Genetiği tasarlanmış bebek konusunun etik ikilemi
-
0:01 - 0:03Peki, ben sizin için
-
0:03 - 0:05genetiği tasarlanmış bir bebek
yapabilseydim ne olurdu? -
0:06 - 0:08Ebeveyn adayları olarak siz
-
0:08 - 0:12ve bilim adamı olarak ben, bu yola
birlikte çıkmaya karar verseydik? -
0:14 - 0:16Ya da böyle bir şey yapmasaydık?
-
0:16 - 0:18Bunun "kötü bir fikir"
olduğunu düşünseydik -
0:18 - 0:21fakat ailemiz, arkadaşlarımız
ve iş arkadaşlarımız -
0:21 - 0:23bunu yapmaya karar verseydi?
-
0:24 - 0:27Şimdi zamanı hızlıca
15 yıl sonrasına saralım. -
0:28 - 0:312030 yılında olduğumuzu ve
sizlerin birer ebeveyn -
0:31 - 0:32olduğunuzu varsayalım.
-
0:33 - 0:36Yanınızda bir kızınız var, Marianne
-
0:36 - 0:39ve 2030 yılında, genetik yapısında
hiçbir değişiklik yapılmadığı için -
0:39 - 0:42onu doğal olarak tanımlıyoruz.
-
0:43 - 0:47Eşiniz ve siz bilinçli olarak
böyle bir karar aldığınız için -
0:47 - 0:51sosyal çevrenizdeki birçok insan
sizi küçümsüyor. -
0:51 - 0:54Sizin teknolojiye karşı ya da teknofobik
olduğunuzu düşünüyor. -
0:56 - 0:58Marianne'nin yan dairede yaşayan
en yakın arkadaşı Jenna ise -
0:59 - 1:00çok farklı bir hikâye.
-
1:01 - 1:07Jenna, genetiğinde bir sürü iyileştirme
yapılan, genetiği tasarlanmış bir kız. -
1:09 - 1:10Evet. İyileştirme.
-
1:11 - 1:15Bu iyileştirmeler, komik bir ismi olan
yeni bir gen değiştirme teknolojisi -
1:15 - 1:17CRISPR kullanılarak tanıtıldı.
-
1:17 - 1:19Komik bir isim,
-
1:19 - 1:21çünkü hani bir şey çıtır çıtır olur ya,
-
1:21 - 1:22bu da CRISPR.
-
1:24 - 1:27Jenna'nın ebeveynlerinin birkaç
milyon dolar ödeyerek -
1:27 - 1:29tuttuğu bu bilim adamı
-
1:30 - 1:33CRISPR'ı insan embriyolarından
oluşan bir gruba tanıttı. -
1:34 - 1:36Sonra genetik testler yaptılar
-
1:36 - 1:40ve Jenna'nın embriyosunun
gruptaki en iyi embriyo -
1:40 - 1:42olduğu tahmininde bulundular.
-
1:43 - 1:47Şimdi, Jenna hakiki, gerçek bir insan.
-
1:47 - 1:50Oturma odanızdaki halının üzerinde oturup
-
1:50 - 1:52kızınız Marianne ile oynuyor.
-
1:53 - 1:56Aileleriniz artık birbirini
yıllardır tanıyor -
1:56 - 1:59ve Jenna'nın sıradışı olduğunun
-
1:59 - 2:01daha da farkına varmaya başladınız.
-
2:01 - 2:03Jenna inanılmaz derecede zeki.
-
2:03 - 2:07Eğer kendinize karşı dürüst olabilirseniz,
aslında o sizden bile daha zeki -
2:07 - 2:08ve daha sadece beş yaşında.
-
2:09 - 2:13Güzel, uzun, atletik...
-
2:13 - 2:15Bu liste uzadıkça uzar.
-
2:16 - 2:19Doğrusunu söylemek gerekirse, Jenna gibi
-
2:19 - 2:21genetik yapısı değiştirilmiş
bütün bir nesil var. -
2:22 - 2:24Bu zamana kadar, hepsi
ebeveynlerinin neslinden, -
2:24 - 2:26sizin neslinizden
-
2:26 - 2:28daha sağlıklı görünüyor.
