα μυστικά τους.
  • 10:33 - 10:36
    Αυτά είναι επαναστατικά πράγματα.
  • 10:36 - 10:38
    Είναι πολύ συναρπαστικό.
  • 10:38 - 10:42
    Ξέρετε, την εποχή εκείνη,
    γράφτηκαν πράγματι πολλά άρθρα,
  • 10:42 - 10:44
    εκλαϊκευμένη επιστήμη,
  • 10:44 - 10:46
    ντοκιμαντέρ,
  • 10:46 - 10:51
    τα νέα διαδίδονταν
    κι εγώ ήμουν πολύ ενθουσιασμένη.
  • 10:53 - 10:55
    Άλλα διαγνώσθηκα με καρκίνο.
  • 10:58 - 11:00
    Κι αυτό ήταν πραγματικά απαίσιο.
  • 11:02 - 11:04
    Αλλά ξέρετε,
    το όμορφο σε αυτή την ιστορία
  • 11:04 - 11:08
    είναι ότι επανασυνδέθηκα
    με τους ανθρώπους μου.
  • 11:09 - 11:14
    Οι δικοί μου άνθρωποι,
    η οικογένειά μου, με φρόντισαν.
  • 11:14 - 11:16
    Με αγκάλιασαν.
  • 11:16 - 11:18
    Με βοήθησαν να ανέβω τα σκαλιά.
  • 11:18 - 11:20
    Μου μαγείρεψαν.
  • 11:21 - 11:23
    Φρόντισαν τα παιδιά μου.
  • 11:23 - 11:24
    Με έσωσαν.
  • 11:26 - 11:31
    Και στο νοσοκομείο,
    έκανα ακόμα περισσότερες διασυνδέσεις,
  • 11:31 - 11:33
    ισχυρές διασυνδέσεις,
  • 11:33 - 11:36
    με άλλες γυναίκες που πολεμούσαν
    τον καρκίνο του μαστού.
  • 11:37 - 11:40
    Και φοβόμασταν πραγματικά,
  • 11:40 - 11:42
    και κλαίγαμε.
  • 11:43 - 11:45
    Αλλά γελούσαμε κιόλας.
  • 11:46 - 11:48
    Ακόμα το κάνουμε κάθε μέρα.
  • 11:49 - 11:52
    Συνδεθήκαμε τόσο στενά,
    είμαστε σαν αυτές τις ταπισερί
  • 11:52 - 11:55
    που είναι πλεγμένες με σφιχτή ύφανση.
  • 11:55 - 12:00
    Όταν κάποια από μας παραπατά ή λυγίζει,
    οι άλλες είναι πλάι της και τη στηρίζουν.
  • 12:03 - 12:05
    Εκείνο που έμαθα από όλο αυτό
  • 12:05 - 12:09
    είναι ό,τι προσπαθούσαν να μου πουν
    από την αρχή τα δικά μου δάση -
  • 12:09 - 12:13
    ότι αυτές οι διασυνδέσεις είναι
    ζωτικής σημασίας για την ευημερία μας.
  • 12:13 - 12:16
    Δεν είναι ευδιάκριτες,
    αλλά είναι πραγματικές.
  • 12:16 - 12:19
    Και ξέρετε κάτι;
    Εγώ είμαι η ζωντανή απόδειξη.
  • 12:20 - 12:26
    Και είμαι πραγματικά ευγνώμων.
    (Χειροκρότημα)
  • 12:30 - 12:31
    Σας ευχαριστώ.
  • 12:32 - 12:36
    Τώρα που είμαι πάλι δυνατή και υγιής,
    επέστρεψα στην επιστήμη μου,
  • 12:37 - 12:40
    και διατυπώνω άλλες ερωτήσεις.
  • 12:40 - 12:43
    Η πρώτη μου ερώτηση,
    και η πιο σημαντική για μένα είναι,
  • 12:43 - 12:48
    τι μας λένε οι ανακαλύψεις μας
    για τη μεγαλύτερη απειλή που υφιστάμεθα;
  • 12:48 - 12:49
    Την κλιματική αλλαγή.
