Return to Video

Çoklu evrenden kurtulma görevi bulmacasını çözebilir misiniz? - Dan Finkel

  • 0:07 - 0:10
    Bir süperiletken laboratuvarında
    sıradan bir Perşembe günüydü,
  • 0:10 - 0:14
    ta ki sistemdeki bir hata
    küçük bir olay yaratana dek.
  • 0:14 - 0:19
    Takımınız, on bir ayrı
    minyatür boyutta tutsak kalıyor.
  • 0:19 - 0:23
    Neyse ki sizi oradan çıkarabilecek,
  • 0:23 - 0:27
    yarısı bitmiş deneysel bir
    ışınlanma robotu var,
  • 0:27 - 0:31
    tabii tasarımının garipliğini
    çözmeyi başarabilirseniz.
  • 0:31 - 0:33
    Boyutlar arası radyoda mühendisleriniz
  • 0:33 - 0:36
    robotun, tutsak kaldığınız
    alternatif evrenlere ışınlanabileceğini,
  • 0:36 - 0:38
    fakat bunu
  • 0:38 - 0:41
    tamamen rastgele yapacağını söylüyorlar.
  • 0:41 - 0:45
    Robotun iki kolu ve bir büyük butonu var.
  • 0:45 - 0:46
    Robot belirdiği zaman,
  • 0:46 - 0:51
    kollardan birisinin pozisyonunu
    A'dan B'ye veya tam tersine çeviriyorsunuz
  • 0:51 - 0:54
    ve robot, boyutsal
    pozisyonunuzu not alıyor
  • 0:54 - 0:59
    ve on bir boyuttan bir diğerine
    rastgele ışınlanıyor.
  • 0:59 - 1:04
    Tekrar belirirse, ışınlanmadan önce
    bir kolu çekmeniz gerekiyor.
  • 1:04 - 1:06
    Birisi butona bastığı zaman
  • 1:06 - 1:10
    robot, kolu geri çekmiş olan
    herkesi eve götürüyor.
  • 1:10 - 1:15
    Kolu geri çekmemiş olanlar ise
    sonsuza dek çoklu evrende kaybolacak.
  • 1:15 - 1:18
    Göreviniz, birisi butona basmadan önce
  • 1:18 - 1:21
    herkesin bir kolu çektiğinden emin olmak.
  • 1:21 - 1:25
    Boyutlar arası radyo aracılığıyla
    birbirinizle konuşup
  • 1:25 - 1:26
    bir plan yapabiliyorsunuz,
  • 1:26 - 1:28
    fakat robotun ışınlanma teknolojisi
  • 1:28 - 1:33
    robot ortaya çıktığında, bütün
    iletişim girişimlerine müdahale edecek.
  • 1:33 - 1:36
    Robota mesaj iliştiremeyeceksiniz
  • 1:36 - 1:40
    veya süper güçlü alaşım gövdesine
    notlar kazıyamayacaksınız.
  • 1:40 - 1:43
    Tek haberleşme yolunuz,
  • 1:43 - 1:47
    kesinlikle bir kolun pozisyonunu
    değiştirmek veya butona basmak.
  • 1:47 - 1:51
    Herkesin eve dönmesini
    nasıl bir plan sağlayabilir?
  • 1:51 - 1:55
    Cevabı kendiniz bulmak istiyorsanız,
    videoyu şimdi durdurun.
  • 1:55 - 1:56
    Cevaba 3 saniye
  • 1:56 - 1:58
    Cevaba 2 saniye
  • 1:58 - 1:59
    Cevaba 1 saniye
  • 1:59 - 2:03
    Robotun kimleri ziyaret ettiğini
    ifade etmek için
  • 2:03 - 2:06
    farklı kol kombinasyonları
    oluşturabilseniz, güzel olurdu.
  • 2:06 - 2:09
    Fakat yalnızca iki kolu var.
  • 2:09 - 2:11
    Bu, dört kombinasyon oluşturur --
  • 2:11 - 2:14
    bu 11 insan hakkında
    haberleşmek için çok az,
  • 2:14 - 2:19
    özellikle de robotu göndermek için
    bir kolu çevirmek zorunda kaldığınızda.
  • 2:19 - 2:20
    Başka bir yol olmalı.
  • 2:20 - 2:23
    Önemli olan, herkesin
    her minyatür boyutun ne zaman
  • 2:23 - 2:26
    ziyaret edildiğini bilmesi gerektiğidir.