-
2:28 - 2:30Ve daha az sağlık masrafları var.
-
2:32 - 2:35HIV/AIDS ve genetik
rahatsızlıkları da içeren -
2:35 - 2:38bir sürü hastlalığa karşı
bağışıklık sahibiler. -
2:39 - 2:41Her şey kulağa harika geliyor.
-
2:41 - 2:45Ama Jenna'yla ilgili bir şeylerin
tam doğru olmadığını hissettiren -
2:45 - 2:50bu huzursuz edici duyguyu
engelleyemiyorsunuz ve -
2:50 - 2:54diğer genetiği değiştirilmiş çocuklarla
ilgili de aynı şeyleri hissediyorsunuz. -
2:55 - 2:58Ayrıca, hafta başında bir gazetede
-
2:58 - 3:02tasarlanmış bebek olarak dünyaya gelmiş
çocuklar üzerinde yapılan bir araştırmanın -
3:02 - 3:05bu çocukların yüksek agresiflik
ve kendini beğenmişlik gibi -
3:05 - 3:08bazı sorunlarının olabileceğini
gösterdiğini okumuştunuz. -
3:10 - 3:11Fakat aklınızda
-
3:11 - 3:15Jenna'nın ailesinden aldığınız
bazı haberler var. -
3:15 - 3:17Jenna çok zeki,
-
3:17 - 3:20şimdi sizin kızınız Marianne'den
farklı bir okula, -
3:20 - 3:22özel bir okula gidiyor ve
-
3:22 - 3:26bu sizin ailenizi biraz
karışıklığa sürüklüyor. -
3:26 - 3:27Marianne durmadan ağlıyor
-
3:27 - 3:31ve geçen gece iyi geceler demek
için onu yatağına götürdüğünüzde -
3:31 - 3:35size "Babacığım, Jenna artık benim
arkadaşım olamayacak mı? " diye sormuştu. -
3:36 - 3:40Şimdi size 2030'da gerçekleşen hayal
ürünü bu hikâyeyi anlatırken -
3:40 - 3:42içimde sanki bazılarınızı
-
3:42 - 3:45bilim kurgu düşüncelerine sürüklemişim
gibi bir his var. Haksız mıyım? -
3:45 - 3:48Bir bilim kurgu kitabı
okuduğunuzu düşünüyorsunuz. -
3:48 - 3:51Ya da belki Cadılar Bayramı
tarzında düşünüyorsunuz. -
3:51 - 3:53Ancak bu bizim için sadece 15 yıl sonra
-
3:53 - 3:55gerçekten de olabilecek bir hakikat.
-
3:55 - 3:58Ben kök hücre ve genetik araştırmacısıyım
-
3:58 - 4:01ve bu yeni CRISPR teknolojisini
-
4:01 - 4:03ve onun potansiyel
etkisini anlayabiliyorum. -
4:04 - 4:07Kendimizi bu hakikâtin
içinde bulabiliriz ve -
4:07 - 4:10birçok şey bugün ne yapmaya
karar verdiğimize bağlı. -
4:12 - 4:14Eğer hâlâ bilim kurgu tarzı
düşünceler içindeyseniz -
4:14 - 4:19bilim dünyasının bu yılın başlarında
büyük bir şok yaşadığını hesaba katın -
4:19 - 4:22ki halkın büyük ölçüde
bundan haberi bile yok. -
4:22 - 4:25Çin'deki araştırmacılar, birkaç ay önce
-
4:25 - 4:29genetik yapısı değiştirilmiş embriyoların
yaratıldığı bilgisini verdiler. -
4:29 - 4:32Bu tarihte ilk kez oluyordu.
-
4:32 - 4:35Bunu, yeni CRISPR teknolojisini
kullanarak yaptılar. -
4:36 - 4:37Mükemmel bir şekilde çalışmadı
-
4:37 - 4:41ama yine de Pandora'nın kutusunun kapısını
-
4:41 - 4:43araladıklarını düşünüyorum.