  • 12:49 - 12:52
    Ναι, η κλιματική αλλαγή δεν είναι απάτη.
  • 12:52 - 12:54
    Είναι αλήθεια ότι
    δεν μπορούμε να κοροϊδευόμαστε,
  • 12:54 - 12:59
    δεν υπάρχει κάποια φανταχτερή τεχνολογία
    να μας γλυτώσει από αυτό το χάλι.
  • 13:00 - 13:03
    Αυτό που μου έδειξαν οι ανακαλύψεις μου
    είναι ότι η απάντηση,
  • 13:03 - 13:08
    η λύση βρίσκεται στη σχέση μας με τη φύση.
  • 13:09 - 13:13
    Και στην πορεία αυτής της έρευνας,
    πήγα στους αυτόχθονες.
  • 13:13 - 13:15
    Κάνω την έρευνά μου με τους αυτόχθονες
  • 13:15 - 13:19
    οι οποίοι, όπως γνωρίζετε,
    εξαρτώνται από το σολομό,
  • 13:19 - 13:22
    έχουν μακρόχρονη σχέση
    διαχείρισης του σολωμού
  • 13:22 - 13:26
    που συντελεί στον βιοπορισμό τους,
    είναι κρίσιμη για την επιβίωσή τους.
  • 13:26 - 13:31
    Έτσι, το φθινόπωρο, όταν ο σολομός
    ωοτοκεί στα ποτάμια,
  • 13:31 - 13:33
    οι αρκούδες κατεβαίνουν στο ποτάμι,
  • 13:33 - 13:37
    και οι λύκοι, και τρέφονται από το σολομό
    που ωοτοκεί στα ποτάμια,
  • 13:37 - 13:40
    και μεταφέρουν το σολομό
    πιο πάνω στο δάσος.
  • 13:40 - 13:42
    Και κάτω από τα μεγάλα, μητρικά δέντρα,
  • 13:42 - 13:46
    κάτω από την στέγη των μητρικών δέντρων,
    τρέφονται με το σολομό.
  • 13:46 - 13:48

    Και το φθινόπωρο,
  • 13:48 - 13:51
    τα υπολείμματα αποσυντίθενται
    και απορροφώνται από το έδαφος.
  • 13:52 - 13:56
    Και πιστεύουμε ότι τα μεγάλα μυκορριζικά
    δίκτυα αυτών των μητρικών δέντρων
  • 13:56 - 13:58
    απορροφούν αυτό το άζωτο.
  • 13:58 - 14:01
    Και επιστήμονες έχουν ανακαλύψει
    ίχνη από άζωτο του σολομού
  • 14:01 - 14:05
    στους δακτυλίους των δέντρων,
    αποθηκευμένο εκεί για αιώνες.
  • 14:05 - 14:09
    Κι αυτό το καλοκαίρι
    θα πάμε πίσω σε αυτά τα δάση,
  • 14:09 - 14:12
    και θα διερευνήσουμε αν το άζωτο
    -και πιστεύουμε ότι συμβαίνει-
  • 14:12 - 14:16
    μετακινείται από τα μητρικά δέντρα
    στα γειτονικά τους δέντρα,
  • 14:16 - 14:19
    από δέντρο σε δέντρο σε δέντρο,
    βαθιά μέσα στο δάσος.
  • 14:19 - 14:22
    Και νομίζουμε ότι αυτό συνδέεται
    με την υγεία του δάσους,
  • 14:22 - 14:25
    που φυσικά συνδέεται
    με την υγεία των ποταμών,
  • 14:25 - 14:30
    που φυσικά συνδέεται με το σολομό,
    και την υγεία των πληθυσμών του σολομού,
  • 14:30 - 14:35
    που φυσικά, επιστρέφει στους ωκεανούς,
    και ξαναγυρίζει σε μας, τους ανθρώπους.
  • 14:36 - 14:39
    Αυτός ο κύκλος της ζωής,
  • 14:39 - 14:43
    αυτό που οι αυτόχθονες πρόγονοί μας
    ονομάζουν «αμοιβαιότητα»,
  • 14:43 - 14:46
    είναι η συναλλαγή αμοιβαίου σεβασμού.
