Return to Video

سرگذشت یک شکارچیِ سیارک

  • 0:01 - 0:04
    من یک شی بسیار قدیمی را در دستم دارم.
  • 0:04 - 0:07
    این جسم از هر آفریده ی دست بشری قدیمی تره،
  • 0:07 - 0:10
    ار زندگی برروی زمین هم قدیمی تره،
  • 0:10 - 0:13
    از قاره ها و اقیانوس های بین اون ها هم
    قدیمی تره.
  • 0:14 - 0:17
    این بیش از چهار میلیارد سال قبل شکل گرفته
  • 0:17 - 0:19
    در اولین روزهای منظومه شمسی
  • 0:19 - 0:21
    وقتی که سیاره ها هنوز
    درحال شکل گیری بودند.
  • 0:21 - 0:24
    این کلوخ زنگ زده از آهن و نیکل ممکنه
    خاص به نظر نیاد،
  • 0:25 - 0:26
    اما وقتی اون باز میشه ...
  • 0:28 - 0:31
    میتونید ببینید که از فلزهای زمینی
    متفاوت است.
  • 0:31 - 0:35
    این الگو نوعی ازکریستال های فلزی رو آشکار
    میکنه که تنها میتونه متعلق به فضا باشه
  • 0:35 - 0:38
    جایی که فلزگداخته میتونه فوق العاده آهسته
    سرد بشه،
  • 0:38 - 0:40
    چند درجه در هر یک میلیون سال.
  • 0:41 - 0:43
    این مدت ها قبل
    تکه ای از یک جسم بسیار عظیم تر بود،
  • 0:43 - 0:46
    یکی ازمیلیون ها بقایای
    شکل گیری سیارهها.
  • 0:46 - 0:48
    ما به این اجسام میگیم سیارک.
  • 0:49 - 0:53
    سیارک ها قدیمی ترین و پرتعداد ترین
    همسایه کیهانی ما هستند.
  • 0:53 - 0:56
    این تصویر سیارک های نزدیک زمین و
    درحال چرخش دور خورشید
  • 0:56 - 0:57
    با رنگ زرد نشون میده،
  • 0:57 - 0:59
    ونزدیکی های مدار زمین رو
  • 0:59 - 1:00
    بارنگ آبی نشون میده.
  • 1:01 - 1:04
    اندازه زمین، خورشید و سیارک ها
    چندین برابرشده
  • 1:04 - 1:05
    تا شما اون هارو واضح ببیند.
  • 1:05 - 1:09
    تیم ها ی متعدی از دانشمندان در سراسر جهان
    در جستجوی این اجسام هستند،
  • 1:09 - 1:11
    و هر روز تعداد جدیدی مییابند،
  • 1:11 - 1:13
    پیوسته دراطراف زمین نقشه برداری میشن.
  • 1:13 - 1:15
    بیشتراین کارها از طرف ناسا انجام میشود.
  • 1:16 - 1:20
    من به جستجوی این سیارک ها،
    به عنوان یک پروژه کارعمومی عظیم نگاه میکنم،
  • 1:20 - 1:23
    اما عوض ساختن بزرگراهها،
    ما نقشه فضا را کامل میکنیم،
  • 1:23 - 1:26
    آرشیوی میسازیم که برای نسلها باقی بماند.
  • 1:26 - 1:32
    این ها ۱,۵۵۶ سیارک نزدیک زمین هستند
    که سال قبل کشف شدند.
  • 1:34 - 1:37
    و اینها تمام سیارک های شناخته شدهی
    نزدیک زمین هستند،
  • 1:37 - 1:41
    که در اخرین شمارش ۱۳,۷۳۳ تا شمرده شدند.
  • 1:41 - 1:44
    هر کدام تصویر شده، فهرست شده
  • 1:44 - 1:46
    و مسیرش در پیرامون خورشید شناسایی شده.
  • 1:46 - 1:48
    با وجود تفاوت هایشان از هم،
  • 1:48 - 1:51
    مسیر هر سیارک برای دهها سال
    میتواند پیش بینی بشود.
  • 1:51 - 1:55
    وحتی مسیر بعضی سیارک میتونه
    با دقت فوق العاده ای پیش بینی بشود.
  • 1:55 - 1:58
    برای مثال دانشمندان در آزمایشگاه
    نیروی محرکه جت ناسا،
  • 1:58 - 2:02
    پیش بینی کردند که سیارک توتاتیس در
    چهار سال آینده کجا میتواند باشد
  • 2:02 - 2:04
    با دقتی سی کیلومتری.
  • 2:04 - 2:05
    در اون چهار سال،