-
4:44 - 4:47Bence, bazı insanlar bu
teknolojiyi geliştirecek -
4:47 - 4:49ve genetiği tasarlanmış
bebekler yapmaya çalışacak. -
4:50 - 4:53Şimdi, devam etmeden önce
bazılarınız elini kaldırıp -
4:53 - 4:57"Paul, dur, bir dakika bekle.
Bu yasa dışı olmaz mıydı? -
4:57 - 5:00Öylece çıkıp genetiği tasarlanmış
bir bebek yaratamazsın." -
5:00 - 5:01diyebilir.
-
5:02 - 5:04Aslında, bir bakıma haklısınız.
-
5:04 - 5:06Bazı ülkelerde, bunu yapamazdınız.
-
5:07 - 5:10Ama benim ülkem ABD'yi de
içeren diğer birçok ülkede -
5:10 - 5:14bu konuda bir yasa yok,
yani teoride yapabilirdiniz. -
5:15 - 5:19Bu alanda yankılanan bir başka
araştırma daha vardı -
5:19 - 5:22ve bu çok uzaklarda değil,
İngiltere'de yapıldı. -
5:22 - 5:26İngiltere, insan genetiği
değişimi konusunda -
5:26 - 5:28geleneksel olarak en katı ülke oldu.
-
5:28 - 5:30Bu orada yasa dışıydı,
-
5:30 - 5:32ancak sadece birkaç ay önce,
-
5:32 - 5:34bu kurala bir istisna getirdiler.
-
5:34 - 5:37Az görülen genetik rahatsızlıkları
önlemeye çalışmak amacıyla -
5:37 - 5:40genetiği değiştirilmiş insan
yaratımına izin veren -
5:40 - 5:44bir yasa geçirdiler.
-
5:44 - 5:48Ben hâlâ bu olayların hep birlikte bizi
-
5:48 - 5:51insan genetiğinin değiştirilmesini
kabul etmeye doğru sürüklediğini -
5:51 - 5:53düşünüyorum.
-
5:54 - 5:57Peki, ben CRISPR teknolojisi hakkında
konuşuyorum ama -
5:57 - 5:59nedir bu CRISPR?
-
5:59 - 6:03Eğer hepimizin bildiği
GDO'yu düşünürseniz, -
6:03 - 6:07GDO'lu domatesler, GDO'lu buğday gibi,
-
6:07 - 6:09CISRPR teknolojisi,
-
6:09 - 6:12bunları yapmakta
kullanılan teknolojilere benzer, -
6:13 - 6:14ama belirgin biçimde
-
6:14 - 6:16daha iyi, daha ucuz
-
6:16 - 6:17ve daha hızlıdır.
-
6:18 - 6:20Peki nedir bu?
-
6:20 - 6:22Aslında genetik bir İsveç
ordu çakısı gibidir. -
6:22 - 6:24Bunun, içinde farklı gereçler olan
-
6:24 - 6:26bir İsveç ordu çakısı olduğunu farz edelim
-
6:26 - 6:29ve gereçlerden bir tanesi
bizim DNA'mız için -
6:29 - 6:31büyüteç gibi veya GPS gibi bir şey.
-
6:32 - 6:34Yani, belli bir noktaya yoğunlaşabilir.
-
6:34 - 6:37Bir sonraki gereç ise
DNA'yı belli bir noktadan -
6:37 - 6:39kesebilecek olan bir makas.
-
6:39 - 6:42Sonuncusu ise o noktadaki genetik kodu
-
6:42 - 6:45tekrar yazabileceğimiz bir tükenmez kalem.
-
6:45 - 6:47Gerçekten bu kadar basit.
-
6:48 - 6:51Üç yıl önce ortaya çıkaran bu teknoloji
-
6:51 - 6:53bilim dünyasını kasıp kavurdu.
-
6:54 - 6:58Çok hızlı gelişiyor ve bilim adamlarına
çok heyecan verici geliyor. -
6:58 - 7:01Ayrıca kabul etmeliyim ki ben de ona
kendimi öyle kaptırdım ki -
7:01 - 7:03kendi laboratuvarımda da kullanıyoruz.
