Dijital inovasyon pandemilerle nasıl savaşabilir ve demokrasiyi nasıl güçlendirebilir

Teknoloji, hızlı ve adil bir demokrasi yaratabilir mi? Hatta eğlenceli. Tayvan COVID-19 salgını nedeniyle 2020'nin başlarında kapatma uygulamadı. Dijital Bakanı Audrey Tang bunu nasıl başardıklarını anlatıyor. Tayvan'ın yenilikçi stratejileri arasında; maske stok durumunu gösteren uygulamalar, sonradan yasalaşan kitle kaynaklı fikirler ve yalan bilgiye espriyle karşılık veren "mizah sahteyi yener" kampanyası bulunuyor. (TED bilim küratörü David Biello ve güncel olaylar küratörü Whitney Pennington Rodgers'ın sunduğu bu online konuşma 1 Haziran 2020'de kaydedildi.)

Audrey Tang: Merhaba,
umarım herkes iyidir.

Sizinle olmak büyük mutluluk.

David Biello: Bize--

Böldüğüm için--

Bizlere COVID
ve dijital araçlardan bahsetsene.

AT: Tabii.

Tayvan'ın, COVID'le mücadele etmek için
dijital demokrasi araçlarını kullanması

ve bu sayede başarı sağlaması
sevindirici bir haber.

Demokrasinin daha fazla insanın
katılımıyla geliştiğini biliyoruz.

Dijital teknoloji de katılımı
güçlendirmenin en etkili yollarından biri

ancak bunun için odağımız
ortak bir zeminde buluşmak olmalı.

Bundan kastım sosyal medya karşıtı değil,
sosyal medya yanlısı olmak.

Sizlere dijital demokrasinin temellendiği
üç fikirden bahsedeceğim:

Hızlı, adil ve eğlenceli olması.

Hızlılık konusuyla başlayalım.

Pek çok yetki mercii korona virüsle
mücadeleye daha bu yıl başladı,

Tayvan ise geçen yıl başlamıştı.

ÇHC muhbiri Dr. Li Wenliang,

geçen Aralık yeni SARS vakaları
olduğunu duyurur duyurmaz

ÇHC polis teşkilatı tarafından
önce sorgulandı,

en nihayetinde ceza aldı.

Bunlar yaşandığı sırada,

nomorepipe adlı bir forum kullanıcısı,

Reddit'in Tayvan'daki muadili olan
Ptt platformunda

Dr. Li Wenliang'ın
sızdırdığı bilgileri paylaştı.

Sağlık yetkililerimiz bu gönderiyi
hemen fark edip talimat yayımladılar.

Wuhan'dan Tayvan'a gelen yolcular
sağlık denetimlerinden geçirilecek,

buna da hemen ertesi gün
yani 1 Ocak'ta başlanacaktı.

Ben bundan iki şey anlıyorum.

İlki, sivil toplum
hükûmete öyle güveniyor ki

olası yeni SARS vakaları hakkında
sosyal forumlarda konuşabiliyor.

Hükûmet de vatandaşa güveniyor
bu yüzden onu ciddiye alıyor

ve SARS yeniden görülmüş gibi
tedbire başvuruyor.

Ki biz bu olasılığa karşı
2003'ten beri hazırlanıyoruz.

Tayvan, CIVICUS'a göre
şeffaf sivil toplumu sayesinde

Ayçiçeği Direnişi'nden beri
Asya'daki en açık toplum haline geldi.

Diğer özgür demokrasiler gibi,

biz de konuşma ve toplanma
serbestliği hakkını kullanıyoruz

ama halktan gelen yeni fikirlere
açık olmayı ihmal etmiyoruz.

Okul ve iş yerlerimizi kapatmadıysak
işte bu yüzden.

Karantina da uygulamadık,

bir aydan bu yana
yerel herhangi bir vaka saptamadık.

İşte hızlılık.

Merkezi Epidemi Talimat Merkezimiz,
kısaca CECC,

her gün canlı yayımlanan
bir basın konferansı yapıyor.

Gazetecilerle birlikte çalışıyoruz

ve merkez yetkilileri
onların her sorusunu cevaplıyor.

Sosyal sektörden gelen
yeni bir fikir mi var,

o zaman telefonu alıp
1922 hattını aramanız

ve bu fikri CECC'ye iletmeniz yeter.

Nisan ayındaki bir olayı anlatayım.

Bir genç okula gitmek
istemediğini söyledi

çünkü sadece pembe bir maskesi vardı;

arkadaşları onunla dalga geçebilirdi.

Hemen ertesi günü,

CECC basın konferansında herkes
pembe tıbbi maske takmaya başladı;

toplumsal cinsiyet eşitliğini
yaygınlaştırmak gerekiyordu.

Bu kadar hızlı yanıt verdiğinizde

hükûmet ile sivil toplum arasında
güven inşa edebiliyorsunuz.

Dijital demokrasi ve adalete gelelim.

Ulusal sağlık sigorta kartlarıyla,

herkesin yakınındaki eczanelerden
maske alabilmesini sağlamalıydık;

bu yüzden eczanelerin
maske stok durumlarını

her otuz saniyede bir yayımladık.

Tam altı bin eczaneden bahsediyoruz.

Sivil hacker'larımız
yani dijitalin sivil mühendisleri,

100'den fazla araç geliştirerek insanların
durumu bir haritadan izlemesini sağladı.

Görme engelli insanlar için
ses asistanları tasarlandı;

böylece diğerleriyle aynı derecede
kapsamlı bilgiye erişebiliyor

ve maske bulabilecekleri
yakın eczaneleri öğrenebiliyorlar.

Sağlık güvencesinin
yüzde 99,9'undan fazlasını

tek başına ulusal sağlık
sigorta sistemi ödediği için,

hastalık belirtisi olan insanlar,

herhangi bir mali yük altına girmeden

maske alabiliyor,
yerel kliniklere gidebiliyor

ve herkesle aynı şartlarda
tedavi edileceklerinden kuşku duymuyorlar.

İnsanların tasarladığı
bir kullanıcı panosu sayesinde

herkes kaynaklarımızın
gerçekten arttığını görüyor.

Kaynak fazlası ya da yetersizliğine göre,

dağıtım sistemini eczaneler
ve tüm toplumla birlikte düzenliyoruz.

Bu analize göre,
yüzde yetmişte bir tepe noktası gördük.

Kalan yüzde yirmiyi uzun saatler
çalışan gençler oluşturuyordu.

Onlar işten çıktığında
eczaneler de kapanmış oluyordu,

biz de yerel marketlerle
çalışmaya başladık.

Böylece herkes günün her saati
maske alabiliyor.

Dijital demokrasinin sağladığı
geri bildirimlere güvenerek

her açıdan adaleti temin ediyoruz.

Son derece stresli zamanlar yaşadığımızı
söylemeden geçemeyeceğim.

İnsanlar endişeli ve öfkeliler,

haliyle panik kaynaklı
gereksiz alışverişler oluyor,

ekonomiler komplo teorileriyle
dolup taşıyor.

Tayvan'ın yanlış bilgiyle mücadele
stratejisi son derece basit.

Buna "mizah söylentiyi yener" dedik.

Diyelim, insanlar bir panikle
tuvalet kağıtları almaya koştular.

Söylentiye göre durum şu:

"Tuvalet kağıdıyla aynı malzemenin
seri üretimini artıyoruz,

demek ki yakında
tuvalet kağıdı bulamayacağız."

