Return to Video

Modern popülizmin yükselişi - Takis S. Pappas

  • 0:07 - 0:11
    1970'lerin ortasında, on yıllarca süren
    siyasi kargaşanın ardından,
  • 0:11 - 0:15
    Yunanistan sonunda
    istikrar yolunda görünüyordu.
  • 0:15 - 0:17
    Yeni bir anayasanın yürürlüğe girmesi
  • 0:17 - 0:21
    ve Avrupa kuruluşlarına girmek için
    devam eden müzakerelerden ötürü
  • 0:21 - 0:24
    birçok analist Yunan siyasetinin
  • 0:24 - 0:27
    daha büyük batı dünyasının modelini
    takip edeceğini bekliyordu.
  • 0:27 - 0:32
    Daha sonra 1981'de, PASOK adındaki
    siyasi parti iktidara geldi.
  • 0:32 - 0:38
    Partinin karizmatik lideri
    Andreas Papandreou yeni anayasaya karşı
  • 0:38 - 0:42
    muhalif oldu ve iktidardakileri
    ulusal ihanetle suçladı.
  • 0:42 - 0:47
    Yunanistan'ın NATO ve
    Avrupa Ekonomik Topluluğu üyeliklerine
  • 0:47 - 0:51
    muhalefet olarak, her şeyden önce
    halkın durumunu iyileştirmeye
  • 0:51 - 0:53
    yönelik bir yönetim anlayışı vadetti.
  • 0:53 - 0:59
    “Kurumlar yoktur, yalnızca
    insanlar vardır” sözü popüler oldu.
  • 0:59 - 1:02
    Papandreou'nun iktidara yükselmesi
    benzersiz bir hikâye değil.
  • 1:02 - 1:05
    Dünya genelinde
    birçok demokratik ülkede,
  • 1:05 - 1:08
    karizmatik liderler
    siyasi muhalifleri kötüler,
  • 1:08 - 1:13
    kuruluşları hor görür
    ve halkın sorumluluğunu üstlenirler.
  • 1:13 - 1:17
    Bazı eleştirmenler bu yaklaşımı otoriter
    veya faşist olarak nitelendirdiler
  • 1:17 - 1:20
    ve birçoğu bu liderlerin seçmenleri
    manipüle etmek ve kandırmak için
  • 1:20 - 1:23
    duyguları kullandığını öne sürdü.
  • 1:23 - 1:28
    Fakat bu tarz bir siyaset,
    etik olsun veya olmasın,
  • 1:28 - 1:32
    kesinlike demokratik
    ve popülizm olarak biliniyor.
  • 1:32 - 1:35
    Popülizm terimi Antik Roma'dan
    beri varlığını sürdürmekte,
  • 1:35 - 1:40
    köklerini ise latincede “halk” anlamına
    gelen “populus” den almakta.
  • 1:40 - 1:45
    Ancak o zamandan beri popülizm sıklıkla
    mantık dışı ve bazen çelişkili amaçlarla
  • 1:45 - 1:49
    birlikte düzinelerce siyasi hareketi
    tanımlamak için kullanıldı.
  • 1:49 - 1:53
    Popülist hareketler
    monarşilere, tekellere
  • 1:53 - 1:56
    ve birçok güçlü kuruma karşı geldi.
  • 1:56 - 2:00
    Bu terimin tüm tarihini
    burada anlatmak mümkün değil.
  • 2:00 - 2:04
    Bunun yerine, belirli bir tip
    popülizme odaklanıyoruz,
  • 2:04 - 2:06
    Papandreous'un yönetimini ve son
    70 yıldaki birçok diğer
  • 2:06 - 2:12
    hükûmetleri tanımlayan türüne:
    Modern popülizm.
  • 2:12 - 2:17
    Ancak siyaset kuramcılarının bu olguyu
    nasıl tanımladıklarını anlamak için
  • 2:17 - 2:21
    ilk önce bunun neye
    cevap verdiğini incelemeliyiz.
  • 2:21 - 2:22