-
7:03 - 7:06Bence biri bir sonraki adımı atacak,
-
7:06 - 7:08genetiği değiştirilmiş embriyo
işini devam ettirecek -
7:08 - 7:11ve belki de genetiği tasarlanmış
bebekler yaratacak. -
7:13 - 7:15Bu artık her yerde.
-
7:15 - 7:18Sadece üç yıl önce ortaya çıktı.
-
7:18 - 7:21Bugün binlerce laboratuvar işi ele aldı
-
7:21 - 7:24ve önemli araştırmalar yapıyorlar.
-
7:24 - 7:27Bunların çoğu genetiği tasarlanmış
bebeklerle ilgilenmiyor. -
7:27 - 7:29İnsan hastalıkları
-
7:29 - 7:32ve diğer önemli bilim
elementleri üzerine çalışıyorlar. -
7:32 - 7:34Yani, CRISPR'la ilgili bir sürü iyi
araştırma yapılıyor. -
7:35 - 7:38Eskiden yıllar süren ve milyonlara
mal olan genetik değişimlerini -
7:38 - 7:41şimdi birkaç haftada
-
7:41 - 7:44birkaç bin dolara yapabiliyor
olabilmemiz gerçeği -
7:44 - 7:46bir bilim adamı olarak söylüyorum,
-
7:46 - 7:47harika.
-
7:47 - 7:50Ama aynı zamanda
-
7:50 - 7:53bu insanlara çok ileriye
gitme kapısını da açıyor. -
7:53 - 7:55Bence bazı insanlar için
-
7:55 - 7:58odak noktası bilim olmayacak.
-
7:58 - 8:00Onlara şevk veren şey
bu olmayacak. -
8:00 - 8:03Onlara şevk veren şey bir ideoloji
ya da kâr elde etme olacak. -
8:04 - 8:07İşte onlar genetiği tasarlanmış
bebeklere yönelecek. -
8:08 - 8:12Peki bu konu neden bizi tedirgin etmeli?
-
8:12 - 8:15Eğer iki yüzyıl geriye gidersek,
-
8:15 - 8:19evrimin ve genetiğin insanlığı,
bugün kim olduğumuzu -
8:19 - 8:22derinden etkilediğini,
Darwin'den öğrendik. -
8:22 - 8:26Bazıları, dünyamızda iş başında olan
sosyal Darvinizm gibi, -
8:26 - 8:28belki de hatta öjenik gibi bir şey
olduğunu düşünüyor. -
8:29 - 8:32Bu trendleri, bu güçleri
-
8:32 - 8:35çok güçlü ve çok yaygın olan
-
8:35 - 8:39CRISPR teknolojisinin hız
kazandırıcı roketiyle bir düşünün. -
8:39 - 8:43Aslında, öjeniklerin sahip
olabileceği gücü görmek için -
8:43 - 8:46sadece bir yüzyıl geriye yani
geçen yüzyıla gidebiliriz. -
8:47 - 8:49Babam Peter Knoepfler
-
8:49 - 8:52aslında burada Viena'da doğdu.
-
8:52 - 8:56O Vienalıydı ve 1929'da burada doğru.
-
8:56 - 9:00Peter küçük bir bebekken
-
9:00 - 9:02dünya çok farklıydı. Değil mi?
-
9:02 - 9:03Çok farklı bir Viena'ydı.
-
9:03 - 9:05ABD farklıydı.
-
9:05 - 9:06Dünya farklıydı.
-
9:06 - 9:09Öjeniklikte bir artış vardı
-
9:09 - 9:11ve büyükannem ve büyükbabam
-
9:11 - 9:13oldukça çabuk bir şekilde
-
9:13 - 9:16öjenik denkliğin yanlış
tarafında olduklarını fark ettiler. -
9:17 - 9:20Burasının kendillerinin ve bütün
akrabalarının evi olmasına rağmen -
9:20 - 9:22ve bu çevrenin nesillerce
-
9:22 - 9:26kendi ailelerinin olmasına rağmen
-
9:26 - 9:28öjenik yüzünden
-
9:28 - 9:30ayrılmak zorunda
olduklarına karar verdiler. -
9:31 - 9:33Hayatta kaldılar ama çok üzgündüler
-
9:33 - 9:37ve babamın hiçbir zaman Viena'dan
ayrılmayı atlatamadığından eminim. -
9:37 - 9:391938'de ayrıldıklarında
-
9:39 - 9:41yalnızca sekiz yaşındaydı.