Devlet başkanımız bunun üzerine
son derece gülünç bir resim gösterdi.

Bakın işte burada.

Kocaman bir görselde,

bize arkasını döner

ve kalçasını hafif oynatır.

Görselde iri harflerle şu yazar:

"Hepimizin sadece bir poposu var."

Bu aslında ciddi bir tabloydu

çünkü tuvalet kağıdı için
malzemenin Güney Amerika'dan,

tıbbi maskeler içinse ülkemizden
geldiğini gösteriyordu.

Birinin üretimini artırmanın,

diğerinin üretimini
kötü etkilemesine imkân yok.

Gerçek, tam anlamıyla yayıldı.

Haliyle, panik kaynaklı tüketim de
bir iki günde sona erdi.

Sahte haberi ilk yayan kişiyi bulduğumuzda

tuvalet kağıdı aracısı olduğunu gördük.

Sosyal medyadaki tek panik noktası
bununla kalmıyor tabii.

Günlük basın konferansları yanında
her gün bir sürü şey çevriliyor.

Çeviriler Sağlık Bakanlığı'nın
"sözcü köpeği" tarafından yapılıyor.

Fiziksel mesafeyi nasıl
açıkladığımıza bir bakın:

"Dışarıdayken mesafenizi
iki köpek boyu koruyun,

içerideyseniz,
üç köpek boyu uzakta durun."

El dezenfeksiyonu kuralları da öyle.

Bunları yaymak daha kolay olunca

gerçekçi mizah da söylentiden
daha hızlı davranmış oluyor.

Bir çeşit aşı gibi düşünün;
insanları koruyor.

R0 değeri birin altına düşecek tarzı
komplo teorileri üretilince

bu fikirlerin yayılmasını önlüyoruz.

Benim vereceğim bilgiler bunlardı,

artık sizlerin soru ve cevaplarıyla
devam edeceğiz.

Ama korona virüse karşı yürüttüğümüz
strateji hakkında daha fazla bilgiyi

taiwancanhelp.us adresinde bulabilirsiniz.

Teşekkür ederim.

DB: İnanılmaz.

"Mizah söylentiyi yener" olayına bayıldım.

ABD'de ise,

söylenti mizahi olsa bile
diğer karşılıklardan hızlı yayılıyor gibi.

Sorunumuz bu belki de.

Tayvan bu açıdan nasıl başarı sağladı?

AT: Açıkçası,

mizahın dolaylı olarak
öfkeyi ya da kederi

yüceltme eğilimini biz de fark ettik.

Devlet başkanımızın örneğini
yeniden düşünecek olursanız

kendisiyle dalga geçtiğini göreceksiniz.

Başkalarını hedef alarak
espri ya da şaka yapmıyor.

Esas önemli olan buydu.

İnsanlar eğlenceli bulduğu
şeyi paylaşıyorlar

ama arkasında art niyet
ya da olumsuzluk yok.

Mesela, maskeleri üretmek için
kullanılan malzemelerle ilgili tablo,

çok daha kolay hatırlanıyor.

Toplumun belli bir kısmını dışlayan
bir şaka yapacak olursanız

o kesim tabii öfkelenir.

Haliyle, toplum yanlısı bir tavrı bırakın
bir kutuplaştırmayla karşılaşırsınız.

Mizah ama kimseyi harcamadan,
kimseyi dışlamadan.

Sanırım işin temeli buydu.

DB: Gerçekten inanılmaz.

Çünkü Tayvan'ın bunun başlangıç
noktasına çok yakın bağları var.

AT: ÇHC, doğru.

DB: Çin toprakları.

Aradaki ekonomik bağları
düşündüğümüzde

mevcut mesafe ya da ilişkisizlik
sizi zorlamıyor mu?

AT: Söylemiştim,

yaklaşık bir aydan beri
hiçbir yerel vaka saptamadık

yani güzel gidiyoruz.

Temelde yaptığımız şey,

diğer herkesten daha hızlı
davranmaktan başka bir şey değil.

Biz geçen sene önlem almaya başlarken

hemen herkes bu sene eyleme geçti.

Aslında dünyayı geçen sene
uyarmayı denemiştik... Neyse.

Her durumda,
asıl mesele erken davranmak.

Bu sayede sınır kontrolü,

ülkeye dönen kişilerin karantinaya
alındığı ana nokta haline geliyor.

Yani, muhtemelen insan haklarını
ciddi olarak çiğneyen yöntemlerin

öyle ya da böyle
uygulanmak zorunda kalındığı

virüsün tüm topluma yayıldığı
aşamaya kadar beklemiyorsunuz.

Tayvan'da şimdiye kadar
olağanüstü hâl ilan etmedik.

Anayasa hukukuna tam olarak bağlıyız.

Dolayısıyla, yönetimin aldığı her tedbir,

korona virüsün olmadığı
zamanda da geçerli oluyor.

Bu da bizi yenilik getirmek
durumunda bırakıyor.

"Biz açık özgür bir demokrasiyiz,"
dediğimizde

bu fikir bizi yasaklamalardan alıkoydu.

Bu nedenle, "mizah sahteyi yener"
fikrini geliştirmek zorundaydık.

Kolay yol, online konuşmanın
saf dışı bırakılması olurdu

ama bu bizim için geçerli değil.

Kısıtlamaların yer almadığı
tasarım kriterlerimiz sayesinde

özel hayata fazla müdahaleci olan
bir sistem de uygulamamış olduk.

Yani, sınırda değişiklik yapmalıyız.

Karantina otelleri de
yeterli sayıda olmalı.

"Dijital çitler" deniyor bunlara;

telefonunuz yakındaki
telekom hatlarına bağlanıyor

ve 15 metre ya da bu alan içinde
dışarı çıkacak olursanız

konakladığınız yerin yöneticilerine
ya da polise SMS gönderiliyor.

Ama biz bu tedbirleri sınıra kaydırınca
birçok insan hayatına devam ediyor.

DB: Bundan biraz konuşalım.

Dijital araçları anlatsana.

COVID'e karşı nasıl kullanılıyorlar?

AT: Tamam.

Dijitalin üç temeli var,
bunları anlattım.

Birincisi kolektif zekâ sistemi.

Online alanları Yanıtla
butonları olmadan tasarlıyoruz.

Yanıtla seçeneği olduğunda

insanların içerikten ziyade
görünüşe odaklandığını gördük.

"Yanıtla" butonları olmayınca

kolektif zekânın nerede
fikir birliği yaptığını,

tedbir stratejileri hakkında
hangi tarafa eğilim olduğunu

tahminen hesaplıyorsunuz.

Birçok yeni teknoloji kullanıyoruz;

Polis var mesela.

Bu forumda birbirinizin
duygularını oyluyorsunuz,

artı ya da eksi yönde olabilir.

Ama gerçek zamanlı
kümeleme uyguluyoruz.

cohack.tw'ye girdiğinizi varsayalım.

Altı konuşma birden görüyorsunuz:

En savunmasız insanların korunması,

yumuşak bir geçişin nasıl olacağı,

kaynak dağıtımının adil bir şekilde
nasıl yapılacağı hakkında olabilir.

İnsanlar fikirlerini söylemekte serbest,

ayrıca birbirlerinin
fikirlerini oyluyorlar.

Ama püf nokta insanlara
asıl çatışmalı noktaları göstermekte;

tabii uzlaşılan ana noktaları da.

