Return to Video

Sağlıklı ve sağlıksız sevgi arasındaki fark

  • 0:01 - 0:05
    Çocuğunuzu, yakın bir arkadaşınızı ya da
    duygusal partnerinizi düşündüğünüzde
  • 0:05 - 0:08
    muhtemelen akla "sevgi" kelimesi gelir
  • 0:08 - 0:11
    ve birden diğer duygular üşüşür.
  • 0:11 - 0:13
    Neşe ve umut,
  • 0:13 - 0:16
    heyecan, güven ve emniyet
  • 0:17 - 0:19
    ve evet, bazen de
    üzüntü ve hayal kırıklığı.
  • 0:20 - 0:24
    Sözlükte "sevgi"den daha fazla
    mensubu olan bir kelime olmayabilir.
  • 0:25 - 0:28
    Ancak hayatımızda esas
    önemi ona vermemize rağmen
  • 0:28 - 0:32
    nasıl seveceğimizin bize açık bir şekilde
    hiç öğretilmemesi ilginç değil mi?
  • 0:32 - 0:34
    Arkadaşlıklar kuruyoruz,
  • 0:34 - 0:36
    ilk duygusal ilişkilere yelken açıyoruz,
  • 0:37 - 0:41
    evleniyoruz ve çaresine bakarız umuduyla
    hastaneden eve bebekler getiriyoruz.
  • 0:42 - 0:46
    Ama gerçek şu ki, sevdiklerimizi sık sık
    incitiyor ve onlara kaba davranıyoruz.
  • 0:46 - 0:48
    Bunlar hemen göze çarpmayabilir.
  • 0:48 - 0:51
    Mesela arkadaşımızı bizimle
    zaman geçirmesi için zorlamak,
  • 0:51 - 0:54
    partnerimizin telefonuna
    gizlice göz atmak
  • 0:54 - 0:57
    veya okulda yeterince çabalamadığı için
    çocuğumuzu ayıplamak.
  • 0:58 - 1:02
    Yüzde yüzümüz sağlıksız ilişki
    davranışlarıyla karşılaşıyor
  • 1:03 - 1:06
    ve yine yüzde yüzümüz
    sağlıksız ilişki davranışları yapıyor.
  • 1:06 - 1:07
    Bu, insan olmanın bir parçası.
  • 1:09 - 1:11
    En kötü hâliyle,
    sevdiklerimize verdiğimiz zarar
  • 1:11 - 1:13
    taciz ve şiddet olarak ortaya çıkıyor.
  • 1:13 - 1:17
    İlişkide şiddet, kadınların üçte birinin
  • 1:17 - 1:20
    ve erkeklerin dörtte birinin
    hayatta tecrübe edeceği bir şey.
  • 1:20 - 1:24
    Çoğu kişi gibiyseniz bu verileri
    duyduğunuzda şöyle diyeceksiniz:
  • 1:24 - 1:26
    "Hayır, bu benim başıma asla gelmez."
  • 1:26 - 1:29
    Taciz ve şiddet kelimelerinden kaçınmak
  • 1:29 - 1:33
    ve onların başka bir yerde başkalarının
    başına geldiğini düşünmek içgüdüseldir.
  • 1:34 - 1:37
    Ancak gerçek şu ki, sağlıksız ilişkiler
    ve taciz hepimizin etrafında.
  • 1:38 - 1:41
    Sadece isimlerini değiştiriyor
    ve bağlantıyı görmezden geliyoruz.
  • 1:42 - 1:45
    Taciz, sağlıksız sevgide
    gizlenerek bize yaklaşıyor.
  • 1:48 - 1:50
    "One Love" adında
    bir kuruluşta çalışıyorum.
  • 1:50 - 1:52
    Eski sevgilisi tarafından
    öldürülen Yeardley için
  • 1:52 - 1:54
    ailesinin başlattığı bir kuruluş.
  • 1:55 - 1:57
    Bu, olacağını kimsenin
    beklemediği bir trajediydi.
  • 1:58 - 2:01
    Ancak geriye dönüp baktıklarında,
    tehlike belirtilerini fark ettiler
  • 2:01 - 2:03
    fakat daha önce kimse
    bu belirtileri anlamamıştı.