  • 14:47 - 14:51
    Κι αυτό είναι πράγματι ένα καλό παράδειγμα
    αυτού που οι επιστήμονες ονομάζουν
  • 14:51 - 14:54
    «σύνθετα προσαρμοστικά συστήματα».
  • 14:54 - 14:58
    Προσέξτε τώρα, τα δάση
    στηρίζονται στις σχέσεις.
  • 14:59 - 15:03
    Σε ένα υγιές δάσος, τα πάντα
    συνδέονται και επικοινωνούν.
  • 15:03 - 15:06
    Εδώ, αυτοί οι κόμβοι αναπαριστούν τα είδη.
  • 15:06 - 15:10
    Και βρίσκονται διαρκώς
    σε αλληλεπίδραση μεταξύ τους.
  • 15:10 - 15:14
    Και από αυτή την αλληλεπίδραση προκύπτει
    αυτό που οι επιστήμονες ονομάζουν
  • 15:14 - 15:19
    «σύνθετες προσαρμοστικές συμπεριφορές»
    ή ιδιότητες συστήματος ανωτέρου επιπέδου.
  • 15:19 - 15:21
    Ιδιότητες όπως η ανθεκτικότητα
    και η υγεία,
  • 15:21 - 15:24
    ο κύκλος καθαρού αέρα και καθαρού νερού.
  • 15:25 - 15:29
    Αλλά ξέρετε, στη σύγχρονη κοινωνία,
    θεωρούμε τους εαυτούς μας ξεχωριστούς,
  • 15:30 - 15:34
    με περισσότερα δικαιώματα ή ανώτερους
    κατά κάποιον τρόπο,
  • 15:34 - 15:38
    ή τουλάχιστον, τα θεωρούμε δεδομένα.
  • 15:38 - 15:41
    Αλλά το ζήτημα είναι,
    αν αφαιρέσουμε βασικούς παράγοντες
  • 15:41 - 15:43
    όπως τις αρκούδες,
  • 15:43 - 15:45
    και καταστρέψουμε
    τους πληθυσμούς του σολομού,
  • 15:45 - 15:48
    αυτά τα συστήματα υποβαθμίζονται γρήγορα
  • 15:48 - 15:51
    σε αυτό που ονομάζουμε
    «αρνητικές καταστάσεις ισορροπίας».
  • 15:52 - 15:54
    Δεν θέλουμε να πάμε προς τα κει.
  • 15:54 - 15:57
    Οι αρνητικές καταστάσεις ισορροπίας
    είναι απρόβλεπτες,
  • 15:57 - 15:58
    είναι αντιφατικές.
  • 15:58 - 16:02
    Προσπαθώντας να διορθώσεις ένα πρόβλημα,
    ένα άλλο πρόβλημα ξεπηδά.
  • 16:03 - 16:06
    Κι έτσι όπως πάνε τα πράγματα,
    αυτή τη στιγμή,
  • 16:06 - 16:08
    με τα δάση μας να πεθαίνουν
    από την κλιματική αλλαγή,
  • 16:08 - 16:11
    κάτι που τροφοδοτεί περαιτέρω
    την κλιματική αλλαγή,
  • 16:11 - 16:13
    αυτό συμβαίνει πραγματικά γρήγορα.
  • 16:16 - 16:18
    Αλλά να κάτι ωραίο:
  • 16:19 - 16:22
    Επειδή ακριβώς πρόκειται
    για σύνθετα προσαρμοστικά συστήματα
  • 16:22 - 16:24
    έτοιμα για αλλαγή,
  • 16:24 - 16:28
    μπορούμε να αλλάξουμε την τροχιά τους
    από αρνητική σε θετική.
  • 16:29 - 16:30
    Να πώς το κάνουμε.
  • 16:31 - 16:38
    Πρώτον, πρέπει να ξαναδούμε
    ότι αποτελούμε μέρη αυτού του δικτύου.
  • 16:38 - 16:42
    Φανταστείτε τον εαυτό σας να ακούει
    όλα τα άλλα πλάσματα.
  • 16:42 - 16:48
    Μπορούμε να συνδεθούμε σε αυτό το υπόγειο
    δίκτυο και να πάρουμε μέρος στην κουβέντα.