Yalnızca farklı fikir gruplarını
ikna edebilecek fikirleri yanıtlıyoruz.

İnsanları daha kapsayıcı,
daha ince fikirler için teşvik ediyoruz;

sonunda görüyorlar ki
aslında herkes birçok konuda hemfikir.

Herkes çoğu komşusuyla aynı düşünüyor.

Sosyal vekalet
ya da demokratik vekalet

dediğimiz işte bu.

Korona virüsüne karşı stratejimizin
nasıl bir aşama kaydettiğini anlıyor,

dünyaya dijital araçlarla yardım ediyoruz.

Böylece birinci kısma,

tahmini fikir birliği için
belli ölçekte dinleme diyoruz.

İkinci kısım bahsettiğim gibi
kaynakların dağıtımı hakkında.

Amaç, herkesin
yakınındaki eczaneye gidip

sağlık kartını göstererek
dokuz -çocukların on- maske alması.

Ayrıca, insanlar eczanenin
stok düzeyini telefonunda görebilmeli

çünkü dakikalar içinde
dokuz - on kadar azalıyor.

Bu düzeyi aşacak olursa,

hemen 1922'yi arayıp
şüpheli durum olduğunu bildiriyorsunuz.

Katılımcı sorumluluk meselesi bu tabii.

Veriler her 30 saniyede bir yayımlanıyor.

Herkes de bir diğerinden sorumlu
ve bu da güveni inanılmaz artırıyor.

"Mizah söylentiyi yener"
fikrine geldik.

Burada bence asıl mesele,

yanlış bir bilgi ya da komplo teorisi
yayılmaya başlayınca

bir mizah donanımıyla karşılık vermek.

Ama iki saat içinde.

İki saat içinde eyleme geçtiysek,

insanlar da komplo teorisinden daha çok
aşıyı yani mizahı görmüş oluyor.

Ama yanıtınız dört saat sonra
ya da ertesi gün olduysa,

kaybedilmiş dava sayın.

Mizahı kullanma şansınız
gerçekten kaçmış oluyor.

Yalanı yayan kişiyi,

ortak yaratım atölyelerine
davet etme zamanı geliyor.

Ama bu da olur, sorun değil.

DB: İnanılmaz bir hız.

Whitney de bize katılmış
ve soruları var sanırım.

Whitney Pennington Rodgers: Doğru.

İzleyicilerimizden çoktan
sorular gelmeye başladı.

Merhaba, Audrey.

Topluluk üyemiz Michael Backes'ın
sorusuyla başlayalım.

"Mizah söylentiyi yener" stratejisini

ne kadar zamandır kullandığınızı
öğrenmek istiyor.

İzninizle.

"Mizah söylentiyi yener stratejisi
ne zamandır kullanılıyor?

Espri üretirken
komedyenlere danışıldı mı?"

AT: Tabii, tabii.

Komedyenler en değerli ortaklarımız.

Her bakanlıkta trend konuları
takip etmekle görevli bir ekip de var.

Katılım sağlayan yetkililer.

Yüz kişiyi aşkın kişiyle
etkili bir ekip oluşmuş durumda.

Aylık ve haftalık periyotlarda
bir araya geliyoruz

ve özel konuları görüşüyoruz.

2016'dan beri var olan bir uygulama.

Eski sözcümüz Kolas Yotaka,

bir buçuk yıl kadar önce
aramıza katıldığında ise

komedyenleri de
ekipte görmeye başladık.

Önceden paylaşımlarına
göre davet ettiklerimiz olurdu.

Biri, "Vergi dosyalama sistemimiz
bir düşman bombası," yazmış diyelim;

paylaşım da trend olmuş.

İşte eskiden bu insanları
sadece davet ederdik.

Vergi dosyalama sisteminden
şikayetçi olan herkes

bu sistemi yeniden ve birlikte
düzenlemek için davet alırdı.

Eskiden durum böyleydi.

Sözcü Kolas Yotaka
ve devlet başkanı Su Tseng-chang,

daha fazla insana ulaşmak için

kedi ve köpek resimleri
kullanmayı önerdiler.

Bir buçuk yıldan beri
başvurduğumuz yöntem bu.

WPR: Ardındaki fikir sürecine
katılmasanız bile,

bence büyük fark yaratıyordur.

G. Ryan Ansin'den bir soru gelmiş.

Diyor ki: "Salgından önce

halkınız arasındaki güvenin seviyesini,

hükûmetin krizi başarıyla yönetmesi
açısından nasıl değerlendirirsiniz?

AT: Halk arasında güven olmalı.

Güven, dijital demokrasinin
en önemli unsurudur.

Bu, insanların hükûmete
daha fazla güvenmesi değil,

hükûmetin vatandaşa
daha fazla güvenmesiyle ilgili.

Devleti vatandaş için şeffaf kılmak;

başka rejimlerdeki gibi

vatandaşı devlete şeffaf kılmak değildir.

Devleti vatandaş için
şeffaf hale getirmek,

her zaman güven inşa etmez.

Çünkü devletin bir yanlışını
ya da bir eksiğini görebilir,

onun kötü niyetli davrandığına
tanıklık edebilirsiniz.

Böyle düşünün.

Yani, devlet mutlaka
daha fazla güven duyacak değil.

Ah, pardon vatandaş demek istedim.

Ama sosyal sektör katılımcıları
arasında güveni mutlaka yükseltir.

İnsanlar arasındaki güven düzeyi
açısından baktığımızda,

farklı meslek gruplarından
gidecek olursak

örneğin sağlık çalışanları

ve salgın stratejileri
geliştiren insanlar

ya da tıbbi maske üretenler

-örnekleri çoğaltabiliriz-

tüm bu kişiler arasındaki
güven düzeyi son derece yüksek.

Ama hükûmete olan güvenleri
hakkında kesin konuşamayız.

Başarılı bir mücadele için
buna ihtiyacımız yok.

Sokakta birini çevirip sorun,

Tayvan'ın başarısının
insanlar sayesinde olduğunu söyler.

CECC bize maske takın dediğinde

maskelerimizi takarız.

CECC fiziksel mesafenizi koruduğunuzda

maske takmayın derse,

biz yine de takarız.

Bence bu yüzden,

sosyal sektördeki katılımcılar
arasında güven inşası,

mücadele stratejisinin temelidir.

WPR: Daha sonra sorularımla
aranıza döneceğim

ama şimdi sohbetinize
devam etmeniz için gidiyorum.

AT: Teşekkürler.

DB: 2014'teki Ayçiçeği Hareketi'nde

hükûmete güven bu kadar
yüksek değildi belki de.

Bundan bahseder misin?

Bu durum dijital dönüşüme
nasıl yol açtı mesela?

AT: Haklısın.

Mart 2014'ten önce Tayvan'da
birini çevirip şöyle söylediniz diyelim:

Bir devlet bakanı ofisini parka taşıdı,

oradan çalışıyor.

İsteyen herkes yanına gidip
kırk dakika konuşabilir;

kendisi şimdi parkta,
Sosyal Yenilik Laboratuvarı'nda.

O kişi de size, ne saçma der geçerdi.

Hiçbir devlet görevlisi böyle çalışmaz.

Ama 18 Mart 2014 önemli bir dönüm noktası.

Çünkü çoğu üniversiteli yüzlerce
genç aktivist öğrenci,

meclisi işgal edip

Pekin'le bir ticaret paktı
imzalanmasına karşı çıktılar.

