Return to Video

Bilgisayar bilimi prensiplerini günlük problemleri çözmek için nasıl kullanabiliriz | Rameez Virji | TEDxYYC

  • 0:08 - 0:11
    Bugün sizlere, herhangi birinin -
  • 0:11 - 0:13
    evet herhangi biri olabilir -
  • 0:13 - 0:17
    bilgisayar bilimini, günlük problemleri
    çözmek için nasıl kullanacağını gösterip
  • 0:17 - 0:20
    bir tıp problemini çözmek için
    kendim nasıl kullandığımı anlatacağım.
  • 0:21 - 0:23
    Hikâye, rahmetli dedem ile başlıyor.
  • 0:24 - 0:27
    Onu tanıyan herkes
    ne kadar mutlu ve neşeli olduğunu
  • 0:27 - 0:30
    ve hep dışarı çıkıp bir şeyler denemeye
    hazır olduğunu bilir.
  • 0:31 - 0:35
    İnsanların ve nesnelerin çoğunluğuna
    olan heyecanına rağmen,
  • 0:36 - 0:38
    iğnelerden çok korkardı.
  • 0:38 - 0:42
    Sağlığı konusunda çok dikkatli olsa bile,
  • 0:42 - 0:45
    enetofobisi, yani iğne korkusu,
  • 0:45 - 0:48
    düzenli aşılarını reddetmesine
    sebep olurdu.
  • 0:49 - 0:53
    Dedem aslında bu konuda hiç yalnız değil.
  • 0:53 - 0:55
    Genci yaşlısı pek çok kişi,
  • 0:55 - 0:56
    (Gülüşmeler)
  • 0:56 - 0:57
    iğneden korkar.
  • 0:57 - 0:59
    Neden bahsettiğimi biliyorsunuz.
  • 0:59 - 1:00
    (Gülüşmeler)
  • 1:00 - 1:03
    Bunun çözülmesi gereken
    bir konu olduğu çok açık
  • 1:03 - 1:05
    ve 17 yaşındayken
    katıldığım bir yaz programında
  • 1:05 - 1:09
    Kanada'nın yaşlanan nüfusu hakkında
    bir şey tasarlamaya davet edildiğimde
  • 1:09 - 1:12
    aklımdan geçen şey tam olarak buydu.
  • 1:13 - 1:15
    Dünyanın ilaçları vermek için
  • 1:15 - 1:18
    şırıngalardan daha iyi bir çözüme
    ihtiyacı vardı.
  • 1:18 - 1:22
    Sıkıntı, ilaç geliştirmeyi
    bilmiyor oluşumdu.
  • 1:22 - 1:24
    Geçmişim ve tutkum bilgisayarlardı.
  • 1:25 - 1:26
    Peki ya bu sorunu çözmek için
  • 1:26 - 1:29
    bilgisayar bilimi kullanmanın
    bir yolu olsaydı?
  • 1:30 - 1:33
    Tıbbi problemleri çözmek için
    bilgisayar bilimi kullanmak
  • 1:33 - 1:35
    ilk bakışta imkânsız gibi görünse de,
  • 1:35 - 1:38
    bilgisayar bilimi aslında
    çözülmesi zor görünen problemleri
  • 1:38 - 1:41
    ele almak için harika bir yoldur.
  • 1:41 - 1:44
    Peki, bilgisayar bilimi tam olarak nedir?
  • 1:44 - 1:46
    Bilgisayar bilimi,
  • 1:46 - 1:49
    ölçeklenebilir otomatik
    ve algoritmik işlemlerin araştırılmasıdır.
  • 1:50 - 1:53
    Bu size bir bilim kurgu romanından
    çıkmış gibi gelebilir,
  • 1:53 - 1:55
    fakat aslında gayet kolaydır.
  • 1:56 - 2:00
    Bilgisayar bilimciler
    büyük miktardaki veriyi
  • 2:00 - 2:04
    algoritmalar yoluyla ya da başka deyişle,
    verideki talimat düzenleri yoluyla
  • 2:04 - 2:08
    etkili ve verimli olarak
    nasıl idare edebileceklerini araştırır.
  • 2:08 - 2:11
    Yani, biz bu alanı
    bilgisayar alanının dışındaki problemleri
  • 2:11 - 2:13
    çözmek için nasıl kullanabiliriz?
  • 2:14 - 2:18
    Bilgisayar bilimindeki
    en iyi ve en büyük avantajlardan biri,
  • 2:18 - 2:21
    öğrettiği problem çözme yaklaşımıdır.
  • 2:21 - 2:23
    Bilgisayar bilimcilere,
    karmaşık problemlere
  • 2:23 - 2:26
    nasıl daha az karmaşık şekilde
    bakabilecekleri öğretilir.
  • 2:27 - 2:29
    İğnelerden nefret eden insanları
    aşılama probleminde
  • 2:29 - 2:32
    kullandığım stratejilerden biri,
  • 2:32 - 2:39
    problemi ana değişkenlerine indirgeyip
    alakasız verileri gözardı etmekti.
  • 2:40 - 2:43
    Bilgisayar biliminde buna
    kapsamı belirlemek denir.
  • 2:44 - 2:46
    Eğer bir şey kapsam dışındaysa,
  • 2:46 - 2:50
    bu genellikle gereksiz kafa karışılığı ve
    alakasız verilerin oluşmasına sebep olarak
  • 2:50 - 2:54
    problemin aslında nasıl çözülebileceğini
    anlamamızı zorlaştırır.
  • 2:55 - 2:57
    Peki o zaman, bizi iğne dışında
  • 2:57 - 3:00
    başka bir şey kullanmaktan
    vazgeçiren faktörler nelerdi?
  • 3:00 - 3:04
    Fark ettim ki
    bu sorunu ele alan pek çok kişi
  • 3:04 - 3:07
    "Bu ilacı daha iyi nasıl uygularız?"
    diye sormak yerine,
  • 3:07 - 3:11
    aşılarla ilgili her bir soruna ayrı ayrı
  • 3:11 - 3:16
    çözüm bulma çıkmazına girme
    eğilimindelerdi.
  • 3:16 - 3:19
    Bu, bir sınava çalışmak için
  • 3:19 - 3:21
    altı çizili notları ve ders özetleri
    okumak yerine,
  • 3:21 - 3:24
    tüm ders kitabını okumaya benzer.