  • 2:04 - 2:08
    Çılgınlık, drama veya içki alışkanlığı
    olarak adlandırılan hareketlerinin
  • 2:08 - 2:11
    aslında ne olduğu anlaşılmamıştı.
  • 2:11 - 2:13
    Bu hareketler tehlikenin
    açık belirtisiydi.
  • 2:14 - 2:18
    Kızın ailesi anladı ki, herhangi birisi
    bu belirtiler hakkında eğitilmiş olsaydı
  • 2:18 - 2:19
    kızlarının ölümü engellenebilirdi.
  • 2:21 - 2:23
    Bu yüzden biz, Yeardley ve ailesinin
    sahip olmadığı bilgilere
  • 2:23 - 2:26
    başka kişilerin
    sahip olması için çalışıyoruz.
  • 2:26 - 2:27
    Üç temel hedefimiz var:
  • 2:27 - 2:31
    Konuşulması rahatsız edici
    ve oldukça tuhaf olan konuları
  • 2:31 - 2:34
    herkes tarafından konuşulur hâle getirmek,
  • 2:34 - 2:39
    arkadaş olarak adlandırılan ön cepheye,
    yardım etmeleri için yetki vermek
  • 2:39 - 2:43
    ve bu süreçte, daha iyi sevebilmek için
    tüm becerilerimizi geliştirmek.
  • 2:44 - 2:49
    Bunu yapmaya, göremediğimiz sağlıksız
    belirtileri açığa çıkararak başlamalıyız.
  • 2:50 - 2:55
    İşimiz, gençlerle konuşma başlatmak için
    bir içerik oluşturmaya odaklanıyor.
  • 2:55 - 2:59
    Verilen derslerden dolayı
    içeriklerimizin çoğu oldukça ciddi.
  • 3:00 - 3:03
    Ama bugün sağlıksız sevginin
    beş işaretini açığa çıkarmak için
  • 3:03 - 3:06
    daha neşeli ama yine de düşündürücü
    bölümlerden birini kullanacağım:
  • 3:06 - 3:08
    "Beyitler"
  • 3:09 - 3:12
    Birinci belirti, yoğunluk.
  • 3:12 - 3:12
    (Video)
  • 3:12 - 3:15
    Mavi: Kaç gündür seni görmedim, özledim.
  • 3:15 - 3:17
    Turuncu: Ben de seni özledim. (#busevgi)
  • 3:17 - 3:20
    Mavi: Seni beş dakikadır görmedim.
    Sanki bir ömür gibi geldi.
  • 3:20 - 3:23
    Tüm o beş dakika boyunca
    bensiz ne yapıyordun?
  • 3:23 - 3:25
    Turuncu: Üç dakika olmuştu.
    (#busevgideğil)
  • 3:26 - 3:29
    Katie Hood: Bunu biri fark etti mi?
    Bilmiyorum. Ben fark ettim.
  • 3:30 - 3:34
    Kötü ilişkiler kötü başlamaz,
    heyecan verici ve neşeli başlar.
  • 3:34 - 3:37
    Şefkat ve duygu yoğunluğu
    ve bir acele vardır.
  • 3:38 - 3:39
    Gerçekten iyi hissettirir.
  • 3:39 - 3:42
    Çok şanslı ve turnayı gözünden
    vurmuş gibi hissedersiniz.
  • 3:43 - 3:46
    Ama sağlıksız sevgide,
    bu duygular zamanla değişir.
  • 3:46 - 3:50
    Heyecan, bunaltıcı hatta belki
    biraz da boğucu olmaya başlar.
  • 3:51 - 3:52
    Bunu hissedersiniz.
  • 3:53 - 3:55
    Belki bu, yeni kız veya erkek arkadaşınız
  • 3:55 - 3:57
    siz daha buna hazır değilken
    "Seni seviyorum." dediğinde,
  • 3:57 - 3:59
    gittiğiniz her yerde
    onunla karşılaştığınızda
  • 3:59 - 4:01
    veya size sık sık mesaj atıp
    aradığında olur.
  • 4:01 - 4:05
    Gün içinde başka işleriniz
    olduğunu bilmelerine rağmen
  • 4:05 - 4:07
    geç cevap verdiğinizde sabırsızlanırlar.