O sırada görüşmeler devam ediyordu,

Dönemin iktidar partisi Kuomintang'ın

sözleşmeyi meclisten gizlice
geçirme çabası protesto edildi.

Protestocuların talebi basitti:

Sözleşme geri çekilecek;

hükûmet daha şeffaf bir
onaylama süreci uygulayacaktı.

Kamu desteği müthişti.

Üç haftadan kısa sürede
protesto sona erdi

ve yasama sürecinin
değişimiyle ilgili olan

dört talep [belirsiz]
hükûmetçe kabul edildi.

Ayaklanmanın ardından
yapılan ankete göre,

halkın yüzde 75'inden fazlası
iktidardan memnun değildi.

Ticaret sözleşmesine karşı duruş
güven krizi de ortaya çıkarmış oldu.

Yönetim, vatandaşla anlaşmazlığı giderip

iletişimi kuvvetlendirmek için

işgalcileri destekleyen insanlara ulaştı.

Bunlardan biri de g0v topluluğuydu.

Topluluğun amacı,
açık kaynak araçları yaratarak

hükûmetin şeffaflığını arttırmaktı.

Dönemin hükûmet bakanlarından
biri olan Jaclyn Tsai,

yazılım yarışmamıza katılıp

online toplulukla politik fikir
paylaşımı yapmamız için

yeni platformlar kurulmasını önerdi.

Sonuçta vTaiwan deneyi ortaya çıktı.

Polis gibi araçları kullanması
açısından öncü oldu.

''Katılıyorum/Katılmıyorum'' için
Yanıtla tuşunu kullanılmıyor,

insanların bazı konulardaki
fikir birlikleri tahmin ediliyor,

mesela öz kaynağa göre kitlesel fonlama

ya da uzaktan çalışma
ve siberle ilgili kanun.

Ki bununla ilgili şu anda
sendika ya da birlik bulunmuyor.

Deney son derece başarılı oldu.

Uber sorununu çözmeleri
aklıma gelen bir örnek.

Artık Uber'i arayarak
hizmet alabilirsiniz;

daha bu hafta
Uber kullandığımı söyleyebilirim.

Her şekilde taksi gibi çalışıyorlar.

Q Taxi adında
yerel bir taksi şirketi kurdular.

Çünkü platformdaki insanlar,
sigortayı önemsiyorlardı;

kayıt sistemini de öyle.

Ayrıca, yolcuların korunması gibi
daha pek çok konu var.

Biz de taksi yönetmeliklerini değiştirdik,

böylece Uber artık
normal bir taksi şirketi

ve diğer kooperatiflerden farksız.

DB: Yani, yasalarla ilgili
kitle kaynak çalışması,

bir yerde sonradan
yasalaşıyor diyebiliriz.

AT: Aynen öyle.
crowd.law'da daha fazla bilgi var.

Burası gerçek bir web site.

DB: Tayvan bir ada ülkesi.

Bu yüzden işinin daha kolay
olduğunu söyleyenler çıkabilir.

Böylece, COVID'i kontrol etmenin
ve sosyal istikrarı sağlamanın,

daha kolay olabileceğini düşünenler.

Tayvan'ın görece daha küçük olması.

Stratejiniz Tayvan'dan daha büyük
yerlerde uygulanabilir mi?

AT: Öncelikle,

yirmi üç milyon insan az değil.

Şehir değiliz.

"Tayvan bir şehir devleti,"
diyenler var biliyorsunuz.

Yirmi üç milyon insan
şehir devletinde yaşamaz.

Şöyle anlatayım:

Yirmiden fazla ulusal dilimiz var,

bu kültürel çeşitlilik
ve yüksek nüfus yoğunluğu,

söylediğinizin aksine
sosyal istikrarı zorlayabilir.

Devlet bakanlarının genelindeki
alçak gönüllü tavrın,

korona virüs ile mücadelede
daha önemli olduğunu düşünüyorum.

Hepsi, "SARS'tan gördük, öğrendik,"
diye düşündüler.

Bakanların çoğu SARS zamanı görevdeydi.

Tabii salgın bilimi sınıfsaldır.

Bu SARS 2.0
ve farklı özellikleri var.

Dijital dönüşümden dolayı
kullandığımız araçlar da farklı.

Kısacası, bu sefer vatandaşlarla
birlikte öğreniyoruz.

Zamanın başkan vekili olan
Dr. Chen Chien-jen akademisyendi

ve salgın bilimi üzerine
ders kitabını o yazmıştı.

Ama hâlâ şöyle söylüyor:

"Salgın bilimi hakkında
online kitlesel bir kurs açacağım."

Sanırım ilk gün, aralarında
ben de olmak üzere,

yirmi binden fazla kişi kaydoldu.

Kursun amacı,

R0 ve bulaşma hakkında
önemli temel fikirleri edinmek

ve farklı tedbirlerin
nasıl çalıştığını anlamak.

Ardından insanlara
yeni önerilerini sordular.

Başkan yardımcısının aklına gelmeyen
yeni bir yöntem düşünürseniz,

1922'yi arıyorsunuz

ve öneriniz ertesi gün
basın konferansında konuşuluyor.

Kolektif öğrenme stratejisi.

Bence bu yöntem sosyal istikrarı
her şeyden daha fazla sağlıyor.

Burada benzerlikten ziyade
kuvvetli bir sivil toplum söz konusu.

Tayvan'da birbirine benzer olma
durumu yok aslında.

Herkes fikirlerinden sorumlu.

Sosyal yenilikler çok çeşitli;

geleneksel bir pilav pişirici
kullanma tercihi,

maskenizi nasıl temizlediğiniz

ya da maskenizin rengi gibi
farklı konularda

çok ilginç fikirler geliyor

ve her gün basın konferansında
bunlar masaya yatırılıyor.

DB: Etkileyici.

Whitney yeniden aramızda.

Sorusunu sorması için
ona söz veriyorum.

WPR: Teşekkürler.
Sorular gelmeye devam ediyor.

Topluluk üyemiz Aria Bendix'ten
bir sorumuz var.

"Dijital kampanyaları
hızla uygulamaya alırken

aynı zamanda kesinliği
nasıl koruyorsunuz?

Ocak ayında ABD'de COVID-19'un
paniğe neden olacağından korkuluyordu.

AT: Çok güzel bir soru.

COVID ile ilgili bilimsel fikirler
sürekli değişiyor, değil mi?

Maskelerin ne kadar yararlı
olduğu konusu var mesela.

Geçmiş solunum hastalıkları,
farklı özellikleri nedeniyle

maskeye de farklı yanıt veriyor.

Dijital kampanyalarımız,
bunu dikkate alarak

tahmini fikir birliklerini
öğrenmeye odaklanıyor.

Buna daha çok
toplumdan yansıyanlar diyelim.

Polis ve Slido gibi
ortak platformlardan,

yani vTaiwan'ın geliştirdiği
çeşitli araçlardan yararlanıp

insanların belli noktalarda
uzlaştığını görüyoruz;

sonrasında topluma dönüp
diyoruz ki:

"Bakın, siz bunu hissediyorsunuz

ve duygularınıza seslenmek için
bizim yaptıklarımız da bunlar."

Bilimsel uzlaşılar
değişmeye devam ediyor

ama bildiğimiz şeyler var.