-
9:43 - 9:46Bugün, yüzeye çıkan yeni tür bir
-
9:46 - 9:48öjenik görüyorum.
-
9:48 - 9:51Geçmişte olanlardan daha farklı,
-
9:51 - 9:55daha nazik, kibar, olumlu
bir öjenik olduğu farzediliyor. -
9:56 - 10:01Fakat, her ne kadar insanları
geliştirmeye odaklanmış olsa da -
10:01 - 10:03bence negatif sonuçlar doğurabilir
-
10:03 - 10:05ki bu yeni öjeniğin
-
10:05 - 10:08bazı üst savunucularının CRISPR'in
bunu yapmak için bir bilet olduğunu -
10:08 - 10:11düşünüyor olmaları beni
gerçekten endişelendiriyor. -
10:12 - 10:14Bu yüzden kabul etmeliyim ki öjenikten
-
10:14 - 10:17yani insanları daha iyi
yapmaktan bahsediyoruz. -
10:17 - 10:19Bu çok karmaşık bir mesele.
-
10:19 - 10:22İnsanoğlundan bahsettiğimizde,
daha iyi ne anlama gelir? -
10:22 - 10:25Belki de birçoğumuz
-
10:25 - 10:28insanoğlunun birazcık iyileştirilmesinin
-
10:28 - 10:30iyi olacağını düşünebilir.
-
10:30 - 10:32Buradaki, ABD'deki,
-
10:32 - 10:34siyasetçilerimize bir bakın --
-
10:34 - 10:38Oraya bir daha gitmeyiz inşallah.
-
10:38 - 10:40Belki sadece aynaya baktığımızda bile
-
10:40 - 10:43daha iyi olabilidirdi
dediğimiz şeyler olabilir. -
10:43 - 10:47Mesela ben kel olmaktansa biraz daha
fazla saçımın olmasını isterdim. -
10:47 - 10:50Bazı insanlar daha uzun olmayı,
-
10:50 - 10:53farklı kiloda olmayı, farklı bir
yüze sahip olmayı dileyebilir. -
10:54 - 10:57Eğer bunları yapabilseydik yapardık
-
10:57 - 11:00ya da çocuklarımız için yapabilirdik.
-
11:00 - 11:01Kulağa çok cazip gelirdi.
-
11:02 - 11:05Ama beraberinde bu riskleri de getirirdi.
-
11:05 - 11:07Öjenikten bahsettim,
-
11:07 - 11:10ama bireyler için de bazı riskler olurdu.
-
11:10 - 11:13Eğer genetik değişimini kullarak
insanları iyileştirmeyi değil de -
11:13 - 11:17sadece onları daha sağlıklı
yapmayı denersek, -
11:17 - 11:19bu teknoloji o kadar yeni
-
11:19 - 11:21ve o kadar güçlü ki
-
11:21 - 11:23yanlışlıkla onları daha hasta yapabiliriz.
-
11:25 - 11:27Bu kolaylıkla olabilecek bir şey.
-
11:27 - 11:28Diğer bir risk ise,
-
11:28 - 11:31laboratuvarlarda devam eden
-
11:31 - 11:34- tasarlanmış bebeklerle
ilgili olmaksızın - -
11:34 - 11:37bütün yasal ve önemli genetik
yapıyı değiştirme araştırmaları -
11:37 - 11:40birkaç kişi genetiği tasarlanmış
bebek işine girerse -
11:40 - 11:42ve bir şeyler kötü giderse
-
11:42 - 11:44bütün alan zarar görebilir.