  • 4:09 - 4:11
    İlişkinin nasıl başladığının değil
  • 4:11 - 4:13
    nasıl geliştiğinin
    önemli olduğunu hatırlamalıyız.
  • 4:14 - 4:18
    Yeni bir ilişkinin ilk günlerinde
    nasıl hissettiğimizi dikkate almalıyız.
  • 4:19 - 4:21
    İlişkinin hızından memnun musunuz?
  • 4:21 - 4:24
    Nefes alabilecek bir alanın
    olduğunu hissediyor musunuz?
  • 4:25 - 4:30
    Kendi ihtiyaçlarımıza dair konuşmak için
    kendi sesimizi kullanmamız da önemli.
  • 4:30 - 4:33
    İsteklerinize saygı duyuluyor mu?
  • 4:34 - 4:37
    İkinci belirti, soyutlanma.
  • 4:37 - 4:39
    (Video) Turuncu 2:
    Takılmak ister misin?
  • 4:39 - 4:41
    Turuncu 1: Pazartesileri
    bizim eğlence günümüz.
  • 4:41 - 4:42
    (#busevgi)
  • 4:42 - 4:44
    Turuncu 2: Takılmak ister misin?
  • 4:44 - 4:46
    Turuncu 1: Pazartesi
    bizim eğlence günümüz.
  • 4:46 - 4:48
    2: Peki yarın?
    1: Yarın şekerleme günümüz.
  • 4:48 - 4:50
    2: Çarşamba?
    1: Arkadaşsız gün.
  • 4:50 - 4:51
    (#busevgideğil)
  • 4:53 - 4:54
    KH: Bana sorarsanız soyutlanma,
  • 4:54 - 4:58
    sağlıksız sevginin en çok gözden kaçan
    ve yanlış anlaşılan belirtisi.
  • 4:58 - 4:59
    Neden?
  • 4:59 - 5:04
    Çünkü her yeni ilişki, yoğun bir beraber
    vakit geçirme isteğiyle başlar.
  • 5:04 - 5:07
    Bir şey yön değiştirdiğinde
    bunu gözden kaçırmak kolay.
  • 5:07 - 5:11
    Yeni kız veya erkek arkadaşınız
    sizi, aile ve arkadaşlarınızdan,
  • 5:11 - 5:15
    savunma sisteminizden uzaklaştırıp
    sizi kendisine daha sıkı bağladığında
  • 5:15 - 5:16
    soyutlanma gizlice içeri girer.
  • 5:17 - 5:22
    En yakın arkadaşınız hakkında
    "Neden onlarla takılıyorsun? Onlar ezik."
  • 5:22 - 5:25
    veya aileniz için "Ayrılmamızı istiyorlar.
    Bize tamamen karşılar."
  • 5:25 - 5:27
    gibi şeyler söyleyebilirler.
  • 5:27 - 5:33
    Soyutlanma, ilişkiden önceki hayatındaki
    herkesle ilgili şüphe tohumları ekmektir.
  • 5:34 - 5:36
    Sağlıklı sevgide özgürlük vardır,
  • 5:36 - 5:38
    beraber vakit geçirmeyi seven
  • 5:39 - 5:42
    ama önceden değer verdikleri kişi
    ve aktivitelere de bağlı kalan iki kişi.
  • 5:43 - 5:46
    Başta uyanık olduğunuz
    her dakikayı birlikte geçirirken
  • 5:46 - 5:48
    özgürlüğün de devam etmesini
    sağlamak kilit noktasıdır.
  • 5:49 - 5:52
    Bunu, arkadaşlarınızla plan yapıp
    o planlara uyarak
  • 5:52 - 5:55
    ve partnerinizi de bunun için
    cesaretlendirerek yaparsınız.
  • 5:56 - 5:59
    Üçüncü belirtisiyse aşırı kıskançlık.
  • 5:59 - 6:00
    (Video)
  • 6:00 - 6:01
    Mavi 2: Neden bu kadar mutlusun?
  • 6:01 - 6:04
    Mavi 1: Beni Instagram'dan
    takip etmeye başladı!
  • 6:04 - 6:04
    (#busevgi)
  • 6:05 - 6:06
    Mavi 2: Neden bu kadar gerginsin?