Bir koruma yolu olarak
maske etkili görülüyor

çünkü bu sayede
yüzünüze dokunmamak gerektiğini

ve ellerinizi düzgünce
yıkamayı hatırlıyorsunuz.

Özellikle bu iki husus
herkesin uzlaştığı şeyler.

Bundan faydalanmak için diyoruz ki:

"Ellerinizi iyice yıkayın,

yüzünüze de dokunmayın.

Bunları hatırlamak için de
maskenizi takın."

Bu sayede ideolojik güdümlü
tartışmalara girmeden

insanların genelde hemfikir olduğu
konulara odaklanabiliyoruz.

Böylece bilimsel doğruluğu
riske atmadan hızla yanıt veriyoruz.

WPR: Sıradaki soru da
bununla ilişkili gibi duruyor.

İsmini vermek istemeyen
bir üyemizden gelmiş.

"Pragmatik açıdan politikalarınız,

mevcut Trump yönetimindeyken
Birleşik Devletler'de uygulanabilir mi?"

AT: Pek çoğu uygulanabilir.

ABD'deki ve yurt dışındaki
birçok eyaletle birlikte

"merkez üsleri diplomasisi" dediğimiz
bir çalışma yapıyoruz. (Gülüşmeler)

Bir örnek vereyim:

Tayvan'daki bir sohbet aracı,

özellikle karantina altındaki
insanların sorularına açık olsun.

Her türlü soru.

Sık gelen sorulardan birine
daha önce bilimsel tavsiye verilmişse,

sohbet aracı bu cevabı gösterir.

Diğer durumda ise,
bilim danışma kurulunu ararız,

onlar da erişebilir bir yanıt verir

ve çeviri aracı da bu yanıtı
köpek figürleriyle çevirir.

Geri bildirim döngüsü şöyle:

Bilim insanlarına kolaylıkla
erişiminiz sağlanıyor,

ardından açık bir API sayesinde
döngüye dahil olanlar

ses asistanı
ve üçüncü taraf geliştiriciler.

Birçok ABD eyaletiyle uyum bir süreç.

Sanırım pek çoğu da uyguluyor.

Dünya Sağlık Asamblesi'nden
üç gün önceydi sanırım,

on dört ülkeyle
karşılıklı bir toplantı yaptık.

DSA'ya hazırlık gibiydi

ve bu türden ufak
ama etkili kazanımları konuştuk.

Birçok hükûmetin bundan
faydalandığını sanıyorum;

sahte mizahı yener
fikri de bunların içinde.

Pek çok ülkenin temsilcisi
komedyenlerle çalışacağını söyledi.

WPR: (Gülerek) Ne güzel.

DB: Öyle olsun umarım.

WPR: Ben de öyle umuyorum.

Bir öncekini takiben
bir sorumuz daha var,

yine Michael Backens'tan gelmiş.

"Bakanlık, planlarını beyaz bülten
şeklinde yayımlamayı düşünüyor mu?"

Planlarınızı zaten halkla
paylaşıyorsunuz gibi duruyor,

bunları basılı olarak da
görebilecek miyiz?

AT: Tabii, tabii.

Tek bir beyaz bülten de değil.

Stratejimizin büyük kısmını
yine kitle kaynaklı olan,

taiwancanhelp.us
web sitesinde paylaşıyoruz.

Yanılmıyorsam web sitedeki veriler,

insani yardım için
yine kitle kaynaklı olan

beş milyondan fazla tıbbi maske
bağışlandığını gösteriyor.

Evlerinde maske olan

ya da dağıtılan maskeleri almayanlar,

bir uygulama üzerinden

uluslararası insani yardım için
bağışta bulunabiliyorlar.

Bağışçıların yarısı da
isimlerini yayımlıyor,

siz de buna katılan insanların
kim olduklarını görüyorsunuz.

Başka bir sayfamız da
"Tayvan'a Her Şeyi Sorun."

(Güler)

fightcovid.edu.tw
sitesindeki sayfada,

tüm müdahale stratejileri
beyaz bülten şeklinde yer alıyor.

Bunları da inceleyebilirsiniz.

WPR: Harika.

Şimdi aranızdan ayrılıyorum
ama yine sorularım olacak.

DB: Beyaz bülten yağmuru gibi.

Biraz da senden bahsedelim istiyorum.

Muhafazakar bir anarşist
nasıl dijital bakanı olur?

AT: Meclisi işgal ederek tabii.

(Gülüşmeler)

Daha ilginci,
hükûmetle birlikte çalışarak derim.

Asla hükûmet için değil.

Yine, insanlarla çalışırım;
onlar için değil.

Şu Lagrange noktası gibi yani;

bir tarafımda insanların hareketleri

diğer yanımda hükûmet.

Bazen tam merkezde olurum

ve bir çeşit kılavuzluk
ya da çeviri için çalışırım.

Bazen de üçlü bir nokta olur,

toplum yanlısı iletişim için
iki tarafı da beslemeye çalışırım.

Ortak değerleri,

farklı konumlardan
ve çeşitlilikten almak;

işte değişmeyen tek fikir budur.

Demokrasi çoğu zaman

zıt değerler arasındaki
bir hesaplaşma üzerine kurulur.

Ama pandemi ya da bilgi salgını

veya iklim değişikliği gibi
daha pek çok yapısal meselede,

virüs ya da karbon dioksitle
karşılıklı oturup müzakere edemezsiniz.

Burada farklı konumlardan
inşa edilebilecek ortak değerlere

ihtiyaç duyan yapısal bir durum var.

Dolayısıyla, çalışma prensibimi
radikal şeffaflık açıklıyor.

Şu anda olduğu gibi
her konuşmam kayıt altına alınır

ve yaptığım kurum içi
görüşmeler de buna dâhil.

Toplantılarımın deşifre metinlerini,

YouTube kanalımda,
Saylt platformunda yayımlıyorum.

Buralara bakarsanız,
dijital bakanı olduktan sonra

5,000'den fazla konuşmacıyla
1,300 toplantı yaptığımı

ve 260,000'den fazla kelime
kullandığımı göreceksiniz.

Her birinin de bir URL'si var,

dolayısıyla insanlar bunun hakkında
sosyal bir nesne olarak tartışabiliyor.

Neden etkili?

Mesela, Uber'den David Ploufee'nin
lobicilik için benimle görüşmesi;

Ploufee radikal şeffaflığın
gayet iyi farkındaydı,

haliyle tüm argümanlarını
kamu yararı gibi,

sürdürülebilirlik gibi
konular üzerinden yürüttü.

Çünkü diğer tarafların
onun savunduğu konumları

çok net, çok şeffaf olarak
göreceğini biliyordu.

İnsanlar karşı argümanları
zenginleştirme şevkini buluyor

ve bu birbirimizin saygınlığına
saldırmaktan çok daha iyi.

Ki bana kalırsa bu nokta,

internet anarşizmini korumanın
en temel ilkesini açıklıyor.

İnternet anarşizmi derken kastım;

kimse kimseyi internete bağlansın

ya da yeni bir internet protokolünü
kullansın diye zorlayamaz.

Her şey tahmini uzlaşılar,
kodlar üzerinden yapılmak zorunda.

DB: Keşke başka yerlerde de
benzerleriniz olsaydı.

Hem belki siz de dünya genelinde
emsallerinizi görmek isterdiniz.

AT: Bu fikirleri yaymaya
tam da bu yüzden değer.