-
11:45 - 11:48Ayrıca bence devletlerin
genetik değişimine -
11:48 - 11:52ilgi duymaya başlamaları
çok da ihtimal dışı bir şey değil. -
11:53 - 11:56Mesela, hayali, genetik
yapısı değiştirilmiş -
11:56 - 11:58daha sağlıklı olan çocuğumuz
Jenna'yı düşünelim. -
11:58 - 12:03Eğer daha az sağlık masrafı
yaratan bir nesil varsa -
12:03 - 12:05devletlerin vatandaşlarını
-
12:05 - 12:09genetik değişimine zorlamaya
başlaması olası bir durumdur. -
12:09 - 12:12Çin'deki tek çocuk politikasına bir bakın.
-
12:12 - 12:17400 milyon insanın doğmasını
engelledikleri düşünülüyor. -
12:18 - 12:23Genetik değişikliğin devletin baskı
uygulayabileceği bir şey olabileceği -
12:23 - 12:25uzak bir olasılık sayılmaz.
-
12:25 - 12:29Eğer, viral videoların ve sosyal medyanın
bulunduğu dijital dünyamızda -
12:29 - 12:31genetiği tasarlanmış
bebekler popüler olursa -
12:31 - 12:33genetiği tasarlanmış bebeklerin
-
12:33 - 12:36modaya uygun olduğu düşünülürse
-
12:36 - 12:38ve onlar yeni tür bir
popüler ünlüler takımı -
12:38 - 12:41yeni Kardashianlar ya da onun
gibi bir şey hâline gelirse? -
12:41 - 12:42(Gülüşmeler)
-
12:42 - 12:45Bu trendleri kontrol edebileceğimizi
düşünüyor musunuz? -
12:45 - 12:48Ben düşünmüyorum.
-
12:49 - 12:52Bugün yine Cadılar Bayramı
-
12:52 - 12:54ve biz genetik değişiminden bahsederken
-
12:54 - 12:57Cadılar Bayramı'yla ilgili olan
hakkında en çok konuşulan -
12:57 - 13:00yalnızca bir karakter var,
-
13:00 - 13:02o da Frankestein.
-
13:03 - 13:07Zaten genetiği değiştirilmiş yiyecekler
ve bu gibi şeyler mevcuttu. -
13:07 - 13:11Ama şimdi bunu Cadılar
Bayramı gibi bir günde -
13:11 - 13:13bir de insanla ilişkili olarak düşünürsek,
-
13:13 - 13:18eğer anne babalar özü itibariyle
çocuklarını genetik olarak seçebilirse -
13:18 - 13:23Frankestein 2.0 türünden bir durum
hakkında mı konuşuyor olacağız? -
13:24 - 13:27Sanmam. Bence o kadar da aşırıya kaçmaz.
-
13:27 - 13:31İnsan kodunu kesip parçalara
ayırmaya başladığımızda -
13:31 - 13:35sonucun ne olacağı konusunda
her şey mümkün. -
13:35 - 13:36Tehlikeler tabii ki olacak.
-
13:38 - 13:41Geçmişe, dönüşümsel bilimin
diğer elementlerine baktığımızda -
13:41 - 13:42onların nasıl kontrolden çıkabileceğini
-
13:42 - 13:46ve nasıl toplumun içine işediğini
-
13:46 - 13:47görürüz.
-
13:48 - 13:51Size sadece tüp bebek örneğini vereceğim.
-
13:52 - 13:56Neredeyse 40 yıl önce,
-
13:56 - 14:00ilk tüp bebek olan Louise Brown doğdu.
-
14:00 - 14:01Bu harika bir şey
-
14:01 - 14:06ve sanırım o zamandan beri
beş milyon tüp bebek, -
14:06 - 14:09beraberlerinde sonsuz mutluluk
getirerek dünyaya geldi. -
14:09 - 14:11Bir sürü anne baba şimdi
bu çocukları sevebiliyor. -
14:12 - 14:14Ama eğer 40 yıllık bir süreçte
-
14:14 - 14:17beş milyon bebeğin yeni bir teknolojiyle
doğduğunu düşündüğünüzde -
14:18 - 14:19bu olağanüstü bir şey.
