Return to Video

Bir jeti uçarabilecek biyoyakıt

  • 0:01 - 0:04
    Burada yapacağım şey, NASA'nın Ohio, Cleveland'deki
  • 0:04 - 0:06
    Glenn Araştırma Merkezi'nde
  • 0:06 - 0:08
    geliştirilen yeşil mefhumunu
  • 0:08 - 0:10
    sizlere anlatmak olacak.
  • 0:10 - 0:12
    Ancak bunu yapmadan önce yeşilin
  • 0:12 - 0:15
    ne anlama geldiğini tekrar
    açıklamamız gerekiyor
  • 0:15 - 0:17
    çünkü hepimiz onu farklı
    bir şekilde tanımlıyoruz.
  • 0:17 - 0:19
    Yeşil. Çevreye ve topluma
  • 0:19 - 0:21
    duyarlı vasıtalarla üretim yapmaktır.
  • 0:22 - 0:25
    Bugünlerde yeşil diye adlandırılan
    pek çok şey var.
  • 0:25 - 0:26
    Bu aslında ne anlama geliyor?
  • 0:27 - 0:30
    Yeşili belirlemek için
    üç ölçüt kullanıyoruz.
  • 0:30 - 0:33
    İlk ölçüt: Sürdürülebilir mi?
  • 0:33 - 0:37
    Bu, yaptıklarınızı gelecekteki kullanımlar
    ya da gelecek nesiller için
  • 0:37 - 0:39
    koruyor musunuz anlamına geliyor.
  • 0:40 - 0:43
    Bir alternatif mi? Bugün
    kullanılandan farklı mı,
  • 0:43 - 0:46
    ya da geleneksel olarak
    kullanılandan daha az
  • 0:46 - 0:48
    karbon ayak izi var mı?
  • 0:49 - 0:51
    Üçüncüsü: Yenilenebilir mi?
  • 0:51 - 0:55
    Dünyanın, güneş, rüzgar ve
    su gibi yenilenebilir
  • 0:55 - 0:58
    doğal kaynaklarından mı geliyor?
  • 0:59 - 1:02
    Benim NASA'daki görevim
  • 1:02 - 1:05
    yeni nesil havacılık yakıtı geliştirmek.
  • 1:05 - 1:08
    Son derece yeşil. Niçin havacılık?
  • 1:08 - 1:13
    Havacılık, diğer sektörlerin toplamından
    daha fazla yakıt kullanmaktadır.
  • 1:14 - 1:16
    Bir alternatif bulmak zorundayız ve
  • 1:16 - 1:19
    ayrıca bu ulusal havacılığın bir talimatı.
  • 1:19 - 1:22
    Ulusal havacılığın amaçlarından biri de
  • 1:22 - 1:25
    yerel, güvenli ve dost
    kaynakları kullanarak
  • 1:25 - 1:28
    yeni nesil yakıt ve biyoyakıt,
    geliştirmektir.
  • 1:29 - 1:31
    Bu zorlukla mücadelede
  • 1:31 - 1:34
    üç büyük ölçütü sağlamak zorundayız.
  • 1:34 - 1:37
    Aslında, son derece yeşil bizim için bu
    üçünün toplamını ifade ediyor,
  • 1:37 - 1:40
    oradaki artı işaretini bundan dolayı
    görüyorsunuz. Bunu söylemem istendi.
  • 1:40 - 1:45
    Yani, GRC'de üç büyüğün olması gerekiyor.
    Bu da başka bir ölçüt.
  • 1:45 - 1:51
    Dünya üzerindeki suların yüzde
    doksanyedisi tuzlu sudur.
  • 1:51 - 1:55
    Bunu kullansak nasıl olur?
    Bunu üç numarayla bir araya getirin.
  • 1:55 - 1:58
    Ekilebilir arazileri kullanmayın.
  • 1:59 - 2:01
    Çünkü ürünler, dünyada çok az olan
  • 2:01 - 2:03
    bu araziler üzerinde yetişmektedir.
  • 2:03 - 2:06
    İki numara: Gıda mahsülleri ile
    rekabet etmeyin.
  • 2:06 - 2:10
    Bunlar zaten çok iyi teşekkül etmiştir
    ve yeni bir girişe ihtiyaçları yoktur.