DB: Kesinlikle öyle.

Bu dijital araçların bazılarında
erişim sorunu yaşanabilir.

Bu konuya karşı yaklaşımınız nedir?

Mesela, geniş bant bağlantısı
yeterince iyi olmayanlar

ya da son teknoloji telefon gibi
gerekli araçları kullanamayanlar?

AT: Tayvan'ın her yerinde,

dört bin metreye kadar çıkan
en yüksek yeri olan

Saviah ya da Jade Dağı'nda bile

4G, fiber ya da kablo üzerinden
saniyede 10 megabit hız garantidir.

Limitsiz planla ayda sadece
16 ABD doları ödersiniz.

Aslında dağın tepesindeyken
bağlantı da daha hızlıdır

çünkü geniş bandı kullanan
insan sayısı fazla değil.

Bağlanamıyorsanız, bu benim hatamdır.

Bu benim kişisel hatam.

Geniş bant Tayvan'da bizim için
insan haklarından biri.

5G'yi yerleştirirken önce
4G sinyali en zayıf olan yerlere bakarız

ve 5G konumlamasında
bu yerlere öncelik veririz.

Geniş bandı bir insan hakkı
olarak uygularsak,

işte ancak o zaman
bu herkes içindir diyebiliriz.

Dijital demokrasi gerçekten de
demokrasiyi güçlendiriyor diyebiliriz.

Yoksa, toplumun bazı kesimlerini
dışarıda bırakmış oluruz.

Aynı anlayışın uygulandığı
başka durumlar da var.

Yerel bir dijital fırsat merkezine gidip

son üç yılda üretildiği garantisiyle
bir tablet kiralayabilirsiniz.

Farklı dijital erişimler için
dijital fırsat merkezleri,

üniversite ve okullar var.

Halk kütüphaneleri de çok önemli.

İnsanlar belediyelerinin binasında
konuşmayı tercih ederse,

elimde bir ses kaydediciyle
bizzat oraya gider

ve konuşmaları Taipei'ye,
diğer belediyelere canlı yayımlarım.

Merkezi hükûmet çalışanları da
bağlantısı olan bir odadan katılabilir

ama burada gündemi belirleyen
halkın konuşmaları dinlenir.

Yüz yüze görüşmeler hâlâ yapılıyor

yani bu dönüşümü yaparken
yüz yüze görüşmeleri kaldırmıyoruz.

Belediyelerin merkezi hükûmetlerinden
daha fazla kişiye ulaşarak

onların seslerini duyuruyoruz.

Bunu da transkript,
zihin haritaları gibi şeylerin

gerçek zamanlı olarak
internette yayılmasıyla sağlıyoruz.

Ama yaşça büyüklere gidip

"Klavyede yazmayı öğrenmelisiniz,
yoksa demokrasi yapamazsınız," demiyoruz.

Tarzımız bu değil.

Geniş banda ihtiyacımız var

çünkü bant aralığı çok kısıtlıysa
metin mesajları kullanmak zorundasınız.

DB: Ne kadar doğru.

Tabii, bu erişim herkese açık.

Platformu kötüye kullanacaklar olabilir.

Sahte bilginin yayılmasından
biraz bahsetmiştin.

Mizah söylentiyi yener
yöntemini kullanıyorsunuz.

Ama yanlış bilgi bazen
ciddi olarak tehlikeli olabiliyor.

Böyle saldırılara karşı
ne yapıyorsunuz merak ediyorum.

AT: Anladım.
Yanlış bilgiyi kastediyorsun.

Kamuya bile bile zarar vermek
için hazırlanan bilgiler.

Bunların hafife alınacak bir yanı yok.

Buna karşı "duyuru ve resmî duyuru"
dediğimiz bir fikir geliştirdik.

Reuters'tan bir fotoğraf.

Orijinal başlığı okuyorum.

Diyor ki:

"Bir genç, Hong Kong'daki
iade tasarısı protestoları sırasında

demokrasi ve siyasi reform
talebiyle yapılan yürüyüşte görülüyor."

Reuters'ın gayet tarafsız bir başlığı.

Ama geçen Kasım'da
tam başkanlık seçimlerimizden önce,

bir yanlış haber yayıldı ki

tamamen farklı bir şey söylüyordu.

Bakın aynı fotoğraf için ne diyor:

"13 yaşındaki bu serseri,

yeni iPhone'lar, oyun konsülleri
ve pahalı spor ayakkabıları aldı.

Polisi öldürmeleri için
erkek kardeşlerini kiraladı

ve iki yüz bin dolar teklif etti."

Bu gördüğümüz elbette ki
anlaşmazlık yaratmak için,

Tayvan seçmeninin Hong Kong'dan
nefret etmesini sağlamak için yapılmış.

Temel meselenin bu olduğunu biliyorlar.

Haberi kaldırma yoluna gitseydik,

elimize daha fazla öfkeden
başka bir şey geçmeyecekti.

Biz bunu yapmadık.

Gerçek denetleyicilerle
ve profesyonel gazetecilerle çalıştık;

amacımız orijinal içeriği yayımlandığı
ilk güne dayandırmaktı.

Zhongyang Zhengfawei'den geliyordu.

Merkezi partinin
ana siyasi ve yasal birimi.

Çin Komünist Partisi yani.

Yeni başlığın atıldığı ilk yer
partinin Weibo hesabıydı.

Sosyal medya şirketlerindeki
hemen her ortağımızla birlikte

kamuya bir resmi duyuru yaptık.

O andan sonra içeriği
her yayımladıklarında

başlığın yanlış olduğu
hakkında not düştüler.

"Bu içerik Çin Komünist Partisi'nin
merkezi propaganda biriminden geldi."

İşte böyle yazdılar.

Etkili olduğunu gördük

çünkü insanlar okuduklarının
haber malzemesi olmadığını anlıyordu.

Artık şöyle düşünüyorlar:

Reuters'ın haberinden üretilen
bu sahte mesaj telif hakkı ihlali.

Bana kalırsa bu [belirsiz] bir parçası.

İnsanlar okuduklarının kötü niyetli
bir içerik olduğunu anladığında

mesajı düşünmeksizin paylaşmıyorlar.

Paylaştıklarında ise
yorumlarını ekliyorlar:

"Zhongyang Zhengfawei'nın
demokrasimize yapmak istediği işte bu."

DB: Görünüşe göre
küresel sosyal medya şirketleri,

duyuru ve resmî duyurudan
bir şeyler öğrenebilir.

AT: Resmî duyuru. Doğru.

DB: İnsanların yaygın kullandığı
hesaplara gelirsek;

Twitter ve Facebook,
LINE ya da WhatsApp gibi,

bunlar için neler önerirsin?

AT: Evet.

Seçimden hemen önce,

herkesin bir şeyden
emin olmasını sağladık:

Onları cezalandırmak için
bir yasa yapmıyorduk.

Ama herkesin de ortadaki
basit gerçeği anlamasını istedik.

Devletin "kontrol bölümü"
denen bağımsız bir kolu,

Tayvan'daki kural gereği,

kampanya bağışlarını
ve masraflarını yayımlar.

Belediyeler için olan
önceki seçimde,

adayların çoğunun
sosyal medya reklamlarını

Control Yuan'a gider olarak
göstermediğini fark ettik.

Bu da bize gösteriyor ki
kamunun denetiminden bağımsız,

ayrı bir miktarda
siyasi bağış ve gider söz konusu.