-
14:19 - 14:23Bu tür bir şey insan genetiğinin değişimi
ve tasarlanmış bebeklerle de -
14:23 - 14:25gerçekleşebilir.
-
14:25 - 14:28Gelecek birkaç ay içinde ya da
seneye aldığımız kararlara -
14:28 - 14:30bağlı olarak
-
14:30 - 14:33ilk genetiği tasarlanmış bebek doğarsa
-
14:33 - 14:34birkaç on yıl içinde
-
14:34 - 14:38milyonlarca genetiği
değiştirilmiş insan olabilir. -
14:38 - 14:42Tabii burada da bir farklılık var,
çünkü eğer biz, siz seyirciler ya da ben, -
14:42 - 14:45genetiği tasarlanmış bebek sahibi
olmaya karar verirsek -
14:45 - 14:49o zaman onların çocukları da
genetiği değiştirilmiş çocuklar olacak, -
14:49 - 14:51çünkü bu kalıtımsal bir şey.
-
14:51 - 14:52İşte bu büyük bir fark.
-
14:54 - 14:56Bütün bunları göz önünde
bulundurduğumuzda -
14:56 - 14:57ne yapmalıyız?
-
14:58 - 15:00Aslında, tam da bu konuyu ele almak üzere
-
15:00 - 15:03bir ay sonra Washinton D.C.'de
-
15:03 - 15:05ABD Ulusal Bilimler Akademisi
tarafından düzenlenen -
15:05 - 15:07bir toplantı gerçekleştirilecek.
-
15:07 - 15:11İnsan genetiğinin değiştirilmesiyle
ilgili doğru yol nedir? -
15:12 - 15:14Bence şimdi
-
15:14 - 15:16bir ertelemeye ihtiyacımız var.
-
15:16 - 15:17Bunu yasaklamak zorundayız.
-
15:17 - 15:21Genetiği değiştirilmiş insanların
yaratılmasına izin vermemeliyiz, -
15:21 - 15:24çünkü bu aşırı derecede tehlikeli
ve sonu belli olmayan bir şey. -
15:25 - 15:27Fakat bir sürü insan var --
-
15:27 - 15:28(Alkışlar)
-
15:28 - 15:29Teşekkürler.
-
15:29 - 15:33(Alkışlar)
-
15:36 - 15:38Şunu da belirteyim ki,
bir bilim adamı olarak -
15:38 - 15:41bunu insanların önünde
söylemek biraz korkutucu, -
15:41 - 15:46çünkü bilim genellikle kendi başına
buyruk olmayı ve bu tarz şeyleri sevmez. -
15:47 - 15:50Bu yüzden sanırım burada bunu
askıya almak durumundayız, -
15:50 - 15:53ama bana sadece katılmamakla kalmayıp
-
15:53 - 15:55tamamen zıttı düşünen birçok insan var.
-
15:55 - 15:58Onlar, gaz pedalına köküne
kadar basıyorlar, -
15:58 - 16:00hadi genetiği tasarlanmış
bebekler yapalım. -
16:00 - 16:03Bu yüzden Aralık'ta gerçekleşecek olan ve
-
16:03 - 16:06gelecek aylarda gerçekleşme
ihtimali olan toplantılarda -
16:06 - 16:09bu konuda bir yasaklama
olmama olasılığı bulunuyor. -
16:09 - 16:12Sanırım mecvut problemimizin bir kısmı da
-
16:12 - 16:14insanları ilgilendiren
-
16:14 - 16:19bütün bu genetik değişimi
trendinden, devriminden -
16:19 - 16:20halkın haberi olmamasıdır.
