Alkol sizi nasıl sarhoş eder? - Judy Grisel
-
0:07 - 0:12Etanol: Birkaç karbon atomunun
biraz daha fazlasından oluşan -
0:12 - 0:15bu molekül sarhoşluktan sorumludur.
-
0:15 - 0:18Genellikle basitçe alkol olarak
adlandırılan etanol, -
0:18 - 0:21alkollü içeceklerin aktif bileşenidir.
-
0:21 - 0:24Sadeliği, membranların
arasına gizlice girmesine -
0:24 - 0:26çok farklı köşelere
yerleşmesine yardımcı olarak, -
0:26 - 0:31daha ağır moleküllere kıyasla
çok sayıda etkiler yaratır. -
0:31 - 0:34Öyleyse sarhoşluğa tam olarak
nasıl yol açıyor -
0:34 - 0:38ve neden farklı insanlar üzerinde
çarpıcı biçimde farklı etkileri var? -
0:39 - 0:40Bu soruları yanıtlamak için
-
0:40 - 0:44vücuttaki yolculuğunda alkolü
takip etmemiz gerekecek. -
0:44 - 0:47Alkol mideye iner ve
ve sindirim sistemiyle, -
0:47 - 0:51özellikle ince bağırsak
yoluyla kanda emilir. -
0:51 - 0:54Mide içeriği alkolün kana
girme kabiliyetini etkiler, -
0:54 - 0:58çünkü yemekten sonra mideyi
ince bağırsaktan ayıran -
0:58 - 1:01pilor çevresindeki kas halkası kapanır.
-
1:01 - 1:04Bu nedenle, büyük bir yemekten sonra
kana ulaşan alkol seviyesi, -
1:04 - 1:08aç karnına içilen alkolün
sadece dörtte biri olabilir. -
1:09 - 1:12Kanla birlikte
alkol organlara ulaşır, -
1:12 - 1:14özellikle en fazla kan akışının
olduğu yerlere: -
1:14 - 1:17karaciğer ve beyin.
-
1:17 - 1:19Başlangıçta karaciğere varır
-
1:19 - 1:23ve karaciğerde enzimler alkol molekülünü
iki aşamada parçalar. -
1:23 - 1:29İlk olarak, ADH adı verilen enzim ile
alkol toksik olan asetaldehite dönüşür. -
1:29 - 1:36Sonra ALDH adı verilen enzim, asetaldehidi
toksik olmayan asetata dönüştürür. -
1:36 - 1:40Kan dolaştıkça karaciğer alkolü
düzenli olarak ortadan kaldırır - -
1:40 - 1:44ancak bu eliminasyonun ilk geçişi
ne kadar alkolün beyin ve diğer organlara -
1:44 - 1:47karar vermesini etkiler.
-
1:47 - 1:51Beyin hassasiyeti alkolün
duygusal, bilişsel -
1:51 - 1:57ve davranışsal etkilerinden sorumludur
- sarhoşluk olarak da bilinir. -
1:57 - 2:01Alkol beynin birincil freni olan
Gama aminobütirik asit'i -
2:01 - 2:06ve birincil gazı olan
glutamatı tersine çevirir. -
2:06 - 2:09Bu durum nöronlarda
iletişim kaybı yaratır -
2:09 - 2:13ve insanlar orta dozlarda rahat hisseder,
daha yüksek dozlarda ise uykuya dalar, -
2:13 - 2:19toksik dozlarda ise hayatta kalmak için
gerekli beyin aktivitesini engelleyebilir. -
2:19 - 2:22Alkol ayrıca, orta beyinden
-
2:22 - 2:26motivasyon için önemli bir bölge olan
nükleus akkümbense uzanan -
2:26 - 2:28küçük bir nöron grubunu da uyarır.
-
2:28 - 2:30Tüm bağımlılık yapıcı ilaçlar gibi,
-
2:30 - 2:33nükleus akkümbenste dopamin
patlamasına neden olur, -
2:33 - 2:36bu da kullananlara olduça keyif verir.
-
2:36 - 2:41Alkol ayrıca bazı nöronların endorfin
sentezlemesine ve bırakmasına sebep olur. -
2:41 - 2:45Endorfinler stres veya tehlikeye
yanıt olarak sakinleşmemize yardımcı olur. -
2:45 - 2:47Yüksek endorfin seviyeleri
alkol tüketimiyle ilişkili -
2:47 - 2:51öfori ve gevşemeye katkıda bulunur.
-
2:51 - 2:52Son olarak,
-
2:52 - 2:56karaciğerin alkolü parçalanması
beynin emilimini aştığında -
2:56 - 2:58sarhoşluk yok olur.