  • 2:05 - 2:09
    توتاتیس ۸٫۵ میلیارد کیلومتر سفر کرده است.
  • 2:09 - 2:11
    این یعنی دقتی کسری در حدود :
  • 2:11 - 2:20
    ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۴
  • 2:20 - 2:22
    (خنده)
  • 2:22 - 2:25
    حالا، دلیل این که من این تکه زیبا از این
    سیارک رو دارم
  • 2:25 - 2:27
    اینه که مثل همه همسایگان،
  • 2:27 - 2:29
    سیارک ها گاهی به شکل غیر منتظره
    میاُفتند.
  • 2:29 - 2:31
    (خنده)
  • 2:33 - 2:34
    سه سال پیش در همین روز،
  • 2:34 - 2:38
    یک سیارک کوچک بر فراز شهر چلیابینسک
    در روسیه منفجر شد.
  • 2:38 - 2:40
    اون شی حدود ۱۹ متر بود.
  • 2:40 - 2:42
    یا به عبارتی به بزرگی یک سوپرمارکت.
  • 2:43 - 2:46
    اشیایی در این سایز هر۵۰ سال یکبار
    ممکنه به زمین بخورن.
  • 2:48 - 2:50
    ۶۶ میلیون سال قبل،
  • 2:50 - 2:52
    یک شی بزرگ تر به زمین برخورد کرد،
  • 2:52 - 2:53
    و یک انقراض گسترده ایجاد کرد.
  • 2:53 - 2:57
    ۷۵ درصد از زمین و گونه های جانوران
    از بین رفتند،
  • 2:57 - 2:59
    که متأسفانه
    شامل دایناسور ها هم میشه.
  • 2:59 - 3:02
    اون شی حدود ۱۰ کیلومتر طول داشت،
  • 3:02 - 3:06
    ۱۰ کیلومتر تقریبا برابر با ارتفاع
    پرواز جت ۷۴۷ است.
  • 3:06 - 3:08
    پس دفعه بعدی که در یک هواپیما هستید،
  • 3:08 - 3:12
    یک صندلی کنار پنجره بگیرید به بیرون
    نگاه کنید و یک سنگ عظیم به آن اندازه تصور کنید
  • 3:12 - 3:14
    که به حدی بزرگه که وقتی روی زمینه
  • 3:14 - 3:16
    به بال هواپیما آسیب میزند.
  • 3:17 - 3:21
    اون به حدی پهن هست که که برای هواپیمای شما
    یک دقیقه کامل زمان میبره تا ردش کنه.
  • 3:21 - 3:24
    این اندازه سیارکی هست که
    به زمین برخورد کرد.
  • 3:25 - 3:26
    تقریبا از زمان تولد من بود
  • 3:26 - 3:30
    که سیارک ها به عنوان تهدیدی برای
    سیاره ی ما در نظر گرفته شدند.
  • 3:30 - 3:32
    و از اون زمان،
    کوششهایی در جهت
  • 3:32 - 3:34
    شناسایی و طبقهبندی این اشیا آغاز شده است.
  • 3:35 - 3:37
    من این سعادت روداشتم تا در این
    برنامه باشم.
  • 3:37 - 3:41
    من عضو تیمی هستم که از تلسکوپ NEOWISE ناسا
    استفاده میکند.
  • 3:41 - 3:44
    البته این تلسکوپ ساخته نشده بود تا سیارک
    هارو پیدا کند.
  • 3:44 - 3:48
    بلکه طراح شده بود تا در مدار زمین باشد و
    فراتر از منظومه شمسی رو کاوش بکند،
  • 3:48 - 3:51
    سرد ترین ستاره ها ودرخشان ترین کهکشان هارو
    جستجو کند.
  • 3:51 - 3:55
    و این کارو، در طول عمر هقت ماهه ای که براش
    طراحی شده بود عالی انجام داد.
  • 3:56 - 3:59
    اما امروز، شش سال بعد از اون زمان
    هنوز هم داره کار میکند.
  • 3:59 - 4:02
    ما مجدداً ماموریتی بهش دادیم
    تا سیارک هارو کشف و مطالعه بکند.
  • 4:02 - 4:04
    و با این که اون یک
    ربات فوق العاده فضایی هست،
  • 4:04 - 4:06
    این روزها مثل یک ماشین کارکشیده شده است.
  • 4:07 - 4:10
    ماده سرمازایی که برای خنک کردن سنسورهاش
    استفاده میشد مدت هاست از بین رفته،
  • 4:10 - 4:12