-
16:20 - 16:22Hiç kimse, bak bu bir devrimdir,
-
16:22 - 16:25bu çok büyük bir olaydır
-
16:25 - 16:29ve seni birçok bireysel açıdan da
etkileyebilir gibi şeyler söylemiyor. -
16:29 - 16:31Bu yüzden benim diğer bir
hedefim de bunu değiştirmek -
16:31 - 16:34ve halkla yakın ilişki kurarak
onları bu konuda eğitmek -
16:34 - 16:37ve siz izleyicilerin bu konu
hakkında konuşmasını sağlamak. -
16:38 - 16:41Umarım bu toplantılarda halk
-
16:41 - 16:44kendi sesini duyurabilme
şansına sahip olur. -
16:46 - 16:50Eğer şimdi 2030'a, hayalî
hikâyemize geri gidersek -
16:51 - 16:54ve yine bugün aldığımız
kararlara dayanarak -- -
16:54 - 16:56ki çok fazla zamanımız yok --
-
16:56 - 16:58gelecek birkaç ay içinde
ya da seneye, -
16:58 - 17:01çünkü bu teknoloji orman
yangını gibi hızla yayılıyor. -
17:02 - 17:04Şimdi tekrar o gerçeklikte
olduğumuzu farz edelim. -
17:05 - 17:06Bir parktayız
-
17:06 - 17:10ve çocuğumuz bir salıncakta sallanıyor.
-
17:11 - 17:13Bu çocuk alışılmış, normal bir çocuk mu,
-
17:13 - 17:17yoksa genetiği tasarlanmış bir çocuk
sahibi olmaya mı karar verdik? -
17:17 - 17:20Diyelim ki geleneksel bilindik yolu seçtik
-
17:20 - 17:23ve salıncakta bizim
çocuklarımız sallanıyor. -
17:23 - 17:26Dürüst olmak gerekirse, berbat hâldeler.
-
17:26 - 17:28Saçları benimki gibi darmadağın.
-
17:28 - 17:30Burunları tıkalı.
-
17:31 - 17:33Dünyadaki en iyi öğrenci değiller.
-
17:33 - 17:35Çok şirinler ve onları çok seviyorsunuz
-
17:35 - 17:37ama yanlarındaki salıncakta
-
17:37 - 17:40genetiği değiştirilmiş bir çocuk olan
en yakın arkadaşları var. -
17:40 - 17:43İkisi de şu şekilde sallanıyor
-
17:43 - 17:45ve onları karşılaştırmadan
duramıyorsunuz, değil mi? -
17:45 - 17:48Genetiği değiştirilmiş çocuk
daha yükseğe sallanıyor, -
17:48 - 17:50daha iyi görünüyor,
daha iyi bir öğrenci, -
17:50 - 17:53silmek zorunda olduğunuz
tıkalı burunları yok. -
17:53 - 17:55Kendinizi nasıl hissederdiniz
-
17:55 - 17:58ve bir dahaki sefere
nasıl bir karar alırsınız? -
17:59 - 18:00Teşekkürler.
-
18:00 - 18:06(Alkışlar)
- Title:
- Genetiği tasarlanmış bebek konusunun etik ikilemi
- Speaker:
- Paul Knoepfler
- Description:
-
Genetik yapısı değiştirilmiş insanlar yaratmak artık bilim kurgu veya hayal ürünü değil, olası bir gelecek senaryosudur. Biyolog Paul Knoepfler on beş yıl içinde bilim adamlarının, insan embriyolarında, fiziksel görünümü değiştirmek ve otoimmun hastalık riskini ortan kaldırmak gibi belli iyileştirmeler sağlamak için gen düzeltme teknolojisi olan CRISPR'ı kullanabileceği tahmininde bulunuyor. Bu düşündürücü konuşmada, Knoepfler bizi yaklaşan genetiği tasarlanmış bebek devrimine ve onun oldukça kişisel ve tahmin edilemeyen sonuçlarına hazırlıyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 18:19
Eren Gokce approved Turkish subtitles for The ethical dilemma of designer babies | ||
Eren Gokce edited Turkish subtitles for The ethical dilemma of designer babies | ||
Eren Gokce edited Turkish subtitles for The ethical dilemma of designer babies | ||
Ramazan Şen accepted Turkish subtitles for The ethical dilemma of designer babies | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for The ethical dilemma of designer babies | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for The ethical dilemma of designer babies | ||
Tugce Ercem edited Turkish subtitles for The ethical dilemma of designer babies | ||
Tugce Ercem edited Turkish subtitles for The ethical dilemma of designer babies |