  • 2:11 - 2:16
    Son olarak dünya üzerinde sahip
    olduğumuz en değerli kaynak
  • 2:16 - 2:19
    tatlı sudur. Tatlı suyu kullanmayın.
  • 2:19 - 2:23
    Eğer dünya üzerindeki suların
    yüzde 97,5'i tuzlu ise,
  • 2:23 - 2:25
    yüzde 2,5'i tatlı sudur. Bunun yüzde yarımdan azına
  • 2:25 - 2:27
    insanlar erişebilmektedir.
  • 2:27 - 2:31
    Fakat dünya nüfusunun yüzde 60'ı tatlı
    suyun yüzde biri ile yaşamaktadır.
  • 2:31 - 2:36
    Sorunumla mücadele için artık
    daha yeşil olmam
  • 2:36 - 2:38
    ve üç büyüğü sağlamam gerek.
    Bayanlar ve baylar,
  • 2:38 - 2:42
    GreenLab Araştırma Merkezi'ne hoşgeldiniz.
  • 2:42 - 2:45
    Bu, halofitleri kullanan yeni
    nesil havacılık yakıtları için
  • 2:45 - 2:48
    oluşturulmuş bir tesistir.
  • 2:49 - 2:52
    Halofit tuzu tolere eden bir bitkidir.
  • 2:52 - 2:56
    Bir çok bitki tuzdan hoşlanmaz
    fakat halofit tuzu tolere eder.
  • 2:56 - 2:58
    Ayrıca ot ve
  • 2:58 - 3:01
    su yosunu kullanıyoruz.
  • 3:01 - 3:04
    Laboratuvarımızla ilgili güzey şey,
  • 3:04 - 3:06
    son iki yılda 3.600 ziyaretçimiz oldu.
  • 3:06 - 3:08
    Sizce neden böyle?
  • 3:08 - 3:11
    Çünkü çok özel bir şey
    üzerinde çalışıyoruz.
  • 3:12 - 3:15
    Alt tarafta GreenLab'ı
    net bir şekilde görüyorsunuz
  • 3:15 - 3:17
    ve sağa tarafta da su yosunlarını
    göreceksiniz.
  • 3:18 - 3:20
    Eğer yeni nesil havacılık
    yakıtı işindeyseniz
  • 3:20 - 3:22
    su yosunu uygulanabilir bir seçenektir.
  • 3:22 - 3:25
    Şimdi, yüklü miktarda parasal
    kaynak aktarılıyor
  • 3:25 - 3:27
    ve yakıt programı için su yosunumuz var.
  • 3:27 - 3:29
    Yetişen iki tür su yosunu var.
  • 3:29 - 3:31
    Biri, burada gördüğünüz kapalı fotobiyoreaktör,
  • 3:31 - 3:35
    diğer tarafta gördüğünüz ise bizim türümüz.
  • 3:35 - 3:39
    şu anda Scenedesmus dimorphus denen
    türü kullanıyoruz.
  • 3:39 - 3:43
    NASA'daki görevimiz, deneyleri ve
    modelleri analiz edip
  • 3:43 - 3:48
    daha iyi bir kapalı fotobioreaktör
    karşımı elde etmektir.
  • 3:48 - 3:50
    Kapalı fotobioreaktörlerle ilgili sorun:
  • 3:50 - 3:53
    Çok pahalı ve otomatikleştirilmiş olmaları
  • 3:53 - 3:56
    ve geniş ölçekte elde edilmelerinin çok zor oluşudur.
  • 3:56 - 3:58
    Peki geniş ölçekte ne kullanacaklar?
  • 3:58 - 4:01
    Açık havuz sistemini kullanıyoruz.
    Şimdi, dünya genelinde
  • 4:01 - 4:04
    burada gördüğünüz koşu parkuru biçimli
  • 4:04 - 4:07
    havuzlarda su yosunu yetiştiriyorlar. Çarklı bir ovale
  • 4:07 - 4:09
    benziyor ve çok iyi karışıyor
  • 4:09 - 4:13
    ama dördüncü tur dediğim son turuna geldiğinde durgunlaşır.
  • 4:14 - 4:16
    Aslında bunun için bir çözümümüz var.