Control Yuan, bu rakamları
ham veriler olarak yayımladı.

Yani, istatistikler yerine
kişisel bağış kayıtlarını gördük.

Bağışı kim, neden yapmış;
ne zaman, nereye yapmış.

Araştırmacı gazeteciler
çok memnun oldular

çünkü adaylar ile fon sağlayıcıları
arasındaki bağlantıları gösteren

araştırma raporları hazırlayabileceklerdi.

Ama küresel sosyal medya şirketleri,

onlara aynı çalışma malzemesini sunmuyor.

Onlara buradaki gerçekliğin
farklı olduğunu söyledik.

Toplumsal normumuz bu, dedik.

Farklı yasalar bizi ilgilendirmiyordu.

Control Yuan ve araştırmacı gazetecilerin
belirlediği bu norma uymalarını

ya da olası sosyal yaptırımlara
hazır olmalarını söyledik.

Bu hükûmetin dayatması da değil;

kara kutulardan usanan insanlar
böyle olsun istiyor.

Ayrıca, Ayçiçeği Hareketi'nin
taleplerinden biri de bu.

Sanırım en hızlı tepki
Facebook'tan gelmişti.

Facebook Reklam Kütüphanesi'nde,

kim muğlak içerikli reklam yayımlarsa
reklamı hemen kaldırılıyor.

Araştırmacı gazeteciler de
sivil teknoloji uzmanlarıyla çalışarak

sosyal medyayı bölücü bir niyetle
kullanmaya kalkan kişilerle ilgili

bir saat içinde
bir kınama raporu yayımlıyor.

Dolayısıyla, önceki başkanlık seçimlerinde
kimse böyle hareketlere kalkışmadı.

DB: Değişim mümkün o zaman.

AT: Hı hı.

WPR: Yeniden selam.
Başka sorularımız da var.

Anonim bir soru geliyor:

"Yanılmıyorsam, Tayvan tamamen
DSÖ kapsamının dışında

ve yüz otuz bölümden oluşan
bir hazırlık programı var.

Bağımsız olarak gelişen bu programa,

kendi sistemini oluşturma hazırlığında
ne ölçüde itimat ediyor?

AT: Çok az diyebilirim.

DSÖ'yi uyarmayı denedik.

Aslında DSÖ'nün tamamen
dışında kalmış değiliz,

ama bilimsel erişimimiz kısıtlı.

Bakanlık düzeyinde erişimimiz yok.

Oldukça farklı, değil mi?

Bilimsel erişiminiz kısıtlıysa

ve karşı tarafın en iyi epidemi uzmanı
başkan yardımcısı olmuyorsa

-ki Tayvan'da öyle-

hikâye anlatıcılığını
başkan yardımcımız gibi

siyasi eyleme çevirecek kadar
iyi yapmayabilirler, değil mi?

Bakanlık düzeyinde erişim olmaması,
tüm dünyanın zararına bir durum.

Yoksa diğer insanlar da

Ocak ayının daha ilk günü
bizim gibi önlem alabilirlerdi.

Ama DSÖ haftalar geçtikten sonra,

bunun mühim bir şey olduğunu,
şüphesiz insandan insana bulaştığını

ve Wuhan'dan gelenlerin
kontrol edilmesi gerektiğini açıkladı.

Kontroller bundan sonra başladı

ama bu sırada biz kontrollerimizi
iki üç haftadan beri yapıyorduk.

WPR: Ne kadar mantıklı.

DB: Siyasette daha fazla
bilim insanı ve teknoloji uzmanı olması;

cevap burada saklı sanırım.

AT: Aynen öyle.

WPR: Kamal Srinivasan bir soru sormuş.

Yeniden açılma stratejinizle ilgili.

"Tayvan'da restoran ve perakendeciler
açılırken güvenliği nasıl sağlıyorsunuz?"

AT: Yalnız onlar hiç kapanmadı ki...
(Güler)

WPR: Yapma!

AT: Kapanmadılar.

Karantina olmadı,
kapıları kilitlenmedi.

CECC'nin basın konferansında
çok basitçe şunu söyledik:

Fiziksel mesafeye uyun.

İçeride bir buçuk metre mesafeyi koruyun

ya da maske takın.

Bu kadardı.

Yanılmıyorsam, bazı restoranlar
kırmızı perdeler taktı

ve bazıları da sandalye üzerlerine
minik oyuncaklar koydu;

böylece insanların mesafeli
oturmasını sağladılar.

Bazıları da sandalyeler arasına
şeffaf camlar, plastik duvarlar koydu.

Sosyal açıdan gerçekten
yaratıcı çözümler ürettiler.

Sanırım, yalnızca eskort barlar
bir süreliğine kapalı kaldı

çünkü yeterince hızlı davranıp

kurallara uygun şekilde
düzenlerini değiştiremediler.

Ama sonunda onlar da yeni yollar keşfetti

ve plastik koruması olan
başlıklardan dağıttılar.

Tabii korumanın arkasında
içebileceğiniz kadar boşluk var.

Böyle bir sosyal yaratıcılık
sayesinde yeniden açıldılar.

DB: Harika.

WPR: Stratejilerinizden öğrenilecek
ne çok şey var gerçekten de.

Şimdilik teşekkürler, bitirmeye yakın
son sorularımla burada olacağım.

DB: Restoranların kapanmadığını
duyduğuma mutlu oldum

çünkü Taipei'de tattığım
yemekler öyle lezizdi ki

gittiğim diğer dünya şehirleri içinde
bu açıdan en iyilerindendi.

Tebrik ederim, şanslısınız.

Dijital araçları COVID'e karşı
kullanma açısından olsun,

demokrasi için kullanma
açısından olsun,

en önemli mesele daima gizlilik.

Bundan biraz söz ettin.

Ama eminim Tayvanlılar da,

gizliliklerinin tehlikeye girmesinden
aynı şekilde kaygı duyuyorlardır.

Özellikle jeopolitik bağlamı düşünürsek.

AT: Haklısın.

DB: Taleplere nasıl cevap veriyorsunuz?

AT: Veri toplamanın azaltılması gibi

yalnızca savunmacı stratejiler
geliştirmiyoruz;

aksine ileri dönük
tedbirlere de başvuruyoruz.

Gizliliği artırma teknolojileri de
bunlara bir örnek.

Yazılım yarışmamızdan çıkan
en iyi ekiplerden Polis,

TW stratejisiyle temas takibini
kolaylaştırma üzerine çalışıyor.

Ama odağını temas izleyiciler
ya da sağlık çalılanları değil,

bizzat bireyin kendisi oluşturuyor.

Fikir şöyleydi:

Telefonunuza ateşinizi kaydedebilirsiniz,

nerede olduğunuzu
ya da buna benzer bilgileri de.

Ama her şey kesinlikle
telefonunuzda kalacak.

Sistem Bluetooth bile kullanmıyor.

Aktarım yok.

Açık kaynak kullanıldığından,

sistemi yönetip
uçak modunda kullanabilirsiniz.

Temas izleyici yüksek risk grubunda
olduğunuzu söylerse

ve temas geçmişiniz istenirse,

araç tek kullanımlık olan
bir URL oluşturur.

Temas izleyici hangi bilgileri
görmek istiyorsa,

bağlantıda yalnızca bunlar
-anonim olarak- yer alır.

Ama sistem normal görüşmelerde
olduğundan daha farklı işler.