  • 6:07 - 6:11
    Mavi 1: Beni her yerden
    takip etmeye başladı.
  • 6:11 - 6:12
    (#busevgideğil)
  • 6:14 - 6:18
    KH: Balayı dönemi geçmeye başlayınca
    aşırı kıskançlık içeri girebilir.
  • 6:19 - 6:21
    Partneriniz daha talepkâr olabilir,
  • 6:21 - 6:24
    her an nerede ve kiminle olduğunuzu
    bilmeye ihtiyaç duyabilir.
  • 6:24 - 6:27
    Veya her yerden sizi takip edebilir,
    çevrim için ve çevrim dışı.
  • 6:28 - 6:31
    Aşırı kıskançlık beraberinde
    sahip olma isteği ve güvensizlik getirir.
  • 6:32 - 6:35
    Başkalarıyla flört etme veya aldatma gibi
    devamlı suçlamalar getirir.
  • 6:35 - 6:38
    Siz kaygılanacak bir şey olmadığını,
    sadece onu sevdiğinizi söylerken
  • 6:38 - 6:40
    sizi dinlemeyi reddetmeyi getirir.
  • 6:41 - 6:44
    Kıskançlık,
    her insan ilişkisinin bir parçası
  • 6:44 - 6:46
    ama aşırı kıskançlık farklı.
  • 6:46 - 6:49
    Tehditkâr, tehlikeli
    ve öfkeli bir yönü var.
  • 6:49 - 6:51
    Sevgi böyle hissettirmemeli.
  • 6:52 - 6:54
    Dördüncü belirti, aşağılama.
  • 6:54 - 6:57
    (Video) Mavi: Takılmak ister misin?
    Turuncu: Ders çalışmam lazım.
  • 6:57 - 7:00
    Mavi: Yine de A alacaksın.
    Mükemmel bir A. (#busevgi)
  • 7:01 - 7:03
    Mavi: Takılmak ister misin?
    Turuncu: Ders çalışmam lazım.
  • 7:03 - 7:05
    Mavi: Yine de F alacaksın.
  • 7:05 - 7:07
    Aptalca bir F.
  • 7:07 - 7:08
    (#busevgideğil)
  • 7:09 - 7:10
    KH: Evet, hmm.
  • 7:10 - 7:13
    Sağlıksız sevgide, kelimeler
    silah olarak kullanılır.
  • 7:13 - 7:15
    Önceden eğlenceli
    ve neşeli olan konuşmalar
  • 7:15 - 7:17
    kaba ve utanç verici bir hâl alır.
  • 7:17 - 7:20
    Belki partneriniz can acıtıcı
    bir şekilde sizinle dalga geçer,
  • 7:20 - 7:24
    eğlence olsun diye size zarar veren
    şakalar yapıp hikâyeler anlatırlar.
  • 7:24 - 7:26
    İncindiğinizi anlatmaya
    çalıştığınızda sizi susturur
  • 7:27 - 7:29
    ve yine sizi aşırı tepki
    göstermekle suçlarlar.
  • 7:30 - 7:34
    "Neden bu kadar hassassın?
    Sorunun ne? Bir huzur ver."
  • 7:34 - 7:36
    Bu kelimelerle susturulursunuz.
  • 7:37 - 7:41
    Şu oldukça anlaşılır bir şey:
    Partneriniz sizi desteklemeli.
  • 7:41 - 7:43
    Kelimeleri sizi kuvvetlendirmeli,
    moralinizi bozmamalı.
  • 7:44 - 7:46
    Sırlarınızı saklamalı ve sadık olmalı.
  • 7:46 - 7:48
    Sizi daha çok öz güvenli hissettirmeli,
  • 7:48 - 7:49
    daha az değil.
  • 7:50 - 7:53
    Son olarak beşinci belirti, dengesizlik.
  • 7:53 - 7:55
    (Video) Turuncu 1: Ayrılırsak üzülürüm.
  • 7:55 - 7:57
    Turuncu 2: Ben de üzülürüm.
  • 7:57 - 7:58
    (#busevgi)
  • 7:59 - 8:01
    Turuncu 1: Eğer ayrılırsak
    depresyona girerim.
  • 8:01 - 8:03
    Kendimi buradan atarım.