  • 4:16 - 4:18
    GreenLab'daki açık havuz sistemimizde
  • 4:18 - 4:21
    doğada gerçekleşen bir şeyi
    kullanıyoruz: dalgaları.
  • 4:21 - 4:25
    Aslında açık havuz sistemimizde dalga
    teknolojisini kullanıyoruz.
  • 4:25 - 4:29
    Yüzde doksan beş karışımımız var ve
    yağlı içeriğimiz kapalı fotobioreaktör
  • 4:29 - 4:32
    sistemindekinden daha yüksektir ki
  • 4:32 - 4:34
    bunun çok önemli olduğu kanısındayız.
  • 4:34 - 4:38
    Ancak su yosununun
    bir dezavantajı var: Çok pahalıdır.
  • 4:39 - 4:44
    Su yosununu üretmenin
    ucuz bir yolu var mı?
  • 4:44 - 4:45
    Cevap: Evet.
  • 4:45 - 4:48
    Halofitlerle yaptığımızın aynısı yaptık
  • 4:48 - 4:52
    ve bu da iklimsel adaptasyon.
  • 4:52 - 4:56
    GreenLab'da, tatlı sudan tuzlu suya uzanan
  • 4:56 - 4:59
    altı temel ekosistem var.
  • 4:59 - 5:02
    Yaptığımız şey şu: Potansiyel bir türü
    alıp tatlı su ile başlıyoruz.
  • 5:02 - 5:05
    İkinci tanka aldığımızda, Breziya'daki
    ekosistemin aynı olacak şekilde
  • 5:05 - 5:07
    biraz tuz ekliyoruz.
  • 5:07 - 5:11
    Şeker kamışı tarlalarının yanında
    bitkilerimizi yetiştirebilirsiniz.
  • 5:11 - 5:15
    Sonraki tank Afrika'yı,
    sonraki tank Arizona'yı,
  • 5:15 - 5:17
    sonraki tank Florida'yı,
  • 5:17 - 5:21
    ve bir sonraki tank California'yı ya da
    açık okyanusu temsil etmektedir.
  • 5:21 - 5:25
    Yapmaya çalıştığımız,
    çöl dahil dünyanın
  • 5:25 - 5:31
    her yerinde yaşayabilecek
    tek bir tür meydana getirmek.
  • 5:31 - 5:33
    Şimdiye dek çok başarılı olduk.
  • 5:34 - 5:36
    İşte sorunlardan biri.
  • 5:36 - 5:41
    Eğer bir çiftçiyseniz başarılı olmak
    için beş şeye ihtiyacınız var: Tohum,
  • 5:41 - 5:44
    toprak, su, güneş ve
  • 5:44 - 5:49
    son olarak gübreye ihtiyacınız var.
  • 5:49 - 5:52
    Pek çok insan kimyasal gübre kullanır. Tahmin edin?
  • 5:52 - 5:55
    Biz kimyasal gübre kullanmıyoruz.
  • 5:55 - 6:01
    Bir dakika! GreenLab'ınızda çok yeşillikler
    gördüm. Gübre kullanıyor olmalısınız.
  • 6:01 - 6:04
    İnanın ya da inanmayın, tuzlu su
    ekosistemi araştırmalarımızda
  • 6:04 - 6:08
    ihtiyacımız olan şeylerin
    yüzde 80'ni tankların içinde.
  • 6:08 - 6:12
    Eksik olan yüzde 20
    nitrojen ve fosfor.
  • 6:12 - 6:15
    Bunun için doğal bir çözüm var: Balık
  • 6:15 - 6:18
    Hayır, balık kesip oraya koymuyoruz.
  • 6:18 - 6:22
    Balık atığı kullanıyoruz. Aslında,
  • 6:22 - 6:26
    iklimsel adaptasyon tekniğiyle tatlı
    sudan tuzlu suya geçişte kullandığımız
  • 6:26 - 6:29
    tatlı su mollisini kullanıyoruz.
  • 6:30 - 6:36
    Tatlı su mollileri ucuzdurlar, doğum yapmayı
  • 6:36 - 6:38
    ve tuvalete gitmeyi severler.
  • 6:38 - 6:41
    Tuvalete ne kadar çok giderlerse,
    o kadar çok gübre elde ederiz ve
  • 6:41 - 6:43
    o kadar çok iyi durumda oluruz.