  • 16:50 - 16:54
    Αν το είχαμε κάνει, δεν θα κόβαμε ποτέ
    τη σημύδα από αυτά τα δάση,
  • 16:54 - 16:55
    τα δάση με έλατα Ντάγκλας,
  • 16:55 - 16:58
    γιατί θα ξέραμε ότι αυτό υπονομεύει
    την ανθεκτικότητα του δάσος.
  • 16:59 - 17:01
    Αλλά εξακολουθούμε να το κάνουμε.
  • 17:02 - 17:04
    Όμως είμαι ακόμα πολύ αισιόδοξη,
  • 17:04 - 17:07
    γιατί ξέρω πως από τη στιγμή
    που θα αποκτήσουμε έναν ρόλο
  • 17:07 - 17:09
    σε αυτό το σύνθετο προσαρμοστικό σύστημα,
  • 17:09 - 17:13
    μπορούμε να αλλάξουμε τρόπο σκέψης,
    μπορούμε να αλλάξουμε συμπεριφορά.
  • 17:13 - 17:16
    Μπορούμε να γίνουμε μέρος
    αυτού του φοβερού συστήματος.
  • 17:17 - 17:21
    Θυμάστε που η σημύδα
    έστελνε θρεπτικά στοιχεία στο έλατο
  • 17:21 - 17:24
    και το έλατο τα έστελνε πίσω
    στη σημύδα, το θυμάστε αυτό;
  • 17:25 - 17:29
    Αυτό αποδεικνύει ότι στα οικοσυστήματα
    δεν υπάρχει μισαλλοδοξία,
  • 17:29 - 17:31
    υπάρχει μόνο αμοιβαιότητα,
  • 17:31 - 17:34
    μόνο αλληλοσεβασμός.
  • 17:34 - 17:37
    Ακριβώς όπως στο δίκτυο υποστήριξης
    των καρκινοπαθών που είμαι.
  • 17:37 - 17:39
    Αυτό κάνουμε.
  • 17:41 - 17:43
    Έτσι τελικά,
  • 17:43 - 17:46
    ξέρω πως από τη στιγμή που θα κατανοήσουμε
  • 17:46 - 17:51
    ότι είμαστε σε μεγάλο βαθμό
    κομμάτι της φύσης,
  • 17:51 - 17:53
    πραγματικά μέρος της φύσης,
  • 17:53 - 17:55
    και όχι ξεχωριστό από αυτήν,
  • 17:55 - 17:59
    τότε μπορούμε να γίνουμε μέρος
    της μεγάλης ενδυνάμωσης,
  • 17:59 - 18:01
    αυτής της θετικής τροχιάς.
  • 18:01 - 18:07
    Πρέπει να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε
    τη φύση σαν το μαγαζί μας,
  • 18:07 - 18:10
    και όταν το κάνουμε αυτό, μπορούμε
    να αλλάξουμε την πορεία του μέλλοντος.
  • 18:13 - 18:18
    Κάποτε πίστευα ότι οι νεράιδες
    συνέδεαν και προστάτευαν το δάσος,
  • 18:18 - 18:21
    και τώρα με την επιστήμη μου
    ξέρω ότι δεν έπεσα και πολύ έξω.
  • 18:21 - 18:25
    (Γέλιο)
  • 18:26 - 18:32
    Με την επιστήμη, έδειξα με ακρίβεια
    ότι υπάρχουν αυτές οι αόρατες συνδέσεις,
  • 18:32 - 18:36
    όπως οι φυλές των Σαλίς
    μας έλεγαν ανέκαθεν.
  • 18:37 - 18:39
    Και εκείνοι και η επιστήμη μας έδειξαν
  • 18:39 - 18:41
    ότι όλα συνδέονται και επικοινωνούν,
  • 18:41 - 18:44
    με σεβασμό και αμοιβαιότητα.
  • 18:44 - 18:48
    Και έτσι προκύπτει ισορροπία
    στις κοινωνίες και τα οικοσυστήματά μας.