-
2:58 - 3:01Bireysel farklılıklar
bu yolculuk sürecinde -
3:01 - 3:04insanların az veya çok
sarhoş olmalarına neden olabilir. -
3:04 - 3:08Örneğin, aynı kiloya sahip ve
aynı miktarda içen bir kadın ve bir erkek, -
3:08 - 3:13özdeş bir öğünde kanlarında farklı
alkol konsantrasyonlarına sahip olacaktır, -
3:13 - 3:15bir diğer deyişle BAC.
-
3:15 - 3:18Çünkü kadınlar daha az
kana sahip olma eğilimindedir- -
3:18 - 3:20kadınlar genellikle
yüksek yağ oranına sahiptir, -
3:20 - 3:22ve yağ, kastan daha az kan gerektirir.
-
3:22 - 3:26Aynı miktarda alkol taşıyan
daha küçük bir kan boyutu, -
3:26 - 3:29konsantrasyonun kadınlar için
daha yüksek olacağı anlamına gelir. -
3:29 - 3:35Karaciğer alkol işleme enzimlerindeki
genetik farklılıklar da BAC'yi etkiler. -
3:35 - 3:38Düzenli içki içmek
bu enzimlerin üretimini artırabilir, -
3:38 - 3:40alkol toleransına katkıda bulunabilir.
-
3:40 - 3:44Öte yandan, uzun süre
aşırı derecede içenlerde, -
3:44 - 3:48ters etkiye neden olan
karaciğer hasarı geliştirebilir. -
3:48 - 3:52Bu arada, dopamin, GABA ve endorfin
iletimindeki genetik farklılıklar -
3:52 - 3:55alkol kullanım bozukluğu oluşturma
-
3:55 - 3:57riskinin artmasına sebep olabilir.
-
3:58 - 4:01Doğuştan düşük endorfin veya dopamine
sahip olanlar, içki yoluyla -
4:01 - 4:03kendilerine ilaç verebilir.
-
4:03 - 4:05Bazı insanların aşırı içme
riski daha yüksektir -
4:05 - 4:09çünkü alkolün hoş etkilerini
artıran hassas bir endorfin hassasiyetine -
4:09 - 4:10sahiptirler.
-
4:10 - 4:13Diğerlerinin GABA iletiminde
farklılıklar vardır, -
4:13 - 4:17bu durum onları alkolün yatıştırıcı
etkilerine karşı hassas hale getirir, -
4:17 - 4:20bu da alkol kullanım bozukluğu
riskini azaltır. -
4:21 - 4:26Bu arada, beyin GABA, dopamin
ve endorfin iletimini azaltarak -
4:26 - 4:30ve glutamat aktivitesini artırarak
kronik alkol tüketimine uyum sağlar. -
4:30 - 4:34Bu durum, düzenli içenlerin
endişeli olmaları, uyku güçlüğü çekmeleri -
4:34 - 4:38ve daha az keyif alma
eğiliminde oldukları anlamına gelir. -
4:38 - 4:41Bu yapısal ve fonksiyonel değişiklikler,
içme normal hissettirdiğinde -
4:41 - 4:45alkol kullanım bozukluğuna yol açar
ancak içmek rahatsızlık vermez -
4:45 - 4:47bu da bir kısır bir döngü oluşturur.
-
4:48 - 4:53Dolayısıyla hem genetik hem de geçmiş
tecrübeler, alkol deneyimini etkiler - -
4:53 - 4:56bu, bazı insanların
belirli içme şekillerine -
4:56 - 4:58diğerlerinden daha eğilimli
olduğu anlamına gelir. -
4:58 - 5:03ve alkol tüketim geçmişi sinirsel
ve davranışsal değişikliklere yol açar.
- Title:
- Alkol sizi nasıl sarhoş eder? - Judy Grisel
- Speaker:
- Judy Grisel
- Description:
-
Tüm dersi görmek için : https://ed.ted.com/lessons/how-does-alcohol-make-you-drunk-judy-grisel
Etanol: Birkaç karbon atomundan biraz daha fazlasından oluşan bu molekül sarhoşluktan sorumludur. Genellikle alkol olarak adlandırılan etanol, alkollü içeceklerin aktif bileşenidir. Öyleyse sarhoşluğa tam olarak nasıl neden oluyor ve neden farklı insanlar üzerinde önemli ölçüde farklı etkileri var? Judy Grisel alkolün vücuttaki yolculuğunu araştırıyor.
Ders : Judy Grisel Yönetmen : Anton Bogaty
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:04
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for How does alcohol make you drunk? | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for How does alcohol make you drunk? | ||
Nihal Aksakal accepted Turkish subtitles for How does alcohol make you drunk? | ||
Nihal Aksakal edited Turkish subtitles for How does alcohol make you drunk? | ||
Doğancan Çapık edited Turkish subtitles for How does alcohol make you drunk? | ||
Doğancan Çapık edited Turkish subtitles for How does alcohol make you drunk? | ||
Doğancan Çapık edited Turkish subtitles for How does alcohol make you drunk? |