    İnanın ya da inanmayın.
  • 6:43 - 6:48
    Kumu, normal plaj kumunu toprak
    olarak
  • 6:48 - 6:52
    kullandığımızı belirtmeliyim.
    Fosillenmiş mercan.
  • 6:53 - 6:56
    Pek çok insan bana "Nasıl başladınız?"
    diye soruyor.
  • 6:57 - 7:01
    Kapalı biyoyakıt laboratuvarı dediğimiz
    yerde başladık.
  • 7:01 - 7:05
    26 çeşit halofitin ve beş
    kazananın olduğu
  • 7:05 - 7:09
    bir fide laboratuvarı. Burada yaptığımız -
  • 7:09 - 7:12
    aslında bir ölüm laboratuvarı olarak
    adlandırılmalı, çünkü onları
  • 7:12 - 7:14
    güçlü yapmak için öldürüyoruz -
  • 7:14 - 7:16
    ve sonra GreenLab'a geldik.
  • 7:16 - 7:18
    Aşağı köşede gördüğünüz
  • 7:18 - 7:20
    atık suyu işleyen bitki yetiştirme deneyi yani
  • 7:20 - 7:24
    birazdan bahsedeceğim büyük su yosunu.
  • 7:24 - 7:28
    Son olarak, laboratuvarda çalışırken
    görüyorsunuz beni, çalıştığımın kanıtı,
  • 7:28 - 7:32
    sadece yaptıklarımı anlatmıyorum.
  • 7:32 - 7:35
    İşte bitki türleri. Salicornia virginica.
  • 7:35 - 7:39
    Harika bir bitki. Buna bayılıyorum.
  • 7:39 - 7:43
    Gittiğimiz her yerde karşılaşırız.
    Maine'den California'ya kadar
  • 7:43 - 7:45
    her yerde vardır. Bu bitkiyi seviyoruz.
  • 7:45 - 7:50
    İkincisi Salicornia bigelovii.
    Dünyada nadir bulunur.
  • 7:50 - 7:53
    Elimizdeki en yüksek yağ
    oranına sahip bitkidir
  • 7:53 - 7:56
    fakat bir kusuru var: Kısadır.
  • 7:56 - 8:01
    Elimizdeki en uzun ya da en geniş bitki
    olan deniz börülcesini görüyorsunuz.
  • 8:01 - 8:05
    Doğal seleksiyon ya da
    uyarlanmış biyoloji ile
  • 8:05 - 8:08
    üçünü birleştirerek büyük ve
    daha yüksek yağ oranlı
  • 8:08 - 8:12
    bir bitki meydana getirmeye çalışıyoruz.
  • 8:12 - 8:19
    Fırtına, Delaware Koyunu yok edip
    soya fasulyesi tarlaları yok olduğunda
  • 8:19 - 8:22
    aklımıza bir fikir geldi:
    Delaware'de toprağı
  • 8:22 - 8:27
    ıslah edecek bir bitki bulunabilir mi?
    Cevap evet oldu.
  • 8:27 - 8:31
    Kıyı ebegümeci. Kosteletzkya virginica-
  • 8:31 - 8:34
    becerebiliyorsanız bunu beş
    kez hızlıca söyleyin.
  • 8:34 - 8:42
    Bu yüzde 100'ü kullanılabilen bir bitki.
    Tohumları biyoyakıt. Kalanı hayvan yemi.
  • 8:42 - 8:45
    10 yıldır orada yetişiyor ve
    çok iyi gidiyor.
  • 8:45 - 8:48
    Şimdi Chaetomorpha'ya bakalım.
  • 8:49 - 8:52
    Bu, büyük bir su yosunu ve
    fazla besini seviyor.
  • 8:53 - 8:55
    Eğer akvaryum sektöründeyseniz
  • 8:55 - 8:57
    kirli tankları temizlemekte
    kullanıldığını bilirsiniz.
  • 8:57 - 9:01
    Bu türler bizim için çok önemlidir.
  • 9:02 - 9:05
    Özellikleri plastiklere çok benzer.
  • 9:05 - 9:11
    Tam şu anda bu büyük su yosunlarını
    biyoplastiğe dönüştürmeye çalışıyoruz.
  • 9:11 - 9:15
    Eğer başarırsak plastik endüstrisini
    kökten değiştireceğiz.