  • 3:24 - 3:27
    Yani, sorunumuzla alakalı
    faktörleri ele alarak,
  • 3:27 - 3:31
    problemi daha basit bir hâlde
    anlayabildim.
  • 3:31 - 3:35
    Kulandığım bir başka strateji de
    "kullanım senaryosu" kavramı.
  • 3:35 - 3:40
    Bilgisayar biliminde kullanım senaryoları,
  • 3:40 - 3:44
    çözümü kullanacak farklı kişilerin
    bakış açısından ele almak için kullanılır.
  • 3:44 - 3:49
    Mesela benim durumumda,
    dedemin durumunu ele aldım.
  • 3:49 - 3:53
    İğnelerden çok korkuyordu ve aşısı
    için alternatif bir çözüm arıyordu.
  • 3:54 - 3:58
    Aynı zamanda gelişmekte olan ülkelerdeki
    insanları da ele aldım,
  • 3:58 - 4:01
    onlar rahat bir çözüme o kadar da
    ihtiyaç duymuyor olabilir
  • 4:01 - 4:04
    fakat pratik, hesaplı,
  • 4:04 - 4:07
    taşınması ve uygulanması
    kolay çözümler arıyorlar.
  • 4:09 - 4:12
    Öte yandan, diyabet hastalarını ele aldım.
  • 4:12 - 4:15
    Her gün, her öğünde iğne kullanmak
    durumundalar
  • 4:15 - 4:17
    ve daha rahat bir yönteme
    ihtiyaçları olabilir.
  • 4:17 - 4:20
    Sonuçta, bir problemi yaşayan insanları
  • 4:20 - 4:22
    en çok etkileyen faktörleri tanımlayarak
  • 4:22 - 4:24
    daha kişiye özel çözümler geliştirebilir,
  • 4:24 - 4:26
    hatta en başlarda düşünmediğiniz
  • 4:26 - 4:29
    meseleleri anlayabilirsiniz.
  • 4:29 - 4:34
    Kullandığım bir başka strateji de,
    problemi iki ana parçaya indirmekti:
  • 4:34 - 4:37
    Fiziksel ve mantıksal bakış açılarına.
  • 4:37 - 4:40
    Problemin bazı kısımları için
    çözüm yolları sınırsız olabilirken
  • 4:40 - 4:43
    bazılarının fiziksel
    kısıtlamaları olabilir.
  • 4:43 - 4:47
    Örneğin, benim durumumda,
    ağızdan ilaç verme tekniği için,
  • 4:47 - 4:50
    insanların yutabileceği bir şey
    geliştirmek gerekir,
  • 4:50 - 4:52
    bu mesela bir fiziksel kısıtlamadır.
  • 4:53 - 4:57
    Fakat bu sistemin içeriğini
    kan akışına nasıl aktaracağı sorusu
  • 4:57 - 5:01
    yaratıcılık ve hayal gücüne
    daha elverişlidir.
  • 5:01 - 5:04
    Yani, problemin hangi kısımlarının limitli
  • 5:04 - 5:06
    veya sınırsız olacağını tanımlayarak
  • 5:06 - 5:07
    problemin hangi kısımlarının
  • 5:07 - 5:11
    daha esnek ve değişime açık
    olduğunu anlayabildim.
  • 5:11 - 5:12
    Bilgisayar biliminde,
  • 5:12 - 5:15
    bu fonksiyonel soyutlama kavramına benzer
  • 5:15 - 5:18
    ve hangi kısıtlamaların gerçek limit
    olduğunu veya
  • 5:18 - 5:21
    hangilerinin daha dayatılmış olduğunu
    anlamak için mükemmel bir yoldur.
  • 5:21 - 5:24
    Yani, problemin kapsamını belirleyerek
  • 5:24 - 5:27
    veya hangi faktörlerin gerçekten
    problemle alakalı olduğunu anlayarak
  • 5:27 - 5:31
    aslında hangi problemi çözmekte
    olduğumu anlayabildim.
  • 5:31 - 5:33
    Farklı kullanım senaryolarını ele alarak
  • 5:33 - 5:38
    hem çözümümün pratik olup olmayacağını,
  • 5:38 - 5:40
    hem de uygun maliyetli
  • 5:40 - 5:43
    ve taşımanın ve uygulamanın
    kolay olup olmayacağını anlayabildim.
  • 5:43 - 5:47
    Problemi mantıksal ve fiziksel
    faktörlerine soyutlayarak
  • 5:47 - 5:51
    yaratıcılığımı, problemin
    kuralların dışında düşünmeye
  • 5:51 - 5:54
    daha elverişli kısımlarına odaklayabildim.
  • 5:54 - 5:57
    Yani, bilgisayar bilimi prensiplerini
  • 5:57 - 5:59
    teknolojik olmayan bu problemde kullanarak
  • 5:59 - 6:03
    aşılar ve diğer ilaçlar için şırıngadan
  • 6:03 - 6:07
    daha güvenli, ucuz,
    taşıması ve verilmesi kolay
  • 6:07 - 6:11
    ve daha az korkutucu bir hap
    geliştirmeyi başardım.
  • 6:11 - 6:16
    Bu modelin büyük veya küçük problemlerin
    çözümünde kullanılabileceğine inanıyorum.
  • 6:16 - 6:19
    Tıp, sanat, iş ve hatta evdeki
    problemlerimizi çözmek için
  • 6:19 - 6:21
    bilgisayar bilimi kullanmak
  • 6:21 - 6:24
    harika olmaz mıydı?
  • 6:24 - 6:28
    Eğer hepimiz
    bilgisayar bilimi prensiplerini
  • 6:28 - 6:30
    günlük problemlerimiz için kullanmaya
    cesaret edebilirsek
  • 6:30 - 6:34
    problemleri daha hızlı çözebilir
    ve daha iyi bir geleceğe uzanabiliriz.
  • 6:35 - 6:36
    Teşekkürler.
  • 6:36 - 6:37
    (Alkış)
Title:
Bilgisayar bilimi prensiplerini günlük problemleri çözmek için nasıl kullanabiliriz | Rameez Virji | TEDxYYC
Description:

Bilgisayar bilimi günlük problemlere yenilikçi çözümler bulmaya yarayan problem çözme yaklaşımını öğretir. Dünyanın ilk müdahalesiz grip aşısını icat ederken yaşadığı deneyimlerine dayanarak, Rameez problemi tanımlamak, çözümü ona en çok ihtiyaç duyanlara göre özelleştirmek ve ne zaman kuralların dışında düşünmesi gerektiğini fark etmek için bilgisayar bilimini nasıl kullandığını anlatıyor.

Rameez Virji, patentini aldığı, kendi inovasyonu olan protein bazlı virüsler için dünyanın ilk iğnesiz aşı aktarım sistemi, Formulation V720™ ile tanınıyor. Rameez’in teknoloji kariyeri 13 yaşında, Big Tree World adındaki yazılım ve web tasarım firmasını kurmasıyla başladı. Kanada’nın 20 yaş altındaki en başarılı 20 kişisi arasında sayılan Rameez kurduğu Medicine for a Better Tomorrow (Daha İyi Bir Gelecek İçin Tıp) ile aşı haplarını üçüncü dünya ülkelerinde ulaşılabilir kılarak vizyonunu devam ettiriyor.

Bu konuşma, TED konferans formatını kullanarak yerel topluluk tarafından bağımsızca düzenlenen bir TEDx etkinliğinde gerçekleşmiştir. Daha fazla bilgi için http://ted.com/tedx
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
06:41

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.