    İkinci Dünya Savaşı'nın ardından,
  • 2:22 - 2:27
    birçok ülke totaliter ideolojilerden
    uzaklaşmak istedi.
  • 2:27 - 2:29
    Bireylere ve sosyal haklara öncelik veren
  • 2:29 - 2:32
    siyasi uzlaşmayı hedefleyen
    ve yasanın egemenliğine
  • 2:32 - 2:36
    saygı duyan yeni bir
    siyasi düzen amaçladılar.
  • 2:36 - 2:41
    Sonuç olarak, birçok Batı milleti
    uzun süreli hükûmet şeklini benimsedi.
  • 2:41 - 2:43
    Buna liberal demokrasi denir.
  • 2:43 - 2:47
    Bu bağlamda,”liberal” herhangi bir
    siyasi partiye gönderme yapmaz.
  • 2:47 - 2:51
    Bunun aksine üç esas bileşeni barındıran
    bir çeşit demokrasiyi kasteder.
  • 2:51 - 2:55
    İlk olarak, liberal demokrasiler
    toplumun sıklıkla birbiri içine geçmiş
  • 2:55 - 2:59
    ve genellikle anlaşmazlığa yol açan
    birçok bölümden oluştuğunu kabul eder.
  • 2:59 - 3:02
    İkincisi, toplumun birçok
    ihtilaf gruplarının tüm bu bölümleri
  • 3:02 - 3:06
    kapsayıcı, ortak bir paydayı
    amaçlamasını gerektirir.
  • 3:06 - 3:09
    Son olarak, liberal demokrasiler
  • 3:09 - 3:12
    anayasada ve yasal mevzuatta
    belirtildiği üzere
  • 3:12 - 3:15
    yasa egemenliğine ve azınlığın
    haklarını korumaya dayanır.
  • 3:15 - 3:18
    Birlikte ele alındığında bu idealler
  • 3:18 - 3:22
    hoşgörünün ve bizleri tahammülsüzlükten
    alıkoyan kuruluşların,
  • 3:22 - 3:27
    işlevsel ve kapsayıcı demokratik toplumun
    anakayaları olduğunu ileri sürer.
  • 3:27 - 3:31
    Liberal demokrasiler bunları benimseyen
    milletlere istikrarın gelmesinde rol aldı.
  • 3:31 - 3:35
    Ancak herhangi bir hükûmet sisteminde
    olduğu gibi her şeyi çözemediler.
  • 3:35 - 3:39
    Diğer meselelerin arasında sürekli
    yükselen varlık farkı
  • 3:39 - 3:42
    varlıklı komşularına
    ve siyasi liderlerine güvenmeyen
  • 3:42 - 3:46
    az hizmet görmüş
    toplulukları ortaya çıkardı.
  • 3:46 - 3:51
    Bazı durumlarda siyasal yozlaşma
    kamu güvenine ilaveten hasar verdi.
  • 3:51 - 3:55
    Bu siyasiler hakkında büyüyen
    şüphe ve dargınlık
  • 3:55 - 3:58
    vatandaşları, köklü kuruluşlara
    meydan okuyan
  • 3:58 - 4:00
    ve vatandaşların ihtiyacını her şeyin
    önüne koyan
  • 4:00 - 4:03
    yeni bir çeşit lider aramaya hazırladı.
  • 4:03 - 4:07
    Birçok yönden bu reaksiyon
    çalışan demokrasiyi öne çıkarır:
  • 4:07 - 4:12
    Eğer nüfusun çoğunluğu çıkarlarının yeteri
    kadar temsil edilmediğini hissederse
  • 4:12 - 4:17
    bunu değiştirmek için demokratik sis-
    temleri kullanarak liderler seçebilirler.
  • 4:17 - 4:23
    Ancak iddialı modern popülist adaylar
    demokrasinin düzenini bozabilirler.
  • 4:23 - 4:29
    Modern popülistler kendilerini insanların
    iradeleriyle bütünleşen kişiler olarak
  • 4:29 - 4:31