  • 9:16 - 9:19
    Yakıt programı için bir tohumumuz var.
  • 9:19 - 9:22
    Sahip olduğumuz bu biyokütle ile bir
    şeyler yapmamız gerekiyor.
  • 9:22 - 9:27
    Böylece G.C. özütünü alma, yağ
    optimizasyonu ve bu gibi şeyleri yaptık
  • 9:27 - 9:30
    çünkü amacımız yeni nesil
    havacılık yakıtı,
  • 9:30 - 9:34
    havacılık ilaçları ve bu gibi
    şeyleri ortaya çıkarmak.
  • 9:34 - 9:38
    Şimdiye kadar su ve yakıt
    hakkında konuştuk.
  • 9:39 - 9:45
    Fakat bu esnada Salicornia ile ilgili
    çok önemli bir şeyi açığa çıkardık.
  • 9:46 - 9:49
    O bir gıda maddesi.
  • 9:49 - 9:51
    Yayılmaya değer fikirler hakkında
    konuşuyorduk değil mi?
  • 9:51 - 9:58
    Buna ne dersiniz: Sahra altı Afrika'da,
    deniz kenarında, tuzlu suda,
  • 9:58 - 10:03
    çorak çölde bu bitikiyi yetiştirip
  • 10:03 - 10:08
    yarısını gıda, yarsını da
    yakıt için kullanalım.
  • 10:08 - 10:12
    Bunu çok ucuza gerçekleştirebiliriz.
  • 10:12 - 10:15
    Almanya'da bir seranın bunu sağlıklı bir
  • 10:15 - 10:17
    gıda maddesi olarak
    sattığını görebilirsiniz.
  • 10:17 - 10:22
    Burada hasat edilmiş, ortada karides mezesi olmuş, burada turşusu yapılmış.
  • 10:22 - 10:27
    Size komik bir şey söyleyeyim. Salicornia;
    deniz fasulyesi,
  • 10:27 - 10:31
    tuzlu su kuşkonmazı ve ot turşusu olarak bilinir.
  • 10:31 - 10:34
    Ortada otları turşu yapıyoruz.
  • 10:34 - 10:36
    Bunun komik olduğunu sanmıştım.
    (Kahkahalar)
  • 10:36 - 10:39
    Alttaki denizci hardalı. Bu mantıklı,
  • 10:39 - 10:42
    makul bir meze. Hardal var,
  • 10:42 - 10:45
    denizcisiniz, halofiti görüyorsunuz
    ve bunları karıştırıp
  • 10:45 - 10:47
    biraz krakerle birlikte harika bir yemek
    yapıyorsunuz.
  • 10:47 - 10:54
    Son olarak, sarımsakla birlikte
    Salicornia, hoşlandığım tarz.
  • 10:54 - 10:59
    Yani, su, yakıt ve gıda.
  • 11:00 - 11:03
    GreenLab ekibi olmadan bunların
    hiçbiri mümkün değil.
  • 11:03 - 11:08
    Miami Heat'in üç büyüğü olduğu gibi
    bizim de NASA GRC'de üç büyüğümüz var.
  • 11:08 - 11:13
    Bunlar, ben, korkusuz liderimiz profesör
    Bob Hendricks ve Dr. Arnon Chait.
  • 11:13 - 11:18
    GreenLab'ın belkemiği öğrencileridir.
  • 11:18 - 11:22
    Geçen iki yıl içinde, dünyanın çeşitli
    yerlerinden gelip
  • 11:22 - 11:25
    GreenLab'da çalışan 35 öğrencimiz oldu.
  • 11:25 - 11:29
    Aslında daire başkanım sürekli
    "Yeşil bir üniversiteniz var." diyor.
  • 11:29 - 11:32
    Ben de "Bundan memnunum çünkü yeşil
  • 11:32 - 11:37
    düşünen gelecek nesilleri besliyoruz. Bu çok önemli." diyorum.
  • 11:38 - 11:42
    İlk özette besin, yakıt ve su için
  • 11:42 - 11:48
    küresel çözümler olduğunu
    düşündüğümüz şeyleri sundum.
  • 11:48 - 11:51
    Tam olması için eksik bir şeyler var.