  • 8:03 - 8:05
    Yaparım! Beni durdurmaya çalışma!
  • 8:06 - 8:07
    (#busevgideğil)
  • 8:09 - 8:15
    KH: Sık ayrılıp barışmalar, iniş çıkışlar;
    gerginlik arttıkça dengesizlik de artar.
  • 8:16 - 8:20
    Ağlamalı, öfkeli kavgalar
    ve ardından duygusal barışmalar,
  • 8:20 - 8:22
    "Değersizsin, neden
    seninle olduğumu bile bilmiyorum!"
  • 8:22 - 8:24
    gibi nefret dolu ve can acıtıcı yorumlar,
  • 8:24 - 8:28
    çabucak dilenen özürler ve tekrar
    olmayacağına dair verilen sözler.
  • 8:29 - 8:33
    Artık ilişkinin iniş çıkışlarına
    o kadar şartlanmışsınızdır ki
  • 8:33 - 8:35
    ilişkinizin ne kadar sağlıksız
  • 8:35 - 8:38
    ve hatta tehlikeli hâle geldiğini
    fark edemezsiniz.
  • 8:40 - 8:44
    Sağlıksız sevginin tacize dönüşünü görmek
    gerçekten zor olabilir
  • 8:44 - 8:48
    ama söylemeliyim ki ilişkinizde
    bu belirtilerden ne kadar çok varsa
  • 8:48 - 8:51
    ilişkiniz o kadar sağlıksız
    ve belki de tehlikeli olabilir.
  • 8:51 - 8:54
    Eğer içinizden bir ses
    ayrılıp gitmenizi söylüyorsa
  • 8:54 - 8:58
    ki bu, sağlıksız bir ilişkide olduklarında
    çoğu arkadaşımıza verdiğimiz bir tavsiye,
  • 8:58 - 9:00
    bu her zaman en iyi tavsiye değildir.
  • 9:00 - 9:02
    Ayrılma anı, şiddet için
    güçlü bir tetikleyici olabilir.
  • 9:02 - 9:06
    Şiddete uğrayacağınızdan korkuyorsanız
    veya şiddet görüyorsanız
  • 9:06 - 9:10
    güvenli bir şekilde ayrılmak için
    uzmanların tavsiyelerine danışmalısınız.
  • 9:11 - 9:16
    Bu, sadece duygusal ilişkilerden
    ve şiddetten ibaret değil.
  • 9:16 - 9:18
    Sağlıksız ilişki belirtilerini anlamak
  • 9:18 - 9:22
    hayatınızdaki neredeyse tüm ilişkileri
    anlayıp denetlemenizi sağlayabilir.
  • 9:23 - 9:26
    Hayatınızda ilk kez, arkadaşınıza
    neden kırgın olduğunuzu
  • 9:26 - 9:29
    veya belli bir aile bireyiyle olan
    her konuşmanızdan sonra
  • 9:29 - 9:32
    neden cesaretsiz ve kaygılı
    hissettiğinizi anlayabilirsiniz.
  • 9:33 - 9:36
    Hatta kendi tutku ve kıskançlığınızın,
    hayatınızdaki insanlar için
  • 9:36 - 9:39
    nasıl sorunlar oluşturduğunu bile
    fark etmeye başlayabilirsiniz.
  • 9:39 - 9:42
    Anlamak, gelişmek için ilk adımdır
  • 9:42 - 9:45
    ve her sağlıksız ilişkiyi
    sağlıklı hâle getiremeseniz de
  • 9:45 - 9:48
    bazı ilişkileri geçmişte bırakmak
    zorunda kalsanız da
  • 9:48 - 9:52
    ilişkileri geliştirmek için her gün
    kendi görevinizi yerine getirebilirsiniz.
  • 9:52 - 9:54
    Size heyecan verici bir haberim var:
  • 9:54 - 9:56
    bunu gerçekleştirmek çok da zor değil.
  • 9:56 - 10:01
    Dürüst iletişim, karşılıklı saygı,
    nezaket ve sabır;
  • 10:01 - 10:03
    bunları her gün yapabiliriz.
  • 10:05 - 10:07
    Bunlar sizi kesinlikle
    daha iyi biri yapacak olsa da
  • 10:07 - 10:11
    şunu söylemeliyim ki
    kusursuz olmanızı sağlamayacak.