Yalnızca nerede olduğunuzu öğrenmek
amacıyla size bir soru sorar,

siz de öyle bir şekilde
yanıt verirsiniz ki

başkalarının gizliliğine
müdahale etmemiş olursunuz.

Buradaki temel amaç,

başkalarının gizliliğini
daha iyi korumak

çünkü kişisel veriler hiçbir zaman
tamamen kişisel değildir.

Hep toplumsaldır,
hep kesişme halindedir.

Bir partide selfie çektim diyelim,

farkında olmadan diğer herkesi
fotoğrafa katmış oluyorum;

yüzlerini, çevreyi, ortamı...

Fotoğrafı bir bulut hizmetine yüklersem,

o zaman çevremdeki herkesin
pazarlık gücünü tehlikeye atıyorum,

onların müzakere gücünü azaltıyorum.

Neden?
Çünkü verileri artık bulutta

ve bulut onların zararını karşılamak
ya da rızalarını almak zorunda değil.

Yani, araçları tasarlarken

gizliliği pozitif bir değer olarak
artırmayı düşünüyoruz;

amaç yalnızca kişinin kendi
gizliliğini korumak değil.

Tıbbi maskeleri örnek alın.

Sizi koruyorlar ama daha çok
başkalarının güvenliği için.

Bu fikre bağlı kalıp
daima açık kaynaklı

ve açık API kullanarak
araçlar geliştirirsek

merkezi ya da bulut tabanlı denen
sistemlerden daha iyi konumda oluruz.

DB: Gelecekte yaşadığınız çok açık.

Yanılmıyorsam gerçek anlamda da öyle,

orada yarın sabah oldu herhalde.

AT: On iki saat ileride.

DB: Evet.

Gelecekte neler görüyorsun?

Sırada ne var?

AT: Korona virüsün büyük çaplı
etkileri olacak bana kalırsa.

Otoriter toplumları ele alırsak,

tüm bu karantinalar, yasaklar

bu toplumları daha da totaliter
yapma potansiyeli taşıyor.

Aksine insanlar sosyal sektöre inanır,

sosyal yenilikçilerin dehasına güvenirse

böyle bir salgın Tayvan'daki gibi
demokrasimizi kuvvetlendirir.

İnsanlar samimiyetle herkesin
bir şeyler yaratabileceğini hisseder;

yaratılanlar da yalnızca
Tayvan'ın refahı için değil,

dünyadaki herkesin iyiliği için olur.

Özetle diyebilirim ki

siz hazır olun olmayın
salgının sonuçlarını engelleyemezsiniz

ama toplum olarak Tayvan'ın SARS'tan
sonra yaptığı gibi davranabilirsiniz.

2003'te SARS kapıya dayandığında

bir hastaneyi olduğu gibi
kapatmak zorunda kaldık,

barikatları çektik
ve ne zaman açılacağı belli değildi.

O kadar sarsıcıydı ki...

30 yaşın üzerindeki herkes
bunun travmasını hatırlar.

Belediyeler ve merkezi hükûmet
farklı şeyler söylüyordu;

bu yüzden anayasa mahkemeleri
SARS'tan sonra meclisi görevlendirdi

ve bugün gördüğümüz sistemi
kurmalarını istedi.

İnsanlar, SARS zamanı
yaşadıkları krize yanıt olarak

bu etkili müdahale sistemini kurdular
ve ilk örnekleri oluşturdular.

Ayçiçeği Hareketi'yle benzer bir durum.

Güven krizi yeni araçlar
geliştirme fırsatı verdi,

güvene öncelik vermemizi sağladı.

Korona virüsün ilk dalgasından
kurtulmayı başaran herkes,

bunu bir şans olarak görse

hayatta kalmak adına
yabancı değerlere tutunmaktansa

kurucu değerlerini kuvvetlendirecek
yeni normlar benimseyebilir.

DB: Öyle olmasını umalım.

İkinci bir krize karşı bütün dünyanın
Tayvan gibi hazır olması lazım.

Dijital demokrasi
ve dijital vatandaşlık konularında,

sence Tayvan olarak
belki de dünya genelinde

nereye doğru gidiyoruz?

AT: Durun, size iş tanımımı okuyayım.

Bu benim mevcut iş tanımım
ve sorunuzun cevabı.

Okuyorum:

İnternet nesnelerini gördüğümüzde

onları internet canlıları yapalım.

Sanal gerçekliği gördüğümüzde

onu kolektif bir gerçeklik yapalım.

Makine öğrenimini,

ortaklaşa öğrenmeye dönüştürelim.

Kullanıcı deneyimi ifadesini,

insan deneyimi ifadesinde yaşatalım.

Tekilliğin yaklaştığını her duyduğumuzda

daima şunu hatırlayalım:

Çokluk da burada.

Dinlediğiniz için teşekkürler.

DB: Vay canına.

Bunu alkışlamalıyım,

çok güzeldi.

(Gülüşmeler)

Tam bir iş tanımı.

Muhafazakar bir anarşist,
dijital bakanı ve bu iş tanımı.

Gerçekten etkileyici.

AT: Şiir gibi.

DB: (Güler)

Bu yöntemleri ABD'de uyguladığımızı
hayal etmeye çalışıyorum

ama sanırım durum gözüme
pek iç açıcı gelmiyor.

Senden COVID'le mücadelesinde
ABD için umut vadeden sözler duysak?

AT: Tayvan'da SARS yaşanırken
kimse CECC kurabileceğimizi

ve tatlı bir "köpek" sözcümüz olacağını
hayal bile edemezdi.

Ayçiçeği Hareketi'nden önceki
büyük bir protestoda,

yanılmıyorsam yarım milyon
belki daha fazla insan sokaktaydı.

Kimse kolektif bir iletişim sistemi kurup

açık hükûmet verilerini yayımlayacağımızı,

böylece yurttaş katılımcılığını
yeniden yaratacağımızı düşünemezdi.

Yani, umudu hiç kaybetmeyin.

Sevdiğim şarkıcılardan Leonard Cohen
-ki bir de şairdir- şöyle der:

"Hâlâ çalabilen çanları çalın,

başka mükemmel hediyeleri unutun.

Her şeyde bir çatlak vardır;
oradan sızar ışık içeri.

WPR: Vay canına.

Ne kadar güzel.

Dinleyicilerimize de mükemmel bir
veda mesajı gibi oldu,

herkesin ortak duygusunu yansıttı.

Sanırım herkes, Audrey,
paylaştıklarına minnettar kaldı,

Tayvan'ın stratejileri hakkındaki
tüm o bilgiler ve görüşler eşsizdi.

AT: Teşekkür ederim.

WPR: David --

DB: Bir şey daha ekleyecektim,

iş tanımın için,
o güzel tanım için teşekkürler.

Ayrıca, süratle paylaştığın
tüm o sağduyulu fikirler için de.

Sanırım birçok fikir verdin.

Sayısını bilmiyorum; 20, 30, 40?

Bir yerde saymayı bıraktım.

AT: Paylaşmaya Değer Fikirler
yeri değil mi burası?

Fikirler. Çoğul.

(Gülüşmeler)

DB: Doğru.

Bizlerle olduğun için çok teşekkürler.

WPR: Teşekkürler, Audrey.

DB: Şans hep sizinle olsun umarım.

AT: Teşekkürler.
Size orada iyi bir gün diliyorum.

Güvende kalın.