  • 18:48 - 18:51
    Και βασίζεται σε αρχές όπως η συγγένεια,
  • 18:51 - 18:53
    ο σεβασμός στους γηραιότερους,
  • 18:53 - 18:56
    κι αυτό οδηγεί στην πολυπλοκότητα
    και την προσαρμοστικότητα.
  • 18:56 - 19:00
    Κι απ' αυτό, φυσικά,
    προκύπτει ανθεκτικότητα.
  • 19:01 - 19:05
    Ανθεκτικότητα για να αντιμετωπίσουμε
    ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή.
  • 19:06 - 19:10
    Έτσι, θέλω να σας αφήσω
    με ένα τελευταίο, ελπιδοφόρο μήνυμα.
  • 19:12 - 19:18
    Γνωρίζω, βασισμένη στην εμπειρία μου
    και στην επιστήμη μου,
  • 19:18 - 19:21
    ότι κι εσείς μπορείτε
    να το ενστερνιστείτε αυτό,
  • 19:21 - 19:22
    ότι είμαστε ένα.
  • 19:23 - 19:24
    Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
  • 19:24 - 19:26
    (Χειροκρότημα)
Title:
Το διαδίκτυο της φύσης: πώς μιλούν τα δέντρα μεταξύ τους σε ένα υγιές δάσος | Σουζάν Σίμαρντ | TEDxSeattle
Description:

Αυτή η συναρπαστική ομιλία παρουσιάζει την επιστημονική έρευνα που αποδεικνύει τις διασυνδέσεις των ζωντανών οργανισμών σε ένα δασικό οικοσύστημα. Μας οδηγεί κάτω από το έδαφος του δάσους, όπου μαθαίνουμε πώς επικοινωνούν τα δέντρα και πώς ανταλλάσσουν πόρους. Προχωρώντας πέρα από την απλή άποψη ότι το δάσος είναι ένας πόρος προς εκμετάλλευση, παρουσιάζει το δάσος ως ένα περίπλοκο δίκτυο ζωής. Και εξετάζοντας τις σχέσεις που συνιστούν την πολυπλοκότητα της φύσης παρουσιάζει αδιάσειστα επιχειρήματα που υποστηρίζουν την ιδέα πως «Είμαστε όλοι ένα».

Η Σουζάν Σίμαρντ μελετά την εκπληκτική και εύθραυστη πολυπλοκότητα της φύσης. Εστιάζει στα υπόγεια δίκτυα μυκήτων που συνδέουν τα δέντρα μεταξύ τους και διευκολύνουν την υπόγεια επικοινωνία και αλληλεπίδρασή τους. Η ανάλυση της ομάδας της αποκάλυψε ότι τα δίκτυα των μυκήτων μεταφέρουν νερό, άνθρακα και θρεπτικά συστατικά όπως το άζωτο ανάμεσα στα δέντρα καθώς και ανάμεσα στα διαφορετικά είδη. Η έρευνα έδειξε ότι αυτά τα πολύπλοκα, συμβιωτικά δίκτυα στα δάση μας - στους κόμβους των οποίων βρίσκονται αυτά που ονομάζει «μητρικά δέντρα» - μιμούνται τα δικά μας νευρωνικά και κοινωνικά δίκτυα. Αυτή η επαναστατική εργασία πάνω στην συμβιωτική επικοινωνία των φυτών έχει ευρείες συνέπειες τόσο για τη δασική όσο και για την αγροτική βιομηχανία, ιδιαίτερα σε σχέση με τη βιώσιμη διαχείριση των δασών και με την αντοχή των φυτών στους παθογόνους παράγοντες. Η Σουζάν Σίμαρντ εργάζεται κυρίως στα δάση, αλλά και στα χορτολιβαδικά οικοσυστήματα, τους υγροτόπους, την τούντρα και τα ορεινά οικοσυστήματα.

Η ομιλία δόθηκε σε μία εκδήλωση TEDx χρησιμοποιώντας τη μορφή του συνεδρίου TED που όμως διοργανώθηκε ανεξάρτητα από μία τοπική κοινότητα. Για περισσότερα, δες στο http://ted.com/tedx

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
19:33

Greek subtitles

Revisions