  • 2:26 - 2:30
    Bir kişi vaktinden önce butona basma
    sorumluluğunu kabul ederse,
  • 2:30 - 2:34
    o zaman sadece robotun kimi
    ziyaret ettiğini bilmeleri gerekecek.
  • 2:34 - 2:37
    Aslında, tam olarak kimin ziyaret
    edildiğini bilmeleri değil,
  • 2:37 - 2:40
    kaç kişinin ziyaret edildiğini
    bilmeleri gerek.
  • 2:40 - 2:44
    Doğru an geldiğinde butona basma
    görevini üstlenen
  • 2:44 - 2:45
    kişi olmaya gönüllü oluyorsunuz
  • 2:45 - 2:49
    ve diğer herkese talimatları veriyorsunuz.
  • 2:49 - 2:50
    Planınız basit:
  • 2:50 - 2:53
    Ziyaretleri saymak için
    sol kolu kullanacaksınız
  • 2:53 - 2:56
    ve sağ kolun hiçbir anlamı kalmayacak,
  • 2:56 - 2:59
    bu yüzden onu hareket ettirmenin
    bir zararı yok.
  • 2:59 - 3:01
    Diğer herkes kolu
    A pozisyonundan B pozisyonuna
  • 3:01 - 3:05
    tam olarak bir kez çekecek.
  • 3:05 - 3:09
    Robot geldiğinde
    sol kol aşağı çekilmişse
  • 3:09 - 3:13
    veya geçmişte herhangi bir noktada
  • 3:13 - 3:15
    sol kol birisi tarafından çekilmişse,
  • 3:15 - 3:17
    o zaman sağ kolu hareket ettirmeliler.
  • 3:17 - 3:22
    Bu esnada siz, sol kolu B pozisyonundan
    A pozisyonuna geri getiren
  • 3:22 - 3:24
    tek kişi olacaksınız.
  • 3:24 - 3:28
    Bu da robotun kaç kişiyi
    ziyaret ettiğini saymanızı sağlayacak.
  • 3:28 - 3:32
    Herkesin sol kolu tam olarak
    bir kez indirmesi gerekiyor
  • 3:32 - 3:35
    ve onu kaldıracak olan
    tek kişi sizsiniz.
  • 3:35 - 3:38
    Yani robot sizi onuncu kez,
    sol kolu inik pozisyondayken
  • 3:38 - 3:41
    ziyaret ettiği zaman,
  • 3:41 - 3:44
    diğer on kişiyi ziyaret etmiş
    olduğunu bileceksiniz.
  • 3:44 - 3:49
    Öyleyse butona basmanız artık güvenli
    ve herkesi eve ışınlayabilirsiniz.
  • 3:49 - 3:50
    Biraz zaman alabilir --
  • 3:50 - 3:56
    robotun muhtemelen 355 kez
    ışınlanması gerekecek;
  • 3:56 - 3:59
    ama bu birisini
    arkada bırakmaktan daha iyidir.
  • 3:59 - 4:03
    Takım arkadaşlarınız
    bir kerede eve ışınlanıyor.
  • 4:03 - 4:05
    Görev başarıyla tamamlanıyor.
  • 4:05 - 4:07
    Yani... Neredeyse.
Title:
Çoklu evrenden kurtulma görevi bulmacasını çözebilir misiniz? - Dan Finkel
Speaker:
Dan Finkel
Description:

Dersin tamamı için: https://ed.ted.com/lessons/can-you-solve-the-multiverse-rescue-mission-riddle-daniel-finkel

Bir süperiletken laboratuvarında sıradan bir Perşembe günüydü, ta ki sistemdeki bir hata, takımınızın on bir ayrı minyatür boyutta tutsak kalmasına sebep olana dek. Neyse ki sizi oradan çıkarabilecek, yarısı bitmiş deneysel bir ışınlanma robotu var... eğer nasıl çalıştıracağınızı bilirseniz. Robotun tasarımının garipliğini çözmeyi başarıp, takımınızı güvenle eve geri götürebilecek misiniz? Dan Finkel nasıl yapacağınızı gösteriyor.

Ders Dan Finkel, video ise Artrake Studio tarafından hazırlanmıştır.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:07

Turkish subtitles

Revisions