    ما به شوخی میگیم که کولرش خراب شده.
  • 4:12 - 4:17
    اون ۹۲۰ میلیون مایل طی کرده،
  • 4:17 - 4:18
    اما هنوز هم عالی کار میکنه
  • 4:18 - 4:22
    و بصورت پایدار،
    هر ۱۱ ثانیه از فضا عکس میگیرد.
  • 4:22 - 4:25
    در واقع از زمان شروع صحبت من
    ۲۳ عکس گرفته است.
  • 4:26 - 4:28
    یکی از دلایلی که تلسکوپ NEOWISE خیلی با ارزشه
  • 4:28 - 4:31
    اینه که آن آسمان را
    با اشعه حرارتی مادون قرمز میبیند.
  • 4:31 - 4:34
    به این معنی که به جای دیدن نور خورشید
    که سیارک ها منعکس میکنن،
  • 4:34 - 4:36
    NEOWISE گرمایی رو میبینه که ساطع میکنن.
  • 4:36 - 4:40
    از آنجایی که خیلی از سیارکها
    مثل ذغال تاریک هستند و با تلسکوپ تعیین کردن
  • 4:40 - 4:43
    مکانشان خیلی سخت یا غیر ممکن است
    این یک توانایی حیاتی محسوب میشود.
  • 4:43 - 4:46
    اما همه ی سیارک ها، چه تاریک و چه روشن
    برای NEOWISE میدرخشن.
  • 4:49 - 4:52
    کاوشگران از هر تکنیکی که در اختیار دارند
  • 4:52 - 4:54
    برای کشف و مطالعهی
    سیارکها به کار میبرند.
  • 4:54 - 4:57
    در سال ۲۰۱۰ یک دستاورد تاریخی حاصل شد.
  • 4:57 - 5:01
    جامعه محققین با همکاری یکدیگر،
    مجموعاً ۹۰ درصد سیارک ها با طول
  • 5:01 - 5:03
    بیشتر از یک کیلومتررا کشف کردند --
  • 5:03 - 5:06
    سیارک هایی که قادربه اعمال خرابیهای
    شدید روی زمین بودند.
  • 5:06 - 5:07
    ولی کار هنوز تمام نشده است.
  • 5:08 - 5:12
    یک سیارک ۱۴۰ متری یا بزرگترمیتواند به
    یک کشور سایز متوسط تلفات سنگین وارد بکند.
  • 5:12 - 5:16
    که تاکنون،
    ما فقط ۲۵ درصد از ان ها را کشف کردیم.
  • 5:16 - 5:20
    ما باید کماکان آسمان را
    به دنبال سیارک های نزدیک زمین بگردیم.
  • 5:20 - 5:22
    ما تنها موجوداتی هستیم که
    قادر به درک ریاضیات
  • 5:22 - 5:24
    یا ساخت تلسکوپ هستیم.
  • 5:24 - 5:26
    ما میدونیم چطور این سیارک هارا پیدا کنیم.
  • 5:26 - 5:28
    این کار مسئولیت ماست.
  • 5:28 - 5:32
    اگر ما یک سیارک پر خطر با احتمال خرابی
    بالا پیدا کنیم،
  • 5:32 - 5:34
    میتونیم اون رو از مسیر خارج کنیم.
  • 5:34 - 5:37
    برخلاف زلزله، طوفان یا فوران آتش فشانها،
  • 5:37 - 5:40
    شدت اصابت یک سیارک میتواند
    بدقت پیش بینی
  • 5:40 - 5:41
    و پیش گیری بشود.
  • 5:41 - 5:44
    کاری که ما الان لازمه انجام بدیم
    ترسیم نقشه اطراف زمین هست.
  • 5:44 - 5:46
    ما باید به کاوش آسمان ادامه بدیم.
  • 5:46 - 5:48
    متشکرم.
  • 5:48 - 5:53
    (تشویق حضار)
Title:
سرگذشت یک شکارچیِ سیارک
Speaker:
کری ناجنت
Description:

کری ناجنت عضو گروهی از دانشمندان شکارچی سیارک است که بر روی کشف و طبقه بندی قدیمی ترین همسایگان کیهانی ما کارمی‌کنند. چرا باید سیارک ها رو مطالعه کرد؟ در این سخنرانی کوتاه ولی سرشار از حقایق علمی، ناجنت توضیح می‌دهد که چطور اصابت سیارک‌ها می‌تواند سیاره ی مارا متحول کند و چطور پیدا کردن آن ها در زمان درست حداقل موجب حفظ حیات در زمین می‌شود.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:09

Persian subtitles

Revisions