  • 11:51 - 11:56
    Açıkçası elektrik kullanıyoruz.
    Sizin için bir çözümümüz var --
  • 11:56 - 12:00
    Burada temiz enerji kaynaklarını
    kullanıyoruz.
  • 12:00 - 12:03
    GreenLab'a bağlanmış iki
    rüzgar türbini var ve
  • 12:03 - 12:07
    dört ya da beş tane daha yakında geliyor.
  • 12:08 - 12:11
    Ayrıca çok ilginç bir şey kullanıyoruz --
  • 12:11 - 12:15
    NASA Gleen Araştırma Merkezi'nde 15 yıldır kullanılmayan
  • 12:15 - 12:19
    bir güneş enerjisi toplama alanı var.
  • 12:19 - 12:22
    Bazı elektrik mühendisi
    arkadaşlarımla birlikte
  • 12:22 - 12:24
    halen çalışır olduğunu gördük
  • 12:24 - 12:26
    ve şimdi onu yeniliyoruz.
  • 12:26 - 12:31
    Yaklaşık 30 gün içinde
    GreenLab'a bağlanacak.
  • 12:32 - 12:34
    Kırmızı görmenizin nedeni,
    kırmızı ve sarının nedeni
  • 12:34 - 12:38
    pek çok insanın NASA çalışanlarının
    cumartesileri çalışmadığını düşünmesidir--
  • 12:38 - 12:40
    Bu cumartesi çekilmiş bir fotoğraf.
  • 12:40 - 12:44
    Çevrede hiç araba yok fakat sarı kamyonumu
    görüyorsunuz. Cumartesileri çalışıyorum. (Kahkahalar)
  • 12:44 - 12:47

    Bu size çalıştığımın bir kanıtı.
  • 12:47 - 12:52
    Çünkü işi halletmek için ne gerekiyorsa
    yapıyoruz, pek çok kişi bunu bilir.
  • 12:52 - 12:54
    İşte bununla ilgili bir kavram:
  • 12:54 - 13:01
    GreenLab'ı Ohio'daki akıllı ızgara için
    mikro ızgara test yatağı
  • 13:01 - 13:03
    olarak kullanıyoruz.
  • 13:04 - 13:09
    Bunu yapacak kabiliyete sahibiz ve
    işe yaracağını düşünüyorum.
  • 13:10 - 13:14
    İşte, GreenLab Araştırma Merkezi.
  • 13:14 - 13:19
    Bugün, kendi kendini sürdürülebilen
    yenilebilir enerji ekosistemi gösterildi.
  • 13:20 - 13:25
    Biz gerçekten bu kavramın dünya genelinde
    rağbet görmesini umuyoruz.
  • 13:26 - 13:35
    Gıda, su, yakıt ve enerji için bir çözüm
    bulduğumuzu düşünüyoruz.
  • 13:35 - 13:40
    Aşırı yeşil, sürdürülebilir,
    alternatif, yenilenebilir
  • 13:40 - 13:44
    ve GRC'deki üç büyüğü karşılıyor:
  • 13:45 - 13:49
    İşlenebilir tarım arazilerini kullanmayın,
    gıda mahsülleri ile rekabet etmeyin
  • 13:49 - 13:52
    ve en önemlisi tatlı suyu kullanmayın.
  • 13:53 - 13:57
    "Bu laboratuvarda ne yapıyorsunuz?"
    diye pek çok soru alıyorum.
  • 13:58 - 14:03
    Genellikle, "Sizi ilgilendirmez, işte
    laboratuvarda yaptığım." diyorum. (Kahkahalar)
  • 14:03 - 14:06
    İster inanın ister inanmayın,
    bu projede çalışmaktaki
  • 14:06 - 14:09
    bir numaralı amacım
  • 14:09 - 14:14
    dünyayı kurtarmaya yardım etmek.
Title:
Bir jeti uçarabilecek biyoyakıt
Speaker:
Bilal Bomani
Description:

Su yosunu artı tuzlu su eşittir...yakıt? TEDxNASA@SiliconValley'de Bilal Bomani, bioyakıt üreten ve kendi kendini sürdürebilen bir ekosistemi açıklıyor -- işlenebilir arazileri ve tatlı suyu sarfetmeden.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
14:26

Turkish subtitles

Revisions