  • 10:11 - 10:12
    Benim işim bu.
  • 10:13 - 10:16
    Her gün sağlıklı ilişkiler hakkında
    düşünüp konuşmalar yapıyorum
  • 10:16 - 10:18
    ve buna rağmen
    sağlıksız şeyler yapıyorum.
  • 10:18 - 10:22
    Daha geçen sabah tartışma, kavga
    ve kahvaltıyla ilgili şikayetler arasında
  • 10:22 - 10:25
    dört çocuğumu okula
    hazırlamaya çalışıyordum
  • 10:25 - 10:27
    ve sonunda tepem attı.
  • 10:27 - 10:30
    Kasıtlı olarak kızgın bir sesle bağırdım,
  • 10:30 - 10:34
    "Herkes çenesini kapatıp dediğimi yapsın!
    Siz dünyanın en kötü çocuklarısınız!
  • 10:34 - 10:37
    Oyun sürenizi ve tatlılarınızı
    elinizden alacağım!
  • 10:37 - 10:39
    Sizi eğlendirme ihtimali olan
    her şeyi elinizden alacağım!"
  • 10:39 - 10:41
    (Gülüşmeler)
  • 10:41 - 10:43
    Hiç bunu yaşadınız mı?
  • 10:43 - 10:45
    (Alkışlar)
  • 10:46 - 10:49
    Dengesizlik, aşağılama.
  • 10:49 - 10:54
    En büyük oğlum dönüp bana baktı
    ve şöyle dedi: "Anne, bu sevgi değil."
  • 10:54 - 10:57
    (Kahkahalar)
  • 10:57 - 11:01
    Bana cevap verdiği için bir dakikalığına
    onu öldürmek istedim.
  • 11:02 - 11:06
    Ama sonra kendimi toparladım
    ve aslında onunla gurur duyduğumu anladım.
  • 11:06 - 11:10
    Beni durdurmak için kullanacağı
    bir dil olması beni gururlandırdı.
  • 11:10 - 11:13
    Çocuklarımın, kendilerine
    nasıl davranıldığı konusunda
  • 11:13 - 11:15
    sınırın ne olması gerektiğini anlamalarını
  • 11:15 - 11:17
    ve bu sınır aşıldığında
    bunu kabullenmeleri yerine
  • 11:17 - 11:21
    kullanacakları bir dile ve söz hakkına
    sahip olmalarını istiyorum.
  • 11:22 - 11:26
    Çok uzun zaman boyunca,
    ilişkilere basit bir konu gibi davrandık.
  • 11:27 - 11:31
    Ama aslında ilişki becerileri, kazanmanın
    en önemli ve en zor olduğu şeylerden biri.
  • 11:32 - 11:34
    Sağlıksız sevginin belirtilerini anlamak,
  • 11:34 - 11:37
    sağlıksız sevgiye giden çıkmaza
    girmenizi önlemekle kalmaz.
  • 11:38 - 11:43
    Sağlıklı olma sanatını anlayıp uygulamak,
    hayatınızı her yönden geliştirir.
  • 11:45 - 11:49
    Şuna ikna oldum ki,
    sevgi bir içgüdü ve duygu olsa da
  • 11:49 - 11:54
    daha iyi sevme yeteneği, hepimizin kazanıp
    zamanla geliştirebileceği bir beceri.
  • 11:55 - 11:55
    Teşekkür ederim.
  • 11:56 - 12:00
    (Alkışlar)
Title:
Sağlıklı ve sağlıksız sevgi arasındaki fark
Speaker:
Katie Hood
Description:

Sağlıklı ilişkiler sanatını anlama ve uygulama hakkındaki bu konuşmada Katie Hood, duygusal partnerinizle, arkadaşınızla veya bir aile üyesiyle olan sağlıksız ilişkinin beş belirtisini açıklıyor ve saygı, nezaket ve neşeyle sevebilmek için her gün yapabileceğiniz şeyleri paylaşıyor. "Sevgi bir içgüdü ve duygu olsa da daha iyi sevme yeteneği, hepimizin kazanıp zamanla geliştirebileceği bir beceri." diyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:13

Turkish subtitles

Revisions