    tanımlarlar ve kendilerini
    halkın çıkarlarını,
  • 4:31 - 4:35
    bireyleri ve sosyal hakları koruyan
    kuruluşların üstünde tutarlar.
  • 4:35 - 4:38
    Modern popülistler bu kurumların
  • 4:38 - 4:42
    erdemli halkın büyük çoğunluğunu
    kontrol etme arayışında olan,
  • 4:42 - 4:46
    kendine hizmet eden yönetici azınlık
    tarafından işletildiğini öne sürer.
  • 4:46 - 4:51
    Sonuç olarak, siyaset artık hoşgörülü
    demokratik kuruluşlar aracılığıyla
  • 4:51 - 4:54
    amaçlanan uzlaşma
    ve mutabakatla alakalı değil.
  • 4:54 - 5:00
    Bunun yerine bu liderler çökmüş gördükleri
    sistemi tersine çevirmeyi amaçladılar.
  • 5:00 - 5:04
    Bu, liberal demokrasinin
    en uç seviyede saygı gösterdiği
  • 5:04 - 5:08
    mahkeme salonları, özgür basın
    ve millî anayasalar gibi kuruluşların
  • 5:08 - 5:13
    sözde ortak iradeyle aynı fikirde olmayan
    herhangi bir kuruluşun
  • 5:13 - 5:16
    modern popülistler tarafından
    hor görülmesi anlamına geliyor.
  • 5:16 - 5:19
    Modern popülist partiler
    birçok yerde ortaya çıktı.
  • 5:19 - 5:22
    Ancak bu hareketlerin
    liderleri oldukça benzer.
  • 5:22 - 5:25
    Genellikle kendilerini
    insanların iradeleriyle
  • 5:25 - 5:29
    bütünleşen kişiler olarak
    tanımlayan karizmatik bireylerdir.
  • 5:29 - 5:32
    Destekçilerine sınırları aşan
    vaatlerde bulunurlar,
  • 5:32 - 5:37
    muhalifleri ise aktif olarak ülkenin
    kuyusunu kazan hainler olarak görürler.
  • 5:37 - 5:42
    Ancak bu siyasiler samimi insanlar
    veya çıkarcı fırsatçılar
  • 5:42 - 5:44
    olsun ya da olmasın saldıkları dinamikler
  • 5:44 - 5:47
    liberal demokrasiler için
    son derece denge bozucu olabilir.
  • 5:47 - 5:50
    Hatta modern popülist liderler
    verdikleri en uç vaatleri
  • 5:50 - 5:53
    yerine getirmediklerinde
  • 5:53 - 5:58
    siyasi söylem, yasa egemenliği
    ve kamu güveni üzerindeki etkileri
  • 5:58 - 6:01
    görevde oldukları zamandan çok daha
    uzun süre devam edebilir.
Title:
Modern popülizmin yükselişi - Takis S. Pappas
Speaker:
Takis S.Pappas
Description:

Dersin tamamını görüntülemek için: https://ed.ted.com/lessons/the-rise-of-modern-populism-takis-s-pappas

Birçok demokratik ülkede karizmatik liderler siyasi muhalifleri kötüler, kuruluşları hor görür ve insanlar için burada olduklarını iddia ederler. Bazı eleştirmenler bu yaklaşımı otoriter veya faşist olarak nitelendiriyor ancak diğerleri bu liderlerin seçmenleri manipüle ettiğini öne sürüyor. Bu tarz siyaset popülizm olarak bilinir. Takis S.Pappas bu olguyu ve bir ülke üzerinde sebep olabileceği devamlı etkilerini inceliyor.

Ders: Takis S.Pappas'dan , Yönetmen: Patrick Smith

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
06:02

Turkish subtitles

Revisions